طرب شیرازی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو

طرب شیرازی‌ (ویرایش)

نسخهٔ ‏۳۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۵۱

۱۲٬۱۴۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ اوت ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:
}}
}}


'''طرب شیرازی''' (زاده 1276 ه.ق در اصفهان- درگذشته 1330 ه.ق در اصفهان) یکی از شاعان معاصر ایرانی است. وی در سرودن انواع شعر توانا بود، و به خصوص در قصیده و غزل شهرت داشته است.
'''طرب شیرازی''' (زاده 1276 ه.ق در اصفهان- درگذشته 1330 ه.ق در اصفهان) از علما و فضلای کم نظیر عهد خود، شاعری دانشمند و هنرمندی با ذوق بود.
==زندگینامه==
==زندگینامه==


میرزا ابو القاسم محمّد نصیر متخلّص به «طرب» کوچکترین فرزند شاعر نامی محمد رضا قلی خان همای شیرازی بود. خانواده او اهل شیراز بودند ولی پدرش در اصفهان مسکن گزید و طرب در آنجا متولد شد و در همان شهر نشو و نما یافت. دو برادر دیگر طرب یعنی میرزا محمّد حسین عنقا و محی الدّین محمد سُها نیز شاعر و اهل ادب بودند. طرب پس از مرگ پدر تحت سرپرستی و تربیت عنقا قرار گرفت و علوم مختلف را نزد میرزا عبد الغفار پا قلعه‌ای، آخوند ملّا محمّد کاشانی، جهانگیر خان قشقایی و میرزا ابو الحسن جلوه و هنر خطّاطی را در محضر میرزا عبد الرحیم افسر فرا گرفت. طرب با وجود اینکه مورد توجه ناصر الدّین شاه قاجار بود زندگی درویشانه را ترجیح می‌داد و از پذیرفتن صلات آنها امتناع می‌کرد. ناصر الدّین شاه به او لقب «عقاب» و «تاج الشّعرا» داد ولی او در هیچ شعری آنها را به کار نبرد. از سال 1285 ه. ق.
میرزا ابوالقاسم محمّد نصیر متخلّص به «طرب» کوچکترین فرزند شاعر نامی محمد رضا قلی خان همای شیرازی بود. خانواده او اهل شیراز بودند ولی پدرش در اصفهان مسکن گزید و طرب در آنجا متولد شد. دو برادر دیگر طرب یعنی میرزا محمّدحسین عنقا و محی‌الدّین محمد سُها نیز شاعر و اهل ادب بودند. طرب پس از مرگ پدر تحت سرپرستی و تربیت عنقا قرار گرفت و علوم مختلف را نزد میرزا عبدالغفار پا قلعه‌ای، آخوند ملّا محمّد کاشانی، جهانگیر خان قشقایی و میرزا ابوالحسن جلوه و هنر خطّاطی را در محضر میرزا عبدالرحیم افسر فرا گرفت. طرب با وجود اینکه مورد توجه ناصرالدّین شاه قاجار بود زندگی درویشانه را ترجیح می‌داد و از پذیرفتن صلات آن‌ها امتناع می‌کرد. ناصرالدّین شاه به او لقب «عقاب» و «تاج الشّعرا» داد ولی او در هیچ شعری آن‌ها را به کار نبرد. از سال 1285 ه. ق. مدتی ملک الشعرای دربار ناصرالدّین شاه بود، امّا بالاخره از آن کناره گرفت و به اصفهان برگشت.  


مدتی ملک الشعرای دربار ناصر الدّین شاه بود، امّا بالاخره از آن کناره گرفت و به اصفهان برگشت. او یکی از علما و فضلای کم نظیر عهد خود بود. وی شاعری دانشمند و هنرمندی با ذوق بود که در خوشنویسی، نقاشی و هنرهای زیبا هنر آفرینی می‌کرد.
<br />


