لالایی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ مهٔ ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''لالایی'''، حاصل تراوشات ذهنی مردم عامه است که با بیانی ساده و کلامی روان و بدون هیچ‌گونه پیچیدگی و دشواری همراه با موسیقی کلامی بیان می‌شود. در واقع لالایی با هدف فراهم کردن لحظاتی خوشایند و آرام‌بخش برای کودک خوانده می‌شود.<ref>قیاسوند، 1385، ص 266.</ref>
'''لالایی'''، حاصل تراوشات ذهنی مردم عامه است که با بیانی ساده و کلامی روان و بدون هیچ‌گونه پیچیدگی و دشواری همراه با موسیقی کلامی بیان می‌شود. در واقع لالایی با هدف فراهم کردن لحظاتی خوشایند و آرام‌بخش برای کودک خوانده می‌شود.<ref>قیاسوند، 1385، ص 266.</ref>


== ابعاد فرهنگی و آموزشی ==
==ابعاد فرهنگی و آموزشی==
لالایی‌ها یکی از غنی‌ترین ابعاد فرهنگ معنوی به حساب می‌آیند و همچون آیینه‌ای هستند که تحولات اجتماعی، سبک و شیوه زندگی مردم و آمال و آرزوهای مادران یک سرزمین را در آن‌ها می‌توان نظاره کرد. <ref>جمالی، 1387، ص 7. </ref> اما آنچه در این بین ناخودآگاه رخ می‌دهد، بُعد آموزشی لالایی است.. کودک از آغازین روزهای حیات خویش با عبارات آهنگینی که مادر نثار روح و جان او می‌کند، با محیط زندگی و فضای فکری و عقیدتی اطراف خود آشنا می‌شود.
لالایی‌ها یکی از غنی‌ترین ابعاد فرهنگ معنوی به حساب می‌آیند و همچون آیینه‌ای هستند که تحولات اجتماعی، سبک و شیوه زندگی مردم و آمال و آرزوهای مادران یک سرزمین را در آن‌ها می‌توان نظاره کرد. <ref>جمالی، 1387، ص 7. </ref> اما آنچه در این بین ناخودآگاه رخ می‌دهد، بُعد آموزشی لالایی است. این ترانه‌ها علاوه بر جنبه آرام بخشی و آموزشی، ابعاد مختلف فرهنگ مردم را نیز نمایان می‌سازد. آمیختگی دین اسلام به ویژه مذهب تشیع با فرهنگ مردم در برخی از لالایی‌ها نمایان است. <ref>موسوی خفری، الله کرم، خضر، جهرم، فارس، 1349.</ref>


این ترانه‌ها علاوه بر جنبه آرام بخشی و آموزشی، ابعاد مختلف فرهنگ مردم را نیز نمایان می‌سازد. آمیختگی عمیق دین اسلام به ویژه مذهب تشیع با فرهنگ مردم و ابراز محبت مردم به آل مطهر پیامبر اعظم (ص) در کلام نوازشگرانه مادران این مرز و بوم جلوه‌ای خاص یافته است. <ref>موسوی خفری، الله کرم، خضر، جهرم، فارس، 1349.</ref>
==لالایی‌های مذهبی==
 
== لالایی‌های مذهبی ==


{{شعر}}  
{{شعر}}  
خط ۶۲: خط ۶۰:
حسین نوری دو عینی من <ref>خزاعی، 1384، ص 158. </ref>
حسین نوری دو عینی من <ref>خزاعی، 1384، ص 158. </ref>


=== لالایی در شهر فسا ===
===لالایی در شهر فسا===
لالایی فوق را مادران شهر فسا برای کودکان خویش می‌خواندند، اما در بوشهر نیز روایتی دیگر از این لالایی، زبانزد مادران این دیار است: <ref>همان، ص 288. </ref>
لالایی فوق را مادران شهر فسا برای کودکان خویش می‌خواندند، اما در بوشهر نیز روایتی دیگر از این لالایی خوانده می‌شود: <ref>همان، ص 288. </ref>


{{شعر}}  
{{شعر}}  
خط ۷۴: خط ۷۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


=== لالایی در بابل ===
===لالایی در بابل===




خط ۱۳۰: خط ۱۲۸:
{{ب| لالای، لای، لای، به مشهد شی | به پای تخت حضرت شی }}  
{{ب| لالای، لای، لای، به مشهد شی | به پای تخت حضرت شی }}  
{{ب| اگر حضرت بفرمایه | تو جاروکش زینب شی }}  
{{ب| اگر حضرت بفرمایه | تو جاروکش زینب شی }}  
{{پایان شعر}}  
{{پایان شعر}}
 
== لالایی و نشانه‌های عاشورا ==
در فرهنگ مردم، لالایی تداعی‌کننده گهواره است و گهواره نشانه حضور علی‌اصغر (ع) شش ماهه در کربلاست. این مضامین و تصاویر در شیوه عزاداری و مجالس تعزیه نیز راه یافته است. برای مثال، در کاشان هنگام حرکت دسته‌های عزاداری، هیئت‌هایی که به نام حضرت باب‌الحوائج علی‌اصغر (ع) هستند، در عزاداری سنتی، گهواره‌ای تزئین شده به گل و قنداقه خونین را در جلو یا میان دسته حرکت می‌دهند و عزاداران با خواندن اشعاری به او متوسل می‌شوند و نذر و نیاز می‌کنند تا حاجات آن‌ها برآورده شود. <ref>شاطری، 1383، ص 104.</ref>
در فرهنگ مردم، لالایی تداعی‌کننده گهواره است و گهواره نشانه حضور علی‌اصغر (ع) شش ماهه در کربلاست. این مضامین و تصاویر در شیوه عزاداری و مجالس تعزیه نیز راه یافته است. برای مثال، در کاشان هنگام حرکت دسته‌های عزاداری، هیئت‌هایی که به نام حضرت باب‌الحوائج علی‌اصغر (ع) هستند، در عزاداری سنتی، گهواره‌ای تزئین شده به گل و قنداقه خونین را در جلو یا میان دسته حرکت می‌دهند و عزاداران با خواندن اشعاری به او متوسل می‌شوند و نذر و نیاز می‌کنند تا حاجات آن‌ها برآورده شود. <ref>شاطری، 1383، ص 104.</ref>
[[پرونده:گهواره حضرت علی‌ اصغر (ع).jpg|بندانگشتی|گهواره حضرت علی‌‌اصغر (ع)]]
[[پرونده:گهواره حضرت علی‌ اصغر (ع).jpg|بندانگشتی|گهواره حضرت علی‌‌اصغر (ع)]]