در حال ویرایش وداع

'''الوداع'''، بدرود گفتن و خدا حافظى کردن، نیایشى که در هنگام مسافرت و مفارقت از یکدیگر بر زبان مى‌آورند و به معناى «خدا نگهدار» است.<ref>لغت‌نامه،دهخدا''.''</ref>

== وداع امام حسین(ع) ==

=== قبل از حرکت به سمت کوفه ===
در نهضت [[عاشورا]]، وداع در مواردى دیده مى‌شود. [[امام حسین (ع)|امام حسین(ع)]] هنگامى که پس از مرگ [[معاویه]] و اصرار والى مدینه براى [[بیعت]] گرفتن از او، مى‌خواهد از مدینه خارج شود، به زیارت قبر پیامبر رفته و با او خداحافظى مى‌کند و عازم مکه مى‌شود، که در همانجا به خواب مى‌رود و رسول خدا را در خواب مى‌بیند. با قبر مادرش و برادرش هم وداع مى‌کند.<ref>حیاة الامام الحسین، ج ۲، ص ۲۵۹ و ۲۶۱.</ref> وداع دیگر در روز عاشورا و کربلاست.

===در روز عاشورا===
فرزندان [[اهل بیت (ع)]] نیز در آخرین بارى که از امام و خیمه‌گاه خداحافظى مى‌کنند، سلام آخر را مى‌دهند. وداع واپسین، همراه با سلامى خاصّ است.

[[سید الشهدا (ع)]] روز عاشورا چندین بار وداع کرد.

وداع اوّل، آنگاه بود که به خیمه‌ها آمد و از خواهرش [[زینب (س)|زینب]]، پیراهنى کهنه طلبید تا از زیر لباس بپوشد و در این وداع بود که [[علی اصغر (ع)|على اصغر(ع)]] را به آغوش گرفت تا با او نیز وداع کند، تیرى گلوى او را از هم درید.

وداع دیگر با فرزندش [[زین العابدین «ع»|امام سجاد (ع)]] بود که درون خیمه انجام گرفت.

وداعى هم با دخترش [[سکینه|سکینه (س)]] داشت که بسى جانسوز بود و این در همان وداع آخر بود که حضرت با زخم‌هایى که از آن‌ها خون مى‌آمد براى خدا حافظى به میان اهل بیت (ع) آمد و  فرمود:

«''استعدّوا للبلاء و اعلموا انّ اللّه تعالى حامیکم و حافظکم...،'' مهیا و آماده تحمل سختی‌ها باشید و بدانید خداوند شما را حفظ و حمایت می‌کند.»<ref>مقتل الحسین، مقرّم، ص ۳۳۷.</ref> 

و چون خواست براى کارزار نهایى به میدان رود، همه را اینگونه خطاب کرد:

«''یا سکینة یا فاطمة یا زینب و یا امّ کلثوم! علیکنّ منّى السّلام...،''<ref>معالى السبطین، ج ۲، ص ۲۵.</ref> ای سکینه، ای فاطمه، ای زینب و ای ام کلثوم، از من به شما سلام.» 

این عبارت نشان دیدار آخر بود. اهل بیت (ع) چون یقین کردند که دیگر او را نخواهند دید، به شدت گریستند.

آمدن [[زینب (ع)]] از پى برادر و بوسیدن زیر گلوى او و نیز صدا کردن [[سکینه]]، پدر را و در خواست اینکه مرا بر دامن بنشان و... از جزئیات همین وداع است.

==روضه وداع==
[[روضه]] وداع از سوزناک‌ترین مرثیه‌هاى حادثۀ [[عاشورا]] است، و نیز وداع [[امام حسین (ع)]] با [[علی اکبر (ع)|على اکبر (ع)]]، آنگاه که عازم میدان بود. هنگام میدان رفتن یکایک اصحاب، با آن حضرت وداع مى‌کردند وداعشان با سلام کردن بود که اذن میدان هم حساب مى‌شد.

{{شعر}}
{{ب|بگذار تا بگرییم چون ابر در بهاران | کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران }}

{{ب|هر کو شراب فُرقت روزى چشیده باشد| داند که سخت باشد قطع امیدواران}} 

{{ب|با ساربان بگویید احوال آب چشمم |تا بر شتر نبندد محمل به روز باران <ref>''سعدى.''</ref>}}
{{پایان شعر}}
==منابع==

*فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، قم، معارف، ج۱، ص ۵۴-۵۵.

==پی‌نوشت==

[[رده:مفاهیم]]
<references />