طرب به سال 1330 ه. ق. در اصفهان درگذشت و در همان شهر در بقعه‌ی امامزاده احمد دفن شد.
==آثار==
«طرب» در غزل از شیوه بانیان نهضت بازگشت ادبى پیروى مى‌کرد و در سبک عراقى غزل مى‌سرود ولى بعدها که به قصیده‌سرایى روى آورد از شیوه متقدمان در این قالب شعرى بهره مى‌گرفت و به سبک خراسانى طبع‌آزمایى مى‌کرد و در قالب مثنوى به شیوه حکیم ابوالقاسم فردوسى شعر مى‌سروده و در مراثى عاشورایى، سبک محتشم کاشانى را به کار مى‌گرفت. طرب اصفهانى را باید از ادامه دهندگان شیوه محتشم کاشانى در مرثیه‌سرایى دانست و هفت بند او که در مراثى سالار شهیدان و واقعه کربلا سروده شده متاثر از دوازده‌بند محتشم کاشانى است و به اقتضاى او سخن گفته است.وى از چهره‌هاى ممتاز شعر آیینى در سده اخیر به شمار مى‌رود و اشعار مناقبى او در قالب‌هاى متنوع شعرى در مناقب ائمه اطهار و خاندان عصمت و طهارت -علیهم السلام- خصوصا کریمه اهل بیت حضرت معصومه -سلام اللّه علیها- در شمار آثار ممتاز آیینى به شمار مى‌رود و رویکرد جدى او به مقوله‌هاى مذهبى و ارزشى در بالندگى نخل برومند شعر آیینى در سده اخیر بى‌تاثیر نبوده است.


===برگزیده اشعار===


==== هفت‌بند<ref>در مرثیه خامس آل عبا که اقتفاگونه‌اى است از دوازده بند محتشم کاشانى و در زمره آثار منظوم و موفق عاشورایى</ref> ====


