پیتر ج. چلکووسکی

پیتر ج. چلکووسکی (Chelkowski, Peter J) شرق‌شناس، ایران‌شناس و از مشهورترین تعزیه‌پژوهان غیر ایرانی و صاحب آثار و تألیفات بسیاری درباره آیین تعزیه و دیگر آیین‌های شیعی است.

زندگینامه

چلکووسکی، لهستانی تبار، ساکن آمریکا و استاد مطالعات اسلامی و خاورمیانه «دانشگاه نیویورک» است. او در سال 1347 با رساله‌ای با عنوان «تاریخ و جنبه ادبی تعزیه» موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه تهران شد. برگزاری اولین کنفرانس درباره تعزیه در ایران در 1355 و انتشار مقالات آن در قالب کتاب تعزیه: آیین و نمایش در ایران، کوشش برای معرفی تعزیه در عرصه جهانی و تحقیق درباره مراسم سوگواری محرم شیعیان ترینیداد و توباگو موسوم به «حُسَی» از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های چلکوفسکی به شمار می‌روند. کتاب آینه جهان غیب: افسانه‌هایی از خمسه نظامی گنجوی از دیگر آثار او درباره فرهنگ و ادب ایرانی است.

آثار

مقاله‌ها

ترجمه

  • «هنگامی که نه زمان زمان است و نه مکان مکان: تعزیه امام حسین»، ایران نامه، سال 9، شماره 2، بهار 1370.

به کوشش

  • تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، گردآورنده پیتر. ج ی. چلکووسکی، ترجمه داوود حاتمی، [تهران]، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1367، ص 410.

باز انتشار

  • تعزیه: آیین و نمایش در ایران، نوشته پیترج ی. چلکووسکی، ترجمه داوود حاتمی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، 1384، ص هفت + 375.[۲۴]

پایان نامه‌ها

  • تاریخ و جنبه ادبی تعزیه، پایان نامه دکتری، تهران، دانشگاه تهران، 1347.

مصاحبه شونده

  • دیدارها: گفت و گو با سید حسین نصر، احسان یارشاطر، پرویز مروج، کامران وفا، پیتر چلکووسکی، شیوا (منصوره) کاویانی، تهران، فکر روز، 1374، ص 221.
  • «عاشق ایران و تعزیه هستم: گفتگو با پیتر چلکوفسکی شرق شناس آمریکا»، مصاحبه کننده مهدی عزیزی، ایران، 29 بهمن 1385، ص 18.
  • «گفتگو با پیتر چلکوفسکی»، مصاحبه کننده صادق همایونی، گفتار و گفتگوهایی درباره تعزیه، شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 145 - 160. این گفتگو درباره تعزیه است.
  • "Mohammad B. Ghaffari: Taziyeh Director", The Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 113–129p.[۲۵]

ناقد و بررسی کننده

  • "Hosay Trinidad: Muharram Performances in an Indo-Caribbean Diaspora",
  • By Peter Chelkowski, History of Religions, Vol 44, No. 4, 2005, 353- 356 p.
  • [نقد کتاب] حسی ترینیداد: مراسم محرم در پراکندگی قومی هندی- کارائیبی.

پیوند به بیرون

منبع

پی‌نوشت

  1. درباره تکیه دولت در دوره قاجار و سوگواری های ماه محرم است.
  2. درباره برگزاری مراسم محرم در کشورهای حوزه دریای کارائیب است..
  3. ابعاد نمایشی و ادبی تعزیه خوانی ایرانی.
  4. اجرای تعزیه در مرکز لینکولن.
  5. از ادبیات مقاتل تا نمایش.
  6. از صحرای آفتاب سوخته ایران تا سواحل ترینیداد: سفر تعزیه از آسیا به حوزه دریای کارائیب.
  7. از کربلا تا شهر نیویورک: تعزیه در حرکت.
  8. ایران: عزاداری به انقلاب تبدیل می شود.
  9. تعزیه.
  10. تعزیه: تئاتر بومی پیشرو در ایران.
  11. تعزیه در شهر پارما.
  12. روضه خوانی.
  13. زمان خارج از ذهن: تعزیه، درام کامل.
  14. شمایل نگاری زنان کربلا: کاشی ها، معانی، تمبرها و پوسترها.
  15. فرایند جماعت و نمایش رعایت های محرم در ترینیداد.
  16. محرم در ترینیداد: یک عزاداری جشنی.
  17. محرم در ترینیداد جنوبی.
  18. مناسک عزاداری عامیانه شیعی.
  19. نخل [گردانی].
  20. نقاشی روایتی و نقاشی خوانی در ایران دوره قاجار.
  21. نمایش های دسته جمعی مسلمانان شیعی.
  22. هنرهای عامه: حمایت و پارسایی.
  23. هنگامی که نه زمان زمان است و نه مکان مکان: تعزیه امام حسین (ع).
  24. مجموعه مقالات مجمع بین المللی تعزیه است که در سال 1355 در شیراز برگزار شده است.
  25. محمد ب. غفاری: تعزیه گردان.