ابن العرندس‌: تفاوت میان نسخه‌ها

| تاریخ مرگ              = 840 هجری قمری  

استاد صالح بن عبد الوهّاب پسر عرندس حلّی مشهور به ابن عرندس یکی از برجستگان شیعه و از نگارندگان دانشور آنان در زمینه‌ی فقه و اصول است. او ستایش‌ها و سوگ‌نامه‌هایی برای اهل بیت پیامبر (ص) سروده است و جانسپاری خود را در راه دوستی آنان و ناسازگاری‌اش را با دشمنان باز نموده است. ابن عرندس به سال 840 در فراخ‌سرای حلّه درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد. <ref>ادب الطف؛ جلد 4، ص 287.</ref>

1- طوایا نظامی فی الزّمان لها نشریعطّرها من طیب ذکراکم نشر

2- قصائد ما خابت لهنّ مقاصدبواطنها حمد ظواهرها شکر

3- مطالعها تحکی النجوم طوالعافأخلاقها زهر و أنوارها زهر

4- عرائس تجلی حین تجلی قلوبناأکالیلها درّ و تیجانها تبر

5- حسان لها حسّان بالفضل شاهدعلی وجهها تبر یزإن بها التّبر  

6- أنظّمها نظم اللّئالی و أسهر اللیالی لیحیی لی بها و بکم ذکر

7- فیا ساکنی أرض الطفوف علیکم‌سلام محبّ ماله عنکم صبر

8- نشرت دواوین الثنا بعد طیّهاو فی کلّ طرس من مدیحی لکم سطر

9- فطابق شعری فیکم دمع ناظری‌فمبیضّ ذا نظم و محمّر ذا نثر

10- فلا تتهمونی بالسلوّ فإنّمامواعید سلوانی حقّکم الحشر  

11- فذلّی بکم عزّ و فقری بکم غنّی‌و عسری بکم یسر و کسری بکم جبر

12- ترقّ بروق السّحب لی من دیارکم‌فینهلّ من دمعی لبارقها القطر

13- فعینای کالخنساء تجری دموعهاو قلبی شدید فی محبتّکم صخر

14- وقفت علی الدّار التی کنتم بهافمغناکم من بعد معناکم فقر

15- و قد درست منها الدّروس و طالمابها درس العلم الآلهیّ و الذّکر  

16- و سالت علیها من دموعی سحائب‌إلی إن تروّی البان بالدمع و السّدر

17- فراق فراق الرّوح لی بعد بعدکم‌و دار برسم الدّار فی خاطری الفکر

18- و قد أقلعت عنها السحاب و لم یجدو لا درّ من بعد الحسین لها درّ

19- إمام الهدی سبط النبوّة والد الائمّة ربّ النّهی مولی له الأمر

20- إمام أبوه المرتضی علم الهدی‌وصیّ رسول اللّه و الصّنو و الصهر  

21- إمام بکته الإنس و الجنّ و السماو وحش الفلا و الطیر و البرّ و البحر

22- له القبّة البیضاء بالطفّ لم تزل‌تطوف بها طوعا ملائکة غرّ  

23- و فیه رسول اللّه قال و قوله‌صحیح صریح لیس فی ذلکم نکر

24- حبی بثلاث ما أحاط بمثلهاولیّ فمن زید هناک و من عمرو؟

25- له تربة فیها الشفاء و قبّةیجاب بها الداعی إذا مسّه الضرّ

26- و ذریّة دریّة منه تسعةأئمّة حقّ لا ثمان و لا عشر  

27- أ یقتل ظمآنا حسین بکربلاو فی کلّ عضو من أنامله بحر؟

28- و والده السّاقی علی الحوض فی غدو فاطمة ماء الفرات لها مهر

29- فوالهف نفسی للحسین و ما جنی‌علیه غداة الطفّ فی حربه الشمر

30- رماه بجیش کالظلام قسیّه الأهلّة و الخرصان أنجمه و الزّهر  

31- لرایاتهم نصب و أسیافهم جزم‌و للنّقع رفع و الرّماح لها جرّ

32- تجمّع فیها من طغاة امیّةعصابة غدر لا یقوم لها عذر

33- و أرسلها الطاغی یزید لیملک العراق و ما أغنته شام و لا مصر

34- و شدّ لهم أزرا سلیل زیادهافحلّ به من شدّ أزرهم الوزر

35- و أمّر فیهم نجل سعد لنحسه‌فما طال فی الری اللعین له عمر  

36- فلمّا التقی الجمعان فی أرض کربلاتباعد فعل الخیر و اقترب الشرّ

37- فحاطوا به فی عشر شهر محرّم‌و بیض المواضی فی الأکفّ لها شمر

38- فقام الفتی لمّا تشاجرت القناوصال و قد أودی بمهجته الحرّ

39- و جال بطرف فی المجال کأنّه‌دجی اللّیل فی لألآء غرّته الفجر

40- له أربع للرّیح فیهنّ أربع‌لقد زانه کرّ و ما شانه الفرّ  

41- ففرّق جمع القوم حتّی کأنّهم‌طیور بغاث شتّ شملهم الصقر

42- فأذکرهم لیل الهریر فاجمع الکلاب علی اللّیث الهزبر و قد هرّوا

43- هناک فدته الصّالحون بأنفس‌یضاعف فی یوم الحساب لها الاجر

44- و حادوا عن الکفّار طوعا لنصره‌و جادله بالنفس من سعده الحرّ

45- و مدّوا الیه ذبّلا سمهریّةلطول حیاة السبط فی مدّها جزر  

46- فغادره فی مارق الحرب مارق‌بسهم لنحر السبط من وقعة نحر

47- فمال عن الطرف الجواد أخوالندی‌الجواد قتیلا حوله یصهل المهر

48- سنان سنان خارق منه فی الحشاو صارم شمر فی الورید له شمر

49- تجرّ علیه العاصفات ذیولهاو من نسج أیدی الصافنات له طمر

50- فرجّت له السبع الطباق و زلزلت‌رواسی جبال الارض و التطم البحر  

51- فیالک مقتولا بکته السّما دمافمغبرّ وجه الأرض بالدّم محمرّ

52- ملابسه فی الحرب حمر من الدماو هنّ غداة الحشر من سندس خضر

53- و لهفی لزین العابدین و قد سری‌أسیرا علیلا لا یفکّ له اسر

54- و آل رسول اللّه تسبی نسائهم‌و من حولهنّ الستر یهتک و الخدر

55- سبایا بأکوار المطایا حواسرایلا حظهنّ العبد فی الناس و الحرّ  

56- و رملة فی ظلّ القصور مصونةیناط علی أقراطها الدرّ و التبر

57- فویل یزید من عذاب جهنّم‌إذا أقبلت فی الحشر فاطمة الطّهر

58- ملابسها ثوب من السمّ أسودو آخر قان من دم السبط محمرّ

59- تنادی و أبصار الأنام شواخص‌و فی کلّ قلب من مهابتها ذعر

