مختار ثقفى: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۸۰۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ سپتامبر ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
پدر مختار، ابوعبید ثقفی است که در اوایل خلافت [[عمر]] از طائف به مدینه آمد و در آنجا ساکن شد.<ref>[[بحارالانوار]]، ج 45، ص 345؛ قاموس، محمد بن یعقوب فیروز آبادی، ج 1، ص 257؛ وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج 4، ص 172٫</ref> او یکی از سرداران بزرگ [[جنگ]] با ارتش [[ایران]] در زمان [[عمر]] بود. مختار در هنگامی که سیزده سال داشت در جنگ یوم‌الجسر به همراه پدرش شرکت کرد.<ref>الغارات، ابراهیم بن محمد ثقفی، ج 2، ص 517؛ کامل ابن اثیر، ج 2، ص 433٫</ref> ماجرای او در واقعه یوم‌الجسر در جنگ با ارتش ایران در منطقه بصره معروف است.<ref name="ReferenceB">انساب الاشراف، ج 6، ص 375؛ بحارالانوار، ج 45، ص 350٫</ref>
پدر مختار، ابوعبید ثقفی است که در اوایل خلافت [[عمر]] از طائف به مدینه آمد و در آنجا ساکن شد.<ref>[[بحارالانوار]]، ج 45، ص 345؛ قاموس، محمد بن یعقوب فیروز آبادی، ج 1، ص 257؛ وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج 4، ص 172٫</ref> او یکی از سرداران بزرگ [[جنگ]] با ارتش [[ایران]] در زمان [[عمر]] بود. مختار در هنگامی که سیزده سال داشت در جنگ یوم‌الجسر به همراه پدرش شرکت کرد.<ref>الغارات، ابراهیم بن محمد ثقفی، ج 2، ص 517؛ کامل ابن اثیر، ج 2، ص 433٫</ref> ماجرای او در واقعه یوم‌الجسر در جنگ با ارتش ایران در منطقه بصره معروف است.<ref name="ReferenceB">انساب الاشراف، ج 6، ص 375؛ بحارالانوار، ج 45، ص 350٫</ref>


مادر مختار دومه است که از زنان با شخصیت بود و او را صاحب عقل و رای و بلاغت و فصاحت دانسته‌اند. مادر مختار هنگامی که او از عبدالله بن زبیر به صورت عجولانه درخواست حکومت عراق عرب را کرد، انتقاد نمود.<ref name="ReferenceB"/><ref>فیلم نامه مختارنامه</ref> او ادب و فضائل اخلاقی را از اهل بیت [[محمد]] آموخت<ref>مقتل الحسین، عبدالرزاق موسوی مقرم، ص 167؛ حیاة الامام الحسین، باقر شریف القرشی، ج 3، ص  454٫</ref> و در آغاز جوانی، همراه با پدر و عموی خود برای شرکت در جنگ با لشکر ایران به عراق آمد و خاندان او همانند بسیاری از مسلمانان صدر اسلام، در [[عراق]] و [[کوفه]] ماندند. مختار در کنار [[علی]] بود و پس از کشته شدن او، برای مدتی کوتاه به [[بصره]] آمد و در آنجا ساکن شد.<ref>الاعلام، خیرالدین الزرکلی، ج 8، ص 70٫</ref>
مادر مختار دومه است که از زنان با شخصیت بود و او را صاحب عقل و رای و بلاغت و فصاحت دانسته‌اند. مادر مختار هنگامی که او از عبدالله بن زبیر به صورت عجولانه درخواست حکومت عراق عرب را کرد، انتقاد نمود. او ادب و فضائل اخلاقی را از اهل بیت [[محمد]] آموخت<ref>مقتل الحسین، عبدالرزاق موسوی مقرم، ص 167؛ حیاة الامام الحسین، باقر شریف القرشی، ج 3، ص  454٫</ref> و در آغاز جوانی، همراه با پدر و عموی خود برای شرکت در جنگ با لشکر ایران به عراق آمد و خاندان او همانند بسیاری از مسلمانان صدر اسلام، در [[عراق]] و [[کوفه]] ماندند. مختار در کنار [[علی]] بود و پس از کشته شدن او، برای مدتی کوتاه به [[بصره]] آمد و در آنجا ساکن شد.<ref>الاعلام، خیرالدین الزرکلی، ج 8، ص 70٫</ref>


