طنز در ادبیات تعزیه

طنز در ادبیات تعزیه، کتابی است درباره اشعار طنزآمیز درباره تعزیه‌‌نامه‌‌ها که توسط منوچهر احترامی‌ گردآوری شده است.

طنز در ادبیات تعزیه
به کوشش	منوچهر احترامی‌
ناشر	سوره‌ مهر
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	1385
شابک	‎964-506-138-5
تعداد صفحات	‏‫ 379
موضوع	اشعار طنزآمیز در مورد تعزیه‌ نامه‌‌ها
زبان	فارسی

درباره کتاب

بخش‌های کتاب

این کتاب از بخش‌هایی با عناوین ذیل تشکیل شده است:

مقدمه (شیطان دشمن قدیمی انسان)

علی و ابن ملجم

حالات و حرکات نمایشی

رفتارها و موقعیت‌های طنزآمیز

پیش واقعه و گوشه

شاه وزیر (خروج مختار در کوفه و اخراج اشقیاء از روی زمین)

ابن زیاد و شمر (آخرین دیدار)‌

تعزیه‌های شاد

آخرین تلاش

آخرین تعزیه

نمایه و منابع و مآخذ

مقدمه کتاب

در مقدمه کتاب در تعریف نمایش آمده است: این ذات تعارض بین خیر و شر و پیچیدگی‌های ناشی از آن است که نماد و نمایش را بوجود می‌آورد، چون هرجا که سادگی و نظم حکمفرما باشد، تا ترودرام وجود منی تواند داشت. با این تعبیر نمایش از بطن اغتشاش زائیده می‌شود و در دامان تعارض رشد می‌یابد و در مسیر پیچاپیچ ناهماهنگی حر کت می‌کند. همچنین در پیش‌درآمد شیطان، دشمن قدیمی انسان می‌خوانیم: در تعزیه هدف اصلی، تعظیم و بزرگداشت خاندان رسول (ص) و ذکر مصائب وارده به اولیای دین و برگزیدگان خداوند است، اما تعزیه برای نشان دادن مصائب اولیاء به اشقیاء نیز می‌پردازد و چهره واقعی آن‌ها را در رویارویی با اولیاء نشان می‌دهد. از این قرار در میدان تعزیه صف طویلی از شخصیت‌های خوب و بد در مقابل یکدیگر صف کشیده‌اند که در یک سر آن قدیمی‌ترین دشمنان روی زمین، آدم و شیطان ایستاده‌اند و در سر دیگر مظلوم‌ترین اولیاء و ظالم‌ترین اشقیاء: امام حسین و شمر.

منابع

• سازمان اسناد رسمی و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

• وب سایت انتشارات سوره مهر