ادیب صابر ترمذی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
| تصویر                  =صابر ترمذی.jpg  
| تصویر                  =صابر ترمذی.jpg  
| توضیح تصویر            =  
| توضیح تصویر            =  
| نام اصلی              = شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی
| نام اصلی              = شهاب‌الدّین شرف‌الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی
| زمینه فعالیت          =  
| زمینه فعالیت          =  
| ملیت                  =  
| ملیت                  =  
خط ۱۰: خط ۱۰:
| محل تولد                = ترمذ
| محل تولد                = ترمذ
| والدین                =   
| والدین                =   
| تاریخ مرگ              = 546 ه.ق
| تاریخ مرگ              = ۵۴۶ ه.ق
| محل مرگ                = جیحون
| محل مرگ                =  
| علت مرگ                = غرق شدن
| علت مرگ                = غرق شدن در جیحون به دستور استز پادشاه خوارزم
| محل زندگی              =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =  
| مختصات محل زندگی        =  
خط ۴۸: خط ۴۸:
}}
}}
==زندگینامه==
==زندگینامه==
شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه اول قرن ششم و از شعرای نامی عهد سلاجقه‌ی بزرگ بود. که اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد، ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو و بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر اختصاص یافت. وقتی سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد او چندی در خوارزم بماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده بود و صابر از آن آگاه شد و به وسیله‌ای سنجر را مطلع کرد و نقشه‌ی اتسز باطل گردید و اتسز دستور داد ادیب صابر را در جیحون غرق کردند. مرگ وی به سال 546 ه.ق بوده است. از دیوان او نسخی در دست است که بالغ بر 647 بیت شعر دارد و در آن غزلها و تغزلهای لطیف وجود دارد. <ref> فرهنگ معین.</ref> اشعارش به سادگی و روانی ممتاز است، وی مذهب تشیع داشته و در اشعار خود به این معنی اشاره کرده است.
شهاب‌الدّین شرف‌الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه اول قرن ششم و از شعرای نامی عهد سلاجقه‌ی بزرگ بود. که اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد، ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو، بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر پرداخت. وقتی سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد او چندی در خوارزم بماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده‌بود و صابر از آن آگاه شد و به وسیله‌ای سنجر را مطلع کرد و نقشه‌ی اتسز باطل گردید و اتسز دستور داد ادیب صابر را در جیحون در سال ۵۴۶ ه. ق غرق کردند. از دیوان او نسخی در دست است که بالغ بر ۶۴۷ بیت شعر دارد و در آن غزل‌ها و تغزل‌های لطیف وجود دارد. <ref> فرهنگ معین.</ref> اشعارش به سادگی و روانی ممتاز است، وی مذهب تشیع داشته و در اشعار خود به این معنی اشاره کرده است.


==اشعار==
==اشعار==


===شعر1===
===شعر ۱===
{{شعر}}
<br />
{{ب| فنا و آتش ازو خیزد و ز بیم فنا|سکندرش طلبید و خضر رسید به کام }}
{|
|فنا و آتش ازو خیزد و ز بیم فنا
|
|سکندرش طلبید و خضر رسید به کام
|-
|اگر میانه‌ی او راه خشک یافت کلیم
|
|ز بیم او پسرِ نوح کوه یافت مقام
|-
|به کربلا چو دهان حسین ازو نچشید
|
|همی دهند زبانها یزید را دشنام<ref>دیوان ادیب صابر، ص ۱۵۷</ref>
|}


{{ب| اگر میانه‌ی او راه خشک یافت کلیم‌|ز بیم او پسرِ نوح کوه یافت مقام }}


{{ب| به کربلا چو دهان حسین ازو نچشید|همی دهند زبانها یزید را دشنام <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 157.</ref> }}
===شعر ۲===
{{پایان شعر}}
 
 
===شعر2===
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| اگر به زیر رکاب حسین او بودی‌|به دست فتح گرفتی عنان لشکر شام <ref>همان؛ ص 159.</ref> }}
{{ب| اگر به زیر رکاب حسین او بودی‌|به دست فتح گرفتی عنان لشکر شام <ref>همان؛ ص ۱۵۹.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}<br />
 
===شعر ۳===
 
 
 
===شعر3===
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| مشکن دل <ref> مشکن دل: دل‌شکسته مباش.</ref> ار چه عهد تو بشکست روزگار|کی داشت عهد نیک بر اهل زمین زَمَن }}
{{ب| مشکن دل <ref> مشکن دل: دل‌شکسته مباش.</ref> ار چه عهد تو بشکست روزگار|کی داشت عهد نیک بر اهل زمین زَمَن }}
خط ۷۸: خط ۸۱:
{{ب| بی‌رایضان <ref> رایض: رام کننده ستوران.</ref> حکم و قضا رام کی شوند|این مرکبانِ روز و شب ما به هان و هن }}
{{ب| بی‌رایضان <ref> رایض: رام کننده ستوران.</ref> حکم و قضا رام کی شوند|این مرکبانِ روز و شب ما به هان و هن }}


{{ب| دانی که بر علی و حسن و حسین چه کرد|عهد بد زمانه چه در سِرّ و چه در عَلَن <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 232.</ref> }}
{{ب| دانی که بر علی و حسن و حسین چه کرد|عهد بد زمانه چه در سِرّ و چه در عَلَن <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص ۲۳۲.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ص: 749.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۷۴۹.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
checkuser
۲٬۳۶۳

ویرایش