== پیش از حادثهٔ عاشورا ==
== پیش از حادثهٔ عاشورا ==
خط ۲۰۶: خط ۲۰۶:
حضور مختار در متون تاریخی و سیره امامان شیعه را می‌توان به درک علی بن ابی‌طالب و برخی دیگر از بزرگان بنی‌هاشم و [[صحابه]] و راویانی مربوط دانست که مختار در نزد آنان شاگردی کرده و به نقل حدیث پرداخته‌است و البته که جزو مردانی است که امامان شیعه نیز پیرامون شخصیت و فعالیت‌هایش صحبت‌هایی داشته‌اند. اما دلیل اشاره نام مختار در متون کلامی متقدم شیعه چون مباحث کلامی [[شیخ مفید]] را باید در انتساب فرقه [[کیسانیه]] به مختار دانست، فرقه‌ای که آنگاه که شیخ مفید نیز درباره بطلان آن استدلال کلامی می‌کند.<ref>بحث‌های کلامی شیخ مفید، آقاجمال خوانساری، صفحه 555</ref>
حضور مختار در متون تاریخی و سیره امامان شیعه را می‌توان به درک علی بن ابی‌طالب و برخی دیگر از بزرگان بنی‌هاشم و [[صحابه]] و راویانی مربوط دانست که مختار در نزد آنان شاگردی کرده و به نقل حدیث پرداخته‌است و البته که جزو مردانی است که امامان شیعه نیز پیرامون شخصیت و فعالیت‌هایش صحبت‌هایی داشته‌اند. اما دلیل اشاره نام مختار در متون کلامی متقدم شیعه چون مباحث کلامی [[شیخ مفید]] را باید در انتساب فرقه [[کیسانیه]] به مختار دانست، فرقه‌ای که آنگاه که شیخ مفید نیز درباره بطلان آن استدلال کلامی می‌کند.<ref>بحث‌های کلامی شیخ مفید، آقاجمال خوانساری، صفحه 555</ref>


== در ادبیات فارسی ==
== پیوند به بیرون ==
{{شعر|نستعلیق}}
منبع مقاله:[http://fa.wikipedia.org ویکی پدیا دانشنامه آزاد]
{{ب|مختار به حق کشت دیوان و ددان|خولی و حرمله و شمر و سنان}}
{{پایان شعر}}
 
== مجموعه تلویزیونی مختارنامه ==
مختارنامه، نام یک مجموعه تلویزیونی پیرامون زندگی و قیام مختار ابوعبید ثقفی به کارگردانی داود میرباقری است. این سریال به داستان مختار ثقفی مکنی به ابواسحاق، که پس از حادثه عاشورا به خونخواهی برمی‌خیزد، می‌پردازد. این سریال در 40 قسمت 60 دقیقه‌ای از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردید و قسمت آخر آن در تاریخ 7 مرداد 1390 به پایان رسید.<ref>http://www.simafilmnews.ir/content/view/420/96/|مختارنامه</ref><ref>http://www.irinn.ir/Default.aspx?TabId=15&nid=111935</ref><ref>http://alef.ir/1388/content/view/92480/</ref><ref>http://www.tehrooz.com/1389/7/10/TehranEmrooz/386/Page/12/</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
* [[مختاریه]]
* [[کیسانیه]]
* [[کیسان]]
* [[کیان (سردار ایرانی)]]
* [[حکومت اردلان]]
* [[مختارنامه (مجموعه تلویزیونی)]]
 
{{-}}
== پانویس ==
{{پانویس|2|اندازه=متوسط}}


== منابع ==
== منابع ==
* طبری، محمد بن جریر (1375)،تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه ابوالقاسم پاینده، انتشارات اساطیر
* طبری، محمد بن جریر (1375)،تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه ابوالقاسم پاینده، انتشارات اساطیر


== پیوند به بیرون ==
==پی نوشت==
{{ویکی گفتاورد}}
[[رده:افراد]]
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
[[رده:انقلابیون]]
[[رده:انقلابیون اهل عراق]]
[[رده:درگذشتگان 687 (میلادی)]]
[[رده:زادگان 622 (میلادی)]]
[[رده:شیعیان اهل عراق]]
[[رده:شیعیان اهل عراق]]
[[رده:صحابه محبوب شیعه]]
[[رده:عاشورا]]
[[رده:عرب‌های سده 7 (میلادی)]]
[[رده:فتنه دوم]]
[[رده:کشته‌شدگان در جنگ]]