اربعین حسینیه یا چهل حدیث حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
میرزا محمّد ارباب. چاپ اول: بی‌م، انتشارات اسوه، 1372 و + 423 ص، وزیری.
میرزا محمّد ارباب. چاپ اول: بی‌م، انتشارات اسوه، 1372 و + 423 ص، وزیری.
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان          =
| عنوان اصلی      =
| برگرداننده      =
| ویراستار          =
| به کوشش    =
| تصویر          =
| زیرنویس تصویر  =
| نویسنده        = میرزا محمّد ارباب
| تصویرگر        =
| طراح جلد        =
| زبان            =
| مجموعه          =
| موضوع          =
| سبک            =
| ناشر            =
| ناشر فارسی      =
| محل انتشارات    =
| تاریخ نشر      =
| تاریخ نشر فارسی =
| محل ناشر فارسی  =
| نوع رسانه      =
| صفحه            =
| قطع            =
| اندازه وزن                =
| شمارگان        =
| نوبت چاپ    =
| تعداد جلد      =
| شابک            =
| کتاب‌خانهٔ ملی ایران    =
| پس از          =
| پیش از          =
}}




نویسندهٔ کتاب از عالمان جامع معقول و منقول و از مؤسسان حوزهٔ علمیهٔ قم است. او در این کتاب همواره خود را میرزا محمّد قمی خوانده (ص 44، 124، 196، 382)، و از کتابش با عنوان الاربعین الحسینیة یاد کرده است (ص 8، 124، 196). وی انگیزهٔ خود را از تألیف این کتاب آن دانسته که شاید مصداق حدیث «من حفظ علی امتی اربعین حدیثاً...» شود (ص 4). مضافاً اینکه میر سیّد محمّد باقر حسینی، متولّی آستانهٔ حضرت معصومه، از مؤلّف تقاضای فراهم کردن چنین کتابی کرده بود و او «به حسب اطاعت امر سامی» به تألیف آن پرداخت (ص 7). پایان تألیف کتاب، شعبان 1328 است (ص 382).




مؤلف در آغاز به موضوع و دامنهٔ مطالب کتاب چنین اشاره می‌کند: «حقیر ... چهل حدیث از اخبار متعلقهٔ به حضرت سیدالشهداء -علیه‌السلام- [را] ترجمه و شرح نمود؛ با اشاره به اعتقادات حقهٔ شیعهٔ اثنا عشریه درباب رجعت‌ وبداء و برزخ و تطبیق معجزات و کرامات ائمّه بر قواعد متینهٔ صحیحه و رفع شبهات ملاحده و زنادقهٔ این زمان در جملهٔ مسائل دینیه و در احادیث معتبرهٔ امامیه و کمتر تعرض نمود از نگاشتن و ترتیب واقعهٔ طف» (ص 7-8).
==درباره‌ی نویسنده==
نویسندهٔ کتاب میرزا محمّد ارباب از عالمان جامع معقول و منقول و از مؤسسان حوزهٔ علمیهٔ قم است. او در این کتاب همواره خود را میرزا محمّد قمی خوانده (ص 44، 124، 196، 382)، و از کتابش با عنوان الاربعین الحسینیة یاد کرده است (ص 8، 124، 196). وی انگیزهٔ خود را از تألیف این کتاب آن دانسته که شاید مصداق حدیث «من حفظ علی امتی اربعین حدیثاً...» شود (ص 4). مضافاً اینکه میر سیّد محمّد باقر حسینی، متولّی آستانهٔ حضرت معصومه، از مؤلّف تقاضای فراهم کردن چنین کتابی کرده بود و او «به حسب اطاعت امر سامی» به تألیف آن پرداخت (ص 7). پایان تألیف کتاب، شعبان 1328 است (ص 382).
 
 
مؤلف در آغاز به موضوع و دامنهٔ مطالب کتاب چنین اشاره می‌کند: «حقیر ... چهل حدیث از اخبار متعلقهٔ به حضرت سیدالشهداء (علیه‌السلام) [را] ترجمه و شرح نمود؛ با اشاره به اعتقادات حقهٔ شیعهٔ اثنا عشریه درباب رجعت‌ وبداء و برزخ و تطبیق معجزات و کرامات ائمّه بر قواعد متینهٔ صحیحه و رفع شبهات ملاحده و زنادقهٔ این زمان در جملهٔ مسائل دینیه و در احادیث معتبرهٔ امامیه و کمتر تعرض نمود از نگاشتن و ترتیب واقعهٔ طف» (ص 7-8).


   
   
خط ۱۱: خط ۴۷:




اگر چه وی عهده‌دار شرح چهل حدیث شده است، برخی از آن‌ها، از ائمهٔ طاهرین -ع- نیست؛ از جمله حدیت 5 (ص 61) و 10 (ص 113) و 39 (ص 365). مؤلف، خود، در ذیل حدیت پنجم می‌گوید: «نقل از امام -ع- نشده و مانند نقل اهل تاریخ است» (ص 62). مضافاً اینکه وی همین مطلب تاریخی را مجعول شمرده است.  
اگر چه وی عهده‌دار شرح چهل حدیث شده است، برخی از آن‌ها، از ائمهٔ طاهرین (ع) نیست؛ از جمله حدیت 5 (ص 61) و 10 (ص 113) و 39 (ص 365). مؤلف، خود، در ذیل حدیت پنجم می‌گوید: «نقل از امام (ع) نشده و مانند نقل اهل تاریخ است» (ص 62). مضافاً اینکه وی همین مطلب تاریخی را مجعول شمرده است.  




