حزنى بروجردى

حزنی بروجردی (درگذشته 1296 ه.ق) شاعر سده سیزدهم بود.

حُزنى بروجردى
نام اصلی	ملا ابراهیم بروجردی
زمینهٔ کاری	شعر و ادبیات
پدر و مادر	ملا محمد على از شعراى دوره ناصرى
مرگ	1296 ه.ق
ملیت	ایرانی
پیشه	شاعر
سبک نوشتاری	سبک عراقى
تخلص	حزنى

زندگینامه

نامش ملا ابراهیم متخلص «حزنى»، فرزند ملا محمد على از شعراى دوره ناصرى، مردى دانشمند و ادیب بود. وی چندى در دیار نهاوند زندگی کرد و سپس به شهر خود برگشت.

آثار

حزنی شاعرى فاضل، نکته‌سنج و اهل عرفان بوده و در سبک عراقى طبع‌آزمایى مى‌کرده و با روش بیانى عمان سامانى آشنا بوده است. مللا ابراهیم را باید از شعراى پیشگامى دانست که با «قرائت عرفانى» از فرهنگ عاشورا آفاق جدیدى را در قلمرو گسترده شعر عاشورا در زبان فارسى نشان داده‌اند. صفى اصفهانى در زبدة الاسرار خود و عمان سامانى در گنجینة الاسرار خود همین خط فکرى را ترسیم کرده و به تبین عرفانى حادثه کربلا همت گماشته‌اند. اینان بر این باورند که باید ریشه حادثه خون‌نگار عاشورا و آن چه را که در عالم ناسوت به منصه ظهور و بروز درمى‌آید در «عالم ذر» جستجو کرد و دست تواناى خداوندى و مشیت الهى را در صحنه صحنۀ کربلا به تماشا نشست.

اشعار

ساز کرد اندر بدن آلات جنگ		بهر جانبازى کمر را بست تنگ
شعله‌آسا بر میانش ذو الفقار		آفتابى بود در نصف النهار
بود شمشیرش عیان بر شکل «لا»		آیتى بود آن به نفى ماسوا
جوشنش از حلقه گیسوى حور		ظاهر از هر حلقه‌اش صوت زبور
بر کفش از شاخه طوبى سنان		جسم سوز و چشم دوز و جان ستان
بود ظاهر در بر و دوشش کمان		همچو قوس اللّه اندر آسمان
ذو الجناح عشق را بنهاد زین		تنگ بربستش ز زلف حور عین
موسى‌یى بر طور سینا شد عیان		یا چو نور کردگار لم یزل
یا که نور کردگار لم یزل		در تجلى گشت باز اندر جبل
فاش گویم: شد عیان بى‌پرده یار		سرِّ «کنتُ کنز» گردید آشکار
زمرۀ سبّوحیان از خود خجل		جمله از «نحن نُسبِّح» منفعل
گشت سرّ «انّى اعلم» آشکار		کشف «ما لا تعلمون» از کردگار
جمله اندر قول «لا علم لنا»		«ربّنا الاّ بما علّمتنا»
عرشیان را سر به زیر پر همه		فرشیان را لرزه بر پیکر همه
انبیا سرگرم از سوداى او		اولیا لا گشته از الاّى او
رفته از سر هوش و از دل‌شان قرار		کاین چه شورست و چه عشق است و چه کار؟
جذبه شوق ملاقات اله		مى‌کشیدش تا میان قتلگاه

منابع

• محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج 1، ص 319-321.