60- و تشکو إلی اللّه العلی و صوتهاعلی و مولانا علی لها ظهر  

61- فلا ینطق الطاغی یزید بما جنی‌و أنّی له عذر و من شأنه الغدر؟

62- فیؤخذ منه بالقصاص فیحرم النّعیم و یخلی فی الجحیم له قصر

63- و یشدو له الشادی فیطربه الغناو یکسب فی الکاس النّضار له خمر

64- فذاک الغنا فی البعث تصحیفه العناو تصحیف ذاک الخمر فی قلبه الجمر

65- أ یقرع جهلا ثغر سبط محمّدو صاحب ذاک الثغر یحمی به الثغر؟  

66- فلیس لأخذ الثار إلّا خلیفةیکون لکسر الدّین من عدله جبر

67- تحفّ به الأملاک من کلّ جانب‌و یقدمه الإقبال و العزّ و النصر

68- عوامله فی الدارعین شوراع‌و حاجبه عیسی و ناظره الخضر

69- تظلّله حقّا عمامة جدّه‌إذا ما ملوک الصید ظلّلها الجبر

70- محیط علی علم النبوّة صدره‌فطوبی لعلم ضمّه ذلک الصدر  

71- هو ابن الإمام العسکری محمّد التقیّ النقیّ الطّاهر العلم الحبر

72- سلیل علی الهادی و نجل محمّد الجواد و من فی أرض طوس له قبر

73- علیّ الرضا و هو ابن موسی الذی قضی‌ففاح علی بغداد من نشره عطر

74- و صادق وعد انّه نجل صادق‌إمام به فی العلم یفتخر الفخر

75- و بهجة مولانا الإمام محمّدامام لعلم الأنبیاء له بقر  

76- سلالة زین العابدین الذی بکی‌فمن دمعه یبس الأعاشیب مخضرّ

77- سلیل حسین الفاطمیّ و حیدر الوصیّ فمن طهر نمی ذلک الطّهر

78- له الحسن المسموم عمّ فحّبذا الإمام الذی عمّ الوری جوده الغمر

79- سمیّ رسول اللّه وارث علمه‌امام علی آبائه نزل الذّکر

80- هم النّور نور اللّه جلّ جلاله‌هم التین و الزیتون و الشفع و الوتر  

81- مهابط وحی اللّه خزّان علمه‌میامین فی أبیاتهم نزل الذّکر

82- و أسمائهم مکتوبة فوق عرشه‌و مکنونة من قبل ان یخلق الذرّ

83- و لو لاهم لم یخلق اللّه آدماو لا کان زید فی الأنام و لا عمرو

84- و لا سطحت أرض و لا رفعت سماو لا طلعت شمس و لا أشرق البدر

85- و نوح به فی الفلک لمّا دعانجاو غیض به طوفانه و قضی الأمر  

86- و لو لاهم نار الخلیل لما غدت‌سلاما و بردا و انطفی ذلک الجمر

87- و لو لاهم یعقوب مازال حزنه‌و لا کان عن أیّوب ینکشف الضرّ

88- و لان لداود الحدید بسرّهم‌فقدّر فی سرد یحیر به الفکر

89- و لمّا سلیمان البساط به سری‌أسیلت له عین یفیض له القطر

90- و سخرّت الریح الرّخاء بأمره‌فغدوتها شهر و روحتها شهر  

91- و هم سرّ موسی و العصا عند ما عصی‌أو امره فرعون و التقف السّحر

92- و لو لاهم ما کان عیسی بن مریم‌لعازر من طیّ اللحود له نشر

93- سری سرّهم فی الکائنات و فضلهم‌و کلّ نبیّ فیه من سرّهم سرّ

94- علا بهم قدری و فخری بهم غلاو لو لاهم ما کان فی النّاس لی ذکر

95- مصابکم یا آل طه! مصیبةورزء علی الإسلام أحدثه الکفر  

96- سأندبکم یا عدّتی عند شدّتی‌و أبکیکم حزنا إذا أقبل العشر  

97- و أبکیکم مادمت حیّا فان أمت‌ستبکیکم بعدی المراثی و الشعر

98- عرائس فکر الصالح بن عرندس‌قبولکم یا آل طه لها مهر

99- و کیف یحیط الواصفون بمدحکم‌و فی مدح آیات الکتاب لکم ذکر؟

100- و مولدکم بطحاء مکّة و الصّفاو زمزم و البیت المحرّم و الحجر

101- جعلتکم یوم المعاد وسیلتی‌فطوبی لمن أمسی و أنتم له ذخر

102- سیبلی الجدیدان الجدید و حبّکم‌جدید بقلبی لیس یخلقه الدّهر

103- علیکم سلام اللّه ما لاح بارق‌و حلّت عقود المزن و انتشر القطر  

1- در روزگار، رازهای سروده‌هایم آشکار می‌شود. گروهی آن را از بوی خوش یاد شما خوشبوی می‌دارند.

2- چکامه‌هایی است که خواسته‌ها از آن برنیاورده نیست، درون آن ستایش‌گری است و برونش سپاسگزاری.

3- سرآغاز آنها اختران رخ نموده را به یاد می‌آورد، سرشت آنها از مایه‌ی شکوفه‌ها است و پرتو آنها فروغی تابناک.

4- دلبرانی‌اند که چون دل ما بدرخشد پرده از روی برمی‌گیرند، افسرهایی زرّین بر سر دارند که فراز آنها را مرواریدها آرایش می‌دهد.

5- خوبرویانی که حسان <ref> حسان از سخنسرایان بزرگ تازی بود.</ref> حسن آنان را گواهی می‌کند و بر رخساره‌هایشان زرهایی است که زرهای دیگر را می‌آراید.

6- همچون گوهرها آنها را در رشته می‌کشم، شبها را به بیداری سر می‌کنم تا یاد آنها را برای شما و خویش زنده بدارم.

7- ای آنان‌که در کرانه‌های فرات آرمیده‌اید! دوستداری بر شما درود می‌فرستد که شکیبایی‌اش نمانده است.

8- پس از آن‌که ستایشنامه را درهم پیچیدم باز آنها را گشودم که در هر نامه‌ای از ستایش‌های من فرازی درباره‌ی شما هست.

9- هنگام سخن از شما، نظم من با اشک چشمانم از یک سرچشمه آب می‌خورد زیرا چکیده‌های سرشکم را در رشته می‌کشم و سرود می‌سازم و خونی را که از دیده‌ام روان است در چهره‌ی نثری <ref>نظم: در رشته کشیدن است و نامی برای شعر- نثر: پراکندن را گویند و هر نوشته ناسروده.</ref> و سرخ گلگون همه‌جا می‌پراکنم.

10- مپندارید داغ دلم آرامش یافته که به خودتان سوگند سوز جگرم جز در روز رستاخیز کاهش نمی‌یابد.

11- خواری در راه شما برای من ارجمندی است که و تنگدستی، توانگری و دشواری، آسانی و شکست، پیوند خوردن.

