در حال ویرایش صغیر اصفهانی‌

{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = محمدحسین اصفهانی
| تصویر                  =صغیر اصفهانی.jpg 
| توضیح تصویر            = 
| نام اصلی               = 
| زمینه فعالیت           =
| ملیت                   =
| تاریخ تولد             =۱۲۷۳ ه ش
| محل تولد                =اصفهان
| والدین                 =  
| تاریخ مرگ              =۱۳۴۹ ه.ش
| محل مرگ                 =اصفهان
| علت مرگ                 =
| محل زندگی               =
| مختصات محل زندگی         =
| مدفن                   =
|مذهب                    =
|در زمان حکومت           =
|اتفاقات مهم             =
| نام دیگر               =
|لقب                     =
|بنیانگذار               =
| پیشه                   =
| سال‌های نویسندگی        = 
|سبک نوشتاری             =
|کتاب‌ها                 =دیوان اشعار
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار             =
|تخلص                    =صغیر
|فیلم ساخته بر اساس اثر =
| همسر                    =
| شریک زندگی             =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                   =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت               =
| تأثیرگذاشته بر         =
| تأثیرپذیرفته از        = 
| وب‌گاه                  = 
| imdb_id                = 
| soure_id               =
| جوایز اسکار            =
| جوایز آفی              = 
| جایزه اریل             = 
| جوایز بافتا            = 
| جوایز سزار             = 
| جوایز امی              = 
| filmfareawards         = 
| جوایز جمینای            = 
| جوایز گوی طلایی         =
| جوایز تمشک طلایی         =
| جوایز گویا             = 
| جوایز گرمی             = 
| جوایز ایفتا            = 
| جوایز لورنس الیور      = 
| naacpimageawards       = 
| جوایز فیلم ملی         = 
| جوایز ساگه             = 
| جوایز تونی             =
| جوایز سیمرغ بلورین     =
| جوایز جشن سینمای ایران =
| جوایز حافظ             = 
| جوایز                  = 
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
'''محمدحسین اصفهانی''' (۱۲۷۳ ه. ش-۱۳۴۹ ه. ش) یکی از شاعران معاصر ایرانی بود.
==زندگینامه==

محمدحسین فرزند اسدالله متخلص به «صغیر» در سال ۱۲۷۳ ه. ش در اصفهان به دنیا آمد. از ۹ سالگی شعر می‌سرود و به همین جهت «صغیر» تخلص می‌کرد. او از پیروان سلسله‌ی تصوف نعمت‌اللهی بود و از مریدان صابر علی‌شاه گردید. وی منیع‌الطبع و عارف مسلک و در شعر پرقدرت و به عرفان و تصوف آگاه بود. [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=583609&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان] اشعارش چندین بار تجدید چاپ گردیده‌است.

صغیر اصفهانی به سال ۱۳۴۹ ه. ش (۱۳۹۰ ه. ق) در زادگاهش بدرود حیات گفت و در همانجا به خاک سپرده‌شد. <ref>سیمای شاعران؛ ص ۳۰۳.</ref>

==اشعار==
'''مدح [[زین العابدین «ع»|سید الساجدین (ع)]]:'''<ref>مصیبت نامه؛ ص ۸۷.</ref>

{{شعر}}
{{ب| ای به جمال تو عارفان همه شیدا|و ای به سر عاشقان ز عشق تو سودا }}

{{ب| خویش نهانی و جلوه‌ات همه پیدا|برفکن از چهره زلف چون شب یلدا }}

{{ب| صبح امیدم نما، ز مهر هویدا|شام غمم کن به روز عیش مبدّل }}
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| آه که عالم سیه به پیش نظر دید|بس که جفا در جفا به نوع دگر دید }}

{{ب| لاله صفت داغ اقربا به جگر دید|رأس عزیزان به نی چو قرص قمر دید }}

{{ب| خاصّه در آن دم که نعش پاک پدر دید|غرقه به خون بی‌سر افتاده به مقتل }}
{{پایان شعر}}
{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> هیچ شنیدی جز آن گروه ستمکار</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">کس بزند تازیانه بر تن تبدار </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> یا که گذارند غل به گردن بیمار</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شهر به شهرش برند بر سر بازار </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> قوم لعینی که از شقاوت بسیار</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">نی ز خدا خائف و نه ز احمد مرسل </span>
|}