نامش میرزا ابو القاسم محمد نصیر تخلص شعرى‌اش«طرب»زادگاهش اصفهان و کوچک‌ترین فرزند محمد رضا قلى خان شیرازى متخلص به«هما»است.
در سال 1276 ه.ق در اصفهان به دنیا آمد و به سال 1330 ه.ق در سن 54 سالگى در زادگاهش بدرود حیات گفت و در بقعه امام زاده احمد به خاک سپرده شد.
طرب در خاندانى ادب‌پرور نشو و نما پیدا کرد.پدرش هماى شیرازى و برادرانش میرزا محمد حسین«عنقا» و محى الدین محمد«سها»  از چهره‌هاى ممتاز شعر و ادب در سده سیزدهم و اوایل سده چهاردهم به شمار مى‌رفتند.
مرحوم استاد جلال الدین همایى در مقدمه دیوان طرب نگاشته‌اند:
«...طرب در کودکى و اوایل عهد جوانى اکثر اوقات پیش«عنقا»به درس و مشق اشتغال داشته و به دستور و انتخاب او نمونه‌هاى برگزیده نظم و نثر فارسى و عربى شعرا و نویسندگان بزرگ قدیم و معاصر را براى خود مى‌نوشته و از برمى‌کرده و دقایق معانى و لطایف و اشارات آن را به خاطر مى‌سپرده است...دومین برادر بزرگتر«طرب»که از اساتید مسلم شعر و ادب بود...میرزا محمد است...او نیز در سهم خود از وظایف بزرگترى و تعلیم رموز و دقایق شعر و شاعرى درباره طرب کوتاهى نکرده بود؛مراتب صدق و صفا و مودّت و یگانگى او مخصوصا بعد از وفات«طرب»بروز کرد که در سرپرستى و تربیت و تکفّل معیشت بازماندگان و اولاد صغار او که از آن جمله خود این حقیر است  انصافا پدرى و بزرگوارى فرمود...از جمله یادگارهاى خطوط ایام کودکى(طرب) بخشى است از چهار مقاله عروضى و چند صفحه از اواخر کتاب انیس العشّاق از حسن بن محمد رامى تألیف سنه 826 ق در تشبیهات شاعرانه...طرب در خوشنویسى خط نستعلیق استاد یگانه مسلم عهد خود در اصفهان بود و در این فن از شیوه میر عماد حسنى معروف و محمد صالح-که بزرگ‌ترین خوشنویس عهد شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوى بوده و بهترین یادگار خطش در کتیبه‌هاى مدرسه چهار باغ سلطانى و عمارت چهل ستون و عالى قاپو اصفهان موجود است-پیروى مى‌نمود...نمونه کتیبه‌نویسى‌هاى او در مسجد رکن الملک تخت فولاد و مسجد آخوند ملا محمد حسین کرمانى در محله گلبهار و سراى ملک در بازار شاه اصفهان به یادگار مانده...طرب در خط،ارشد شاگردان میرزا عبد الرحیم اصفهانى شاعر خوشنویس معروف است که وفاتش على التحقیق بعد از سنه 1308 و به بعض احتمالات در سال 1315 قمرى است...  »
== سبک شعرى[ویرایش | ویرایش مبدأ] ==
«طرب»در غزل از شیوه بانیان نهضت بازگشت ادبى پیروى مى‌کرد و در سبک عراقى غزل مى‌سرود ولى بعدها که به قصیده‌سرایى روى آورد از شیوه متقدمان در این قالب شعرى بهره مى‌گرفت و به سبک خراسانى طبع‌آزمایى مى‌کرد و در قالب مثنوى به شیوه حکیم ابو القاسم فردوسى شعر مى‌سروده و در مراثى عاشورایى،سبک محتشم کاشانى را به کار مى‌گرفت.
=== دامنه تاثیر آثار عاشورایى[ویرایش | ویرایش مبدأ] ===
طرب اصفهانى را باید از ادامه دهندگان شیوه محتشم کاشانى در مرثیه‌سرایى دانست و هفت بند او که در مراثى سالار شهیدان و واقعه کربلا سروده شده متاثر از دوازده‌بند محتشم کاشانى است و به اقتضاى او سخن گفته است.وى از چهره‌هاى ممتاز شعر آیینى در سده اخیر به شمار مى‌رود و اشعار مناقبى او در قالب‌هاى متنوع شعرى در مناقب ائمه اطهار و خاندان عصمت و طهارت-علیهم السلام-خصوصا کریمه اهل بیت حضرت معصومه-سلام اللّه علیها-در شمار آثار ممتاز آیینى به شمار مى‌رود و رویکرد جدى او به مقوله‌هاى مذهبى و ارزشى در بالندگى نخل برومند شعر آیینى در سده اخیر بى‌تاثیر نبوده است.
=== برگزیده آثار عاشورایى[ویرایش | ویرایش مبدأ] ===
طرب اصفهانى هفت‌بندى در مرثیه خامس آل عبا دارد که اقتفاگونه‌اى است از دوازده بند محتشم کاشانى و در زمره آثار منظوم و موفق عاشورایى در سده اخیر به شمار مى‌رود:
==اشعار==
{{شعر}}
{{شعر}}
'''شعر1'''
'''شعر1'''
خط ۱۱۰: خط ۸۹:
{{ب| آن سر که بود دوش نبی متکای او|خاکستر تنور شد ای وای جای او  }}
{{ب| آن سر که بود دوش نبی متکای او|خاکستر تنور شد ای وای جای او  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۱۴۱: خط ۱۱۹:
{{ب| داد از تو و جفای تو ای آسمان دون‌|یکباره زین الم نشدی از چه سرنگون؟ }}
{{ب| داد از تو و جفای تو ای آسمان دون‌|یکباره زین الم نشدی از چه سرنگون؟ }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> داد از تو ای سپهر که بیداد کرده‌ای‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">باز این چه فتنه‌ایست که بنیاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> غمگین نموده‌ای تو دل دوستان حق‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">وانگاه جان دشمنشان شاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کُشتی شه حجازی و سلطان شام را</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در جام، باده تا خط بغداد <ref>قدما، جام باده و جام جم را با هفت خط وصف کرده‌اند: هفت خط داشت جام جمشیدی‌هر یکی در صفا چو آیینه،
جور و بغداد و بصره و ازرق‌اشک و کاسه‌گر و فرودینه خط بغداد به بالا نزدیک است و کنایه از لبریز و لبالب بودن است.</ref> کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کردی خراب عاقبت از کین مدینه را</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پس شام شوم را ز نو آباد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> جای نگار، دست عروس فکار را</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">رنگین ز خون تارک داماد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای سست مهرِ سخت دل، آزارِ اهل بیت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گاهی به شام و گه به سَناباد <ref>سَناباد: ناحیه‌ای از طوس که امام رضا (ع) در آنجا به شهادت رسید و مدفون شد. مشهد فعلی.</ref> کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آبی که داده‌ای تو بر اطفال تشنه لب‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">سرچشمه‌اش ز دشنه‌ی فولاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای سرو ذکر قامت اکبر نموده‌ای‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">زین قصّه پا به گِل قد شمشاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آنان که بود صد چو سلیمان غلامشان‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بنیاد عمرشان همه بر باد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای تشنه لب ثواب شهیدت دهند اگر</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">خوردی چو آب از لب او یاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> حاصل به غیر باد نداری چو نی «طرب»</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">از جور چرخ هرچه تو فریاد کرده‌ای </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> داد از تو و جفای تو ای آسمان دون‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">یکباره زین الم نشدی از چه سرنگون؟ </span>
|}




