۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = قمقام زخار و صمصام بتار | | عنوان = قمقام زخار و صمصام بتار | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۱: | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }}'''قمقام زخار و صمصام بتار''' کتابی است درباره‌ی زندگی و مقام و قیام [[امام حسین (ع)]] که توسط فرهاد میرزا معتمدالدوله نوشته شده و تصحیح و حواشی آن را سید محمود محرمی زرندی انجام داده است. | ||
==درباره نویسنده== | |||
== | |||
نویسندهٔ کتاب، فرزند عباس میرزا (فرزند و ولیعهد فتحعلی شاه قاجار)، از دولتمردان دانشمند دورهٔ ناصری است. وی این کتاب را در پی تفألّی که به قرآن زده و نذری که کرده بود، تألیف کرد. تاریخ آغاز تألیف 1303 قمری و تاریخ پایان آن ذی‌حجهٔ 1304 (یک سال پیش از درگذشت نویسنده)، و زبان آن فارسی است. | نویسندهٔ کتاب، فرزند عباس میرزا (فرزند و ولیعهد فتحعلی شاه قاجار)، از دولتمردان دانشمند دورهٔ ناصری است. وی این کتاب را در پی تفألّی که به قرآن زده و نذری که کرده بود، تألیف کرد. تاریخ آغاز تألیف 1303 قمری و تاریخ پایان آن ذی‌حجهٔ 1304 (یک سال پیش از درگذشت نویسنده)، و زبان آن فارسی است. | ||
== | ==درباره کتاب== | ||
قمقام زخّار و صمصام بتّار به معنای دریای آکنده و شمشیر برنده است و شاهزاده معتمدالدوله در ذیل این عنوان غریب، گزارشی مفصّل از زندگی و مقام و قیام [[امام حسین (ع)]] ارائه کرده و نظر رایج شیعه را به دست داده است. از آنجا که نویسنده در شمار عالمان رسمی دین نبوده، بلکه شاهزاده هم بوده، و نیز عنوان غریبی برای کتابش برگزیده، چنانکه باید از آن استقبال نشده است. با این وصف، کتاب حاضر مانند دیگر مقتل‌های مهم است و با تتبع در منابع متعددی نوشته شده و حتی بسامان‌تر و محققانه‌تر از بعضی کتاب‌های مشابه آن است. | |||
نویسنده در آغاز کتاب به روش تألیف خود پرداخته و گفته است: «خدای داناست که با قلّت بضاعت و عدم استطاعت، به قدر وسع و طاقت، در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوی و منطوی است، اغفالی نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالی نیفتاد و از کتب محدّثین و مورّخین، که از سنهٔ یک هزار هجری و بعد به رشتهٔ تألیف درآورده‌اند، درج و نقل نکردیم» (ص 8). وی در ادامه گفته است: «ما در این کتاب مستطاب، آنچه از کتب معتبرهٔ فریقین و متّفق علیه طرفین به دست آوردیم، نگاشتیم که حاسد و طاعن را مجال انکار نباشد و در تنقیح اخبار و تصحیح آثار بذل جهد کردیم و با وجود قصر باع و قلّت بضاعت، اقتدا و اقتفا به صدوق (علیه‌الرحمة) نموده، بدان نهج که در کتاب من لایحضره الفقیه گفته، همی گویم: و اعتقد فیه انّه حجّة فی ما بینی و بین ربی -تقدّس ذکره و تعالت قدرته- و جمیع ما فیه مستخرجة من کتب مشهورة علیها المعوّل و الیها المرجّع» (ص 22). | نویسنده در آغاز کتاب به روش تألیف خود پرداخته و گفته است: «خدای داناست که با قلّت بضاعت و عدم استطاعت، به قدر وسع و طاقت، در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوی و منطوی است، اغفالی نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالی نیفتاد و از کتب محدّثین و مورّخین، که از سنهٔ یک هزار هجری و بعد به رشتهٔ تألیف درآورده‌اند، درج و نقل نکردیم» (ص 8). وی در ادامه گفته است: «ما در این کتاب مستطاب، آنچه از کتب معتبرهٔ فریقین و متّفق علیه طرفین به دست آوردیم، نگاشتیم که حاسد و طاعن را مجال انکار نباشد و در تنقیح اخبار و تصحیح آثار بذل جهد کردیم و با وجود قصر باع و قلّت بضاعت، اقتدا و اقتفا به صدوق (علیه‌الرحمة) نموده، بدان نهج که در کتاب من لایحضره الفقیه گفته، همی گویم: و اعتقد فیه انّه حجّة فی ما بینی و بین ربی -تقدّس ذکره و تعالت قدرته- و جمیع ما فیه مستخرجة من کتب مشهورة علیها المعوّل و الیها المرجّع» (ص 22). | ||
مطالب کتاب با زندگی امام آغاز می‌شود و با قیام و شهادت او و یارانش ادامه می‌یابد و با رخدادهای پس از شهادت آن حضرت و قیام توابین و مختار و اشعاری در سوگ امام به فرجام می‌رسد. از امتیازات علمی کتاب اینکه در مواضع متعددی به تبیین ضبط درست اسامی اشخاص و مکان‌ها پرداخته است. | مطالب کتاب با زندگی امام آغاز می‌شود و با قیام و شهادت او و یارانش ادامه می‌یابد و با رخدادهای پس از شهادت آن حضرت و قیام توابین و مختار و اشعاری در سوگ امام به فرجام می‌رسد. از امتیازات علمی کتاب اینکه در مواضع متعددی به تبیین ضبط درست اسامی اشخاص و مکان‌ها پرداخته است. | ||
== چکیده کتاب == | |||
پاره‌ای از عنوان‌های کتاب عبارت است از: | پاره‌ای از عنوان‌های کتاب عبارت است از: | ||
| خط ۸۳: | خط ۵۱: | ||
این کتاب ذیل عنوان القمقام الزّخّار و الصّمصام البتّار، به قلم محمّد شعاع فاخر، به عربی برگردانده شده است (المکتبة الحیدریه، 1381). برای شناخت این نویسنده و منابع زندگینامهٔ او به کتاب ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری (ج 2، ص 863-866)، و شرح حال فرهاد میرزا معتمدالدوله، از اسماعیل نواب صفا (چاپ اول: انتشارات زوار، 1366)، رجوع شود. | این کتاب ذیل عنوان القمقام الزّخّار و الصّمصام البتّار، به قلم محمّد شعاع فاخر، به عربی برگردانده شده است (المکتبة الحیدریه، 1381). برای شناخت این نویسنده و منابع زندگینامهٔ او به کتاب ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری (ج 2، ص 863-866)، و شرح حال فرهاد میرزا معتمدالدوله، از اسماعیل نواب صفا (چاپ اول: انتشارات زوار، 1366)، رجوع شود. | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
| خط ۹۲: | خط ۵۷: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 95-96. | *کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 95-96. | ||
[[رده:کتاب‌ها]] | [[رده:کتاب‌ها]] | ||
[[رده:کتاب‌ها در گروه تاریخ]] | [[رده:کتاب‌ها در گروه تاریخ]] | ||