در حال ویرایش مسلم بن عقیل (بخش)

==شخصیت‌شناسی==
===زندگی‌نامه===
عقیل از اشخاص مورد عنایت پیامبر(ص) بود که در همان اوایل بعثت اسلام آورده بود و همین اسلام و تسلیم او در برابر حق بود که سبب محبت رسول‌ الله(ص) به وی گردید.

در مورد مادرش مورخین دو قول را نقل کرده‌اند: بنا به نقلی او زنی آزاده به نام خلیله از آل فهریدی<ref>المحبّر، ص۴۰۲؛ المنمق، ص۵۰۵-۵۰۶.</ref> یا از قبیله نبطیه و از آل فرزندا<ref>المعارف، ص۲۰۴.</ref> بود.

بنا به قول دیگر مادر او کنیزی بود که عقیل از شام خرید‌اری نمود<ref>کتاب نسب قریش، ص۸۴، مقاتل الطالبیین، ص۸۶.</ref> و نامش علیه<ref> کتاب نسب قریش، ص۸۴</ref>، حلیه<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۷؛ مقاتل الطالبیین، ص۸۶.</ref>، حلبة<ref>تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵.</ref> یا خلیله<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۴۲.</ref>، بود. مسلم با برادران و خواهرانش عبدالله اصغر، عبیدالله، محمد، ام‌عبدالله و رمله از یک مادر بودند؛<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۷.</ref> اگر چه ابوالفرج اصفهانی معتقد است که حلیه فرزندی جز او نداشت.<ref>مقاتل الطالبیین، ص۸۶.</ref>

====تولد====
مسلم بن عقیل، در خاندان بنی ‌هاشم پرورش یافت. در مورد سال تولد او اختلاف است.
گفته شده مسلمانان در زمان خلیفه دوم عمر بن خطاب، بعد از محاصره‌ شدید، شهر «البهنسا»‌ واقع در غرب رود نیل (منطقه صعید) را فتح کرده و وارد شهر شدند. مسلم نیز که همراه دیگر جوانان به ارتش اسلام پیوسته بود، در این جنگ حضور داشت. او پس از مجروح شدن دو برادرش [[جعفر بن عقیل بن‌ ابی‌ طالب (ع‌)|جعفر]] و علی، حماسه‌سرایی کرد و در حالی که چنین رجز می‌خواند، به همراه هاشمیان وارد شهر شد:<ref>فتوح الشام، ج۲، ص۲۸۴-۲۹۵.</ref>

«با از دست دادن یاران مخلص و با فضیلتم، غم و اندوه فراوان بر من سایه افکند. انتقام جعفر و علی شیران کارزار و فرزندان بنی ‌عقیل را خواهم گرفت و با شمشیر بران هر ناسزاگوی را خواهم کشت. شاید با این انتقام سوزش اندوه را فرونشانم.»

هم‌چنین گفته شده که او در جنگ صفین شرکت داشت و حضرت علی(ع) میمنه پیادگان لشکر خود را به او و عبدالله بن جعفر طیار سپرد.<ref>الفتوح، ج۳، ص۲۴.</ref>

اگر مسلم در این دو واقعه حضور داشته است، [[حمیده بنت مسلم بن عقیل|پس]] تولد او در دهه دوم هجری بوده و این سخن که عقیل در زمان معاویه از شام کنیزی خریداری نمود،<ref> کتاب نسب قریش، ص۸۴؛ مقاتل الطالبین، ص۸۶؛ شرح نهج البلاغه ابن ابی‌الحدید، ج۱۱، ص۲۵۱-۲۵۲.</ref> نمی‌تواند صحت داشته باشد و او در هنگام [[شهادت]] به سال ۶۰ هجری باید حدود ۴۰ سال داشته باشد.
اگر چه در مورد او سن ۳۵ سال<ref>لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، بیهقی، ج۱، ص۴۰۲.</ref> و ۲۸ سال<ref>تنقیح المقال فی احوال الرجال، ج۳، ص۱۸۷.</ref> نیز گفته شده است. عبدالرزاق مقرم در تحلیلی او را به هنگام شهادت ۵۰ ساله می‌داند.<ref>ر.ک: مسلم بن عقیل، ص۳۴۲-۳۴۴.</ref> 

پس سن مسلم در هنگام شهادت بین ۳۵-۴۰ سال بوده و او در سال‌های ۲۰-۲۵ هجری متولد شده است.