خط ۱۹: خط ۵۵:
مؤلف در لابلای کتاب، که خالی از مطالب انتقادی و اجتهادی نیست، از مسائل متعددی، چون رجعت (ص 87-111)، بداء (ص 196-219) و رواج «اکاذیب» و «خرافات» در میان مرثیه‌خوانان (ص 9 و 243 و 302)، سخن گفته است. وی کتاب مقتل ابومخنف را مفقود شده می‌داند و کتابی را که اکنون به این نام موجود است، «مجهول‌الحال و غیرمعلوم المؤلّف» می‌شمارد که «اگرچه مشتمل بر بعض روایات ابی‌مخنف است، لیکن محل اعتماد اهل علم نیست» (ص 9). وی همچنین بارها به کتاب منتخب شیخ طریحی خرده گرفته که مسامحات فراوان در آن است (ص 9) و «روایت مختضه به آن کتاب اعتباری ندارد» (ص 64). دربارهٔ حدیث کساء نیز می‌گوید: «از احادیث متواترهٔ اسلام است... اما حدیث کسایی معروف در زمان ما در کتب معتبره نقل نشده و از خصائص منتخب شیخ طریحی است و خالی از اخلال در متن نباشد» (ص 243). دربارهٔ منقولاتی که به سرخی آسمان بر اثر شهادت امام حسین دلالت دارد، می‌گوید که شاید مقصود «حدوث حمرهٔ خاصّه باشد» (ص 168) و «حمرت افق در طلوع و غروب، که از انعکاسی شعاع حادث شود، احتمال نرود که مراد علمای اعلام و مورّخین والا مقام باشد» (ص 169). همچنین دربارهٔ کسوف و خسوف بر اثر شهادت امام حسین می‌گوید: «نص صریحی در کسوف شمس و قمر در عاشورا در احادیث معصومین نیافتم» (ص 367). با وجود این، احتمال می‌دهد که شاید مقصود برخی احادیث، که در این باره نقل شده، «حدوث تیرگی و سرخی مخصوصی باشد در جرم نیّرین؛ نه آنکه کسوف و خسوف معهود مراد باشد» (ص 366).  
مؤلف در لابلای کتاب، که خالی از مطالب انتقادی و اجتهادی نیست، از مسائل متعددی، چون رجعت (ص 87-111)، بداء (ص 196-219) و رواج «اکاذیب» و «خرافات» در میان مرثیه‌خوانان (ص 9 و 243 و 302)، سخن گفته است. وی کتاب مقتل ابومخنف را مفقود شده می‌داند و کتابی را که اکنون به این نام موجود است، «مجهول‌الحال و غیرمعلوم المؤلّف» می‌شمارد که «اگرچه مشتمل بر بعض روایات ابی‌مخنف است، لیکن محل اعتماد اهل علم نیست» (ص 9). وی همچنین بارها به کتاب منتخب شیخ طریحی خرده گرفته که مسامحات فراوان در آن است (ص 9) و «روایت مختضه به آن کتاب اعتباری ندارد» (ص 64). دربارهٔ حدیث کساء نیز می‌گوید: «از احادیث متواترهٔ اسلام است... اما حدیث کسایی معروف در زمان ما در کتب معتبره نقل نشده و از خصائص منتخب شیخ طریحی است و خالی از اخلال در متن نباشد» (ص 243). دربارهٔ منقولاتی که به سرخی آسمان بر اثر شهادت امام حسین دلالت دارد، می‌گوید که شاید مقصود «حدوث حمرهٔ خاصّه باشد» (ص 168) و «حمرت افق در طلوع و غروب، که از انعکاسی شعاع حادث شود، احتمال نرود که مراد علمای اعلام و مورّخین والا مقام باشد» (ص 169). همچنین دربارهٔ کسوف و خسوف بر اثر شهادت امام حسین می‌گوید: «نص صریحی در کسوف شمس و قمر در عاشورا در احادیث معصومین نیافتم» (ص 367). با وجود این، احتمال می‌دهد که شاید مقصود برخی احادیث، که در این باره نقل شده، «حدوث تیرگی و سرخی مخصوصی باشد در جرم نیّرین؛ نه آنکه کسوف و خسوف معهود مراد باشد» (ص 366).  


==جستارهای وابسته==
* کتابشناسی اربعین حسینیه یا چهل حدیث حسینی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.


==منابع==
==منابع==


کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 110-111.
* کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 110-111.
 


==پی نوشت==


[[رده:کتاب‌ها]]
[[رده:کتاب‌ها]]
[[رده:کتاب‌ها در گروه تاریخ]]
۱۰٬۰۷۲

ویرایش