وارث
وارث، ارثبرنده، میراث دار، کسى که مال، خانه، زمین، صفات یا افتخاراتى را از پدر یا اجداد و گذشتگان به ارث مىبرد. وارث نام زیارتنامهاى منسوب به سیدالشهدا(ع) نیز میباشد.
زیارت وارث
مرحوم ابن قولویه سند آن را به جابر جعفى از اصحاب امام صادق(ع) رسانده که وى آن را از آن حضرت روایت کردهاست و با جمله: «السّلام علیک یا وارث آدم صفوة اللّه...»شروع مىشود. [۱] وارث لقب سیدالشهدا(ع) نیز است که در ادعیه و زیارات، از آن حضرت به عنوان وارث آدم، وارث نوح، وارث ابراهیم، وارث موسى، وارث عیسى، وارث محمّد، وارث على و وارث حسن...یاد شدهاست.[۲]
لقب وارث سیدالشهدا(ع)
وراثت حسین بن على(ع) از انبیا و اوصیا، براى آن است که خطّ جهاد در راه حق و مبارزه با باطل و ستم و طاغوت، سرلوحۀ دعوت همۀ انبیاى الهى بودهاست و«کربلا» تجلّى این خط ممتد درگیرى حق و باطل است. عاشورا، حضور مجدّد آدم و نوح و ابراهیم و موسى و عیسى على نبیّنا و آله و علیهم السلام در قلّۀ فریادگرى و هدایت است. این که حسین را وارث آدم«ع»مىخوانیم و زیارت«وارث»را با سلام بر آن پیمبران الهى آغاز مىکنیم براى همین است. یعنى نقطۀ اتّصال همه حرکتهاى الهى و انقلابهاى خدایى، به صورت تجسّم دوباره آدم، نوح، ابراهیم، اسماعیل، موسى، عیسى، محمّد، على، فاطمه و امام حسن(ع) در لحظههاى خورشیدى عاشورا و واقعیّت سرشار کربلا است.[۳]
در متن زیارتنامهها نیز به وارث بودن حسین بن على(ع) نسبت به خطّ انبیا اشاره شدهاست. از جمله:
«اکرمته بطیب الولادة و اعطیته مواریث الأنبیا» [۴] و بر اساس آیۀ «لَقَدْ أَرْسَلْنٰا رُسُلَنٰا بِالْبَیِّنٰاتِ وَ أَنْزَلْنٰا مَعَهُمُ الْکِتٰابَ وَ الْمِیزٰانَ لِیَقُومَ النّٰاسُ بِالْقِسْطِ...» [۵]
چون برپایى قسط و عدالت اجتماعى، رسالت همۀ انبیا و میراث مشترک رسولان الهى است، حسین بن على(ع) هم که وارث همۀ انبیاست پس وارث خط قسط و عدل آنان نیز مىباشد و قیام کربلا، از جمله دعوت به عدل و مبارزه با بىعدالتى و ستم را هم در سرلوحۀ دعوت و اهداف خویش دارد. از این رو، منکرهاى اجتماعى و اقتصادى را هم باید در شمار منکراتى که آن حضرت براى مقابله با آنها قیام کرد، به حساب آوریم، که لازمۀ وراثت عدل و قسط انبیاست.