در حال ویرایش حماسه و عرفان (بخش)

== چکیده کتاب ==
در مقدمه کتاب درمورد جنگ و صلح در نظام آفرینش توضیح داده شده و آن را از رخدادهای طبیعی شمرده و هرجا جنگ و دفاع در آن در حال جریان است را نقطه تکاپو میداند.

در بخشی از مقدمه، نویسنده جنگ را از مهمترین برنامه های دینی اسلام میداند به شرطی که شاخصه اصلی آن رحمت باشد و در ادامه متن در مورد جهاد و دفاع از جامعه اسلامی و شرافت شهادت سخن گفته شده و هرکه در این راه کشته شود، شهید، و مورد آمرزش خدا است. 

=== بخش اول: هماهنگی آیین اسلام با فطرت ===
نویسنده در ابتدا، هماهنگی اسلام با فطرت را مایه جاودانگی آیین الهی و همسو بودن همه احکام آن میداند. توجه به آیه میثاق (سوره اعراف آیه 172) که خداوند از بنی آدم میثاق و اقرار میگیرد، بحث اصلی این فصل است که به تفسیر و کیفیت خودشناسی در آیه میثاق اشاره میکند. سپس به توضیح دو خویشتن شناسی انسانی و حیوانی انسان از منظر قرآن میپردازد. در ادامه این فصل به مباحث دیگر از جمله خودآزمایی در عرصه توحید، نقش معرفت در ترس از خدا، اقسام علوم معنوی، مراتب خوف از خدا و ... پرداخته شده‌است. نویسنده در توضیح مقام احسان ( خدا به گونه‌ای باشد که گویا او را میبینی) آن را مقدم بر مقام ایمان میداند و بالاتر از مقام احسان را مقام "ایقان" میداند.

=== بخش دوم: فضیلت حماسه و عرفان ===
در این بخش ابتدا حماسه عرفان را به شجاعت و دلاوری معنی می کند و سپس معنای عرفان را از نظر قرآنی و روایی بررسی کرده است.  در بررسی ویژگی عارفان آنها را از نظر بینش عارف، فرق عارف با دیگران در عبادت، عارف و صلح بودن کل عالم، هدف عارف از جنگ، سبقت رحمت بر غضب بررسی و هر صفت آنها را توصیف می‌کند. نویسنده هماهنگی یا عدم هماهنگی حماسه و عرفان را از آنجا ناشی می داند که هر دو صفت روحیه‌ای خاص دارند، عارف نیازمند قلبی آرام است که با هر جرقه قلبش بشکند، در حالی که رزمنده نیازمند قلبی سخت است که به موقع بر قلب دشمن یورش آورد و هنگام این دو فضیلت با هم جمع میشوند که در سایه کمال توحید باشد.

=== بخش سوم: عارفان حماسه ساز و حماسه سازان عارف ===
نمونه‌های بارز جمع شدن دو فضیلت حماسه و عرفان در ائمه است.  بعد از توضیح رفتار و گفتار ائمه در مورد دنیا، به [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] اشاره می‌کند که در مواقع حساس نهضت تاریخی [[کربلا]] از تقابل مستمر دو جریان حق و باطل در تاریخ سخن گفته است و در ادامه بحث به بخشی از سیره چند تن از پیشوایان که ابتدا با حضرت علی(ع) شروع می‌شود اشاره کرده و هر کدام را توصیف میکند. حضرت علی توانست عرفان ناب و حماسه شورانگیز را با هم جمع کند و به شخصیت "جامع اضداد" شهرت یافت. در توصیف حضرت علی(ع)، به واکنش حضرت علی(ع) نسبت به انحراف خلافت نیز اشاره شده است که چگونه حضرت علی(ع) نسبت به احقاق حق خود پافشاری کرده است. در ادامه نیز به توصیف صفات آن حضرت پرداخته شده است.

بخش بعدی به امام حسین(ع) اشاره می کند و او را کسی میداند که توانسته [[دعای عرفه امام حسین (ع)|دعای عرفه]] را که اوج عرفان است در کنار حماسه خونبار عاشورا جمع کند. سپس به توصیف دو چهره از امام حسین(ع) اشاره کرده که اولی چهره ای که به هیچ وجه حاضر به تسلیم در برابر ظالم نیست و چهره های دیگر که جز انعطاف و مناجات چیز دیگری ندارد. در ادامه متن به توصیف خصایص کربلا پرداخته شده که در بین یاران امام حسین(ع) دو ویژگی عمده عرفان و حماسه وجود داشته است و در کتاب در مورد آن ها کامل توضیح داده شده است. 

در بخش بعدی ابتدا به مظاهر عرفان در حادثه عاشورا اشاره شده عرفان را عشق به خدا میداند و چیزی که امام حسین(ع) را در روز عاشورا وادار کرد از همه چیز خود بگذرد همان عشق به خدا و عرفان است.  در فصل بعدی این بخش به جلوه های حماسی عاشورا پرداخته شده است. نویسنده در این فصل حماسه عاشورا را به دو بخش حماسه امام حسین(ع) و حماسه یاران امام حسین(ع) تقسیم کرده است. در توضیح، حماسه امام حسین(ع) آن را به چند قسمت تقسیم میکند.

الف) برخورد حماسی با حاکم مدینه

ب) برخورد با [[مروان بن حکم]]

ج) در پاسخ [[محمد حنفیه]] 

د) خطبه مکه 

ه) برخورد با [[حر بن یزید ریاحی|حر]] 

ز) حوادث [[منزلگاه بیضه|منزل بیضه]] 

ح) حوادث در کربلا و... 

نویسنده در این قسمت تنها به نمادی از کلمات آن حضرت از مدینه تا شهادت اشاره کرده است.

در توصیف حماسه های اصحاب، نویسنده توصیف دلاوری و شجاعت یاران امام از جمله [[عباس ابن علی(ع)|حضرت عباس(ع)]] و [[علی اکبر (ع)|حضرت علی اکبر(ع)]]، [[عابس‌ بن ‌ابی‌ شبیب‌ شاکری‌|عابس بن شبیب شاکری]]، [[اسلم‌ بن عمرو ترکی|غلام ترکی]] و...  پرداخته است.

در ادامه به مقایسه شجاعت حضرت علی(ع) در شب لیله المبیت و امام حسین(ع) در عاشورا اشاره شده و عمل هر کدام از آنها را یک نوع شجاعت میداند. در پایان نیز به حماسه [[امام سجاد(ع)]] در [[کوفه]] اشاره می‌کند و سخنرانی های آن حضرت را نیز نوعی حماسه زبانی می‌داند که به همه یادآوری کرد که ما رفته بودیم که یاد پیامبر(ص) و خدا را زنده بداریم.

{{کتاب‌شناسی عاشورا}}
[[رده:کتاب‌ها]]