روشن اردستانى اصفهانى: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷۶: خط ۷۶:
{{ب| بندۀ سرو چو از راه تو برخاست شدیم | گردن شمع چو در پیش تو بنشست زدیم }}
{{ب| بندۀ سرو چو از راه تو برخاست شدیم | گردن شمع چو در پیش تو بنشست زدیم }}


{{ب| من و (روشن) اگر از خویش نرسیتم، ولى | دست در دامن آن کس که ز خود رست زدیم <ref>همان، ص 6.</ref> }}
{{ب| من و «روشن» اگر از خویش نرسیتم، ولى | دست در دامن آن کس که ز خود رست زدیم <ref>همان، ص 6.</ref> }}
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{پایان شعر}}
 
{{شعر}}
{{ب| شاهى که برگزیده ز کونین داورش | بر صدر قدر کرده به عزت مصدّرش }}
{{ب| شاهى که برگزیده ز کونین داورش | بر صدر قدر کرده به عزت مصدّرش }}


خط ۸۸: خط ۹۰:
{{ب| بحرى است جاه او، که بود عرش ساحلش | فلکى است قدر او، که بود چرخ لنگرش }}
{{ب| بحرى است جاه او، که بود عرش ساحلش | فلکى است قدر او، که بود چرخ لنگرش }}


{{ب| فرسوده قبه‌اى بود از خرگه جلال | این گوى تابناک منیر مدوّرش... }}
{{ب| فرسوده قبه‌اى بود از خرگه جلال | این گوى تابناک منیر مدوّرش }}


{{ب| در بدو آفرینش عالم که امر کن | مى‌بست نقش گنبد نه توى اخضرش }}
{{ب| در بدو آفرینش عالم که امر کن | مى‌بست نقش گنبد نه توى اخضرش }}


{{ب| دست قضا به خامۀ قدرت نوشته بود | توقیع «سید الشهدایى» به محضرش... }}
{{ب| دست قضا به خامۀ قدرت نوشته بود | توقیع «سید الشهدایى» به محضرش }}


{{ب| پیوسته مى‌کشید در آغوش، احمدش | همواره مى‌مکید لب روحپرورش }}
{{ب| پیوسته مى‌کشید در آغوش، احمدش | همواره مى‌مکید لب روح‌پرورش }}


{{ب| مى‌گفت: از من است حسین و، من از حسین | مى‌داد بوسه بر لب و دندان، مکررش... }}
{{ب| مى‌گفت: از من است حسین و، من از حسین | مى‌داد بوسه بر لب و دندان، مکررش }}


{{ب| هر روزه بهر کسب شرف، قدسیان عرش | گردند گرد قبه به سان کبوترش }}
{{ب| هر روزه بهر کسب شرف، قدسیان عرش | گردند گرد قبه به سان کبوترش }}
خط ۱۰۲: خط ۱۰۴:
{{ب| خواندند از براى هدایت به سوى خویش | گمراه کوفیان ستمکار ابترش }}
{{ب| خواندند از براى هدایت به سوى خویش | گمراه کوفیان ستمکار ابترش }}


{{ب| در رفتن به کوفه، نمودند ناگزیر | از نامه‌هاى محکم بیحد و بیمرش... }}
{{ب| در رفتن به کوفه، نمودند ناگزیر | از نامه‌هاى محکم بیحد و بیمرش }}
 
{{ب| آورد از مدینه چو رو در دیارشان | بستند راه رجعت و، خستند خاطرش! }}


{{ب| آورد از مدینه چو رو در دیارشان | بستند راه رجعت و، خستند خاطرش!... }}
{{ب| جوید به هردو کون، توسل به آن جناب | «روشن» که هست نامه ز قطران سیه‌ترش }}


{{ب| جوید به هردو کون، توسل به آن جناب | (روشن) که هست نامه ز قطران سیه‌ترش }}
{{ب| دارد امید آن‌که رهاند ز فیض عام | از تنگناى دوزخ و سوزنده آذرش <ref>همان، ص 519 تا 523.</ref> }}
{{پایان شعر}}


{{ب| دارد امید آن‌که رهاند ز فیض عام | از تنگناى دوزخ و سوزنده آذرش <ref>''همان''، ص 519 تا 523.</ref> }}
'''پنجمین بند از ترکیب 27 بندى او'''


پنجمین بند از ترکیب 27 بندى او
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| اى اشک و آه! نوبت امداد و یارى است | اى ناله! وقت نوحه و فریاد و زارى است }}
{{ب| اى اشک و آه! نوبت امداد و یارى است | اى ناله! وقت نوحه و فریاد و زارى است }}
خط ۱۳۲: خط ۱۳۶:
{{ب| ماه محرم است و، بهار مصیبت است | بازت مگر به کار عزا انتظارى است؟ }}
{{ب| ماه محرم است و، بهار مصیبت است | بازت مگر به کار عزا انتظارى است؟ }}


