نصرت اردبیلى: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''نصرت اردبیلى''' از شعراى قرن سیزدهم هجرى ایرانی است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =نصرت اردبیلى
| نام                    =نصرت اردبیلى
| تصویر                  =
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =میرزا نصر اللّه اردبیلی
| نام اصلی              =میرزا نصراللّه اردبیلی
| زمینه فعالیت          =فقه و ادبیات
| زمینه فعالیت          =فقه و ادبیات
| ملیت                  =ایرانی
| ملیت                  =ایرانی
خط ۱۵: خط ۱۵:
| مختصات محل زندگی        =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  = نجف
| مدفن                  = نجف
|در زمان حکومت          = محمد شاه
|در زمان حکومت          = محمدشاه
|اتفاقات مهم            =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
| نام دیگر              =
|لقب                    =صدر الممالکى
|لقب                    =صدرالممالکى
|بنیانگذار              =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| پیشه                  =
خط ۳۷: خط ۳۷:
|حوزه                  =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =حاجى محمد حسین بن شیخ زین العابدین (حسینعلى شاه)
|استاد                  =حاجى محمدحسین بن شیخ زین‌العابدین (حسینعلى شاه)
|علت شهرت              =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرگذاشته بر        =
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
'''نصرت اردبیلى''' از شعراى سده سیزدهم هجرى بود.
==زندگینامه==
==زندگینامه==
میرزا نصر اللّه اردبیلی، متخلص به «نصرت» با محمد شاه قاجار معاصر بوده است. زادگاهش اردبیل بوده و در جوانى براى تحصیل علوم متعارف زمان خود عازم اصفهان مى‌شود. او سپس به تصوف روی می‌آورد. نصرت لقب و منصب «صدر الممالکى» و وزارت صدارت محمد شاه را به دست می‌آورد. وى پس از درگذشت محمد شاه، و وقایع بعد از آن، به کرمانشاه و سپس به عتبات عالیات رفت. مقبره وى در نجف اشرف است.<ref>حدیقة الشعراء، سید احمد دیوان بیگى شیرازى، به تصحیح و تحشیه دکتر عبد الحسین نوایى، ج ص 1889 و 1890.</ref>
میرزا نصراللّه اردبیلی، متخلص به «نصرت» با محمدشاه قاجار معاصر بوده‌است. زادگاهش اردبیل بوده و در جوانى براى تحصیل علوم متعارف زمان خود عازم اصفهان مى‌شود. او سپس به تصوف روی می‌آورد. نصرت لقب و منصب «صدرالممالکى» و وزارت صدارت محمدشاه را به دست می‌آورد. وى پس از درگذشت محمدشاه، و وقایع بعد از آن، به کرمانشاه و سپس به عتبات عالیات رفت. مقبره وى در نجف اشرف است.<ref>حدیقةالشعراء، سید احمد دیوان بیگى شیرازى، به تصحیح و تحشیه دکتر عبدالحسین نوایى، ج ۳، ص ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰.</ref>


==آثار==
==آثار==
در آثار معدودى که از «نصرت» اردبیلى باقى مانده علاوه بر رویکرد عرفانی‌، شیوه بیانى و شگرد کلامى سبک عراقى دیده مى‌شود.
در آثار معدودى که از «نصرت» اردبیلى باقى مانده علاوه بر رویکرد عرفانی‌، شیوه بیانى و شگرد کلامى سبک عراقى دیده مى‌شود.


===اشعار===
==اشعار==


====مرثیه منظوم عاشورایى====
===مرثیه منظوم عاشورایى===


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| اى سربلند صُفّه صدق و صفا حسین|وى پاى‌بند رشته مهر و وفا حسین }}
{{ب| اى سربلند صُفّه صدق و صفا [[حسین]]|وى پاى‌بند رشته مهر و وفا حسین }}


{{ب|اى سّر «کنت کنزاً» مکنون «من عَرَف»| وى رمز «هل اتى» اثر «لا فتى» حسین }}
{{ب|اى سّر «کنت کنزاً» مکنون «من عَرَف»| وى رمز «هل اتى» اثر «لا فتى» حسین }}


