جناده بن حارث سلمانی
جنادة بن حارث سلمانی، از اصحاب امام حسین(ع) که از کوفه خود را به ایشان رساند و در کربلا به شهادت رسید.
.jpg) | |
| اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | |
|---|---|
| نام کامل | جنادة بن حارث سلمانی مذحجی انصاری ازدی کوفی |
| محل زندگی | کوفه |
| نقش های برجسته | از اصحاب امام حسین (ع) و شهدای کربلا |
زندگینامه
جنادة بن حارث سلمانی مذحجی انصاری ازدی کوفی از شاخه سلمانی قبیله مراد منسوب به انصار از اعراب مذحجی قحطانی جنوب که یمنی‌الاصل بود و در کوفه می‌زیست. جناده از رجال جنگجو و از شخصیت‌های معروف شیعه و از اصحاب امام حسین (ع) بود.[۱]
او از دعات امامت امام علی (ع) بود و در جنگ‌ها در رکاب آن حضرت می‌جنگید. در صفین همراه و پیشاپیش امام علی (ع) جهاد و نبرد می‌کرد. شیخ طوسی[۱] او را از اصحاب امام حسین (ع) معرفی کرده و سماوی [۲] او را از مشاهیر شیعه و از اصحاب امام علی (ع) یاد کرده است.
نقش در واقعه کربلا
پس از مرگ معاویه از جمله کسانی بود که به منظور دعوت امام حسین (ع) در خانه سلیمان بن صرد خزاعی در کوفه گرد آمدند و نامه‌ای به مکه فرستادند و از امام حسین (ع) خواستند به کوفه بیاید و رهبری آنان را بر علیه حکومت اموی برعهده بگیرد. [۳] سپس با نماینده امام حسین (ع)، مسلم بن عقیل بیعت کرد. اما پس از سستی کوفیان در حمایت از مسلم و شهادت مسلم و هانی نزد قبیله خود پنهان شد و آنگاه با عمرو بن خالد صیداوی و خدمتگزارش سعد، مجمع عائذی و پسرش و خدمت‌گزار نافع بن هلال جملی به کاروان امام حسین (ع) پیوسته و تا کربلا در رکاب آن حضرت بودند. ابومخنف به نقل از فضیل بن خدیخ کندی نوشته است که پس از شهادت عبدالله بن عمیر کلبی، هر چهار تن با اذن امام حسین (ع) به میدان شتافتند. [۴]
جناده این رجز را خطاب به لشکر بنی امیه خواند:
انا جناده و انا ابی الحارث | ||
عن بیعتی حتی یرثنی وارثی | ||
لست بخوار و لا بنا کث | ||
الیوم ثاری فی الصعید ماکث |
من جناده هستم و کُنیه‌ام ابی حارث است. من نه خوار و نه ذلیل و نه بیعت‌شکن هستم. به عهد و بیعتم پای‌بندم تا اینکه وارثم همین رویه را به ارث ببرد. امروز خون من روی زمین ریخته و باقی می‌ماند.
جناده به همراه دوستانش آرایش جنگی آنان را به هم زدند. دشمن نیز آنان را به محاصره خویش درآورد و بعضی از آنان را زخمی کرد. اما عباس (ع) با یک یورش قهرمانانه محاصره را شکست و آنان را از کشته شدن نجات داد. بار دیگر بر سپاه پسر سعد تاختند و بعد از به هلاکت رساندن تعدادی از آنان خود نیز به شهادت رسیدند. [۵] قبر وی در مقبره دسته‌جمعی شهدا واقع در شرق قبر مطهر امام حسین (ع) است. [۶] طبری [۷] نام او را جابر بن حارث سلمانی، طوسی [۸] و خوارزمی [۹] نام او را جنادة بن حرث و مجلسی [۱۰] نام او را حباب بن حارث سلمانی ازدی ذکر کرده‌اند. ابن شهر آشوب او را حارث معرفی کرده و نام او را در کنار شهدای حمله اول آورده است. [۱۱] هم‌چنین نام او در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه نیز متفاوت ذکر شده است: حسّان، حیان، جُناده، جابر، عباده، حباب، جبّار، جباد. در زیارت رجبیه حسّان بن حارث و زیارت ناحیه مقدسه حیان بن حارث سلمانی به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی حَیانِ بنِ الحارِثِ السَّلمانِی الاَزدی“ که همه این نام‌ها بر یک شخص دلالت می‌کند. [۱۲]
منبع
پی نوشت
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۷۲.
- ↑ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره، ص۸۴.
- ↑ تنقیح المقال، ج۲، ص۳۳۳.
- ↑ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م. ج۳، ص۱۹۸؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۶.
- ↑ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶– ۲۰۰۰ م، ج۳، ص۱۹۸؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۶.
- ↑ مشاهد العتره الطاهره، سید عبدالرزاق کمونه، چاپ لاهور.، ص۱۸۲.
- ↑ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۰۵.
- ↑ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۱۰۵.
- ↑ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء،۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۲، ص۲۱.
- ↑ بحار الانوار، ج۴۵، ص۷۲.
- ↑ مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج۴، ص۱۰۴؛انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش.، ص۹۰.
- ↑ برای تفصیل بیشتر ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق:۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۹۸؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ –۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۰۵-۴۰۶،۴۴۶.