{{ب| برخیز و ساز قافلۀ اشک و آه کن | وز دود آه، روى جهان را سیاه کن <ref>''همان''، ص 574 و 575.</ref> }}
{{ب| برخیز و ساز قافلۀ اشک و آه کن | وز دود آه، روى جهان را سیاه کن <ref>همان، ص 574 و 575.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


خط ۱۶۰: خط ۱۶۴:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


11
'''11'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۱۷۷: خط ۱۸۱:
{{ب| از برق تیغ و، حملۀ آن شیر بچه گشت | یک سرزمین ماریه از کشته مال مال }}
{{ب| از برق تیغ و، حملۀ آن شیر بچه گشت | یک سرزمین ماریه از کشته مال مال }}


{{ب| آخر ز تشنه‌کامى و، سنگینى زره | یک‌باره تنگ گشت بر او، عرصۀ مجال }}
{{ب| آخر ز تشنه‌کامى و، سنگینى زره | یکباره تنگ گشت بر او، عرصۀ مجال }}


{{ب| آورد رو به سوى پدر با دهان خشک | وز چشم تر فشاند به رخ رشتۀ لئال }}
{{ب| آورد رو به سوى پدر با دهان خشک | وز چشم تر فشاند به رخ رشتۀ لئال }}
خط ۱۸۳: خط ۱۸۷:
{{ب| حال پسر چو شاه شهیدان نظاره کرد | با صد هزار انده و رنج و غم و ملال }}
{{ب| حال پسر چو شاه شهیدان نظاره کرد | با صد هزار انده و رنج و غم و ملال }}


{{ب| مانند جان کشید در آغوش محکمش | بنهاد بر لبش لب و ،در کام خاتمش <ref>''همان''، ص 579.</ref> }}
{{ب| مانند جان کشید در آغوش محکمش | بنهاد بر لبش لب و ،در کام خاتمش <ref>همان، ص 579.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


16
'''16'''
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| گفت: اى گزیده از همه عالم، خداى‌تان | بالاى عرش، برشده صیتِ وفاى‌تان }}
{{ب| گفت: اى گزیده از همه عالم، خدایتان | بالاى عرش، برشده صیتِ وفایتان }}


{{ب| از رحمت خداى جهان گشت بى‌نصیب | سنگین‌دلى که کشت به تیغ جفاى‌تان }}
{{ب| از رحمت خداى جهان گشت بى‌نصیب | سنگین‌دلى که کشت به تیغ جفایتان }}


{{ب| خوردند دشمنان خدا خون‌تان، ولى | باشد خداى‌تان بخدا خونبهاى‌تان }}
{{ب| خوردند دشمنان خدا خونتان، ولى | باشد خدایتان بخدا خونبهایتان }}


{{ب| لب‌تشنه کشت دشمن و، جارى نمود دوست | صد جوى خون ز چشمۀ چشم از براى‌تان }}
{{ب| لب‌تشنه کشت دشمن و، جارى نمود دوست | صد جوى خون ز چشمۀ چشم از برایتان }}


{{ب| زین غم که مانده پیکرتان بى‌کفن به خاک | چاک است جیب عالمیان در عزاى‌تان }}
{{ب| زین غم که مانده پیکرتان بى‌کفن به خاک | چاک است جیب عالمیان در عزایتان }}


{{ب| دادید بر قضاى الهى رضا و، داد | خطى قضا که سرنکشد از رضاى‌تان }}
{{ب| دادید بر قضاى الهى رضا و، داد | خطى قضا که سرنکشد از رضایتان }}


{{ب| گردیده در عداوت من دشمنان دلیر | تا روزگار ساخته از من جداى‌تان }}
{{ب| گردیده در عداوت من دشمنان دلیر | تا روزگار ساخته از من جدایتان }}


{{ب| جان مى‌رود ز پیکرم، اما نمى‌رود | از خاطرم: محبت و، از سر: هواى‌تان }}
{{ب| جان مى‌رود ز پیکرم، اما نمى‌رود | از خاطرم: محبت و، از سر: هوایتان }}


{{ب| کردید ترک جان و، گذشتید از جهان | بادا جهان و جان جهانى فداى‌تان }}
{{ب| کردید ترک جان و، گذشتید از جهان | بادا جهان و جان جهانى فدایتان }}


{{ب| تنها نمى‌گذارم‌تان اندرین سفر | مى‌آیم از طریق وفا، از قفاى‌تان }}
{{ب| تنها نمى‌گذارمتان اندرین سفر | مى‌آیم از طریق وفا، از قفایتان }}


{{ب| با کشتگان نمود چو این گفتگو تمام | با سوز دل به اهل وطن داد این پیام <ref>''همان''، ص 583.</ref> }}
{{ب| با کشتگان نمود چو این گفتگو تمام | با سوز دل به اهل وطن داد این پیام <ref>''همان''، ص 583.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


