۱۰٬۰۷۲
ویرایش
عمرو بن قرظه انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «عَمرو بن قَرَظَه بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زید بن مناة بن ثعلبه بن کعب بن خ...» ایجاد کرد) |
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
عَمرو بن قَرَظَه بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زید بن مناة بن ثعلبه بن کعب بن خزرج انصاری خزرجی مدنی | '''عَمرو بن قَرَظَه بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زید بن مناة بن ثعلبه بن کعب بن خزرج انصاری خزرجی مدنی کوفی،''' که اصل او از مدینه بود ولی در کوفه می‌زیست. | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | |||
پدرش قرظه انصاری از اصحاب پیامبر | | عنوان = | ||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
|توضیح تصویر = | |||
| نام کامل =عَمرو بن قَرَظَه بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زید بن مناة بن ثعلبه بن کعب بن خزرج انصاری خزرجی مدنی کوفی | |||
| لقب = | |||
| نسب = | |||
| خویشاوندان سرشناس =پدرش قرظه انصاری از اصحاب پیامبر (ص) و امام علی (ع) | |||
| تاریخ تولد = | |||
| شهر تولد = | |||
| کشور تولد = | |||
| محل زندگی =کوفه | |||
| تاریخ وفات/شهادت = | |||
| شهر وفات/شهادت = | |||
| نحوه وفات/شهادت = | |||
| مدفن = | |||
| از یاران = | |||
| فعالیت‌های اجتماعی = | |||
| مشایخ = | |||
| شاگردان = | |||
| آثار = | |||
| نقش های برجسته = | |||
}} | |||
==زندگینامه== | |||
پدرش قرظه انصاری از اصحاب پیامبر (ص) و امام علی (ع) و همچنین از راویان احادیث آن بزرگواران بود. قرظه در غزوات زمان پیامبر (ص) شرکت داشت. او از جمله ده نفری بود که عمر بن خطاب در زمان حکومت خود آنان را به کوفه فرستاد تا مردم آن خطه را با احکام اسلام آشنا سازند و آیین دینداری را به آنان بیاموزند. | |||
قرظه در محله انصار شهر کوفه منزلی ساخت و در آن سکونت کرد. سپس در دوران خلافت امام علی (ع) از سوی آن حضرت مناصبی را بر عهده گرفت. گویند او کارگزار خراج آن حضرت در عین‌التمر بود. وی در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان در رکاب امام علی (ع) شرکت فعال داشته و در صفین پرچمدار انصار بود. مدتی نیز از طرف امام علی (ع)، حاکم فارس بود و در سال 51 هجری درگذشت. | |||
قرظه دو پسر به نام‌های عمرو و زبیر داشت که در کربلا عمرو در سپاه امام حسین (ع) و برادرش در سپاه عمر بن سعد بود. <ref>انساب الاشراف، ج3، ص339. </ref> | قرظه دو پسر به نام‌های عمرو و زبیر داشت که در کربلا عمرو در سپاه امام حسین (ع) و برادرش در سپاه عمر بن سعد بود. <ref>انساب الاشراف، ج3، ص339. </ref> | ||
==نقش در واقعه کربلا== | |||
عمرو ششم محرم وارد کربلا شد و به امام حسین (ع) پیوست. او از یاران بسیار فعال امام حسین (ع) محسوب می‌شد و عاشقانه از امام حسین (ع) دفاع می‌کرد. به طوری که همراه سعید بن عبدالله پاسداری و حفاظت از جان امام حسین (ع) را به عهده گرفت و در این راه مورد اصابت چندین چوبه تیر قرار گرفت و مجروح شد. او قبل از اینکه عازم میدان شود، هر تیر و شمشیری که به جانب امام حسین (ع) می‌آمد، به جان می‌خرید. | |||
عمرو ششم محرم وارد کربلا شد و به امام حسین (ع) پیوست. او از یاران بسیار فعال امام محسوب می‌شد و عاشقانه از امام دفاع می‌کرد. | ===گفت‌وگوی امام حسین (ع) با عمر بن سعد=== | ||
امام حسین (ع) که می‌دید پی‌درپی برای عمر بن سعد کمک می‌آید و آنان آماده کارزار هستند، عمرو بن قَرَظَه انصاری را برای تعیین وقت مذاکره با پیامی بدین مضمون نزد عمر بن سعد فرستاد که: من می‌خواهم چند کلمه‌ای با تو گفت‌وگو نمایم. بنابراین شبان‌گاه در محلی بین دو لشکر منتظر تو هستم. عمر بن سعد پذیرفت و شبانه با بیست نفر از همراهان خود حرکت کرد. | |||