12- آذرخش‌های همراه با ابر که از کوی شما برخاست باران سرشک از دیدگان من روان گردانید.

13- دو دیده‌ی من همچون خنساء <ref>خنساء دختر عمرو بن حارث، بانویی نامور و سخن‌سراست که پیامبر را دریافت و در سوگ برادر پدری‌اش صخر که به دست اموی‌ها کشته شد سروده‌هایی بسیار دارد.</ref> اشکهایش سرازیر است و دلم در دوستی شما به استواری صخر (سنگ) می‌ماند.

14- در کناره‌های سرایی که شما در آن می‌زیستید ایستادم که جای تهی مانده‌ی شما پس از رفتن خودتان مستمند است.

15- نشانه‌ی خانه‌هایی مندرس گردید که درس‌هایی از دانش خداوندی و یاد او در آنها برگزار می‌گشت.

16- و ابرهایی از سرشک‌هایم چندان بر آن بارید تا درخت‌های بان و کنار را آبیاری کرد.

17- با دوری از شما، جدایی روانم از تن، گوارا می‌نمود و اندیشه در دلم بر روی ویرانه‌هایی از کوی آشنایی در گردش بود.

18- ابر از فراز آن کناره گرفت و پس از حسین چنانکه باید از باریدن و نیکی کردن دریغ داشت.

19- پس از همان پیشوای راستین و دخترزاده‌ی پیامبر، پدر راهبران، که بازداشتن مردمان از بدی‌ها با او بود و خود سرپرستی است که کار فرمانروایی را به گردن دارد.

20- پیشوایی که پدرش مرتضی (ع) درفش راهنمایی است و جانشین و برادر و داماد فرستاده‌ی خدا.

21- رهبری که آدمیان، پریان، آسمان، درندگان بیابان، پرندگان و خشکی و دریا در ماتم او گریسته‌اند.

22- گنبدی سپید در کربلا دارد <ref> گنبد امام حسین (ع) در آن سده‌ها سپید بوده است و امروز لایه‌ای از زروسیم بر آن پوشانده‌اند تا زردفام شده و رنگ آن بینندگان را شادمان می‌دارد.</ref> که فرشتگان هماره به دلخواه خویش گرداگرد آن چرخ می‌خورند.

23 و 24- پیامبر درباره‌ی او فرمود و چه سخنی بس درست و آشکار که هیچ جایی برای نپذیرفتن نگذاشته، پس از من سه ویژگی‌ام تنها به او می‌رسد که هیچیک از وابستگانم مانند آن را نیابند و چه جای آنکه از زید و عمرو سخن رود؟ <ref> زید و عمرو را در تازی برابر بگیرید با این و آن در فارسی.</ref>

 

25 و 26- (یک) آرامگاهی دارد که خاکش داروی دردمندان است.

27- چگونه است که حسین، تشنه در کربلا کشته می‌شود با آنکه در هر سرانگشت او دریاهایی از سرافرازی توان یافت؟

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

41- شیرازه‌ی سپاه را چنان از هم گسیخت که گفتی شاهین به میان مرغکان کندرو افتاده و آنها را پراکنده می‌سازد.

42- به یاد شب زوزه‌کشان <ref>شب زوزه: لیلة الهریر، یکی از شب‌های جنگ صفین را می‌گویند که نزدیک به 70000 کشته برجای نهاد و سرور ما فرمانروای گروندگان و یاران او در آن شب دلاوری‌هایی نمودند که برای همیشه در یادها خواهد ماند.</ref> انداختشان تا همه‌ی سگان پیرامون شیر ژیان را گرفته به زوزه کردن پرداختند.

43- در آنجا شایسته مردان در راه او به جانفشانی‌هایی برخاستند که در روزشمار پاداش‌هایی هرچه افزون‌تر خواهند گرفت.

44- به دلخواه خویش برای یاری او با بدکیشان پیکار کردند و آن آزادمرد حرّ <ref>حرّ بن یزید ریاحی تمیمی یربوعی از شهیدان سرفراز کربلا می‌باشد.</ref> از خوشبختی که یافت تا پای جان در راه او زدوخورد نمود.

45- نیزه‌هایی سخت را دراز کردند تا زندگی دخترزاده‌ی پیامبر را درازتر سازند و اینجا بود که جزر و مد یکی شد. <ref>جزر و مد گذشته از آنچه درباره‌ی دریا به کار می‌رود، یکی کشته شدن را می‌رساند و دیگری دراز گرداندن را و این‌جاست که هنرنمایی سراینده در به کار بردن واژه‌های دو پهلو آشکار می‌شود.</ref>

46- در همین پیکار با بدکیشان یکی‌شان تیری به سوی او افکند که بر گردن دخترزاده‌ی پیامبر نشست.

47- کشته‌ی نیک‌مرد از اسب نیکویش جدا شد و جانور زبان‌بسته در پیرامون او به شیهه کشیدن پرداخت.

48- سنان <ref> یکی از افزارهای جنگ و کشتار.</ref> سنان <ref> یکی از کشندگان امام حسین (ع).</ref> پیکر او را درید و شمشیر شمر از رگ گردنش گذشت. بادهای بسیار تند دامن خود را بر او افکندند.

49- و اسبهایی که بر اندام او راندند با تاروپود دست و پایشان پیراهنی کهنه بر آن دوختند.

50- هفت گنبد گردون به تکان آمد، کوههای بلند و استوار، لرزیدن گرفت و آشوب بر دریاها چیرگی یافت.

51- هان! ای جان‌باخته‌ای که آسمان بر او خون گریست! و چهره‌ی خاک‌آلود زمین با خونش سرخ‌فام گردید.

52- جامه‌های رزم او از خون سرخ شد ولی در فردای رستاخیز از ابریشم سبز خواهد بود.

53- بر زین العابدین دریغ می‌خورم که او را گرفتار کردند و هم‌چنان در بند نگاهش داشتند.

54- بانوان خاندان پیامبر دستگیر گشتند و پرده و پوشش را از ایشان بازستاندند.

55- بندیابی ماتم‌زده که سوار بر ستوران می‌گشتند و بنده و آزاد مردم آنان را می‌دیدند.

56- رمله <ref>رمله: دختر معاویه بن ابی سفیان.</ref> در سایه‌ی کاخ‌ها آرمیده بود و گوهر و زر بر گوشواره‌های او آویخته.

57- وای بر یزید از کیفر دوزخ! و از آن هنگام که فاطمه‌ی پاک، روی به پهن دشت رستاخیز نهد.

58 و 59- به‌گونه‌ای‌که برخی از جامه‌هایش از زهری که به حسن خوراندند سبز است و آنچه می‌ماند نیز از خون دومین دخترزاده‌ی پیامبر سرخ. آوا در می‌دهد و دیدگان مردم نگران است همه‌ی دلها از فر و شکوه او لرزان.

60- گله‌ی خویش را به آستان خدای بزرگ می‌برد با بانکی بلند، و با پشتیبانی سرور ما علی (ع).

