۳٬۴۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←اشعار) |
||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
====مدیحه مرثیه==== | ====مدیحه مرثیه==== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| گر على بعد از نبى بر مؤمنان مولا نبود | اسمى از اسلام و از اسلامیان بر جا نبود | {{ب| گر على بعد از نبى بر مؤمنان مولا نبود | اسمى از اسلام و از اسلامیان بر جا نبود }} | ||
{{ب| آنکه | {{ب| آنکه را «لولا على» بُد عمدۀ اسباب کار | در خلافت لایق این دعوى بیجا نبود }} | ||
{{ب| اى پناه بىپناهان یا | {{ب| اى پناه بىپناهان یا على، در کربلا | گر تو بودى در برِ دشمن، حسین تنها نبود }} | ||
{{ب| هیچ لامذهب نکشته میهمان را تشنهلب | خود گرفتم آب مهر مادرش زهرا نبود }} | {{ب| هیچ لامذهب نکشته میهمان را تشنهلب | خود گرفتم آب مهر مادرش زهرا نبود }} | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
{{ب| آن لبى کز وى صداى صوت قرآن شد بلند | درخورِ چوب یزید شوم بىپروا نبود }} | {{ب| آن لبى کز وى صداى صوت قرآن شد بلند | درخورِ چوب یزید شوم بىپروا نبود }} | ||
{{ب| ماند گر این ماتم عظمى به عالم ناتمام | بیش ازین دیگر به | {{ب| ماند گر این ماتم عظمى به عالم ناتمام | بیش ازین دیگر به «صامت» طاقت انشا نبود <ref>کلیات صامت بروجردى، تهران، کتابفروشى علمیّه، بىتا، ص 40.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
====مدیحهسرایى==== | ====مدیحهسرایى==== | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
{{ب| روز ایجاد که حق خلقت دنیا مىکرد | در پسِ پرده على بود و تماشا مىکرد }} | {{ب| روز ایجاد که حق خلقت دنیا مىکرد | در پسِ پرده على بود و تماشا مىکرد }} | ||
{{ب| بلکه از | {{ب| بلکه از آینه «کنتُ نبیّا» چو نبى | سیر در آب و گل آدم و حّوا مىکرد }} | ||
{{ب| بود سرمنزل آدم به شبستان عدم | که دو تا قدِّ رسا در بر یکتا مىکرد | {{ب| بود سرمنزل آدم به شبستان عدم | که دو تا قدِّ رسا در بر یکتا مىکرد }} | ||
{{ب| کاش در یارى فرزند غریبش ز نجف | یک زمانى به صف کرب و بلا جا مىکرد | {{ب| کاش در یارى فرزند غریبش ز نجف | یک زمانى به صف کرب و بلا جا مىکرد }} | ||
{{ب| یا على!ساقى کوثر تو | {{ب| یا على! ساقى کوثر تو و، از شمر، حسین | قطره آبى به لب تشنه تمنّا مىکرد! }} | ||
{{ب| شمر خنجر به گلوى شه لبتشنه نهاد | زینب غمزده با گریه تماشا مىکرد }} | {{ب| شمر خنجر به گلوى شه لبتشنه نهاد | زینب غمزده با گریه تماشا مىکرد }} | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
{{ب| هر یتیمى شرر شعلهاش اندر دامن | روى از خیمه سراسیمه به صحرا مىکرد }} | {{ب| هر یتیمى شرر شعلهاش اندر دامن | روى از خیمه سراسیمه به صحرا مىکرد }} | ||
{{ب| چادر آن یک ز سر زینب | {{ب| چادر آن یک ز سر زینب بیکس مىبرد | و آن دگر رو به حرم از پى یغما مىکرد }} | ||
{{ب| کرد خولى چو سر خسرو دین زیب تنور | کاش از دود دل فاطمه پروا مىکرد }} | {{ب| کرد خولى چو سر خسرو دین زیب تنور | کاش از دود دل فاطمه پروا مىکرد }} | ||
{{ب| برد سیلاب فنا خرمن صبر | {{ب| برد سیلاب فنا خرمن صبر «صامت» | اندر آن روز که این مرثیه انشا مىکرد <ref>همان، ص 40 و 41.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
====زبان حال حضرت سکینه (علیها السلام)==== | ====زبان حال حضرت سکینه (علیها السلام)==== | ||