امام حسین (ع) نیز با بیست نفر از یارانش از جمله عمرو از اردوی خود بیرون آمد. مذاکرات محرمانه بود. لذا امام حسین (ع) از یاران خود خواستند که دورتر بایستند و فقط عباس بن علی و علی اکبر در کنار ایشان بودند. ابن سعد نیز به غیر از پسر خود حفص و یکی از خدمت‌گزارانش به نام لاحق، دیگران را دور کرد. هر دو، تا پاسی از شب سخن گفتند. <ref>تاریخ طبری، ج5، ص413؛ فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ص431. </ref> | |||
امام حسین (ع) که می‌دید پی‌درپی | امام حسین (ع) فرمودند: وای بر تو ای پسر سعد! آیا از خدایی که سرانجام به دیدارش خواهی شتافت، نمی‌ترسی؟ آیا با من می‌جنگی در حالی که می‌دانی من کیستم؟ بیا با من همراه شو تا بر یزید بشوریم و او راسرنگون کنیم. یا اینکه بیا و این لشکر انبوه را واگذار و با من همراهی کن که در این صورت به خدا نزدیک‌تر خواهی بود. | ||
امام نیز با بیست نفر از یارانش از جمله عمرو از اردوی خود بیرون آمد. مذاکرات محرمانه بود. لذا امام از یاران خود خواستند که دورتر بایستند و فقط عباس بن علی و | |||
امام فرمودند: وای بر تو ای | |||
- می‌ترسم خانه‌ام را ویران کنند. | - می‌ترسم خانه‌ام را ویران کنند. | ||
| خط ۲۸: | خط ۴۴: | ||
- دارایی و املاکم را خواهند گرفت و چپاول خواهند کرد. | - دارایی و املاکم را خواهند گرفت و چپاول خواهند کرد. | ||
- بهتر از آن را از اموالی که در حجاز دارم به تو خواهم بخشید. حتی بغیبغه <ref>مقتل الحسین مقرم، ص205.</ref> را به تو می‌دهم. | - بهتر از آن را از اموالی که در حجاز دارم به تو خواهم بخشید. حتی بغیبغه <ref>مقتل الحسین مقرم، ص205.</ref> را به تو می‌دهم. | ||
- زن و فرزند دارم و درباره آنان بیمناکم. | - زن و فرزند دارم و درباره آنان بیمناکم. | ||
| خط ۳۴: | خط ۵۰: | ||
- سلامتی و ایمنی آنان را تضمین می‌کنم. <ref>فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ص431. </ref> | - سلامتی و ایمنی آنان را تضمین می‌کنم. <ref>فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ص431. </ref> | ||
- اما او نمی‌پذیرد و امام برمی‌خیزد و در حالی که می‌فرمود: پسر سعد! چه می‌پنداری؟ دیری نخواهد گذشت که بر بستر خودت کشته می‌شوی و در روز حشر نیز خدا تو را نخواهد آمرزید. من امیدوارم که گندم ری را جز مدت اندکی نخوری! ابن سعد | - اما او نمی‌پذیرد و امام حسین (ع) برمی‌خیزد و در حالی که می‌فرمود: پسر سعد! چه می‌پنداری؟ دیری نخواهد گذشت که بر بستر خودت کشته می‌شوی و در روز حشر نیز خدا تو را نخواهد آمرزید. من امیدوارم که گندم ری را جز مدت اندکی نخوری! ابن سعد مسخره‌کنان پاسخ می‌دهد: اگر گندم بهره‌ام نشود، از جو استفاده می‌کنم. <ref>الفتوح، ج5، ص؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج1، ص245؛ مقتل الحسین مقرم، ص205؛ نفس المهموم، ص270-271؛ فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ص431. </ref> | ||
===مبارزه=== | |||
پس از نماز ظهر عاشورا، عمرو بن قرظه با اذن امام حسین (ع) به میدان شتافت و در حالی که رجز می‌خواند، جنگید و چند نفر را از پای درآورد. <ref>عبرات المصطفین، ج2، ص30. </ref> او تعریضاً بر عمر بن سعد که خانه و دارایی‌اش را بهانه نپیوستن به امام حسین (ع) کرد، این رجز را خواند که همه هستی‌ام فدای امام حسین (ع) باد: <ref>همانجا. </ref> | |||
پس از نماز ظهر عاشورا، عمرو بن قرظه با اذن امام | ===رجزخوانی=== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{م| قَدْ عَلِمَت‌ْ کتیبَة‌ُ الانصارِ }} | {{م| قَدْ عَلِمَت‌ْ کتیبَة‌ُ الانصارِ }} | ||
| خط ۴۹: | خط ۶۳: | ||
{{م| دوُن‌َ حُسَین‌ٍ مُهجَتی وَ داری }} | {{م| دوُن‌َ حُسَین‌ٍ مُهجَتی وَ داری }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
سپاه انصار دانسته‌اند که من از کسی که مسئولیت حفظ جانش با من است، حمایت و حفاظت می‌کنم. | سپاه انصار دانسته‌اند که من از کسی که مسئولیت حفظ جانش با من است، حمایت و حفاظت می‌کنم. | ||
