۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ذوالجناح'''، نامی که در تشیع عامیانه به اسب [[حسین بن علی (ع)|امام حسین (ع)]] داده شده است. در هیچ یک از منابع متقدم حتی در مقتل‌های عربی و فارسی نامی از ذوالجناح برده نشده و وجه تسمیه اسب ایشان بدین نام مشخص نیست. | [[پرونده:Evening-of-ashoora.jpg|بندانگشتی|نقاشی استاد فرشچیان از صحنه بازگشت ذوالجناح]]'''ذوالجناح'''، نامی که در تشیع عامیانه به اسب [[حسین بن علی (ع)|امام حسین (ع)]] داده شده است. در هیچ یک از منابع متقدم حتی در مقتل‌های عربی و فارسی نامی از ذوالجناح برده نشده و وجه تسمیه اسب ایشان بدین نام مشخص نیست. | ||
در گزارش‌هایی<ref>ابن سعد، ج 4، ص 121؛ طبری، سلسله 1، ص 1669</ref> جناح نام اسب یزید بن زمعه، از صحابیان پیامبر (ص) که در روز حنین به [[شهادت]] رسید، و نیز نام اسب حوفزان بن شریک <ref>ابن جزی، ص 112</ref> ذکر شده است. همچنین طبری، در ذکر غزوہ ذی قرد در سال 6، نام اسبی از عکاشة بن مخضن را جناح آورده است <ref>سلسله 1، ص 1509-1510</ref> | در گزارش‌هایی<ref>ابن سعد، ج 4، ص 121؛ طبری، سلسله 1، ص 1669</ref> جناح نام اسب یزید بن زمعه، از صحابیان پیامبر (ص) که در روز حنین به [[شهادت]] رسید، و نیز نام اسب حوفزان بن شریک <ref>ابن جزی، ص 112</ref> ذکر شده است. همچنین طبری، در ذکر غزوہ ذی قرد در سال 6، نام اسبی از عکاشة بن مخضن را جناح آورده است <ref>سلسله 1، ص 1509-1510</ref> | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
در متن ترجمه نجم الدین راوندی (قرن ششم)، از شرف التبی ابوسعید خرگوشی، ذوالجناح، نام اسب پیامبر اکرم (ص) ذکر شده است که نام اسب ایشان مرتجز آمده است. در نور العین فی مشهد الحسین اثر ابواسحاق اسفراینی (ص 43-46)، نام اسب [[حسین بن على (ع)|امام حسین (ع)]] در روز [[عاشورا]] میمون ذکرشده و در مرثیه‌ای هم که در این کتاب به عنوان زبان حال اهل حرم آن حضرت، پس از شهادت ایشان، خطاب به اسب بی‌سوارشان آمده، از این اسب با نام میمون یاد شده است. | در متن ترجمه نجم الدین راوندی (قرن ششم)، از شرف التبی ابوسعید خرگوشی، ذوالجناح، نام اسب پیامبر اکرم (ص) ذکر شده است که نام اسب ایشان مرتجز آمده است. در نور العین فی مشهد الحسین اثر ابواسحاق اسفراینی (ص 43-46)، نام اسب [[حسین بن على (ع)|امام حسین (ع)]] در روز [[عاشورا]] میمون ذکرشده و در مرثیه‌ای هم که در این کتاب به عنوان زبان حال اهل حرم آن حضرت، پس از شهادت ایشان، خطاب به اسب بی‌سوارشان آمده، از این اسب با نام میمون یاد شده است. | ||
در برخی منابع، مثلا الفتوح ابن اعثم کوفی (ج 5، ص220)، اللهوف ابن طاووس (ص 54) یا مقتل الحسین ابومؤید اخطب خوارزم (ج 2، ص 42_43) که از منابع اصلی متون متأخرتر روضه خوانی از جمله روضة الشهدای ملاحسین واعظ کاشفی (تألیف 908) بوده اند، در شرح ماجرای شهادت امام حسین (ع)، نام اسب ذکر نشده است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ص 7978؛ ابن نما، ص 73-79</ref> | در برخی منابع، مثلا الفتوح ابن اعثم کوفی (ج 5، ص220)، اللهوف ابن طاووس (ص 54) یا مقتل الحسین ابومؤید اخطب خوارزم (ج 2، ص 42_43) که از منابع اصلی متون متأخرتر روضه خوانی از جمله روضة الشهدای ملاحسین [[واعظ کاشفی]] (تألیف 908) بوده اند، در شرح ماجرای شهادت امام حسین (ع)، نام اسب ذکر نشده است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ص 7978؛ ابن نما، ص 73-79</ref> | ||
ظاهرا این نام ابتدا در آثاری چون داستان مقتل حسین اثر شادی آمده و سپس در افواه عامه رواج یافته است. | ظاهرا این نام ابتدا در آثاری چون داستان مقتل حسین اثر شادی آمده و سپس در افواه عامه رواج یافته است. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==ذوالجناح در روز عاشورا== | ==ذوالجناح در روز عاشورا== | ||
درباره آنچه در روز عاشورا از اسب امام حسین (ع) پدید آمد روایت‌های متقدم و متأخر، کمابیش هم داستان اند: پس از آنکه امام حسین (ع) از اسب بر زمین افتاد و دشمنان هریک بر ایشان زخم‌ها زدند، و سپس اسب ایشان به این سوی و آن سوی دوید. [[عمر سعد|عمرسعد]] گفت: "اسب را بگیرند" چرا که از خیل اسبان رسول الله (ص) است، ولی اسب با دشمنان جنگید و شماری از آنان را کشت؛ چون اسب را رها کردند به سوی پیکر حضرت آمد و سپس شیهه کشان به سمت خیمه‌ها دوید. | درباره آنچه در روز عاشورا از اسب امام حسین (ع) پدید آمد روایت‌های متقدم و متأخر، کمابیش هم داستان اند: پس از آنکه امام حسین (ع) از اسب بر زمین افتاد و دشمنان هریک بر ایشان زخم‌ها زدند، و سپس اسب ایشان به این سوی و آن سوی دوید. [[عمر سعد|عمرسعد]] گفت: "اسب را بگیرند" چرا که از خیل اسبان رسول الله (ص) است، ولی اسب با دشمنان جنگید و شماری از آنان را کشت؛ چون اسب را رها کردند به سوی پیکر حضرت آمد و سپس شیهه کشان به سمت خیمه‌ها دوید. | ||