{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> یک طرفش کوس شادمانی عُدوان</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">یک طرف اهل حرم به ناله و افغان </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> عمه و خواهر به روی ناقه‌ی عریان‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گاه به شام و گهی به کوفه‌ی ویران </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> داشت نه یار و نه مونسی ز محبان‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">تا ز وفا عقده‌یی کند ز غمش حل </span>
|}

{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> آن که فراتر بُدی ز عرش مقامش</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">داد فلک جای در خرابه‌ی شامش </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بود چهل سال در قعود و قیامش‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">اول روز ابتدای گریه‌ی شامش </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> از دل و جان شد «صغیر» تا که غلامش‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">طعنه به شاهی زد و به تاج مکلل <ref>مکلّل: تاج بر سر نهاده، درخشان، زر و جواهر نشان.</ref>  </span>
|}
<br />
{{شعر}}
{{ب| ای امیری که علمدار شه کرب و بلایی‌|اسد بیشه‌ی صولت، پسر شیر خدایی }}

{{ب| به نسب پورِ دلیر علی آن شاه عدوکش‌|به لقب ماه بنی هاشم و شمع شهدایی }}

{{ب| یک جهان صولت و پنهان شده در بیشه‌ی تمکین‌|یک ملک قدرت و تسلیم به تقدیر و قضایی }}

{{ب| من چه خوانم به مدیح تو که خود اصل مدیحی‌|من چه گویم به ثنای تو که خود عین ثنایی }}

{{ب| بی‌حسین آب ننوشیدی و بیرون شدی از شط|تویم فضل و محیط ادب و بحر حیایی }}

{{ب| دستت افتاد ز تن مشک به دندان بگرفتی‌|تا مگر دست دهد باز سوی خیمه‌گه آیی }}

{{ب| گره کار تو نگشود چو از دست، همانا|خواستی تا که مگر عقده ز دندان بگشایی }}

{{ب| هیچ سقّا نشنیدم که لب تشنه دهد جان‌|جز تو ای شاه که سقّای یتیمان ز وفایی }} 
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| ذکر سماواتیان ثنای ابو الفضل‌|خیل ملک خادم سرای ابو الفضل }}

{{ب| با مژه رُوبد غبار، حور بهشتی‌|از حرم صحن با صفای ابو الفضل }}

{{ب| هیچ ز بیگانگی بحق نَبُرد راه‌|هر که نگردید، آشنای ابو الفضل }}

{{ب| پا مکش از درگهش که عقده گشایی‌|هست به دست گره‌گشای ابو الفضل }}

{{ب| غم نبرد راه بر دلش، به صف حشر|هر که بود در دلش ولای ابو الفضل }}

{{ب| آب ننوشید بی‌حسین و عجب نیست‌|این روش از همّت و حیای ابو الفضل }}

{{ب| شست به راه حسین دست و دل از جان‌|اجر ابو الفضل با خدای ابو الفضل }}

{{ب| بس وفا داشت آن چنان که بماندند|اهل وفا مات از وفای ابو الفضل }}

{{ب| باشه دین جز به نام سیّد و مولا|باز نشد لعل جانفزای ابو الفضل }}

{{ب| گشت کمان قدّ شاه دین چو عیان شد|غرقه به خون قامت رسای ابو الفضل <ref>تجلی عشق در حماسه عاشورا؛ ص ۱۵۷ و ۱۵۸.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> ذکر سماواتیان ثنای [[اباالفضل (ع)|ابو الفضل‌]]</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">خیل ملک خادم سرای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> با مژه رُوبد غبار، حور بهشتی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">از حرم صحن با صفای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> هیچ ز بیگانگی بحق نَبُرد راه‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هر که نگردید، آشنای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> پا مکش از درگهش که عقده گشایی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هست به دست گره‌گشای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> غم نبرد راه بر دلش، به صف حشر</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هر که بود در دلش ولای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آب ننوشید بی‌حسین و عجب نیست‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">این روش از همت و حیای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> شست به راه حسین دست و دل از جان‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">اجر ابو الفضل با خدای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بس وفا داشت آن چنان که بماندند</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">اهل وفا مات از وفای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> باشه دین جز به نام سید و مولا</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">باز نشد لعل جانفزای ابو الفضل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گشت کمان قد شاه دین چو عیان شد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">غرقه به خون قامت رسای ابو الفضل <ref>تجلی عشق در حماسه عاشورا؛ ص ۱۵۷ و ۱۵۸.</ref> </span>
|}
<br />
{{شعر}}
{{ب| از آن زمان که خزان گشت نوبهار [[حسین‌]]|چو لاله خلق جهانند داغدار حسین }}