ضربه‌های من همانند ضربه‌های جوانی است که از صحنه نمی‌گریزد. جان و مال من فدای حسین باد! | ضربه‌های من همانند ضربه‌های جوانی است که از صحنه نمی‌گریزد. جان و مال من فدای حسین باد! | ||
===شهادت=== | |||
عمرو با هشیاری تمام در برابر تیرها و نیزه‌ها می‌ایستاد تا از امامش دفاع کند. سرانجام در اثر خون‌ریزی بسیار از میدان بازگشت و از امام حسین (ع) بزرگوارش پرسید: آیا وظیفه خود را به‌جا آوردم؟ حضرت فرمودند: آری! سلام مرا به رسول الله (ص) برسان که من نیز به زودی در پیشگاه او حاضر خواهم شد. او چند لحظه بعد به شهادت رسید. <ref>فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ص496-497. </ref> | |||
زبیر فریاد زد و امام حسین (ع) را به گمراه کردن برادرش عمرو متهم کرد. امام حسین (ع) فرمود: خدا او را هدایت کرده است. آن شخص بر امام حسین (ع) حمله آورد که نافع بن هلال با ضربه‌ای او را مجروح کرد. <ref>انساب الاشراف، ج3، ص192؛ تاریخ طبری، ج5، ص434. </ref> | |||
در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی عَمرِو بنِ قُرَظَةِ اَو قُرطَةِ اَنصاری“ <ref>برای تفصیل بیشتر ر.ک : الغارات، ج2، ص447؛ تاریخ طبری، ج5، ص413؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص92؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص105؛ بحار الانوار، ج45، ص70؛ منتهی الآمال، ج1، ص268؛ انصار الحسین (ع)، ص117؛ تنقیح المقال، ج2 ص336؛ مثیر الاحزان، ص60-61؛ اقبال الاعمال، ج3، ص80؛ الحدائق الوردیه، ص104؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج2، ص22؛ بحار الانوار، ج45، ص71،22.</ref> | |||
در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: | |||
اصحاب امام حسین (ع) برای کشته شدن در یاری آن حضرت از یکدیگر سبقت می‌گرفتند و چنان بود که شاعر درباره آنان گفته است: <ref>اللهوف، ص136؛ اعیان الشیعه، ج1، ص603؛ لواعج الاشجان، ص272. </ref> | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۷۸: | خط ۸۶: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
مردمی که وقتی آنان را برای رویارویی با سختی فرا خواندند و سواران جنگی در گیرودار انداختن تیرها هستند. | |||
آنان بر زره‌های خود قلب‌هایشان را پوشاندند و به صحنه نبرد آمدند و برای جان باختن بر یکدیگر پیشی می‌گرفتند. | |||
آنان بر زره‌های خود قلب‌هایشان را پوشاندند و به صحنه نبرد آمدند و برای جان باختن بر | |||
اصحاب امام حسین (ع) مرگ را پلی می‌دانستند که باید از آن عبور کرد و جان‌بازی را وظیفه‌ای برای حمایت از دین و امام حسین (ع) خود می‌دانستند. به کیفیت حیات می‌اندیشیدند نه کمیت آن. به رضای خدا توجه داشتند. قرآن را خواندند و به گوش جان شنیدند و به حقیقت آن را پذیرا گشتند و در میدان عمل به کار بستند و در راه خدا ایثار مال و جان کردند و روزی که در حقیقت رستاخیز عظیم بود، تقدیم خداوند نمودند و در روز عاشورا شفاف و روشن هر آنچه بودند، معرفی شدند و گوهر اصیل نجابت، طهارت، دیانت و صداقت را برای دین خدا و رهبری الهی و نجات امت اسلامی و جامعه بشری سرمایه گذاری نمودند. | |||
یاران امام حسین (ع) یکی پس از دیگری در نبردی سخت و با بدنی چاک چاک بر روی زمین افتادند و سرانجام همه اصحاب اباعبدالله شهید شدند، در حالی که هنوز به هیچ یک از خاندان امام حسین (ع) آسیب نرسیده بود. | |||
==منبع== | ==منبع== | ||
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 409-412. | مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 409-412. | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
[[رده: تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
[[رده: افراد]] | |||
[[رده: شهیدان کربلا]] | [[رده: شهیدان کربلا]] | ||
[[رده: شهدای بعد از نماز ظهر]] | [[رده: شهدای بعد از نماز ظهر]] | ||