جوهرى سنندجى: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''جوهری سنندجی''' (۱۲۱۸ ه. ق- ۱۲۵۰ ه. ق) از [[مرثیه]] سرایان ایرانی دوره قاجار است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = جوهرى سنندجى
| نام                    = جوهرى سنندجى
| تصویر                  =
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =خسرو بیگ جوهری سنندجی
| نام اصلی              =خسروبیگ جوهری سنندجی
| زمینه فعالیت          =شعر آئینی
| زمینه فعالیت          =شعر آئینی
| ملیت                  =ایرانی
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            = 1218 ه.ق
| تاریخ تولد            = ۱۲۱۸ ه. ق
| محل تولد                =سنندج
| محل تولد                =سنندج
| والدین                =
| والدین                =
| تاریخ مرگ              =1250 ه.ق
| تاریخ مرگ              =۱۲۵۰  ه. ق
| محل مرگ                =کردستان
| محل مرگ                =کردستان
| علت مرگ                =
| علت مرگ                =
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
'''جوهری سنندجی''' (زاده 1218 ه.ق در سنندج- درگذشته 1250 ه.ق در کردستان) مرثیه سرای ایرانی دوره قاجار بود.
==زندگینامه==
==زندگینامه==
خسروبیگ فرزند محمدبیگ و تخلص شعرى‌اش «جوهرى» است. خانواده او در کردستان صاحب منصب بوده‌اند. او در خدمت خسروخان (والی کردستان) به شغل کتابدارى می‌پرداخت. جوهری در زادگاهش مشهور و مراثى وی با اقبال اهالى رو به رو بوده‌است.
==آثار==
جوهری در سبک عراقى شعر می‌سروده‌است.


نامش خسرو بیگ فرزند محمد بیگ و تخلص شعرى‌اش «جوهرى» است. او مردى بوده است نیکو نهاد، خوب سیرت و شخص درست اعتقاد پاکیزه فطرت که نسل اندر نسل در خدمت ولات کردستان صاحب مناصب بلند بوده‌اند. خود نیز در خدمت والى ناکام -خسرو خان- به شغل کتابدارى مفتخر بوده در فن شاعرى از ذوقى سلیم برخوردار بوده و در فصاحت سخن و متانت طبع پایدار داشته است. او در زادگاه خود مشهور بوده و مراثى وی با اقبال اهالى رو به رو بوده است.
==اشعار==


==سبک شعرى==
===مثمّن ترکیب عاشورایى===
 
جوهری در سبک عراقى طبع‌آزمایى مى‌کرده و از طبع روانى برخوردار بوده است.
 
=== اشعار ===
 
====مثمّن ترکیب عاشورایى====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| باز این چه شیون است و چه زارى است در جهان؟ | کز دیده سپهر بود جوى خون روان }}
{{ب| باز این چه شیون است و چه زارى است در جهان؟ | کز دیده سپهر بود جوى خون روان }}
خط ۶۶: خط ۶۲:
{{ب| باز این چه نوحه و چه فغان و چه ماتم است؟ | کز آب چشم چرخ روان رود کهکشان }}
{{ب| باز این چه نوحه و چه فغان و چه ماتم است؟ | کز آب چشم چرخ روان رود کهکشان }}


{{ب| بهر عزاى آل رسول خدا حسین | شاه عرب امام عجم نور مشرقین }}
{{ب| بهر عزاى آل رسول خدا [[حسین]]| شاه عرب امام عجم نور مشرقین }}


{{ب| روزى که شد به دهر چنین ظلم آشکار | در حیرتم که چرخ چرا ماند پایدار؟ }}
{{ب| روزى که شد به دهر چنین ظلم آشکار | در حیرتم که چرخ چرا ماند پایدار؟ }}
خط ۷۶: خط ۷۲:
{{ب| مهرى که بود رونق افلاک دین ازو | شد منکسف به خاک ز بیداد روزگار }}
{{ب| مهرى که بود رونق افلاک دین ازو | شد منکسف به خاک ز بیداد روزگار }}


{{ب| اى چرخ پرستیزه ز جور تو داد! داد! | صحبت چو شام زینب و زین العباد باد! }}
{{ب| اى چرخ پرستیزه ز جور تو داد! داد! | صحبت چو [[شام]] [[زینب (س)|زینب]] و [[زینب (س)زین العباد]] باد! }}


{{ب| چون نخل قامت شه دین بر زمین افتاد | افغان و گریه در فلک هفتمین فتاد }}
{{ب| چون نخل قامت شه دین بر زمین افتاد | افغان و [[گریه]] در فلک هفتمین فتاد }}


{{ب| از توسن سپهر مه و مهر شد نگون | آن ساعتى که شاه شهیدان ز زین فتاد }}
{{ب| از توسن سپهر مه و مهر شد نگون | آن ساعتى که شاه شهیدان ز زین فتاد }}
خط ۸۴: خط ۸۰:
{{ب| از وحش و طیر و انس صداى فغان و آه | برخاست از زمین و به عرش برین فتاد }}
{{ب| از وحش و طیر و انس صداى فغان و آه | برخاست از زمین و به عرش برین فتاد }}