61- یزید گردنکش از تبهکاری خویش، سخنی بر زبان نمی‌آورد و مگر او را که کارش نیرنگ و غدر است عذری هم تواند بود؟

62- او را به سزای بدی‌هایش می‌رسانند، از نیکی‌ها بی‌بهره می‌گردانند و کوخی را برایش در دوزخ تهی می‌نمایند.

63- چگونه سرودخوانان با خوانندگی‌شان او را شادمان می‌داشتند و در پیمانه‌های سیمین و زرین باده برایش می‌ریختند؟

64- آن غنا در روز برانگیخته شدن عنا <ref>عنا: رنج.</ref> می‌شود و این خمر نیز جمر <ref>جمر: آتش.</ref> که در دل او برمی‌افروزند.

65- آیا دندان دخترزاده‌ی پیامبر را از سر نادانی می‌کوبند؟ مگر این دندان کسی نیست که خود پشتیبان مرز آئین به شمار می‌رود.

66- برای خونخواهی او جانشینی باید تا شکست‌هایی را که به کیش ما روی نموده با دادگری‌اش جبران کند.

67- فرشتگان از هر سوی پیرامون او را فراگیرند و خوشبختی و پیروزی و شوکت پیشاپیش او روان باشند.

68- سرنیزه‌اش از خفتان‌ها می‌گذرد، دربان او عیسی (ع) است و نگاهبانش خضر (ع).

69- به راستی دستار نیای وی سرش را می‌پوشاند چنان‌که پادشاهان شکارگر نیز در سایه‌ی بخت بلند و سرنوشت نیکو می‌آسایند.

70- سینه‌ی او پیرامون دانش پیامبر را فراگرفته و خوشا دانشی که با آن سینه پیوند بخورد.

71- 73- او محمّد نام و پرهیزکار، پاک و پاک‌نهاد و دانای برجسته فرزند پیشوای عسکری است و نواده‌ی علی هادی و بازمانده‌ی محمّد جواد و آن آرمیده در طوس که علی رضا است و پسر موسی که با گام نهادن در بغداد بوی خوش را در آنجا بپراکند.

74- راست‌وعده‌ای از زادگان امام صادق پیشوای راستگو که گردن‌فرازها در دانش به او می‌نازند.

75- شادی دل سرور ما امام محمّد همان پیشوایی که دانش پیامبران را همچون زمینی بشکافت و زیرورو کرد.

76- نبیره‌ی زیور پرستندگان زین العابدین که چندان بگریست تا از سرشک دیدگانش گیاهان خشک سیراب شد.

77- و نواده‌ی حسین فاطمی و شیر خدا جانشین پیامبر آری این پاک جان از میان آن پاکان برخاسته است.

78- حسن را که زهر دادند عموی اوست و خنک آن رهبری که عموم آفریدگان را بخشش او فراگیرد.

79- همنام برانگیخته‌ی خدا و وارث دانش او و رهبری که نامه‌ی یادآور خدا بر نیاکانش فرود آمده است.

80- آنانند فروغ- فروغ خداوند که شکوه او بسی بزرگ است- آنانند که خداوند در سوره تین و زیتون <ref>این دو واژه که دو آیه از آغاز سوره‌ی 95 است یکی نام انجیر و دیگری زیتون است ولی بر بنیاد پاره‌ای از گزارش‌ها- هرکدام از دو فراز یاد شده و دنباله‌های آن- لایه‌ای نهانی دارد که یاد کسانی از خاندان پیامبر را در خود نهفته است.</ref> و آیه شفع و وتر <ref> در زبان تازی جفت و تک را گویند و خود آیه‌ی 3 از سوره‌ی فجر که آنچه درباره تین و زیتون گفتیم در زمینه‌ی آن نیز توان نوشت.</ref> به نامشان سوگند خورده است.

81- محلهای نزول فرمان خداوندند و گنجینه‌های دانش او، فرخنده مردمی که نامه‌ی یادآور خدا در سراهای ایشان فرود آمد.

82- پیش از آنکه ذرّات گیتی آفرینش یابد، نام‌های آنان در بالای تخت‌گاهش در جهان برین نگاشته و گنجانده شد.

83- اگر آنان نبودند خداوند آدم را نمی‌آفرید و از این همه مردم که می‌بینیم هیچکس جامه‌ی هستی نمی‌پوشید.

84- نه زمین هموار می‌گشت، نه آسمان برافراشته می‌شد، نه آفتاب رخ می‌نمود و نه ماه در شب چهاردهم به پرتو افشانی برمی‌خاست.

85- به یاری ایشان بود که نوح چون خدای را خواند رهایی یافت. کارش گذشت و طوفانش باز ایستاد.

86- اگر آنان نبودند، آتش ابراهیم خنکی و تندرستی نمی‌گردید و آن شراره‌ها خاموش نمی‌شد.

87- اگر آنان نبودند اندوه یعقوب به پایان نمی‌آمد و رنجهای ایوب دنباله‌دار می‌گردید.

88- راز آنان بود که آهن را بر دست داوود نرم کرد تا پاره‌های آن را به‌گونه‌ای در رشته کشید که اندیشه را سرگردان می‌دارد.

89- و چون آن زیرانداز، سلیمان را به پرواز درآورد دیده‌اش چندان گریست تا زمین را تر کرد.

90- به دستور آنان بر باد نرم چیره گردید تا رفت‌وآمد خود را هرکدام در یک ماه به انجام رساند.

91- آنان بودند راز موسی و چوبدستی او در هنگامی‌که فرعون از فرمانهای وی سرپیچید و جادوگران را فراهم آورد.

92- اگر آنان نبودند عیسی پسر مریم نمی‌توانست ایلعازر <ref>بنگرید به انجیل یوحنا باب 11 آیه 1 تا 46 و انجیل برنابا بخش 192 فراز 8 تا فراز 13 از بخش 194.</ref> را از میان خشت‌های گور برپای خیزاند.

93- برتری و راز آنان در میان پدیده‌های جهان به گردش افتاد و واگیر شد و در هر پیامبر، رازی از رازهاشان جای گرفت.

94- من با دستیاری‌شان به پایگاهی بلند رسیدم تا سرفرازی‌ام در آستانشان بسیار شد. اگر نبودند من نیز در میان مردم نامی نداشتم.

95- ای خاندان طه! <ref> این واژه- در زبان تازی- فرمان «آرام کن» را می‌رساند و به گفته‌ی برخی نیز نامی است برای پیامبر که در آغاز سوره‌ی «طه» آمده است.</ref> ناگواری‌هایی که شما دیدید، تلخی‌ها و گرفتاری‌هایی بود که حق‌کشی‌ها برای اسلام پدید آورد.

96- ای آنان‌که در هنگام دشواری‌ها پشتیبان منید! چون دهه‌ی محرّم روی آرد از سر اندوه بر شما می‌گریم و زاری می‌نمایم.

