نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا

نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا کتابی است پژوهشی توصیفی-تحلیلی درباره‌ی نهضت امام حسین (ع) که توسط غلامحسین زرگری‌نژاد نوشته شده است.

نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا
نویسنده	غلامحسین زرگری‌نژاد
ناشر	سازمان مطالعه تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	1383
چاپ	اول
تعداد صفحات	444
قطع	وزیری، جدول

بخش های کتاب

در آغاز کتاب ذیل عنوان «نقد و بررسی منابع و مآخذ تاریخ کربلا»، بحثی شده است دربارهٔ ابومخنف و مقتل او و اهمیت و ویژگی‌های آن، «ریشه‌های تاریخی قیام»، عنوان بخش اول کتاب است و دربارهٔ کارنامهٔ امویان، وضع مردم کوفه و مواضع امام حسین (ع) در عصر معاویه.

بخش دوم با عنوان «سلطنت یزید و نهضت امام حسین (ع)»، از هجرت آن حضرت به مکه، نامه‌های کوفیان، فعالیت‌های مسلم بن عقیل در کوفه، شهادت او و استیلای ابن زیاد بر کوفه سخن رفته است.

بخش سوم و چهارم به «عزیمت امام حسین (ع) به سوی کوفه» و «ورود کاروان حسین (ع) به دشت کربلا» اختصاص دارد و با شهادت آن حضرت و اسارت خانواده‌اش پایان می‌یابد.

بخش پنجم ذیل عنوان «قیام حسینی، اهداف و بنیادهای نظری و اعتقادی»، از ماهیت و اهداف قیام امام حسین سخن رفته است.

بخش ششم چنانکه عنوان آن گویاست، دربارهٔ «شکست توابین و خروج مختار و انتقام از قاتلان امام حسین (ع)» است.

بخش هفتم به «شخصیت و نام و نشان شهدای کربلا» اختصاص دارد و در پایان کتاب جدولی ترسیم شده که در آن نام هر شهید و منبعی که وی را شهید دانسته، ثبت گردیده است.

نکته های کتاب از نظر نویسنده

از نوادر کتاب اینکه نویسنده دربارهٔ تعداد بیعت‌کنندگان با مسلم بن عقیل، که حدّاقل آن را دوازده هزار و هجده هزار نفر گفته‌اند، تردید کرده و گفته است شمار آنان از تعداد حاضران در کربلا نیز کمتر است (ص 137). نکتهٔ دیگر اینکه به دیدهٔ نویسنده، ابن زیاد در کوفه به خانهٔ هانی بن عروه نرفت و در نتیجه، خودداری مسلم بن عقیل از کشتن ابن زیاد به استناد حدیث «الایمان قید الفتک»، منتفی است (ص 153-157). سومین نکته دربارهٔ محاصرهٔ قصر ابن زیاد است که به نظر نویسنده، یا مسلم بن عقیل در آنجا کوتاهی کرد، و یا تعداد همراهانش سیصد نفر نبودند، و یا مأموران قصر بیش از سی نفر بودند (ص 159-160).

جستارهای وابسته

• کتابشناسی نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.

منابع

• کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 231-232.