در حال ویرایش صبورى اصفهانى

'''صبوری اصفهانی''' (۱۲۷۹ ه. ق-۱۳۵۳ ه. ق) از شاعران آیینی قرن سیزدهم است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =صبوری اصفهانی
| تصویر                  =صبورى اصفهانى.jpg
| اندازه تصویر             =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی               =میرزا نصراللّه
| زمینه فعالیت           =شعر و ادبیات
| ملیت                   =ایرانی
| تاریخ تولد             =۱۲۷۹ ه. ق 
| محل تولد                =اصفهان
| والدین                 =میرزا ابوطالب خان عادل
| تاریخ مرگ              =۱۳۵۳ ه. ق
| محل مرگ                 =
| علت مرگ                 =
| محل زندگی               =
| مختصات محل زندگی         =
| مدفن                   =
|در زمان حکومت           =شعاع‌السّلطنه
|اتفاقات مهم             =
| نام دیگر               =
|لقب                     =ملک‌الادب
|بنیانگذار               =
| پیشه                   =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری             =خراسانى و عراقى
|کتاب‌ها                 =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار             =
|تخلص                    =صبورى
|فیلم‌(های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر                    =
| شریک زندگی             =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                   =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت               =
| تأثیرگذاشته بر         =
| تأثیرپذیرفته از         =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
==زندگینامه==

نام او میرزا نصراللّه با تخلّص «صبورى» فرزند میرزا ابوطالب خان عادل است. بنا به نوشتۀ مؤلّف تذکره مدینةالادب، سلسله نسب وى از طرف پدر به «انوشیروان» و از طرف مادر به «جابر بن عبداللّه انصارى» منتهى مى‌گردد. وى در سن ده سالگى عازم تهران مى‌شود و تحت کفالت برادر بزرگتر از خود میرزا محمدحسین خان<ref>ملقب به «فخیم الملک»</ref> قرار مى‌گیرد و به تحصیل علوم مقدماتى مى‌پردازد و خطّ نستعلیق را نیز از خوشنویس بنام، میرزا ابراهیم ساوجى<ref>ملقب به «نایب‌الصّدر» و متخلص به «خلیل»</ref> مى‌آموزد و در رشته شعر و ادب از محضر حضورى و محیط سود مى‌جوید. وى به خاطر گشاده‌دستى و سفره‌دارى غالبا با تنگدستى دست به گریبان بوده‌است. روزى در محفلى که براى میر سید على اخوى، میرزا احمد خان اشترى<ref>متخلص به «یکتا»<br /></ref> و محمدعلى مصاحبى نائینى<ref>متخلص به «عبرت»</ref> ترتیب مى‌دهد، به آنان پیشنهاد مى‌کند او را «ملک‌الادب» خطاب کنند و آنان مى‌پذیرند و از آن زمان به این لقب موسوم مى‌گردد. در زمان حکومت شعاع‌السّلطنه به شیراز و در دستگاه کمال‌السّلطنه<ref>پیشکار شعاع‌السّلطنه<br /></ref> به مدت دو سال مشغول به کار مى‌شود و در همان ایام با شوریدۀ شیرازى آشنا مى‌شود و اخوانیّاتى در میانه آنان ردّ و بدل مى‌گردد. سپس به خاطر اطّلاعى که از فن معمارى داشته، در وزارت عدلیه به عنوان «مصدّقى» مشغول به کار مى‌شود و تا پایان عمر با حقوق ناچیزى که دریافت مى‌کند به امرار معاش مى‌پردازد و سرانجام در سن ۷۴ سالگى بدرود حیات مى‌گوید.<ref>تذکره مدینةالادب، ج۱، ص ۱۵۶.</ref>

==آثار==

صبوری اصفهانی در قصیده از سبک خراسانى و در مثنوى و غزل از سبک عراقى سود مى‌جسته. از صبورى اصفهانى قصاید آیینى در مناقب امیرمؤمنان و حضرت ولى عصر(عج) و دیگر معصومین (ع) بر جاى مانده‌است. مثنوى عاشورایى ۲۶۵ بیتى او نیز به ذکر خیرى از مرحوم میر سید على اخوى از خاندان علوى، انجامیده‌است.