97- تا آنگاه که خود زنده‌ام بر شما گریه خواهم کرد و پس از مرگم نیز سروده‌ها و سوگنامه‌هایم بر شما خواهند گریست.

98- ای خاندان طه! عروسانی که از پرده‌ی اندیشه صالح پسر عرندس روی نمود. با پذیرفته‌شدن در پیشگاه شما کابین خود را گرفته‌اند.

99- گویندگان چگونه توانند منش و ستایش شما را بنمایند، که ستایشگر نام شما فرازهای قرآن است.

100 و 101- زادگاه شما ریگزار مکه است و صفا و زمزم و خانه‌ی ارجمند خداوند و سنگ آن برای بازگشت پس از مرگ شما را دست‌افزار رستگاری گردانیدم و خنک کسی‌که شما اندوخته و پشتوانه‌ی او باشید.

102- هر تازه‌ای که بماند کهنه می‌شود و مهر شما در دل من آن نو است که روزگار کهنه‌اش نتواند کرد.

103- تا آنگاه که آذرخشی می‌درخشد و گره‌های ابر باز می‌شود و دانه باران را می‌پراکند درود خدا بر شما باد.

1- بات العذول علی الحبیب مسهّدافأقام عذری فی الغرام و مهّدا

2- و رأی العذار بسالفیه مسلسلافأقام فی سجن الغرام مقیّدا

3- هذا الذی أمسی عذولی عاذری‌فیه و راقد مقلتیه تسهّدا

4- ریم رمی قلبی بسهم لحاظه‌عن قوس حاجبه أصاب المقصدا

5- قمر هلال الشمس فوق جبینه‌عال تغار الشمس منه إذا بدا

6- و قوامه کالغصن رنّحه الصبافیه حمام الحیّ بات مغرّدا

7- فإذا أراد الفتک کان قوامه‌لدنا و جرّدت اللحاظ مهنّدا

8- تلقاه منعطفا قضیبا أمیداو تراه ملتفتا غزالا أغیدا

9- فی طاء طرّته و جیم جبینه‌ضدّ ان شأنهما الضّلالة و الهدی

10- لیل و صبح أسود فی أبیض‌هذا أضلّ العاشقین و ذا هدی

12- لکنّما یاقوت خاء خدوده‌نمّ العذار به فصار زبرجدا

13- یا قاتل العشّاق یا من طرفه‌الرشّاق یرشقنا سهاما من ردی

14- قسما بثاء الثغر منک لأنّه‌ثغر به جیم الجمان تنضّدا

15- و براء ریق کالمدام مزاجه‌شهد به تروی القلوب من الصدی

16- إنّی لقد أصبحت عبدک فی الهوی‌و غدوت فی شرح المحبّة سیّدا

17- فاعدل بعبدک لا تجر و اسمح و لاتبخل بقرب من وفاک الأبعدا

18- و ابد الوفا ودع الجفا و ذر العفافلقد غدوت أخا غرام مکمدا

19- و فجعت قلبی بالتفرّق مثلمافجعت امیّة بالحسین محمّدا

20- سبط النبیّ المصطفی الهادی الّذی‌أهدی الأنام من الضلال و أرشدا

21- و هو ابن مولانا علی المرتضی‌بحر الندی مروی الصدا مردی العدا

22- أسما الوری نسبا و أشرفهم أباو أجلّهم حسبا و أکرم محتدا

23- بحر طما. لیث حمی. غیث همی‌صبح أضا. نجم هدی. بدر بدا

24- السیّد السند الحسین أعمّ أهل الخافقین ندی و أسمحهم یدا

25- لم أنسه فی کربلا متلظّیافی الکرب لا یلقی لماء موردا

26- و المقنب الأمویّ حول خبائه‌النبویّ قد ملأ الفدافد فدفدا

27- عصب عصت غضّت بخیلهم الفضاغصبت حقوق بنی الوصیّ و أحمدا

28- حمّت کتائبه و ثار عجاجه‌فحکی الخضمّ المدلهمّ المزبدا

29- للنصب فیه زماجر مرفوعةجزمت بها الأسماء من حرف الندا

30- صامت صوافنه و بیض صفاحه‌صلّت فصیّرت الجماجم سجّدا

31- نسج الغبار علی الاسود مدارعافیه فجسّدت النجیع و عسجدا

32- و الخیل عابسة الوجوه کأنّهاالعقیان تخترق العجاج الأربدا

33- حتّی إذا لمعت بروق صفاحهاو غدا الجبان من الرواعد مرعدا

34- صال الحسین علی الطغاة بعزمه‌لا یختشی من شرب کاسات الردا

35- و غدا بلام اللدن یطعن ان انجلاو بغین غرب العضب یضرب أهودا

36- فأعاد بالضرب الحسام مفلّلاو ثنی السنان من الطعان مقصّدا

37- فکأنّما فتکاته فی جیشهم‌فتکات (حیدر) یوم أحد فی العدی

38- جیش یرید رضی یزید عصابةغصبت فأغضبت العلی و أحمدا

39- جحدوا العلیّ مع النّبیّ و خالفواالهادی الوصیّ و لم یخافوا الموعدا

40- و غواهم شیطانهم فأضلّهم‌عمدا فلم یجدوا ولیّا مرشدا

41- و من العجائب أنّ عذب فراتهاتسری مسلسلة و لن تتقیّدا

42- طام و قلب السبط ظام نحوه‌و أبوه یسقی الناس سلسله غدا

43- و کأنّه و الطرف و البتّار و الخرصان فی ظلل العجاج و قد بدا

44- شمس علی فلک و طوع یمینه‌قمر یقابل فی الظّلام الفرقدا

45- و السیّد العباس قد سلب العداعنه اللباس و صیّروه مجرّدا

46- و ابن الحسین السبط ظمآن الحشاو الماء تنهله الذئاب مبرّدا

47- کالبدر مقطوع الورید له دم‌أمسی علی ترب الصعید مبدّدا

48- و السّادة الشهداء صرعی فی الفلاکلّ لأحقاف الرمال توسّدا

49- فاولئک القوم الّذین علی هدی‌من ربّهم فمن اقتدی بهم اهتدی

50- و السبط حرّان الحشا لمصابهم‌حیران لا یلقی نصیرا مسعدا

51- حتی إذا اقتربت أبا عید الرّدی‌و حیاته منها القریب تبعّدا

52- دارت علیه علوج آل امیّةمن کلّ ذی نقص یزید تمرّدا

53- فرموه عن صفر القسی بأسهم‌من غیر ما جرم جناه و لا اعتدا

54- فهوی الجواد عن الجواد فرجّت‌السبع الشداد و کان یوما أنکدا

55- و احتزّ منه الشمر رأسا طالماأمسی له حجر النبوّة مرقدا

56- فبکته أملاک السّماوات العلی‌و الدهر بات علیه مشقوق الرّدا

57- و ارتدّ کفّ الجود مکفوفا و طرف العلم مطروفا علیه أرمدا

58- و الوحش صاح لما عراه من ألاسی‌و الطیر ناح علی عزاه و عددّا

59- و سروا بزین العابدین الساجدالباکی الحزین مقیّدا و مصفّدا

