checkuser
۲٬۳۶۳
ویرایش
بیدل دهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''بیدل دهلوی''' (۱۰۵۴ ه.ق-۱۱۳۳ ه. ق) عارف و شاعر هندی قرن دوازدهم هجری است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = بیدل دهلوی | | نام = بیدل دهلوی | ||
| تصویر = | | تصویر =بیدل دهلوی.jpg | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام اصلی = | | نام اصلی = ابوالمعالی، میرزا عبدالقادر بن عبدالخالق جغتایی لاهوری یا عظیم آبادی | ||
| زمینه فعالیت = | | زمینه فعالیت = | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = سال | | تاریخ تولد = سال ۱۰۵۴ ه. ق | ||
| محل تولد = عظیم آباد هند | | محل تولد = عظیم آباد هند | ||
| والدین = | | والدین = | ||
| تاریخ مرگ = سال | | تاریخ مرگ = سال ۱۱۳۳ ه. ق | ||
| محل مرگ = شاه جهان آباد | | محل مرگ = شاه جهان آباد | ||
| علت مرگ = | | علت مرگ = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| سال‌های نویسندگی = | | سال‌های نویسندگی = | ||
|سبک نوشتاری = | |سبک نوشتاری = | ||
|کتاب‌ها = | |کتاب‌ها =«دیوان بیدل»، «مثنوی عرفان»، «مثنوی معرفت»، «طلسم حیرت» و «محیط اعظم»، «رقعات»، «چهار عنصر» و «نکات» | ||
|مقاله‌ها = | |مقاله‌ها = | ||
|نمایشنامه‌ها = | |نمایشنامه‌ها = | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
میرزا عبدالقادر بن عبدالخالق جغتایی لاهوری یا عظیم آبادی ابوالمعالی متخلص به «بیدل» از ترکان جغتایی بود که در سال ۱۰۵۴ ه. ق در عظیم آباد هند متولد شد. وی از ترکان «جغتایی برلاس» بود اما در هندوستان متولد و رشد و نمو و تربیت یافت و بیشتر عمرش در دهلی بود و به این جهت به «دهلوی» مشهور شد. | |||
بیدل پس از 79 سال در 1133 ه. ق | ایشان بیشتر عمر خود را در شاه جهان آباد به عزلت و آزادی می‌گذراند و سرگرم تفکّرات عارفانه و ایجاد آثار منظوم و منثور خود بود. او در سال ۱۰۷۹ ه. ق به خدمت محمّداعظم بن اورنگ زیپ پیوست. سپس به سیاحت پرداخت و سرانجام در ۱۰۹۶ ه. ق در دهلی سکنی گزید و نزد آصف جاه اول (نظام حیدرآباد) تقرب داشت. | ||
بیدل در افغانستان، قسمتی از ترکستان چین، تاجیکستان و ازبکستان محبوبیّت بسیار دارد و در دانشکده ادبیات دانشگاه کابل کرسی «بیدل شناسی» دایر شده‌است. | |||
بیدل پس از 79 سال در 1133 ه. ق در خانه‌ی خود واقع در شاه جهان آباد زمانی که امپراطوری مغولان در هند رو به زوال می‌رفت، درگذشت.<ref>دیوان مولانا بیدل دهلوی، مقدمه با تلخیص.</ref> | |||
بیدل دهلوی در نظم و نثر سبکی خاص داشت و از بهترین نمونه‌های سبک هندی به شمار می‌آید و در آثارش افکار عرفانی با مضامین پیچیده و استعارات و کنایات در هم آمیخته است. در خیال‌پردازی و ابداع مضامین دقیق بود. بیدل در نظم و نثر تواناست و در شبه قاره‌ی هند از اقبال و قبول تمام برخوردار است و معتقدان زیادی دارد. شعر بیدل نه تنها مشرب عرفانی و فلسفی وی را می‌نمایاند بلکه به گونه‌ای چشمگیر پله معنا بر پله لفظ می‌چربد. نثر بیدل نیز همانند اشعارش دارای اهمیت بسیاری است. | بیدل دهلوی در نظم و نثر سبکی خاص داشت و از بهترین نمونه‌های سبک هندی به شمار می‌آید و در آثارش افکار عرفانی با مضامین پیچیده و استعارات و کنایات در هم آمیخته است. در خیال‌پردازی و ابداع مضامین دقیق بود. بیدل در نظم و نثر تواناست و در شبه قاره‌ی هند از اقبال و قبول تمام برخوردار است و معتقدان زیادی دارد. شعر بیدل نه تنها مشرب عرفانی و فلسفی وی را می‌نمایاند بلکه به گونه‌ای چشمگیر پله معنا بر پله لفظ می‌چربد. نثر بیدل نیز همانند اشعارش دارای اهمیت بسیاری است. | ||
آثار | == آثار == | ||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=818112&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان] بیدل دارای ۹۰ هزار بیت شامل قصاید، غزلیات، ترجیعات، مخمّسها، ترکیب‌بندها و غیره می‌باشد کلیّات او در سال ۱۲۸۷ ه. ق در لکنهو به طبع سنگی رسید. | |||
* چهار منظومه بلند با نامهای «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3514793&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مثنوی عرفان]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3514855&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مثنوی معرفت]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1125899&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author طلسم حیرت]» و «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1090643&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author محیط اعظم]» دارد. هم چنین ۳۸۶۱ رباعی دارد که همگی دارای مفاهیم بلند عرفانی، فلسفی و اخلاقی است. | |||
* «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3513754&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author رقعات]» که بالغ بر سیصد نامه و از مکاتیب بیدل به شمار می‌آید که بیشتر آن خطاب به ممدوح خود شکراللّه و دو فرزند اوست. | |||
* کتاب «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2035649&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author چهار عنصر]» که از آثار منثور اوست و ترجمه حال و شرح آراء وی به شمار می‌آید و از بهترین و روانترین نثرهای اوست. | |||
* «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3019727&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author نکات]» شامل عبارات حکمت‌آمیز و کلمات و تعبیرات دل‌انگیز اوست. | |||
==اشعار== | ==اشعار== | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| class="b" |<span class="beyt"> از هجوم اشک در گرد ستم خوابیده‌ام</span> | | class="b" |<span class="beyt"> از هجوم اشک در گرد ستم خوابیده‌ام</span> | ||
| style="width:2em;" | | | style="width:2em;" | | ||
| class="b" |<span class="beyt">جیب و دامانم ز جوش این شهیدان کربلاست <ref> همان؛ ص | | class="b" |<span class="beyt">جیب و دامانم ز جوش این شهیدان کربلاست <ref> همان؛ ص ۳۰۷.</ref></span> | ||
|} | |} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج ۲، ص: ۸۳۳.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||