==اشعار==

===ابیاتی برگزیده‌ از یک مثنوى [[عاشورا|عاشورایى]]===
{{شعر}}
{{ب| شاهد عشّاق چو شمشیر آخت | شوق سر از پا نتواند شناخت }}

{{ب| موج زند چشمه حبلُ الورید | رقص‌کنان خون به گلوى شهید }}

{{ب| آه مِنَ العشق وَ حالاتهِ | اَحرَق قلبى بحراراتهِ }}

{{ب| پردۀ عشّاق شد آهنگ ساز | شور حسینى به نواى حجاز }}

{{ب| جان به درِ بارگه دل رسید | قافله عشق به منزل رسید }}

{{ب| عشق الهى چو شود میهمان | غیر حسین‌اش که شود میزبان؟ }}

{{ب| در صفِ صفّین که ز حق پى زدند | مُصحفِ صامت به سرِ نى زدند }}

{{ب| دشت بلا داغ على تازه کرد | مُصحف ناطق زِ نى آوازه کرد }}

{{ب| شور قیامت به جهان شد پدید | قامت خورشید به یک نى رسید }}

{{ب| آتش کین شعله برافروخته | خیمگى و خیمه به هم سوخته }}

{{ب| زیر و زِبر گشت مگر کن فکان؟ | یا به زمین خورد بلندآسمان؟ }}

{{ب| گرچه همه همنفس و همدمند | همنفس و همدم نامحرمند }}

{{ب| قافله کوفه ز بیت الحرام | کو رود از کرب و بلا تا به شام }}

{{ب| عصمت اگر عصمت آل اللّه است | دست بد از دامنشان کوته است }}

{{ب| گرچه همه کار جهان با خداست | کردۀ عشق از همه کارى جداست }}

{{ب| ما همه در عهد و وفاى توییم | منتظر دست و دعاى توییم }}

{{ب| عهد تو بسته‌ست وفایى بکن | دست تو بازست دعایى بکن }}

{{ب| گرچه خرد را نرسد ردّ عشق | کار گذشته‌ست ز سرحدّ عشق }}

{{ب| عشق حسینى چو بجنبد ز جاى | کیست که معشوق شود جز خداى؟ }}

{{ب| ذرّۀ او رتبه خورشید یافت | کشتۀ او دولت جاوید یافت }}

{{ب| خون حسین قیمت خون خداست | چون نفشاند؟ که خدا خونبهاست }}

{{ب| شوق لب از واقعه عشق دوخت | گفت «صبورى» و زبانش سوخت }}

{{ب| آه مِنَ العشق وَ حالاتهِ | اَحرَق قلبى بحراراتهِ <ref>همان، ص ۱۵۸ تا ۱۶۴.</ref> }}
{{پایان شعر}}

===غزل [[مرثیه]]===
{{شعر}}
{{ب| اگر تو پرده بگیرى ز رخ به دلدارى | ز هر که روى تو بیند دلى به دست آرى }}

{{ب| کسى که یوسف مصرى به هرچه داشت خرید | تو را به یوسف مصرى کند خریدارى }}

{{ب| نظر چو از رخ شاهد به خانه روشن شد | دریغ باشد بر شاهدان بازارى }}

{{ب| به گرد روى تو شب خیمه زد ز مشک و رواست | از آن‌که زهره‌جبینى و ماه‌رخسارى }}

{{ب| چه شعبده‌ست که چشمت به غمزه مى‌بازد؟ | که درد با من و در چشم توست بیمارى }}

{{ب| کشد چو خسرو خوبان ز خیل عشق سپاه | مسلّم است تو را در سپاه سالارى }}

{{ب| به همّتى که تو دارى رواست سقّایى | به قامتى که تو دارى سزد علمدارى }}

{{ب| هزار چشمه ز چشمان کودکان جارى‌ست | کجا تو با لب عطشان روى که آب آرى؟ }}

{{ب| روان تشنه برآساید از کنار فرات | تو از فرات چرا کام تشنه بازآرى؟! }}

{{ب| اگر نبود شهادتْ مراد حضرت تو | به اشتیاق ملاقات حضرت بارى }}

{{ب| ز برق تیغ در کربلا ز خون عدو | هنوز بودى سیلاب‌هاى خون جارى }}

{{ب| تو را ز قدّ علمدار و زلف عبّاسى | شناختم که تو عباسى و علمدارى }}

{{ب| تو را ز حال برادر خبر ز خویش نبود | چنین بود ره و رسم برادرى آرى! }}

{{ب| عدو به تیغ، تو را دست از بدن برداشت | که دامن شه خوبان ز دست بگذارى }}

{{ب| دریغ از آنکه ندانست کز برادر خویش | تو آن نیى که به شمشیر دست بردارى }}

{{ب| جراحتى که زهر ضربه بر تو وارد شد | مگر تو در قلم آرى و خود تو بشمارى }}

{{ب| کجا شمرده شود زخم‌هاى آن جسدى | که از زمین نتوانى درست بردارى؟! }}

{{ب| چه پایه شوق شهادت مگر به جان تو بود | که تن به خاک و به خون پاره پاره بسپارى <ref>تحفۀ سرمدى، به کوشش محمد على فتى، (چاپ حکمت، قم ۱۳۴۷)، ص ۲۳۷ و ۲۳۸.</ref> }}

{{پایان شعر}}

==منابع==

*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج۱، ص ۴۹۶-۴۹۹.]]

==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]