پامنبرخوانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پامنبرخوانی،''' یا «پیش منبرخوانی» نوعی نوحهخوانی است و به انواع آواهایی اطلاق میشود که در روضه پس از پایان ذکر و پیش از روضه و گاه در پایان روضه خوانده میشود. در مجالسی هم که در ابتدا و انتهای مجلس، روضهخوانی برپا شود، «نوحه پامنبری بین دو روضه» خوانده میشود. پامنبرخوانی در برخی شهرها و روستاها در مجالس سوگواری بزرگان دین، به ویژه امام حسین (ع) و شهیدان کربلا به صورت دستهجمعی مانند تواشیح اجرا میگردد. پامنبرخوانی پیش از نوحه سینهزنی با اشعاری در قالب نصیحت، پند و اندرز، یا در وصف باری تعالی و ائمه اطهار خوانده میشود.  

[[پرونده:پامنبریخوانی.jpeg|بندانگشتی|پامنبرخوانی ]]

در دهه اول محرم در روستای ندوشن پیش از اینکه سخنران به منبر برود، عدهای که در پایین منبر نشستهاند، ذکرهای گوناگونی را میخوانند که به آن پامنبری میگویند. این ذکر برای افراد مختلف، متفاوت و شامل یک یا چند بیت است: <ref>قاسمی ندوشن، 1380، ص 79-80.</ref>

[[پرونده:پامنبریخوانی در روستای ندوشن.jpg|بندانگشتی|پامنبریخوانی در روستای ندوشن <ref>[http://www.iqna.ir/fa/news/3580540/%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DB%8C%D8%B2%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF خبرگزاری بین المللی قرآن.] </ref>]]

{{ب| آید به دشت کربلا آه و ظلم و داد واویلا | گردد به دور خیمهها فریاد واویلا }}

در شبهای هفتم، هشتم و سیزدهم محرم در یزد، چند نفر دایرهوار در پای منبر مینشینند و در دو گروه، اشعاری را میخوانند. شعر زیر نمونهای از پامنبرخوانی یزد است: <ref>هاشمی پور، 1380، ص 201-206.</ref>

[[پرونده:پامنبری خوانی در یزد.jpg|بندانگشتی|پامنبریخوانی در یزد <ref>[http://yazd.irib.ir/-/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%AF%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D9%84%DB%8C صدا و سیمای مرکز یزد]</ref>]]

در مشهد، در مراسم عزاداری امام حسین (ع) اشعاری به عنوان «پیش منبری» یا «پامنبری» خوانده میشود. اشعار زیر نمونهای از پیش منبری در مشهد است: <ref>خوش منظر، 1387، ص 199. </ref>{{شعر}}

در سیرجان هم برخی افراد پای منبر، در پایان هر روضه، اشعاری را با آهنگ خاص میخواندند، به خواندن این اشعار «پامنبری گرفتن» میگفتند. در ادامه، نمونهای از این اشعار آمده است: <ref>مؤید محسنی، 1381، ص 265-266. </ref>

در شاهرود و بسطام از اول ماه محرم در اغلب مساجد، تکایا و حسینیههای شهرها و روستاها، پیش از شروع روضهخوانی، پامنبری اجرا میشود.  

ابتدا یکی از پامنبریخوانها میگوید: «بر خُلق خوش نازنین و بیعیب محمد و آل محمد صلوات»، سپس «پامنبریخوان» چنین میخواند:  

در قسمت آخر و پایانی پامنبری، عزاداران با کشیدن صدا شیون «یا امام» سر میدهند و در دم دادن مصرع اول و آخر، مدعوین مانند مجریان سه بار و با همان آهنگ میگویند:  

سپس دو بیتی زیر را میخواند:  

هنگام ختم پامنبری، شرکتکنندگان با گفتن آمین یا رب العالمین صلوات میفرستند. <ref>ناصحی، 1383، ص 51-54.</ref>

اشعار پامنبری زیر در شاهرود اجرا میشود:  

مراسم پامنبری با اشعاری کوبنده و حماسی ختم میشود و مجلس آماده وعظ و سخنرانی و ذکر مصیبت میگردد و با ذکر صلوات، مراسم منبرخوانی به پایان میرسد. <ref>همان، 56.</ref>

*[[محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران|اصغر شعاع، علی آنیزاده، رقیه حاج محمدیاری، شهرزاد دوستی، الهه شایسته رخ، محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ص 188-194.]]