{{ب|احرام کعبه حرم کبریا ببند|اى برگزیده حرم کبریا، حسین<ref>همان، ص 1891.</ref>}}
{{ب|احرام کعبه حرم کبریا ببند|اى برگزیده حرم کبریا، حسین<ref>همان، ص ۱۸۹۱.</ref>}}


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
{| style="margin: 0 auto; "
{{شعر}}
| class="b" |<span class="beyt">اى خاک [[کربلا]]! تو چه خاک معطرى</span>
 
| style="width:2em;" |
{{ب|اى خاک کربلا! تو چه خاک معطرى|خاک هزار باره به از مشک و عنبرى }}
| class="b" |<span class="beyt">خاک هزار باره به از مشک و عنبرى </span>
 
|-
{{ب|خاک و براى تشنه‌لبان وصال حق|اى خاک کربلا! تو به از آب کوثرى}}
| class="b" |<span class="beyt">خاک و براى تشنه‌لبان وصال حق</span>
| style="width:2em;" |
{{ب|بطحا و زمزم و حرم و قرب، فى المثلى|آن‌ها کواکب‌اند و، تو خورشید انورى }}
| class="b" |<span class="beyt">اى خاک کربلا! تو به از آب کوثرى</span>
 
|-
{{ب|با این همه شرافت و این رتبه، اى عجب|غمگین و غم‌فزا و ملول و مکدرى }}
| class="b" |<span class="beyt">بطحا و زمزم و حرم و قرب، فى المثلى</span>
 
| style="width:2em;" |
{{ب|دیدى مگر دو دست مه هاشمى ز تن|هریک فتاده چون علم ماه پیکرى}}
| class="b" |<span class="beyt">آن‌ها کواکب‌اند و، تو خورشید انورى </span>
 
|-
{{ب|اى واى! دیده‌اى تو حسین و هزار زخم|شمرى به پیش رفته و، بگرفته خنجرى }}
| class="b" |<span class="beyt">با این همه [[شرافت]] و این رتبه، اى عجب</span>
 
| style="width:2em;" |
{{پایان شعر}}
| class="b" |<span class="beyt">غمگین و غم‌فزا و ملول و مکدرى </span>
 
|-
 
| class="b" |<span class="beyt">دیدى مگر دو دست مه هاشمى ز تن</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هریک فتاده چون علم ماه پیکرى</span>
|-
| class="b" |<span class="beyt">اى واى! دیده‌اى تو [[حسین]] و هزار زخم</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شمرى به پیش رفته و، بگرفته خنجرى </span>
|}
<br />
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۹۲: خط ۹۸:
{{ب|این خون اگر نبود ذبیح اللّه<ref>حضرت اسماعیل(ع).</ref> از منا|برگشتن و ذبیح نگشتن گمان نبود }}
{{ب|این خون اگر نبود ذبیح اللّه<ref>حضرت اسماعیل(ع).</ref> از منا|برگشتن و ذبیح نگشتن گمان نبود }}


{{ب|«نصرت»! بلند و فاش بگو تا که بشنوند|این خون اگر نبود جحیم و جنان نبود<ref>همان، ص 1890-1891.کسانى که مایل‌اند درباره او تحقیق بیشترى کنند مى‌توانند به مآخذى از قبیل: بستان السیاحه، طرایق الحقایق، مجمع الفصحا، منتظم‌ ناصرى، تاریخ قاجاریه سپهر، روضة الصّفاى ناصرى و دانشمندان آذربایجان مراجعه نمایند.</ref>}}
{{ب|«نصرت»! بلند و فاش بگو تا که بشنوند|این خون اگر نبود جحیم و جنان نبود<ref>همان، ص ۱۸۹--۱۸۹۱.کسانى که مایل‌اند درباره او تحقیق بیشترى کنند مى‌توانند به مآخذى از قبیل: بستان السیاحه، طرایق‌الحقایق، مجمع‌الفصحا، منتظم‌ ناصرى، تاریخ قاجاریه سپهر، روضةالصّفاى ناصرى و دانشمندان آذربایجان مراجعه نمایند.</ref>}}


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
خط ۹۸: خط ۱۰۴:
==منابع==
==منابع==


*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج 1، ص272-273.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ۲۷۲-۲۷۳.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
<references />
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:شاعران عاشورایی]]
[[رده:شاعران عاشورایی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹

نصرت اردبیلى از شعراى قرن سیزدهم هجرى ایرانی است.

