دستههاى عزادارى: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «دسته:گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
دسته | دسته یا گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصى در خیابانها و کوچهها حرکت مىکنند و با هم اشعارى خوانند؛ '''دستههای عزاداری''' براى اقامۀ عزادارى [[حسین بن على (ع)|سیدالشهدا(ع)]] و ائمۀ دیگر به راه میفتند.<ref>فرهنگ فارسى،معین.</ref> حرکتشان بصورت [[سینه زنى]] یا [[زنجیر زنى]] است. | ||
اینگونه | ==تاریخچه== | ||
رواج دستههای عزاداری برای اقام عزادی سیدالشهدا(ع) و دیگر ائمه(ع) بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت. اینگونه دستجات، براى خود نشانه و [[علامت]] و [[توغ]] و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژهاى داشتهاند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام [[عاشورا]] و روزهاى دیگر به سوگوارى مىپرداختند.این مراسم، بویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشهدارتر بوده است. | |||
مرحوم کاشف الغطاء مىنویسد: «آغاز بیرون آمدن [[دسته گردانی|دستههاى عزادارى]] براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معز الدوله» و «رکن الدوله»بود، که دستههاى عزاداران در حالى که براى حسین(ع) ندبه مىکردند و شب، مشعلهایى به دست داشتند،ب غداد و راههایش یکباره پر از شیون شد...این در قرن چهارم بود.و اگر بیرون آمدن این موکبها در راهها نبود، هدف و غرض از یادآورى [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] از بین مىرفت و ثمره فاسد مىشد و راز شهادت حسین بن على(ع) منتفى مىگشت.» <ref>المواکب الحسینیّه،محمد حسین کاشف الغطاء،ص ۱۵،(چاپ ۱۳۴۵ ق،نجف).</ref> | |||
«[[موکب]]»یا«مواکب حسینى»نیز به همین حرکتهاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مىشود که در عراق، بویژه در ایام [[اربعین]] رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى [[تاسوعا]] و عاشورا نیز در همۀ شهرها و روستاهاى شیعهنشین رواج دارد. برخى از این دستهها، تاریخچهاى طولانى و گاهى مثلا چند صدساله دارد (مثل دستۀ«طویرج»در کربلا) که در نسلهاى پیاپى، سنتهاى خویش را حفظ مىکنند. <ref>در زمینۀ تشکّلها و اهداف دستههاى عزادارى حسینى از جمله ر.ک:«المواکب الحسینیّه،مدارس و معسکرات»از: سامى البدرى،ص ۳۴.</ref> | |||
==کارکرد دستهها== | |||
دستههاى عزادارى، نوعى تشکل و سازماندهى را تمرین مىدهد که بر محور امام حسین(ع) است. این دستهها و هیئتها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیت و اعتماد به نفس را تقویت مىکند و به آنان نظم و نظام مىبخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیت زور و اعمال قدرت. | |||
==منبع== | |||
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۱۷۴-۱۷۵.] | |||
==پینوشت== | |||
<references /> | |||
[[رده:آیینها]] | |||
[[رده:آیینها در ماه محرم]] | |||
[[رده:مراسمها در ماه محرم]] | |||
[[رده:مراسمها در ماه محرم]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۷
دسته یا گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصى در خیابانها و کوچهها حرکت مىکنند و با هم اشعارى خوانند؛ دستههای عزاداری براى اقامۀ عزادارى سیدالشهدا(ع) و ائمۀ دیگر به راه میفتند.[۱] حرکتشان بصورت سینه زنى یا زنجیر زنى است.
تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
رواج دستههای عزاداری برای اقام عزادی سیدالشهدا(ع) و دیگر ائمه(ع) بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت. اینگونه دستجات، براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژهاى داشتهاند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام عاشورا و روزهاى دیگر به سوگوارى مىپرداختند.این مراسم، بویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشهدارتر بوده است.
مرحوم کاشف الغطاء مىنویسد: «آغاز بیرون آمدن دستههاى عزادارى براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معز الدوله» و «رکن الدوله»بود، که دستههاى عزاداران در حالى که براى حسین(ع) ندبه مىکردند و شب، مشعلهایى به دست داشتند،ب غداد و راههایش یکباره پر از شیون شد...این در قرن چهارم بود.و اگر بیرون آمدن این موکبها در راهها نبود، هدف و غرض از یادآورى حسین بن على(ع) از بین مىرفت و ثمره فاسد مىشد و راز شهادت حسین بن على(ع) منتفى مىگشت.» [۲]
«موکب»یا«مواکب حسینى»نیز به همین حرکتهاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مىشود که در عراق، بویژه در ایام اربعین رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى تاسوعا و عاشورا نیز در همۀ شهرها و روستاهاى شیعهنشین رواج دارد. برخى از این دستهها، تاریخچهاى طولانى و گاهى مثلا چند صدساله دارد (مثل دستۀ«طویرج»در کربلا) که در نسلهاى پیاپى، سنتهاى خویش را حفظ مىکنند. [۳]
کارکرد دستهها[ویرایش | ویرایش مبدأ]
دستههاى عزادارى، نوعى تشکل و سازماندهى را تمرین مىدهد که بر محور امام حسین(ع) است. این دستهها و هیئتها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیت و اعتماد به نفس را تقویت مىکند و به آنان نظم و نظام مىبخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیت زور و اعمال قدرت.