۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
| زیرنویس2 = | | زیرنویس2 = | ||
| اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | | اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | ||
| زمان برگزاری = | | زمان برگزاری = ۲۷ تا ۳۰ ذیالحجة|ذیالحجه | ||
| مکان برگزاری = مساجد | | مکان برگزاری = مساجد | ||
| گستره جغرافیایی = اردبیل، آذربایجان شرقی | | گستره جغرافیایی = اردبیل، آذربایجان شرقی | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
'''تشتگذاری یا تشتگردانی''' از مناسک و مراسم [[عزادارى|عزاداری]] [[امام حسین(ع)]] در ایران، بهویژه در مناطق آذرینشین است. این آیین پیش از آغاز [[محرم]] در روزهای بیست و هفتم تا سیام ذیالحجة|ذیالحجه و در مساجد و [[حسینیه|حسینیهها]] برگزار میشود. در این مراسم عزاداران تشتهای آب را که نمادی از رود [[فرات]] است با خود حمل میکنند و به درون مسجد میآورند. برخی این منسک را برگرفته از رفتار سپاه [[حسین|امام حسین(ع)]] در مقابله با سپاه [[حر بن یزید ریاحی|حر بن یزید]]، در | '''تشتگذاری یا تشتگردانی''' از مناسک و مراسم [[عزادارى|عزاداری]] [[امام حسین(ع)]] در ایران، بهویژه در مناطق آذرینشین است. این آیین پیش از آغاز [[محرم]] در روزهای بیست و هفتم تا سیام ذیالحجة|ذیالحجه و در مساجد و [[حسینیه|حسینیهها]] برگزار میشود. در این مراسم عزاداران تشتهای آب را که نمادی از رود [[فرات]] است با خود حمل میکنند و به درون مسجد میآورند. برخی این منسک را برگرفته از رفتار سپاه [[حسین|امام حسین(ع)]] در مقابله با سپاه [[حر بن یزید ریاحی|حر بن یزید]]، در ۲۷ ذیالحجه میدانند که در آن حسین(ع) دستور داد آب مشکها را داخل تشتهایی ریخته، سپاه حر و اسبانشان را سیراب کنند. | ||
==تاریخچه برگزاری تشتگذاری== | ==تاریخچه برگزاری تشتگذاری== | ||
سابقه تشتگذاری به دوران صفویه باز میگردد، وجود تشتی در مسجد بازار چاقوسازان [[اردبیل]]، متعلق به دوران شاه عباس (۱۰۳۸ ق) مؤید این مطلب است.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، | سابقه تشتگذاری به دوران صفویه باز میگردد، وجود تشتی در مسجد بازار چاقوسازان [[اردبیل]]، متعلق به دوران شاه عباس (۱۰۳۸ ق) مؤید این مطلب است.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ ش، ص۳۳۰.</ref> در دوران قاجار این مراسم فقط در مسجد جامع اردبیل برگزار میشد اما بعدها به دیگر محلات شهر و دیگر شهرهای ترکزبان گسترش یافت. در سالهای اخیر در اکثر شهرهای آذربایجان و زنجان این مراسم برگزار میشود. برگزارکنندگان این مراسم، این آیین را نمادی از ایثار و فداکاری امام حسین(ع) و یارانش در سیراب کردن سپاه [[حر بن یزید ریاحی|حر ابن یزید ریاحی]] و اسبهای آنها در روز ۲۷ ذی الحجه سال ۶۰ ق<ref>مظاهری، محسنحسام، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص ۳۳۰.</ref> و نمادی از فداکاری [[حضرت عباس علیه السلام|عباس(ع)]] در آب آوردن برای زنان و کودکان در [[روز عاشورا]] میدانند.<ref>تاریخچه آیین تشت گذاری؛ مشرق نیوز.</ref> | ||
==زمان و شیوه برگزاری== | ==زمان و شیوه برگزاری== | ||
تشتگذاری هر سال پیش از محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ ذیالحجه برگزار میشود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، | تشتگذاری هر سال پیش از محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ ذیالحجه برگزار میشود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ص۳۲۹.</ref> در تشتگذاری، تشتهای مخصوصی با احترام توسط بزرگان و ریشسفیدان وارد مساجد و [[حسینیه]]ها میشود. سپس دعای تشتگذاری که عباراتی فارسی و ترکی و عربی است خوانده شده و تشتها را از آب پر میکنند. در این مراسم نوحههای مربوط به عزای حسینی خوانده شده و عملا مراسم عزاداری حسین(ع) آغاز میشود. مردم دست در آب تشتها میزنند و آن را نوعی [[بیعت]] با حسین(ع) میدانند؛ سپس از این آب به عنوان تبرک میبرند.<ref>فرهنگ عاشورا؛ ص ۲۷۲.</ref> در مساجد اردبیل، از سدههای پیش، جایی برای قرار دادن تشتها وجود داشته است. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||