هشیار شیرازى: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''هشیار شیرازی''' از شاعران قرن سیزدهم ایرانی است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =هشیار شیرازی
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =میرزا على ناظر
| زمینه فعالیت          =شعر و ادبیات
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            =
| محل تولد                =
| والد                =میرزا حسن خان هزار جریبى مازندرانى
| تاریخ مرگ              =
| محل مرگ                =
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            =خراسانى، عراقی
|کتاب‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار            =
|تخلص                    =هشیار
|فیلم‌(های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
==زندگینامه==
==زندگینامه==
میرزا على ناظر متخلص به «هشیار»، فرزند میرزا حسن خان هزار جریبى مازندرانى<ref>ناظر حسینعلى میرزا، فرمانفرماى فارس</ref> در زمانه محمدشاه قاجار مى‌زیسته است. وی در شاعرى و تحصیل علوم عروض و قافیه شاگرد [[وصال شیرازى]] بوده‌است. میرزا علی در جوانى «سامى» و بعد از آن «هشیار» تخلص مى‌کرده‌است.


میرزا على ناظر (هشیار) فرزند میرزا حسن خان هزار جریبى مازندرانى - ناظر حسینعلى میرزا، فرمانفرماى فارس - در زمانه محمد شاه قاجار مى‌زیسته است.
==آثار==
 
مؤلف تذکره حدیقة الشعراء در شرح احوال وى مى‌نگارد:
 
«...آقا میرزا على آدم معقول محجوب درست رفتارى بود...در اوایل عمر از تحصیل کوتاهى نکرده و در شاعرى و تحصیل علوم عروض و قوافى از فیض خدمت مرحوم مبرور میرزاى وصال ([[وصال شیرازى]]) فایده دیده و در جوانى «سامى» تخلص مى‌کرده و دیوانى مرتب داشته که در غوغاى اهل شیراز...آن دیوان از بین رفت. بعد از آن گاهگاهى که به طبع آزمایى شعر مى‌گفته «هشیار» تخلص مى‌کرده و آن دیوان ثانى از قصاید و غزلیات و قطعات و مراثى زیاده از چهار هزار بیت بود....»<ref>''حدیقة الشعراء،ص 2072 و 2073.جهت اطلاعات بیشتر،ر.ک:فارس‌نامه ناصرى،ج 2،ص 131 و مرآة الفصاحة و نیز مکارم الآثار.''</ref>.
 
==سبک شعرى==
 
(هشیار) شیرازى در قصیده بیشتر به شیوه متقدمین طبع‌آزمایى کرده و سبک خراسانى را مورد عنایت قرار داده، ولى در قالب غزل و نیز دو مرثیه‌اى از او در دست است از شیوه بیانى سبک عراقى متاثر بوده است.
 
==دامنه تأثیر آثار عاشورایى==


با این که دو مرثیه عاشورایى که از وى به یادگار مانده داراى ساختار محکم لفظى و شیوه بیانى جالبى است ولى متاسفانه به خاطر از میان رفتن اولین دیوان اشعار او و نیز عدم دسترسى به دیوان دوم وى، داورى در مورد میزان تاثیرگذارى آثار ماتمى‌اش امکان‌پذیر نیست.
(هشیار) شیرازى در قصیده بیشتر به شیوه متقدمین و سبک خراسانى شعر می‌سرود ولى در قالب غزل و نیز دو [[مرثیه|مرثیه‌]]<nowiki/>اى که از او در دست است، از شیوه بیانى سبک عراقى متاثر بوده‌است. وی دیوانى داشته که از بین رفته‌است.
 
==برگزیده آثار عاشورایى==
 
مؤلف تذکره حدیقة الشعراء یک بند از ترکیب‌بند عاشورایى (هشیار) شیرازى و نیز ابیاتى از یک غزل ماتمى او را در رثاى سالار شهیدان آورده است که به نقل آن مى‌پردازیم:


==اشعار==
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|گردون به ماتمِ که چنین درهم است باز؟ | پشتش ز غصۀ که بدین سان خم است باز؟ }}
{{ب|گردون به ماتمِ که چنین درهم است باز؟ | پشتش ز غصۀ که بدین سان خم است باز؟ }}
خط ۲۴: خط ۵۹:
{{ب|جن و ملک براى که در ویله و خروش؟ | چرخ و زمین ز بهرچه در ماتم است باز؟ }}
{{ب|جن و ملک براى که در ویله و خروش؟ | چرخ و زمین ز بهرچه در ماتم است باز؟ }}


{{ب|آیا ز بهر بیکسى و ابتلاى کیست؟ | هر دیدۀ ندیده نمى،چون یم است باز }}
{{ب|آیا ز بهر بی کسى و ابتلاى کیست؟ | هر دیدۀ ندیده نمى، چون یم است باز }}