{{ب| نیافت راه چو بر حلق خشک آن مظلوم‌|هنوز آب فرات است شرمسار حسین }}

{{ب| بنوش آب و بیاد آر زیر خنجر شمر|ز شدّت عطش و قلب پر شرار حسین }}

{{ب| فغان و آه که لب تشنه غوطه‌ور گشتند|به خون خویش جوانان گلعذار حسین }}

{{ب| ندانم آتش کین بود یا شرار عطش‌|که سوخت خیمه‌ی اطفال دل فگار حسین }}

{{ب| گلوی تشنه بریدند چون سرش از تن‌|عجب که آب ببستند بر مزار حسین }}

{{ب| ببین مودت یاران او که تا محشر|به خاک و خون همه خفتند در کنار حسین }}

{{ب| فراشت رایت مظلومی پدر تا حشر|به دست همّت خود طفل شیرخوار حسین }}

{{ب| به عشق دوست چنان داد کار خویش انجام‌|که عقل‌ها همه حیران بود به کار حسین }} 

{{ب| مگو «صغیر» حسین علی بود بی‌یار|حسین یار خدا و خداست یار حسین <ref> میراث عشق؛ ص ۲۴۳.</ref> }}
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| شاهی که بود ساقی کوثر پدر او|افغان که بریدند لب تشنه سر او }}

{{ب| هم قامت او گشت ز بار غم و اندوه‌|افتاد چو بر نعش برادر گذر او }}

{{ب| داغ پسر لاله عذارش علی اکبر|داغیست که تا حشر بود بر جگر او }}

{{ب| صد آه از آن لحظه که افتاد به میدان‌|بر پیکر صد پاره‌ی اکبر نظر او }}

{{ب| بنشست و به زانو بنهادش سر و از غم‌|گردید روان سیل سرشک از بصر او }}

{{ب| مجنون دل لیلای حزین گشت چو آمد|در خیمه روانسوز و غم افزا خبر او }}

{{ب| نامد ز چه از خیمه برون غمزده لیلا|آمد به در خیمه چو نعش پسر او }}

{{ب| گویا نبدش روح به تن تا که بیاید|بیند پسر و جسم به خون غوطه‌ور او }}

{{ب| خاموش کن این آتش جانسوز صغیرا|ترسم که بسوزد دو جهان از شرر او  }}
{{پایان شعر}}
{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> اگر نه خون حسین شهید خون خداست‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">چرا همیشه لوای مصیبتش برپاست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> اگر نمی‌کند ایجاد گریه نام حسین‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پس از شنیدن آن دیده از چه پر ز بُکاست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> هزار سال فزون شد ز وقعه‌ی عاشور</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">ولی ز تعزیه هر روز، روز عاشوراست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بهرکه می‌نگری بر حسین می‌گرید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بهر سخن که دهی گوش شرح کربُ بلاست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> همین نه فرش عزایش به فرش گسترده‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که شور و غلغله در ساکنان عرش علاست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> مگو به ماتم او بعد قتل می‌گریند</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گرت خبر ز سر اندیب و وادی سیناست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به چشم دل نگر از گوش جان شنو که هنوز</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">به گریه آدم و موسی به ناله و غوغاست </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> «صغیر» گریه برای حسین می‌کن و بس‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که گریه بهر حسین و سجود بهر خداست  </span>
|}
<br />

==منابع==

*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۱۱۲۶-۱۱۲۸.]

==پی نوشت==
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران متأخر]]
<references />{{شاعران}}