خط ۱۷۰: خط ۱۹۸:


{{ب| ناگاه از فراز سِنانِ سَنانِ دون‌|خورشید سر زدی ز گریبان کربلا  }}
{{ب| ناگاه از فراز سِنانِ سَنانِ دون‌|خورشید سر زدی ز گریبان کربلا  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}<br />
 
 
{{شعر}}
{{شعر}}
'''شعر4'''
'''شعر4'''
خط ۲۳۱: خط ۲۵۷:
{{ب| آتش زدند چون سراپرده‌ی حسین‌|افتاد در زمین و زمان بانگ شور و شین  }}
{{ب| آتش زدند چون سراپرده‌ی حسین‌|افتاد در زمین و زمان بانگ شور و شین  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> روز ازل بر اهل و لا چون صلا زدند</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">فال بلا به نام شه کربلا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون پهن گشت خوان شهادت نخست روز</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">اول به خاندان نبی این صلا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کس بر صلای غم به جز از وی بلی نگفت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">روز ازل صلا چو بر اهل ولا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کرد آسمان ز بار شهادت ابا و لیک‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">این قرعه را به طالع آل عبا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون شد لوای تعزیت شاه دین بلند</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">کرّوبیان به عرش برین این لوا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> زینب ز بس که جور و جفا دید و صبر کرد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">آتش به جان صبر از این ماجرا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گشتند شیرگیر همه روبهان شام‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">زنجیر ظلم شیر خدا را به پا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> سیلی و تازیانه بر اطفال بی‌گناه‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شرم از خدا نکرده ز روی جفا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> پنهان هزار نامه نوشتند عاقبت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بر نی سر مطهّر او بر ملا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> در کربلا صلای بلا داد چون حسین‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">مستان عشق نعره‌ی قالوا بلی زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> خرگاه آسمان شدی ای کاش واژگون‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">خرگاه شاه دین چو به کرب و بلا زدند </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آتش زدند چون سراپرده‌ی حسین‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">افتاد در زمین و زمان بانگ شور و شین  </span>
|}




خط ۲۶۰: خط ۳۳۵:


{{ب| تنها نه دیده‌ی «طرب» از غصّه خون گریست‌|بنگر که خون ز چشم شفق چرخ چون گریست }}  
{{ب| تنها نه دیده‌ی «طرب» از غصّه خون گریست‌|بنگر که خون ز چشم شفق چرخ چون گریست }}  
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}<br />
 
 
{{شعر}}
{{شعر}}
'''شعر7'''
'''شعر7'''
خط ۲۹۱: خط ۳۶۴:
{{ب| داد از جفای چرخ که بر آل بو تراب‌|جز آبِ تیغ، تشنه‌لبان را نداد آب <ref>دیوان طرب شیرازی؛ ص 492- 499.</ref>  }}
{{ب| داد از جفای چرخ که بر آل بو تراب‌|جز آبِ تیغ، تشنه‌لبان را نداد آب <ref>دیوان طرب شیرازی؛ ص 492- 499.</ref>  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۳۱۶: خط ۳۸۸:
{{ب| روزی که هرکسی طلب مأمنی کند|باشد «طرب» به زیر لوای تو یا حسین  }}
{{ب| روزی که هرکسی طلب مأمنی کند|باشد «طرب» به زیر لوای تو یا حسین  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> دل زنده می‌شود ز و لای تو یا حسین‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">جان تازه می‌شود ز ثنای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> مرغ دلم که طایر عرش آشیان بود</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پرواز می‌کند به هوای تو یا حسین  </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> تو خواستی برای خدا هرچه خواستی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">حق خواست هرچه خواست برای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> از بند بند من چو نی آید نوای عشق‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در نینوا به شور نوای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> غیر تو در ازل که بلی گفت در بلا!</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">کس را نبود تاب بلای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> پیغمبران برای شفاعت به رستخیز</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">سر می‌نهند بر کف پای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> تو جان و مال، جمله نمودی فدای دوست‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">ای جان دوستان به فدای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> باب تو هفت قلعه گرفتی به ذو الفقار</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">ای جان فدای باب و نیای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> تو هشت قلعه فتح نمودی ز هشت خلد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">قربان دست قلعه‌گشای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گویا که می‌خلید به قلب رسول پاک‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هرخار می‌خلید به پای تو یا حسین </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> روزی که هرکسی طلب مأمنی کند</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">باشد «طرب» به زیر لوای تو یا حسین  </span>
|}




