وارث

ارث‌برنده،میراث دار،کسى که مال،خانه،زمین،صفات یا افتخاراتى را از پدر یا اجداد و گذشتگان به ارث مى‌برد.هم نام زیارتنامه‌اى است معروف،که سید الشهدا«ع»را با آن زیارت مى‌کنند.مرحوم«ابن قولویه»سند آن را به جابر جعفى از اصحاب امام صادق علیه السلام رسانده که وى آن را از آن حضرت روایت کرده است و با جملۀ«السّلام علیک یا وارث آدم صفوة اللّه...»شروع مى‌شود. و هم لقب سید الشهدا«ع»است که در ادعیه و زیارات،از آن حضرت به عنوان وارث آدم،وارث نوح،وارث ابراهیم،وارث موسى، وارث عیسى،وارث محمّد،وارث على،و وارث حسن...یاد شده است.

وراثت حسین بن على«ع»از انبیا و اوصیا،براى آن است که خطّ جهاد در راه حق و مبارزه با باطل و ستم و طاغوت،سرلوحۀ دعوت همۀ انبیاى الهى بوده است و«کربلا» تجلّى این خط ممتد درگیرى حق و باطل است.«عاشورا،حضور مجدّد آدم و نوح و ابراهیم و موسى و عیسى-على نبیّنا و آله و علیهم السلام-است در قلّۀ فریادگرى و هدایت.این که حسین را وارث آدم«ع»مى‌خوانیم و زیارت«وارث»را با سلام بر آن پیمبران الهى آغاز مى‌کنیم براى همین است،یعنى نقطۀ اتّصال همۀ حرکتهاى الهى و انقلابهاى خدایى،به صورت تجسّم دوبارۀ آدم و نوح و ابراهیم و اسماعیل و موسى و عیسى و محمّد و على و فاطمه و امام حسن(علیهم السلام)در لحظه‌هاى خورشیدى عاشورا و واقعیّت سرشار کربلا...»

در متن زیارتنامه‌ها نیز به وارث بودن حسین بن على«ع»نسبت به خطّ انبیا اشاره شده است:از جمله:«اکرمته بطیب الولادة و اعطیته مواریث الأنبیا» و بر اساس آیۀ «لَقَدْ أَرْسَلْنٰا رُسُلَنٰا بِالْبَیِّنٰاتِ وَ أَنْزَلْنٰا مَعَهُمُ الْکِتٰابَ وَ الْمِیزٰانَ لِیَقُومَ النّٰاسُ بِالْقِسْطِ...» چون برپایى قسط و عدالت اجتماعى،رسالت همۀ انبیا و میراث مشترک رسولان الهى است،حسین بن على«ع»هم که وارث همۀ انبیاست،پس وارث خطّ قسط و عدل آنان نیز مى‌باشد و قیام کربلا،از جمله دعوت به عدل و مبارزه با بى‌عدالتى و ستم را هم در سرلوحۀ دعوت و اهداف خویش دارد.از این رو،منکرهاى اجتماعى و اقتصادى را هم باید در شمار منکراتى که آن حضرت براى مقابله با آنها قیام کرد،به حساب آوریم،که لازمۀ وراثت عدل و قسط انبیاست.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 459-460.