{{ب| ایام بى‌ سکون شد و افلاک بیقرار | چون چشم اهل بیت به سلطان دین فتاد }}
{{ب| ایام بى‌ سکون شد و افلاک بیقرار | چون چشم [[اهل بیت]] به سلطان دین فتاد }}


{{ب| مهر و مه و ستاره همه گشت غرق خون | از ذو الجناح گشت چون آن شاه سرنگون }}
{{ب| مهر و مه و ستاره همه گشت غرق خون | از [[ذوالجناح|ذو الجناح]] گشت چون آن شاه سرنگون }}


{{ب| اندر عزاى آل نبى آسمان گریست | افلاک اشک ریخت زمین و زمان گریست }}
{{ب| اندر عزاى آل نبى آسمان گریست | افلاک اشک ریخت زمین و زمان گریست }}
خط ۹۶: خط ۹۲:
{{ب| بر اهل بیت این ستم از چرخ چون رسید؟ | مهر و مه و سپهر و مکین و مکان گریست }}
{{ب| بر اهل بیت این ستم از چرخ چون رسید؟ | مهر و مه و سپهر و مکین و مکان گریست }}


{{ب| نبود دلى ز غم که نسوزد درین ملال | چشم سپهر کور و زبان هلال لال<ref>''همان''، ص 64 و 65.</ref> }}
{{ب| نبود دلى ز غم که نسوزد درین ملال | چشم سپهر کور و زبان هلال لال}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==


* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج1، ص 334-336.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۳۴-۳۳۶.]]


==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
<references />
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:شاعران عاشورایی]]
[[رده:شاعران عاشورایی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۵

جوهری سنندجی (۱۲۱۸ ه. ق- ۱۲۵۰ ه. ق) از مرثیه سرایان ایرانی دوره قاجار است.

جوهرى سنندجى
نام اصلی خسروبیگ جوهری سنندجی
زمینهٔ کاری شعر آئینی
زادروز ۱۲۱۸ ه. ق
سنندج
مرگ ۱۲۵۰ ه. ق
کردستان
ملیت ایرانی
پیشه شاعر
سبک نوشتاری سبک عراقى
تخلص «جوهرى»

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

خسروبیگ فرزند محمدبیگ و تخلص شعرى‌اش «جوهرى» است. خانواده او در کردستان صاحب منصب بوده‌اند. او در خدمت خسروخان (والی کردستان) به شغل کتابدارى می‌پرداخت. جوهری در زادگاهش مشهور و مراثى وی با اقبال اهالى رو به رو بوده‌است.

آثار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جوهری در سبک عراقى شعر می‌سروده‌است.

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مثمّن ترکیب عاشورایى[ویرایش | ویرایش مبدأ]

باز این چه شیون است و چه زارى است در جهان؟ کز دیده سپهر بود جوى خون روان
باز این چه ماتم است که اندر ظهور او در گریه چشم پیر و به ناله دل جوان
باز این چه شورش است و چه ماتم؟ که صبح و شام از مهر و ماه اشک فرو ریزد آسمان
باز این چه نوحه و چه فغان و چه ماتم است؟ کز آب چشم چرخ روان رود کهکشان
بهر عزاى آل رسول خدا حسین شاه عرب امام عجم نور مشرقین
روزى که شد به دهر چنین ظلم آشکار در حیرتم که چرخ چرا ماند پایدار؟
در ماتم حبیب خدا زاده بتول اى سینه آه سر کن و اى دیده خون ببار
ریزد فلک ز دیده انجم سرشک خون هر صبحدم ز کینه آن قوم نابکار
مهرى که بود رونق افلاک دین ازو شد منکسف به خاک ز بیداد روزگار
اى چرخ پرستیزه ز جور تو داد! داد! صحبت چو شام زینب و زینب (س)زین العباد باد!
چون نخل قامت شه دین بر زمین افتاد افغان و گریه در فلک هفتمین فتاد
از توسن سپهر مه و مهر شد نگون آن ساعتى که شاه شهیدان ز زین فتاد
از وحش و طیر و انس صداى فغان و آه برخاست از زمین و به عرش برین فتاد
ایام بى‌ سکون شد و افلاک بیقرار چون چشم اهل بیت به سلطان دین فتاد
مهر و مه و ستاره همه گشت غرق خون از ذو الجناح گشت چون آن شاه سرنگون
اندر عزاى آل نبى آسمان گریست افلاک اشک ریخت زمین و زمان گریست
از شورش و فغان عزادار اهل بیت وحش و طیور و ارض و سما انس و جان گریست
دید آن شهید را چو فتاده به خاک و خون جبریل با معاشر کرّوبیان گریست
بر اهل بیت این ستم از چرخ چون رسید؟ مهر و مه و سپهر و مکین و مکان گریست
نبود دلى ز غم که نسوزد درین ملال چشم سپهر کور و زبان هلال لال

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]