خط ۳۲۵: خط ۴۴۲:
{{ب| عشق آنگونه مرا رفته چو خون در رگ و پوست‌|که گرم سر برود دل ز غمش بر نکنم  }}
{{ب| عشق آنگونه مرا رفته چو خون در رگ و پوست‌|که گرم سر برود دل ز غمش بر نکنم  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> سوخت از یاد شه تشنه لبان جان و تنم‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">نه عجب باشد اگر چاک شود پیرهنم </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چمنی بی‌خس و خار است سر کوی حسین‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">من ز غم نعره‌زنان بلبل آن خوش چمنم </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> عشق آنگونه مرا رفته چو خون در رگ و پوست‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که گرم سر برود دل ز غمش بر نکنم  </span>
|}




خط ۳۳۶: خط ۴۶۶:
{{ب| کناره‌ی افق از شرم، سرخ گشت چو دید|که سرخ حلق علی از خدنگ حرمله شد }}  
{{ب| کناره‌ی افق از شرم، سرخ گشت چو دید|که سرخ حلق علی از خدنگ حرمله شد }}  
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
 
{| class="" style="margin: 0 auto; "
 
| class="b" |<span class="beyt"> روان به کوفه ز کرب و بلا چو قافله شد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">همه سرادق افلاک پر ز غلغله شد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> رخ سپهر از آن روز، پر از آبله گشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که پای نازک اطفال، پر ز آبله شد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> شنیده‌اید مسافر به غیر آل علی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که تازیانه و سیلیش زاد راحله شد؟ </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کناره‌ی افق از شرم، سرخ گشت چو دید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">که سرخ حلق علی از خدنگ حرمله شد </span>
|}
<br />
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| در شام چون که آل علی را مقام شد|روز جهان سیاه‌تر از تیره شام شد }}
{{ب| در شام چون که آل علی را مقام شد|روز جهان سیاه‌تر از تیره شام شد }}
خط ۳۴۵: خط ۴۹۱:
{{ب| چون شد حرام، عیش بر اولاد مصطفی‌|گویی که عیش بر همه عالم حرام شد  }}
{{ب| چون شد حرام، عیش بر اولاد مصطفی‌|گویی که عیش بر همه عالم حرام شد  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۳۷۰: خط ۵۱۵:
{{ب| میدان حسینی ز ازل تا به ابد گشت‌|گر لشگر دشمن ز کران تا به کران بود  }}
{{ب| میدان حسینی ز ازل تا به ابد گشت‌|گر لشگر دشمن ز کران تا به کران بود  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> در کرب و بلا آب مگر قیمت جان بود</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">کز تشنگی از خاک بر افلاک فغان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> پژمرد ز سوز عطش و تابش خورشید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">آن نوگل خندان که گل باغ جنان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> نی‌نی غلطم، خون دل از دیده‌ی اطفال‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">چون سیل ز دامان سراپرده روان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> رخساره‌ی قاسم بُد اگر بُد گل نوخیز</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بالای علی بود اگر سرو روان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آن شاه که بودی دهنش چشمه‌ی حیوان‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">خشکیده‌تر از چوب، زبانش به دهان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بر نیزه سرش گرد جهان گشت چو خورشید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شاهی که تنش باعث ایجاد جهان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بر پیکر مرغان گلستان حسینی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شهباز بلا بال زن از زاغ کمان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> خون در عوض شیر چکید از لب اصغر</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">تیرش بَدَلِ آب به حلقوم روان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> خونین، دل آهوی ختن گشت از این غم‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">از کاکل اکبر چو صبا مشک فشان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون زد به نشان حرمله آن تیر جگردوز</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">حلق علی‌اش نی که دل ماش نشان بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> میدان حسینی ز ازل تا به ابد گشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گر لشگر دشمن ز کران تا به کران بود  </span>
|}