{{ب|گویا عزا عزاى حسین است کآسمان | خون جاى اشک بارد و الحق کم است باز }}
{{ب|گویا عزا عزاى [[حسین]] است کآسمان | خون جاى اشک بارد و الحق کم است باز }}


{{ب|گویند:در زمانه غمى نیست بى‌نشاط | غیر از غم حسین که نشاطش غم است باز! }}
{{ب|گویند: در زمانه غمى نیست بى‌نشاط | غیر از غم حسین که نشاطش غم است باز! }}


{{ب|سال از هزار بیش که او شد شهید لیک | کم باشد ار به دل غم او هر دم است باز }}
{{ب|سال از هزار بیش که او شد شهید لیک | کم باشد ار به دل غم او هر دم است باز }}


{{ب|وقفِ ولاست گر به جهان هر کجا بلاست | پس هر بلاست خاص سلطان کربلاست }}
{{ب|وقفِ ولاست گر به جهان هر کجا بلاست | پس هر بلاست خاص سلطان [[کربلا]]ست }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|اى به خون غرقه که سرکردۀ ارباب وفایى | به مکافات وفا کشتۀ شمشیر جفایى }}
{{ب|اى به خون غرقه که سرکردۀ ارباب وفایى | به مکافات وفا کشتۀ شمشیر جفایى }}
خط ۴۴: خط ۷۸:
{{ب|نینوا از تو نواخیز و نوان خلقى ازین غم | که تو لب‌تشنه در او خفته و عریان ز نوایى }}
{{ب|نینوا از تو نواخیز و نوان خلقى ازین غم | که تو لب‌تشنه در او خفته و عریان ز نوایى }}


{{ب|فدک ار نیست،فِداک!اى ملک الملک شفاعت | بهر ما گفته بلى و هدف تیر بلایى }}
{{ب|فدک ار نیست، فِداک! اى ملک الملک شفاعت | بهر ما گفته بلى و هدف تیر بلایى }}


{{ب|ما سزاوار بلاییم و تو از روز نخستین | دولت از توست که تو مالک اقلیم بقایى <ref>''همان،ص 2077 و 2078.''</ref> }}
{{ب|ما سزاوار بلاییم و تو از روز نخستین | دولت از توست که تو مالک اقلیم بقایى}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==
==منابع==


* ''محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 316-317.''
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۱۶-۳۱۷.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۳۰

هشیار شیرازی از شاعران قرن سیزدهم ایرانی است.

هشیار شیرازی
نام اصلی میرزا على ناظر
زمینهٔ کاری شعر و ادبیات
ملیت ایرانی
سبک نوشتاری خراسانى، عراقی
تخلص هشیار

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

میرزا على ناظر متخلص به «هشیار»، فرزند میرزا حسن خان هزار جریبى مازندرانى[۱] در زمانه محمدشاه قاجار مى‌زیسته است. وی در شاعرى و تحصیل علوم عروض و قافیه شاگرد وصال شیرازى بوده‌است. میرزا علی در جوانى «سامى» و بعد از آن «هشیار» تخلص مى‌کرده‌است.

آثار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

(هشیار) شیرازى در قصیده بیشتر به شیوه متقدمین و سبک خراسانى شعر می‌سرود ولى در قالب غزل و نیز دو مرثیه‌اى که از او در دست است، از شیوه بیانى سبک عراقى متاثر بوده‌است. وی دیوانى داشته که از بین رفته‌است.

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

گردون به ماتمِ که چنین درهم است باز؟ پشتش ز غصۀ که بدین سان خم است باز؟
جن و ملک براى که در ویله و خروش؟ چرخ و زمین ز بهرچه در ماتم است باز؟
آیا ز بهر بی کسى و ابتلاى کیست؟ هر دیدۀ ندیده نمى، چون یم است باز
گویا عزا عزاى حسین است کآسمان خون جاى اشک بارد و الحق کم است باز
گویند: در زمانه غمى نیست بى‌نشاط غیر از غم حسین که نشاطش غم است باز!
سال از هزار بیش که او شد شهید لیک کم باشد ار به دل غم او هر دم است باز
وقفِ ولاست گر به جهان هر کجا بلاست پس هر بلاست خاص سلطان کربلاست
اى به خون غرقه که سرکردۀ ارباب وفایى به مکافات وفا کشتۀ شمشیر جفایى
وقت طوفان بلا جودى تمکین و ثباتى گام ابرام قضا عالم تسلیم و رضایى
ساقى کوثر و ممنوع لئیمان ز فراتى سبط پیغمبر و مذبوح لعینان ز قفایى
نینوا از تو نواخیز و نوان خلقى ازین غم که تو لب‌تشنه در او خفته و عریان ز نوایى
فدک ار نیست، فِداک! اى ملک الملک شفاعت بهر ما گفته بلى و هدف تیر بلایى
ما سزاوار بلاییم و تو از روز نخستین دولت از توست که تو مالک اقلیم بقایى

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ناظر حسینعلى میرزا، فرمانفرماى فارس