تکیه امامزاده قاسم
تکیه امامزاده قاسم از تکیه‌های قدیمی منطقه شمیرانات تهران می‌باشد.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تکیه امامزاده قاسم، تکیه وسیعی در بخش شمالی شمیران است که بین تجریش و دربند در مجموعه امامزاده قاسم واقع شده‌است.
تاریخچه و ویژگی‌های بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تاریخ بنای تکیه امامزاده قاسم به دوره ناصرالدین شاه برمیگردد. تکیه نخست بدون سقف بوده و در موقع اجرای مراسم بر روی آن چادر می‌کشیدند. در اواخر قرن 12 هجری به همت مردم محل و کمک مالی حاج آقا ملک به شیوه معمول تکیه‌های شمیرانات و به وسیله تیرریزی‌ها و استوار ساختن خرپا، پوشش پر حجمی بر فراز آن بر پا نمودند. تکیه در دو طبقه بنا شده‌بود که در طبقه پایین حجره‌های مخصوص مردان، قهوه‌خانه شربت‌خانه و در بالا غرفه‌های مخصوص زنان قرار داشت. هر یک از غرفه‌ها به شخصیت و خانواده خاصی تعلق داشت که با کمک مالی آنها امورات تکیه می‌گذشت. راه پله‌ایی برای دسترسی به غرفه‌های بالا در هر یک از ضلع‌ها ایجاد شده‌بود. در میان محوطه وسیع تکیه تخت بزرگ و بلندی قرار داشت که در مراسم برای تعزیه گردانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. سردر تکیه با کاشی‌هایی که دارای نگاره‌های گیاهی و نقش پرندگان بودند تزئین شده‌بود. دیوار نگاره‌ای اثر قوللر آقاسی در تالار تکیه به چشم می‌خورد که در آن صحنه ای از نبرد کربلا را به تصویر کشیده شده‌بود. در کنار این دیوار نگاره اشعار زیر کتیبه شده‌بود.
| خرم دلی که منبع ازهار کوثر است | کوثر کجا ز دیده پر اشک بهتر است |
| رفتم به کربلا به سر قبر هر شهید | دیدم که تربت شهدا مشک و عنبر است |
| رفتم به نهر علقمه دیدم یکی شهید | گفتم چرا جدا ز شهیدان دیگر است |
| گفتا خموش باش که عباس باوفا | مقصود او ادب ز جناب برادر است |
| پرسیدم از مخادم این مزار کیست | گفتا حبیب نور دو چشم مظاهر است |
بازسازی بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تکیه امامزاده را در سال 1369 شمسی برای ساختن تکیه‌ای با فضای پیشتر ویران کردند. تکیه کنونی با مصالح جدید ساخته شده و به جای تیرهای چوبی از تیرآهن و لوه آهن استفاده شده‌است. تکیه جدید در دو طبقه برای استفاده آقایان در طبقه پایین و خانم‌ها در طبقه بالا ساخته شده‌است. به منظور برگزاری مراسم و پذیرایی عزاداری‌ها در زیر تکیه آشپرخانه وسیعی بنا شده‌است. بخش میانی پوشش تکیه که با دستک‌های لوله آهنی بر پا شده‌است تا حدی نزدیک به کار پوشش قدیمی تکیه است. در این بازسازی هیچ اثر و نشانه‌ای از بنای قدیمی حفط نشده و با توجه به مصالح به کار رفته، فضای درون تکیه از هیچ جهت قابل مقایسه با زیبایی تکیه قدیم نیست.