خط ۱۲۲: | خط ۱۲۲: | ||
{{ب| براى گریه اگر کوفیان مجال دهند | بناى عالم امکان ز آب بردارم }} | {{ب| براى گریه اگر کوفیان مجال دهند | بناى عالم امکان ز آب بردارم }} | ||
{{ب| اگر به | {{ب| اگر به شام، یزیدم به بزم خود طلبد | چگونه پا سوى بزم شراب بردارم؟ }} | ||
{{ب| کنم حکایت چوب و لب حسین | {{ب| کنم حکایت چوب و لب حسین «صامت»! | به روز حشر چو سر از تراب بردارم <ref>همان، ص 139.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
====مرثیه عاشورایى==== | ====مرثیه عاشورایى==== | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
{{ب| شنیدهاى که لبش تر نشد ز آب فرات | ندیدهاى که چه آه شرر فزایى داشت }} | {{ب| شنیدهاى که لبش تر نشد ز آب فرات | ندیدهاى که چه آه شرر فزایى داشت }} | ||
{{ب| شنیدهاى که گلستان دین خزان گردید | ندیدهاى که چه | {{ب| شنیدهاى که گلستان دین خزان گردید | ندیدهاى که چه گلهاى باصفایى داشت }} | ||
{{ب| شنیدهاى که حسین شد قدش کمان اما | ندیدهاى که چه گلبانگ وا اخایى داشت }} | {{ب| شنیدهاى که حسین شد قدش کمان اما | ندیدهاى که چه گلبانگ وا اخایى داشت }} | ||
{{ب| شنیدهاى که على اکبرش ز زین افتاد | ندیدهاى که چه فریاد وا ابایى داشت | {{ب| شنیدهاى که على اکبرش ز زین افتاد | ندیدهاى که چه فریاد وا ابایى داشت }} | ||
{{ب| شنیدهاى که نبودش به دهر نوحهگرى | ندیدهاى که چو | {{ب| شنیدهاى که نبودش به دهر نوحهگرى | ندیدهاى که چو «صامت» سخنسرایى داشت <ref>همان، ص 160 و 161.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
====در واقعه عاشورا==== | ====در واقعه عاشورا==== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
خط ۱۴۹: | خط ۱۴۸: | ||
{{ب| محشر آن روز به پا گشت که از ملک حجاز | پسر فاطمه در کرب و بلا شد وطنش }} | {{ب| محشر آن روز به پا گشت که از ملک حجاز | پسر فاطمه در کرب و بلا شد وطنش }} | ||
{{ب| خون کنم گریه ز ناکامى | {{ب| خون کنم گریه ز ناکامى نو دامادش | یا بسوزم ز غم اکبر گل پیرهنش }} | ||
{{ب| خاک شد بر سر اسلام چو بر خاک افتاد | قد عباس غضنفر فر لشکرشکنش }} | {{ب| خاک شد بر سر اسلام چو بر خاک افتاد | قد عباس غضنفر فر لشکرشکنش }} | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۵۸: | ||
{{ب| بعد تاراج از آن شاه سلیمان دربان | ماند یک خاتمى آن هم به کف اهرمنش }} | {{ب| بعد تاراج از آن شاه سلیمان دربان | ماند یک خاتمى آن هم به کف اهرمنش }} | ||
{{ب| | {{ب| «صامت» از زندگى خود به جهان دارد ننگ | بس که شد عرصه به جان تنگ ز درد و محنش <ref>همان، ص 162.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
====غزل مرثیه==== | ====غزل مرثیه==== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| چرا لباس | {{ب| چرا لباس عزا، دوستان! به بر نکنید؟ | ز ناله عالم ایجاد را خبر نکنید }} | ||
{{ب| چرا دو دست براى حسین به سر نزنید؟ | ز گریه رخنه به بنیاد خشک و تر نکنید }} | {{ب| چرا دو دست براى حسین به سر نزنید؟ | ز گریه رخنه به بنیاد خشک و تر نکنید }} | ||
خط ۱۶۹: | خط ۱۶۸: | ||
{{ب| بود بهاى جنان روز حشر گوهر اشک | براى چیست که تحصیل این گهر نکنید؟ }} | {{ب| بود بهاى جنان روز حشر گوهر اشک | براى چیست که تحصیل این گهر نکنید؟ }} | ||
{{ب| شکسته شد پر و بال کبوتران حرم | چرا چو جغد سر خود به زیر پر نکنید | {{ب| شکسته شد پر و بال کبوتران حرم | چرا چو جغد سر خود به زیر پر نکنید }} | ||