19
'''19'''
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| چون بر زمین قرار ز زین، شاه دین گرفت | عرش برین، قرار به روى زمین گرفت }}
{{ب| چون بر زمین قرار ز زین، شاه دین گرفت | عرش برین، قرار به روى زمین گرفت }}
خط ۲۳۳: خط ۲۳۷:
{{ب| شد قیرگون چو روى جهان از ظلام شب | اهریمنى ز دست سلیمان، نگین گرفت }}
{{ب| شد قیرگون چو روى جهان از ظلام شب | اهریمنى ز دست سلیمان، نگین گرفت }}


{{ب| انگشترى، همین نه به سوداى دوست داد | انگشت نیز بر سر انگشترى نهاد؟ <ref>''همان''، ص 585 و 586.</ref> }}
{{ب| انگشترى، همین نه به سوداى دوست داد | انگشت نیز بر سر انگشترى نهاد؟ <ref>همان، ص 585 و 586.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


خط ۲۴۹: خط ۲۵۳:
{{ب| آلوده‌اى به خون خدا دست و آستین | دستت ز خون دیده دمادم خضاب باد! }}
{{ب| آلوده‌اى به خون خدا دست و آستین | دستت ز خون دیده دمادم خضاب باد! }}


{{ب| کرده به اهل بیت نبى، ظلم بیحساب | شرمت ز روى شافع یوم الحساب باد! }}
{{ب| کرده به اهل بیت نبى، ظلم بی‌حساب | شرمت ز روى شافع یوم الحساب باد! }}


{{ب| کشتى کنار آب روان تشنه‌کام‌شان | خشکیده باد نهرت و، رودت سراب باد! }}
{{ب| کشتى کنار آب روان تشنه‌کام‌شان | خشکیده باد نهرت و، رودت سراب باد! }}


{{ب| کندى ز باد حادثه بنیادشان ز جاى | بنیادت از هجوم <ref>در متن به جاى این کلمه، (بهشت) آمده بود که تصحیح قیاسى شد.</ref> حوادث خراب باد! }}
{{ب| کندى ز باد حادثه بنیادشان ز جاى | بنیادت از هجوم <ref>در متن به جاى این کلمه، «بهشت» آمده بود که تصحیح قیاسى شد.</ref> حوادث خراب باد! }}


{{ب| دادى عزیز فاطمه را جاى بر تراب | خصم تو: مصطفى و، عدو: بو تراب باد! }}
{{ب| دادى عزیز فاطمه را جاى بر تراب | خصم تو: مصطفى و، عدو: بو تراب باد! }}
خط ۲۵۹: خط ۲۶۳:
{{ب| بردى به کوفه، پردگیانش چو بى‌حجاب | پیوسته آفتاب و مهت در حجاب باد! }}
{{ب| بردى به کوفه، پردگیانش چو بى‌حجاب | پیوسته آفتاب و مهت در حجاب باد! }}


{{ب| گردید جسم جان جهان از تو بى‌روان | هم خسته باد جسمت و، هم آتشت به جان! <ref>''همان''، ص 587 و 588.</ref> }}
{{ب| گردید جسم جان جهان از تو بى‌روان | هم خسته باد جسمت و، هم آتشت به جان! <ref>همان، ص 587 و 588.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


27
'''27'''
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| (روشن)! بس است، دم دگر از این خبر مزن | بگذار این حدیث و به عالم شرر مزن }}
{{ب| «روشن»! بس است، دم دگر از این خبر مزن | بگذار این حدیث و به عالم شرر مزن }}


{{ب| افلاک را، ز نالۀ آتش‌فشان مسوز | آفاق را، به یک دگر از چشم تر مزن }}
{{ب| افلاک را، ز نالۀ آتش‌فشان مسوز | آفاق را، به یک دگر از چشم تر مزن }}
خط ۲۷۰: خط ۲۷۴:
{{ب| چندین نمک به زخم سماواتیان مپاش | آتش به جان جن و بشر این قدر مزن }}
{{ب| چندین نمک به زخم سماواتیان مپاش | آتش به جان جن و بشر این قدر مزن }}


{{ب| جارى ز چشم مستمعان گشت جوى خون | زین بیش بر جراحت‌شان نیشتر <ref>در متن (پیشتر) آمده بود که تصحیح قیاسى شد.</ref> مزن }}
{{ب| جارى ز چشم مستمعان گشت جوى خون | زین بیش بر جراحت‌شان نیشتر <ref>در متن «پیش‌تر» آمده بود که تصحیح قیاسى شد.</ref> مزن }}