60- و سکینة سکن ألاسی فی قلبهافغدا بضامرها مقیما مقعدا

61- و أسال قتل الطفّ مدمع زینب‌فجری و وسط الخدّ منها خدّدا

62- و رأیت ساجعة تنوح بأیکةسجعت فأخرست الفصیح المنشدا

63- بیضاء کالصبح المضی‌ء أکفّهاحمر تطوّقت الظلام الأسودا

64- ناشدتها یا ورق! ما هذا البکاردّی الجواب فجعت قلبی المکمدا

65- و الطوق فوق بیاض عنقک أسودو أکفّک حمر تحاکی العسجدا

66- لمّا رأت و لهی و تسآلی لهاو لهیب قلبی ناره لن تخمدا

67- رفعت بمنصوب الغصون لها یداجزمت به نوح النوائح سرمدا

68- قتل الحسین بکربلا یا لیته‌لاقی النجاة بها و کنت له الفدا

69- فإذا تطوّق ذاک دمعی أحمرقان مسحت به یدیّ تورّدا

70- و لبست فوق بیاض عنقی من أسی‌طوقا بسین سواد قلبی أسودا

71- فالآن‌ها ذی قصّتی یا سائلی‌و نجیع دمعی سائل لن یجمدا

72- فاندب معی بتقرّح و تحرّق‌و ابکی و کن لی فی بکائی مسعدا

73- فلألعننّ بنی امیّة ما حداحاد و ما غار الحجیج و أنجدا

74- و لألعننّ یزیدها و زیادهاو یزیدها ربّی عذابا سرمدا

75- و لأبکینّ علیک یابن محمّدحتی أوسّد فی التراب ملحّدا

76- و لأحلینّ علی علاک مدائحامن درّ ألفاظی حسانا خرّدا

77- عربا فصاحا فی الفصاحة جاوزت‌قسّا و بات لها لبید مبلّدا

78- قلّدتها بقلائد من جودکم‌أضحی بها جید الزّمان مقلّدا

79- یرجو بها نجل العرندس صالح‌فی الخلد مع حور الجنان تخلّدا

80- و سقی الطفوف الهامرات من الحیاسحبا تسحّ عیونها دمع النّدی

81- ثمّ السّلام علیک یابن المرتضی‌ما ناح طیر فی الغصون و غرّدا <ref> الغدیر؛ ج 7، ص 19- 23. ادب الطف؛ ج 4، ص 287- 291.</ref>

1- آن‌که مرا در کار دلدادگی‌ام سرزنش می‌کرد دل به او باخت شب را بیدار ماند و ازآن‌پس بر شیفتگی من خرده نگرفت.

2 و 3- آن چهره را که همراه با زنجیر زلف دید در زندان عشق پای‌بند کرد و چنین است که سرزنشگر من پوزش مرا پذیرفته و خواب آرام از دیدگانش رخت بربسته است.

4- آهویی سپید بود که دل مرا با تیر نگاهش نشانه رفت، ابرو را کمان گردانید و تیر را یک سر در میان نشانه جای داد.

5- ماهی که هلال خورشید را بر بالای پیشانی دارد و چون رخ می‌نماید آفتاب از شرمندگی روی می‌پوشاند.

6- بالای او به شاخه‌ی تازه می‌ماند که از وزیدن باد خم می‌شود، کبوتر زنده‌دل است که با آواز خود در او دل می‌رباید.

7 و 8- چون آهنگ ستیزه کند همان بازوی نرم و نازک را نیزه گردانیده تیز مژگان را برهنه می‌نماید او را به‌سان شمشیری بران و لرزان می‌بینی یا همچون آهویی با چشم‌های نگران و گردنی به نرمی برگشته.

9- زلف تاریک و چهره‌ی درخشانش دو پدیده‌ی ناساز را یک‌جا نشان می‌دهند که یکی گمراه می‌کند و دیگری راه می‌نماید.

10- یکی شب است و دیگری بامداد، یا سیاهی در دل سپیدی، این دلدادگان را رهنمون گردید و آن سرگردانشان ساخت.

11- مپندارید که گره‌های گیسویش را داود <ref>پیامبر خدا که با گره‌درگره افکندن پاره‌هایی از آهن زره می‌ساخت.</ref> همچون زنجیری به‌هم بافته و به گردش افکنده است.

12- بلکه دو بیجاده‌ی گونه‌اش رخسار او را آهسته و آن را زبرجدی گردانیده است.

13- ای کشنده‌ی دلباختگان! ای آنکه با نگاهت تیرهای نابودی را به سوی ما می‌افکنی!

14- به دندان پیشینت سوگند و چه دندانی که مرواریدهای به رشته کشیده را می‌ماند!

15- و به آن تری دلپذیر لبانت که همچون باده است. از انگبین سرشته شده زنگ دل را می‌زداید و درخشانش می‌سازد.

16- سوگند که من در کوی دلدادگی بنده‌ی توام و در گزارش عشق خویش سرور آمده‌ام.

17- بارهی خویش دادگری کن، ستم رومدار، ببخشای و با آن‌همه وفایی که داری از نزدیک داشتن او به کویت دریغ مورز.

18- وفاداری نمای، بیداد را فروگذار، که من دلباخته جگرسوخته‌ام.

19 و 20- رنج جدایی چنان جان مرا گداخت که امویان با کشتن حسین دل محمّد را. همان دخترزاده‌ی پیامبر برگزیده و راهبر که مردم را از گمراهی به‌در آورد و رهنمون گردید.

21- و همان فرزند سرور ما: علی مرتضی دریای بخشندگی، سیراب‌کننده‌ی تشنه‌لبان و نابودسازنده‌ی بدکنشان و همان‌که

22- دودمانش از همگان برتر است و پدرش از همه بزرگوارتر و گوهرش از همه ارجمندتر و بنیادش از همه گرامی‌تر.

23- دریایی لبالب، شیری خشمگین، بارانی تند، بامدادی روشن، اختری راهنما و ماهی نمایشگر با چهره‌ی رسا.

24- سروری شایسته‌ی پشتگرمی، حسین که از همه‌ی مردم در خاور و باختر بخشنده‌تر و گشاده‌دست‌تر است.

25- فراموش نمی‌کنم که در کربلا سخت تشنه بود و با آن همه گرفتاری راهی به سوی آب نداشت.

26- گروهی از سپاه یغماگر اموی در پیرامون سراپرده‌هایش که به راستی از آن پیامبر بود با هیا بانگ‌هایی تو خالی بیابان را پر کرده بودند.

27- دسته‌ای تبهکار که با سپاه خویش دل فضا را انباشته و آنچه را از فرزندان ستوده‌ترین پیامبران احمد و جانشین اوست ربوده بودند.

28- لشکریان آن انبوه شده و گردو خاکی سخت برانگیخته که به دریایی سیاه و کف بر لب آورده می‌مانست.