خط ۳۹۱: خط ۵۸۱:
{{ب| نام حسین چون قلم صنع زد رقم‌|دندانه‌اش کلید مراد و نجات بود  }}
{{ب| نام حسین چون قلم صنع زد رقم‌|دندانه‌اش کلید مراد و نجات بود  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> یا للعجب که تشنه‌ی آب فرات بود</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شاهی که خاک در گهش آب حیات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> شد تشنه لب شهید میان دو نهر آب‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">با آنکه مهر مادرش آب فرات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> قسمت به کائنات کنی گر بلای او</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">افزون بلای او ز همه کائنات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آن شه چو رخ به عرصه‌ی جان باختن نمود</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">روح الامین پیاده در آن عرصه مات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> با التفات او به سوی بارگاه قرب‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بر جان و مال کی دگرش التفات بود؟ </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گر ذات پاک حق به صفات اندر آمدی‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">می‌گفتی که ذات وی آثار ذات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> غالی اگر نخوانی و کافر ندانی‌ام‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گویم که ذات او همه عین صفات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آن شاه از آن ثبات فرمود در بلا</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">کی کوه را تحمّل صبر و ثبات بود </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> نام حسین چون قلم صنع زد رقم‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">دندانه‌اش کلید مراد و نجات بود  </span>
|}




خط ۴۰۸: خط ۶۳۵:
{{ب| چون بلبل شیرین سخنِ شاه، سکینه‌|زد نعره مرا نعره‌ی او در سخن آمد  }}
{{ب| چون بلبل شیرین سخنِ شاه، سکینه‌|زد نعره مرا نعره‌ی او در سخن آمد  }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
 
{| class="" style="margin: 0 auto; "
 
| class="b" |<span class="beyt"> بویی ز خم گیسوی اکبر به من آورد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">یا باد صبا نفحه‌ی مشک ختن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> شد پیرهن صبر گل از خار به تن چاک‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">نامی مگر از اکبر گل پیرهن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> خونین کفن از باغ دمد لاله و پُر داغ‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">یادی مگر از قاسم خونین کفن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون جِزع <ref>جِزع: مهره‌ی یمانی، مهره‌ی سلیمانی.</ref> شه تشنه شد از اشک گهربار</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">خون در دل مرجان ز عقیق یمن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون کشته سلیمان زمان گشت در آن دشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">ز انگشت برون خاتم او اهرمن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> صد چاک تن گل شد و نالان دل بلبل‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">زان گل چو خبر باد به سوی چمن آورد </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چون بلبل شیرین سخنِ شاه، سکینه‌</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">زد نعره مرا نعره‌ی او در سخن آمد  </span>
|}
<br />
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| ای خسرو لب تشنه که جانها به فدایت‌|جان‌های همه خلق به قربان وفایت }}
{{ب| ای خسرو لب تشنه که جانها به فدایت‌|جان‌های همه خلق به قربان وفایت }}
خط ۴۲۹: خط ۶۸۴:
{{ب| تو خیمه زدی بر زبَر عرش، چه باک است‌|بردند به تاراج اگر خیمه سرایت }}  
{{ب| تو خیمه زدی بر زبَر عرش، چه باک است‌|بردند به تاراج اگر خیمه سرایت }}  
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| ای دیده خون ببار که امشب شب عزاست‌|امشب شب عزای شهنشاه کربلاست }}
{{ب| ای دیده خون ببار که امشب شب عزاست‌|امشب شب عزای شهنشاه کربلاست }}
خط ۴۵۶: خط ۷۰۹:
{{ب| آن سر که تکیه‌گاه ز دوش رسول داشت‌|خاک زمین بادیه‌اش جای متّکاست <ref>تجلی عشق در حماسه عاشورا؛ ص 168- 172.</ref> }}
{{ب| آن سر که تکیه‌گاه ز دوش رسول داشت‌|خاک زمین بادیه‌اش جای متّکاست <ref>تجلی عشق در حماسه عاشورا؛ ص 168- 172.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==
==منابع==


Z.rashid
۳٬۴۸۸

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikihussain.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/22169»

منوی ناوبری