{{ب| دشمن به دوستان خدا کرد هرچه خواست | تهمت به روزگار و قضا و قدر مزن }}
{{ب| دشمن به دوستان خدا کرد هرچه خواست | تهمت به روزگار و قضا و قدر مزن }}
خط ۲۸۴: خط ۲۸۸:
{{ب| بنیاد صبر تعزیه‌داران ز جا مبر | یعنى: دم از خرابۀ بى‌بام و در مزن }}
{{ب| بنیاد صبر تعزیه‌داران ز جا مبر | یعنى: دم از خرابۀ بى‌بام و در مزن }}


{{ب| چون عاجزى ز نوحه‌سرایى، خموش باش | بربند لب گفتن و، یک چند گوش باش <ref>''همان''، ص 592.</ref> }}
{{ب| چون عاجزى ز نوحه‌سرایى، خموش باش | بربند لب گفتن و، یک چند گوش باش <ref>همان، ص 592.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


خط ۳۰۹: خط ۳۱۳:
{{ب| از هم گسست رشتۀ تألیف کاینات | تا کار شاه بر نفس واپسین رسید }}
{{ب| از هم گسست رشتۀ تألیف کاینات | تا کار شاه بر نفس واپسین رسید }}


{{ب| صاحب عزا چو هست خداوند ذو الجلال | طوبى کسى که نیست دلش خالى از ملال <ref>''همان''، ص 597.</ref> }}
{{ب| صاحب عزا چو هست خداوند ذو الجلال | طوبى کسى که نیست دلش خالى از ملال <ref>همان، ص 597.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


13
'''13'''


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| (روشن)! بس است،عالم امکان خراب شد | جارى ز چشم عالمیان، خون ناب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است،عالم امکان خراب شد | جارى ز چشم عالمیان، خون ناب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، گریه گلوى جهان گرفت | جانها به لب رسید و، جگرها کباب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، گریه گلوى جهان گرفت | جان‌ها به لب رسید و، جگرها کباب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، بر فلک افتاد رخنه‌ها | پیکان آه بس که بر این نه حجاب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، بر فلک افتاد رخنه‌ها | پیکان آه بس که بر این نه حجاب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، از اثر دود آه خلق | تاریک، روى ماه و رخ آفتاب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، از اثر دود آه خلق | تاریک، روى ماه و رخ آفتاب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، شعلۀ این برق جانگداز | سرمایه‌سوز زندگى شیخ و شاب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، شعلۀ این برق جانگداز | سرمایه‌سوز زندگى شیخ و شاب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، دل سخنت سنگ را گداخت | فولاد را جگر ز رثاى تو آب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، دل سخنت سنگ را گداخت | فولاد را جگر ز رثاى تو آب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است بس که ز دل‌ها خروش خاست | این طشت باژگونه پر از انقلاب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است بس که ز دل‌ها خروش خاست | این طشت باژگونه پر از انقلاب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، سوز دل و آب دیده‌ات | نیکوترین ذخیرۀ روز حساب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، سوز دل و آب دیده‌ات | نیکوترین ذخیرۀ روز حساب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، بر سر اولاد بو البشر | خاک، از شهادت خلف بو تراب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، بر سر اولاد بو البشر | خاک، از شهادت خلف بو تراب شد }}


{{ب| (روشن)! بس است، از غم آن شاه تشنه‌لب | صحرا، گرفت آتش و دریا، سراب شد }}
{{ب| «روشن»! بس است، از غم آن شاه تشنه‌لب | صحرا، گرفت آتش و دریا، سراب شد }}


{{ب| ظلمى چنین، زمانه به کس پیش <ref>در متن کلمۀ (بیش) آمده که تصحیح قیاسى شد.</ref> ازین نکرد | دیگر جفا نداشت، از آن بیش ازین نکرد <ref>در متن کلمۀ (بیش) آمده که تصحیح قیاسى شد.</ref> }}
{{ب| ظلمى چنین، زمانه به کس پیش <ref>در متن کلمۀ «بیش» آمده که تصحیح قیاسى شد.</ref> ازین نکرد | دیگر جفا نداشت، از آن بیش ازین نکرد <ref>در متن کلمۀ «بیش» آمده که تصحیح قیاسى شد.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


خط ۳۷۱: خط ۳۷۵:
{{ب| وه که این کوردلان چشم کنیزى دارند | از حریمى که بود جاریۀ مریم‌شان! }}
{{ب| وه که این کوردلان چشم کنیزى دارند | از حریمى که بود جاریۀ مریم‌شان! }}


{{ب| نتوان کرد بیان حال گروهى (روشن)! | کآسمان، جامه سیه ساخته در ماتم‌شان <ref>''همان''، ص 616-617.</ref> }}
{{ب| نتوان کرد بیان حال گروهى «روشن»! | کآسمان، جامه سیه ساخته در ماتم‌شان <ref>همان، ص 616-617.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==
۳٬۴۸۸

ویرایش