نصرت اردبیلى
نام اصلی میرزا نصراللّه اردبیلی
زمینهٔ کاری فقه و ادبیات
زادروز اردبیل
مرگ نجف
ملیت ایرانی
جایگاه خاکسپاری نجف
در زمان حکومت محمدشاه
لقب صدرالممالکى
سبک نوشتاری عراقی
تخلص نصرت
استاد حاجى محمدحسین بن شیخ زین‌العابدین (حسینعلى شاه)

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

میرزا نصراللّه اردبیلی، متخلص به «نصرت» با محمدشاه قاجار معاصر بوده‌است. زادگاهش اردبیل بوده و در جوانى براى تحصیل علوم متعارف زمان خود عازم اصفهان مى‌شود. او سپس به تصوف روی می‌آورد. نصرت لقب و منصب «صدرالممالکى» و وزارت صدارت محمدشاه را به دست می‌آورد. وى پس از درگذشت محمدشاه، و وقایع بعد از آن، به کرمانشاه و سپس به عتبات عالیات رفت. مقبره وى در نجف اشرف است.[۱]

آثار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در آثار معدودى که از «نصرت» اردبیلى باقى مانده علاوه بر رویکرد عرفانی‌، شیوه بیانى و شگرد کلامى سبک عراقى دیده مى‌شود.

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مرثیه منظوم عاشورایى[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اى سربلند صُفّه صدق و صفا حسین وى پاى‌بند رشته مهر و وفا حسین
اى سّر «کنت کنزاً» مکنون «من عَرَف» وى رمز «هل اتى» اثر «لا فتى» حسین
احرام کعبه حرم کبریا ببند اى برگزیده حرم کبریا، حسین[۲]
اى خاک کربلا! تو چه خاک معطرى خاک هزار باره به از مشک و عنبرى
خاک و براى تشنه‌لبان وصال حق اى خاک کربلا! تو به از آب کوثرى
بطحا و زمزم و حرم و قرب، فى المثلى آن‌ها کواکب‌اند و، تو خورشید انورى
با این همه شرافت و این رتبه، اى عجب غمگین و غم‌فزا و ملول و مکدرى
دیدى مگر دو دست مه هاشمى ز تن هریک فتاده چون علم ماه پیکرى
اى واى! دیده‌اى تو حسین و هزار زخم شمرى به پیش رفته و، بگرفته خنجرى


این خون اگر نبود، زمین و زمان نبود این خون اگر نبود، ز عالم نشان نبود
این خون اگر نبود چه عالم، چه آدمى این سجده ملایک و راز نهان، نبود
این خون اگر نبود ذبیح اللّه[۳] از منا برگشتن و ذبیح نگشتن گمان نبود
«نصرت»! بلند و فاش بگو تا که بشنوند این خون اگر نبود جحیم و جنان نبود[۴]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. حدیقةالشعراء، سید احمد دیوان بیگى شیرازى، به تصحیح و تحشیه دکتر عبدالحسین نوایى، ج ۳، ص ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰.
  2. همان، ص ۱۸۹۱.
  3. حضرت اسماعیل(ع).
  4. همان، ص ۱۸۹--۱۸۹۱.کسانى که مایل‌اند درباره او تحقیق بیشترى کنند مى‌توانند به مآخذى از قبیل: بستان السیاحه، طرایق‌الحقایق، مجمع‌الفصحا، منتظم‌ ناصرى، تاریخ قاجاریه سپهر، روضةالصّفاى ناصرى و دانشمندان آذربایجان مراجعه نمایند.