===خصوصیات===
به گفته تاریخ، مسلم بن عقیل، مردی شجاع،<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۳۳۴؛ المعارف، ص۲۰۴؛ الاعلام، ج۷، ص۲۲۷.</ref> عالم و اهل رای،<ref>الاعلام، ج۷، ص۲۲۷.</ref> که امام حسین(ع)‌ او را اعلم ناس می‌دانست.<ref>الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۴۳.</ref>

===فرزندان===
در شمار و نام فرزندان مسلم بن عقیل، اختلاف است: خلیفه بن خیاط، ذهبی و ابن عماد حنبلی از دو پسر با نام‌های [[عبدالله بن‌ مسلم بن عقیل|عبدالله]] و [[محمد بن مسلم بن عقیل|عبدالرحمن]] نام می‌برند که هر دو در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسیدند.<ref> تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ تاریخ الاسلام، ص۲۱؛ شذرات الذهب، ج۱، ص۲۷۳.</ref>

ابن قتیبه و بلاذری از چهار پسر با نام‌های عبدالله، علی، مسلم و عبدالعزیز نام می‌برند. عبدالله و علی که مادرشان رقیه دختر علی(ع) بود، در کربلا به شهادت رسیدند.<ref>المعارف، ص۲۰۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۸.</ref>

طبری نیز از سه فرزند با نام‌های عبدالله، علی و زینب صغری نام می‌برد.<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۹.</ref>

مقرم شمار فرزندان مسلم را، پنج پسر و یک دختر به نام‏‌های عبدالله، علی، محمد، عبدالرحمن، عبدالعزیز و [[حمیده بنت مسلم بن عقیل|حمیده]] می‌داند و می‌نویسد: دو تن از آنان در کربلا به شهادت رسیدند و دو تن در کوفه شهید شدند و از سرنوشت فرزند پنجم او اثری بر جای نمانده است.<ref>مقتل الحسین المقرم، ص۵۱۱.</ref> دختر مسلم نیز با پسر عمویش عبدالله بن محمد بن عقیل ازدواج کرد.<ref>ر.ک: الطبقات الکبری، ج۵، ص۳۹۲؛ تاریخ الطبری، ج۵، ص۴۶۹؛ مقتل الحسین المقرم، همان.</ref> 

در اینکه عبدالله در کربلا به شهادت رسید، شکی نیست.<ref> تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ المعارف، ص۲۰۴؛ تاریخ الطبری، ج۵، ص۴۶۹؛ تاریخ الاسلام، ص۲۱؛ شذرات الذهب، ج۱، ص۲۷۳؛ مقاتل الطالبیین، ص۹۷.</ref> اما در اسم فرزند دوم او که در کربلا به شهادت رسید، اختلاف است و بنا به نقلی علی،<ref>المعارف، ص۲۰۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۸.</ref> محمد<ref>مقاتل الطالبیین، ص۹۷.</ref> یا عبدالرحمن<ref>تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ تاریخ اسلام، ص۲۱؛ شذرات الذهب، ج۱، ص۲۷۳.</ref> است که به احتمال قوی نام او محمد است.<ref>ر.ک: بخش چهارم، شهدای بنی ‌هاشم، دو فرزند مسلم بن عقیل، مقرم، سید عبدالرزاق: محمد و عبدالله.</ref> از مسلم نسلی باقی نمانده‌است.

{{روزشمار واقعه عاشورا}}