29- در آنجا ناصبیان و دشمنان تبار پیامبر درفش‌های آشوبگری را برافراشته و منصوب کردند تا جز ما آنان را از یادها ببرند و دیگر کسی حرف ندا بر سر نام‌هاشان ننهد و ایشان را آواز ندهد.

30- اسبان او با زبان بسته و تشنه روزه‌داری نمودند و شمشیر سپیدش با بلند شدن در روی دشمن به نماز برخاست تا با افکندن سرهایشان بر زمین آنان را به سجده درآرد.

31- گردوخاک‌ها بر تن شیرمردان زره‌هایی پوشانید تا خون‌هایی که از این‌جا و آن‌جا می‌ریخت رنگ زرد و زعفرانی گرفت.

32- لشکر چنان روی ترش کرده‌اند که انگار شاهین‌ها دارند پیکر مار را از هم می‌درند.

33- تا پهلوی شمشیرش به درخشیدن افتاد و از تندرهای غرّانی که برخاست بزدلان بر خویشتن بلرزیدند.

34- حسین بی‌آنکه از درکشیدن باده‌ی مرگ بیمی به خود راه دهد با اراده‌ی خویش بر گردنکشان تاختن برد.

35- با گشاده‌دستی نوک نیزه را بر سر این می‌کوبد و به سادگی نیش شمشیر را بر تارک آن می‌نوازد.

36- از بسیاری زخم‌هایی که می‌زند تیغ وی خراش‌های فراوان برمی‌دارد و دندانه‌های نیزه‌اش می‌شکند و فرو می‌ریزد.

37 و 38- دست او که بالا می‌رود و در میان سپاه آنان فرو می‌آید یاد شیر خدا را زنده می‌کند و آن شاهکارهایش در برابر ستیزه‌گران در جنگ احد. و آن سپاهی است که خرسندی یزید را می‌خواهد به‌دست آورد و گروهی هستند که به ربودن حق دیگران برخاسته و خدای برتر از هر پندار و ستوده‌ترین پیامبران (احمد) را بر سر خشم آورده است.

39- سخن پیامبر و خدای برتر از هر پندار را پذیرا نگردیده و با جانشین راهنمایش ناسازگاری نمودند و از روز باز پسین نهراسیدند.

40- اهریمن، آنان را بفریفت و به دلخواه خویش گمراهشان کرد تا هیچ سرپرست و راهنمایی نتوانستند یافت.

41- از شگفتی‌ها است که یک‌سوی آب گوارای فرات، روان باشد و کسی آن را در بند نتواند کرد.

42 و 43- و در کرانه‌های آن دخترزاده‌ی پیامبر که پدرش فردا مردم را سیراب می‌کند دلش از تشنگی بسوزد. او و سپاه و شمشیر بران و نیزه‌هایی که در تیرگی‌های گردوخاک آشکار شد، همچون:

44- آفتاب بود بر پهنه‌ی سپهر که در دست راستش ماه است که در تاریکی‌ها با اختران آسمان رودررو می‌ایستد.

45- حضرت عباس را دشمنان جامه از تن به در کردند و برهنه گردانیدند.

46- فرزند دخترزاده‌ی پیامبر (حسین) دلش از تشنگی بی‌تاب است آن هم در جایی‌که گرگان، خنکی آب را هرچه بیشتر می‌چشند و می‌یابند.

47- سر او همچون ماه در شب چهارده از رگ گردن بریده شده و خونش بر خاک زمین ریخته است.

48- سروران جانباخته، کشته در بیابان افتادند و شن و ریگ‌های دشت را بستر خود گردانیدند.

49- آنانند که از سوی پروردگارشان راه یافتند و هرکه از پی ایشان درآمد در راه راست گام نهاد.

50- دخترزاده‌ی پیامبر از آسیب‌هایی که به آنان رسید جگرش سوخت و سرگردان گردید که یاوری خوشبخت نمی‌یافت.

51- تا آنگاه که دورتران نابودکننده نزدیک شدند و چیزی نماند که زندگی از او دوری گزیند.

52- درازگوش‌های اموی و همه‌ی کسانی‌که با کژی و کاستی‌هایشان بر سرکشی می‌افزودند پیرامون او را گرفتند.

53- و بی‌آنکه دست‌درازی و بزهی از وی سرزده باشد از دل کمانی سرسخت، نشانه‌ی تیرش گردانیدند.

54- نیک‌مرد از فراز اسب خویش به زیر افتاد و هفت آسمان سخت به لرزه درآمد، روزی نافرخنده و دشوار بود.

55- شمر سری را جدا کرد که بسا هنگام، دامان پیامبر بالش آن بود.

56- فرشتگان آسمان‌های بلندپایه بر او گریستند و روزگار، گریبان خویش را در ماتمش چاک زد.

57- دست بخشش به پس برگشت و دیده‌ی دانش با دردی که کشید به اشک نشست.

58- درندگان با اندوهی که بر ایشان چیره شد به فریاد آمدند و پرندگان در ماتم او به سوگنامه‌سرایی و بازگفتن منش‌ها و برتری‌هایش پرداختند.

59- زیور پرستندگان، زین العابدین همان مرد ناشاد را که کارش به خاک افتادن در برابر خدا بود گریان در بند کردند.

60- اندوه در دل سکینه جایگزین شد تا پیکر نزار او را به‌گونه‌ی زمین‌گیران گردانید.

61- کشتار کربلا اشک زینب را روان ساخت تا لرزان میانه گونه‌هایش فروغلطید.

62- کبوتری ترانه‌سرا را برفراز درختی انبوه شاخه دیدم که سوگنامه می‌سرود و هر سخنور نغزگویی را زبان برمی‌بست.

63- همچون چهره‌ی بامداد سپید بود با دست‌های سرخ، که بسان گلوبند بر گردن تاریکی و سیاهی آویخته باشند.

64- سوگند دادمش که ای کبوتر! برگو این گریه چیست؟ پاسخ ده، که دل مرا سخت به درد آوردی.

65- آن طوق، بالای سپیدی گردنت سیاه است و دست‌های گلگونت مر به یاد بیجاده‌ها می‌اندازد.

66- شیفتگی و پرسش مرا که نگریست و شرار دلم را که با آن آتش خاموشی‌ناپذیر دید.

67- همراه با شاخه‌های سربرداشته دست را بلند کرده با فریاد خود و برای همیشه رشته‌ی سوگنامه‌سرایی همگان را گسیخت.

68- حسین در کربلا کشته شد و ای کاش من می‌توانستم با دادن جان خویش زندگی او را برهانم.

69- اگر گردنبندی آویخته دارم همان خون سرخی است که دستهایم را با آن گلگون ساخته‌ام.

70- بالای سپیدی گردنم نیز از اندوه‌گذاری طوقی سیاه از سین سیاهی دلم نهادم.

71- و اکنون ای آنکه می‌پرسی این داستان من است و با سرشک روانم که خشک نمی‌شود.