{{ب| فکنده شال عزا بو البشر به گردن خویش | چرا ز داغ پسر یارى پدر نکنید؟ }} | {{ب| فکنده شال عزا بو البشر به گردن خویش | چرا ز داغ پسر یارى پدر نکنید؟ }} | ||
خط ۱۸۵: | خط ۱۸۴: | ||
{{ب| به بوسهگاه نبى مىزند به چوب یزید | چرا شکایت او را به دادگر نکنید؟ }} | {{ب| به بوسهگاه نبى مىزند به چوب یزید | چرا شکایت او را به دادگر نکنید؟ }} | ||
{{ب| به پا نموده قیامت ز شعر خود | {{ب| به پا نموده قیامت ز شعر خود «صامت» | ازین قیامت عظمى چرا حذر نکنید؟! <ref>همان، ص 136.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| ای سکّهی ابتلا به نامت|از کوفه بتر بلای شامت }} | |||
{{ب| در کوفه اگر به کنج مطبخ|خولی ننمود احترامت }} | |||
{{ب| در شام، پی تلافی آخر|دادند به طشت زر مقامت }} | |||
{{ب| خاکستر و سنگ مردم شام|کردند نثار سر، ز بامت }} | |||
{{ب| بر نی چو مه دو هفته کردند|انگشت نمای خاص و عامت }} | |||
{{ب| در بزم شراب، آسمان کرد|زهر غم و ابتلا به جامت }} | |||
{{ب| فرزند حرامزادهی هند|پوشید نظر ز احتشامت }} | |||
{{ب| شد مست و به چوب خیزران کرد|آزرده لبان لعل فامت }} | |||
{{ب| شد روز به پیش چشم زینب|چون شام ز رنج صبح و شامت <ref> دیوان صامت.</ref> }} | |||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===ماه محرّم=== | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| ای از ازل ز داغ تو آدم گریسته|آدم نه بلکه جملهی عالم گریسته }} | |||
{{ب| تا روز حشر دیدهی حواست اشکبار|در ماتم تو بس که دمادم گریسته }} | |||
{{ب| یک سر خلیل کرده فراموش از ذبیح|در نار ابتلای تو از غم گریسته }} | |||
{{ب| کروبیان عالم علوی جدا جدا|با ساکنان عرش معظم گریسته }} | |||
{{ب| اکلیل قرب راز سر افکنده جبرئیل|با خیل قدسیان مکرم گریسته }} | |||
{{ب| کف الخضیب ساخته از خون خود خضاب|هفت آسمان چو نیر اعظم گریسته }} | |||
{{ب| ایوب را عنان تحمل شده ز دست|یعقوب سان به کلبهی ماتم گریسته }} | |||
{{ب| در هر بهار غنچه سوری به گلستان|با یاد لعل خشک تو شبنم گریسته }} | |||
{{ب| دشمن حضور غربت تو دیده همچو دوست|بیگانه در غم تو محرم گریسته }} | |||
{{ب| خیر البشر برای علی اکبرت به خلد|تا بر نهد به داغ تو مرهم گریسته }} | |||
{{ب| هم در مدینه فاطمه، هم در نجف علی|با قلب زار و با کمر خم گریسته }} | |||
{{ب| هرکس که دید پیکر در خون طپیدهات|گر خون گریسته به خدا کم گریسته }} | |||
{{ب| «صامت» نزار گشته و بهر تو زار زار|هرساله همچو ماه محرّم گریسته }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| ماند چون جسم حسین تشنه لب در آفتاب|من ندانم از چه زیور بست دیگر آفتاب }} | |||
{{ب| زخم تیر و نیزه و شمشیر دشمن بس نبود|از چه میتابید بر آن جسم بیسر آفتاب؟ }} | |||
{{ب| بود گر در دامن زهرا سر آن تشنهکام|از چه نامد شرمش از خاتون محشر آفتاب }} | |||
{{ب| سر برهنه، پا برهنه، کودکان در به در|خار ره بر پا، به دل اخگر، به پیکر آفتاب }} | |||
{{ب| دید چون نیلی رخ اطفال را از جور خصم|کرد موج خون روان، از دیدهیتر آفتاب }} | |||
{{ب| چادر عصمت چو بردند از سر زینب فکند|شب کلاه خسروی در چرخ از سر آفتاب }} | |||
{{ب| سر برهنه دید زینب را چو در بزم یزید|شد نهان در ابر از شرم پیمبر آفتاب }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
ویرایش