72- از سوز جگر و با دلی ریش با من زاری کن و در کار گریستن همراه و یاور من باش.

73- تا آنگاه که برای راندن شتران نی می‌نوازند و تا آنگاه که دیدارکنندگان از خانه‌ی خدا گام در دل راه می‌نهند فرزندان امیه را نفرین خواهم فرستاد.

74- یزید و زیادشان را نفرین می‌کنم و پروردگارم نیز کیفر همیشگی‌شان را زیاد خواهد کرد.

75 و 76- ای فرزند محمّد! تا آنگاه که بر پائین خاک بخسبم بر تو خواهم گریست و از گوهرهای سخنانم، ستایش‌هایی زیبا را به یاد بزرگی تو آرایش خواهم داد.

77- که بس دل‌انگیز و رسا باشد و در شیوایی از سخنرانی «قس» <ref> قس پسر ساعده‌ی ایادی که در میان همه‌ی تازیان به سخنوری نامور گردیده و در نغزگویی زبانزد آنان است.</ref> نیز پیشتر رفته «لبید» <ref>لبید پسر ربیعه عامری از سخنرایان بزرگ تازی که پیامبر نیز سروده‌ی او را ستود و خود در 157 سالگی در آغاز پادشاهی معاویه درگذشت.</ref> را ناتوان گرداند.

78- آن را با گردن‌بندهایی از بخشش شما آراستم تا توانست پیرایه‌ای فریبا بر گردن روزگار به شمار آید.

79- به‌این‌گونه صالح پسر عرندس امید می‌دارد در کنار سیه‌چشمان در بهشت جاودان خوشبختی پایدار بیابد.

80- کرانه فرات با رگبارهایی تند از سرشک ابرها سیراب باد!

81- و سپس تا آنگاه که یک پرنده برفراز شاخساران سوگنامه می‌خواند درود بر تو ای فرزند مرتضی.

ابن العرندس چکامه‌ی بسیار زیبایی در مدح علی بن ابی طالب (ع) و فرزندش سیّد الشّهداء (ع) دارد که بخش مربوط به امام حسین (ع) را می‌آوریم:

1- و جرت سحائب عبرتی فی و جنتی‌کدم الحسین علی أراضی کربلا

2- الصائم القوّام و المتصدّق الطّعام‌أفرس من علی فرس علا

3- رجل بصیوان الغمامة جدّه‌المختار فی حر الحجیر تظلّلا

4- و أبوه حیدرة الذی بعلومه‌و بفضله شرح الکتاب تفصّلا

5- و ألامّ فاطمة المطهرّة التی‌بالمجد تاج فخارها قد کلّلا

6- نسب کمنبلج الصباح یزینه‌حسب شبیه الشمس زاهی المجتلی

7- السیّد السند السعید الساجدالسبط الشهید المستظام المبتلی

10- و السیّد العبّاس قد سلب العدی‌عنه اللباس و صیّروه مجدّلا

11- و الطفل شمس حیاته قد أصحبت‌بالخسف فی طفل و جلّ مؤثلا

12- و بنو امیّة فی جسوم صحابه‌قد حطّموا السمر اللدان الذّبلا

13- شربوا بکاساة القنا خمر الفنامزج البلاء به فأمسوا فی البلا

14- و تقاطعت أرحامهم و جسومهم‌کرما و أوصلت الرؤس الأرجلا

15- و توارثوا من بعد سلب نفوسهم‌دار المقامة فی القیامة موئلا

16- و السّبط شاک ماله من ناصرشاک إلی ربّ السّموات العلی

17- ظام إلی ماء الفرات فإن یرم‌نهلا یری البیض الصوارم منهلا

18- و القوم محدقة علیه بجحفل‌کالبحر آخره یحاکی الاوّلا

19- متلاطم سغبت به أسیافهم‌فغدا لهم لحم الفوارس مأکلا

20- و من العجائب انّه یشکو الظماو أبوه یسقی فی المعاد السلسلا

21- حامت علیه للحمام کواسرظمئت فأشربت الحمام دم الطلا

22- أمست به سمر الرّماح و زرقهاحمرا و شهب الخیل دهما جفّلا

23- هاتیک بالدم قد صبغن و هذه‌صبغت بنقع صبغة لن تنصلا

24- عقدت سنابک صافنات خیوله‌من فوق هامات الفوارس قسطلا

25- و دجت عجاجته و مدّ سواده‌حتّی أعاد الصبح لیلا ألیلا

26- و کأنّما لمع الصوارم تحته‌برق تألّق فی غمام فانجلی

27- جیش ملا فوه الفلا و أتی فلاأمست سنابک خیله تفلی الفلا

28- أبناه من جحد الوصیّ و کذّب‌الهادی النبیّ و کان حقّا مرسلا

29- بذلوا النفوس و بدّلوا من جهلهم‌ما لیس فی الإسلام کان مبدّلا

30- فمحلّل قد صیّروه محرّماو محرّم قد غادروه محلّلا

31- و تعمّدوا قتل الوصیّ و حرّفواما کان أحمد فی الکتاب له تلا

32- و أتوا إلی قتل الحسین و أجّجوانارا لهیب ضرامها لن یصطلی

33- فسطا علیهم بالنزال بعزمةتذر الحسام المشرفیّ مفلّلا

34- من فوق طرف أعوجی سابح‌کالبرق یسبق فی سراه الشمألا

35- فرس حوافره بغیر جماجم الفرسان فی یوم الوغی لن تنعلا

36- أضحی بمبیضّ الصباح مجلّلاو غدا بمسودّ الظلام مسربلا

37- و بکفّه سیف جراز باترعضب یضمّ الغمد منه جدولا

38- فقر الجماجم و الطلا بغراره‌من کلّ کفّار و أبری المفصلا

39- فکأنّه و جواده و حسامه‌یا صاحبیّ لمن أراد تأمّلا

40- شمس علی الفلک المدار بکفّه‌قمر منازله الجماجم و الطلا

41- و الخیل محدقة بجیم جماله‌و قلوبهم فی الغلی تحکی المرجلا

42- و السبط یخترق المواکب حاملابعزیمة تردی الخمیس الجحفلا

43- فبسین سمر الخطّ یطعن أنجلاو بباء بیض الهند یضرب أهدلا

44- فتخال طاء الطعن أنّی أعجمت‌نقطا و ضاد الضرب کیف تشکّلا

45- حتّی إذا ما السبط آن مماته‌و علیه سلطان الحمام توکّلا

46- داروا به النفر الطغاة بنو الزنات‌العاهرات و طبقّوا رحب الفلا

47- و رماه بعض المارقین بعیطل‌سهما فخرّ علی الصعید مجدّلا

48- و أتی بغیّ بنی ضباب صائلابالقسّ تغمیض القطامی الأجدلا

49- و جثی علی صدر الحسین و قلبه‌حقدا و عدوانا علیه قد امتلا

50- فبری بسیف البغی رأسا طالمالثم النبیّ ثنیّتیه و قبّلا