ویکی حسین

نظیری نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «محمّد حسین نیشابوری معروف به «نظیری» شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
محمّد حسین نیشابوری معروف به «نظیری» شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجری است که با سلاطین صفوی هم عصر بوده است.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
 
| نام                    = نظیری نیشابوری
نظیری در جوانی از ایران به هند، به دربار عبد الرحمن خان خاقان رفت و سپس به دربار اکبر شاه راه یافت و به مدح آن دو پادشاه و نیز جهانگیر پسر اکبر شاه پرداخت. ولی بیشتر عمر خود را در احمد آباد گجرات گذرانید و مخصوصا چند سال آخر زندگی را در انزوا و گوشه‌نشینی سرگرم تفکرات عارفانه بود و همانجا به سال 1021 ه ق. درگذشت. او عالمی نکته‌دان و شاعری سخن‌سنج و عارفی روشندل بود که به سبک هندی غزلسرایی می‌کرد.
| تصویر                  =
 
| توضیح تصویر            =
دیوان او که شامل قصاید، ترکیبات، مقطعات و رباعیات است در حدود 10 هزار بیت دارد و در ایران و هندوستان به طبع رسیده است. وی در ایجاد ترکیبات و تعبیرات جدید و به کار انداختن خیال باریک مهارت دارد. <ref>فرهنگ معین.</ref>
| نام اصلی              = محمدحسین نیشابوری
| زمینه فعالیت          =
| ملیت                  =
| تاریخ تولد            =
| محل تولد                =
| والدین                = 
| تاریخ مرگ              = ۱۰۲۱ ه. ق
| محل مرگ                = احمد آباد گجرات
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =
|مذهب                  =
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            =
|کتاب‌ها                =دیوان
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار            =
|تخلص                    =
|فیلم ساخته بر اساس اثر=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
'''نظیری نیشابوری''' شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجری است که با سلاطین صفوی هم عصر بوده‌است.  
==زندگینامه==
محمّد حسین نیشابوری معروف به نظیری نیشابوری در جوانی از ایران به هند، به دربار «عبدالرحمن خان خاقان» رفت و سپس به دربار «اکبر شاه» راه یافت و به مدح آن دو پادشاه و نیز «جهانگیر پسر اکبر شاه» پرداخت. وی بیشتر عمر خود را در احمدآباد گجرات گذرانید و مخصوصا چند سال آخر زندگی را در انزوا و گوشه‌نشینی سرگرم تفکرات عارفانه بود و همانجا به سال 1021 ه. ق درگذشت. او عالمی نکته‌دان و شاعری سخن‌سنج و عارفی روشندل بود که به سبک هندی غزلسرایی می‌کرد.


==آثار==
[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1079202&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان] نظیری نیشابوری که شامل قصاید، ترکیبات، مقطعات و رباعیات است در حدود ۱۰ هزار بیت دارد و در ایران و هندوستان به چاپ رسیده‌است. وی در ایجاد ترکیبات و تعبیرات جدید و به کار انداختن خیال باریک مهارت دارد.<ref>فرهنگ معین.</ref>


==اشعار==
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| زان پس حسین حجّت حق در میان نهادمنکر ز جهل، تیر حسد در کمان نهاد }}
{{ب| زان پس [[حسین]] حجّت حق در میان نهاد|منکر ز جهل، تیر حسد در کمان نهاد }}


{{ب| حق ز اولیا مقام «ذبیح اللهیش» داددر قبضه‌ی مشیّت خویشش عنان نهاد }}
{{ب| حق ز اولیا مقام «ذبیح اللهیش» داد|در قبضه‌ی مشیّت خویشش عنان نهاد }}


{{ب| حلقی که بوسه‌گاه نبی بود، ظلم عهدشمشیر زهر داده‌ی امّت بر آن نهاد }}
{{ب| حلقی که بوسه‌گاه نبی بود، ظلم عهد|شمشیر زهر داده‌ی امّت بر آن نهاد }}


{{ب| «ذبح عظیم» <ref> اشاره به آیه‌ی 107 سوره صافات؛ «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» و بر او ذبح بزرگی فدا ساختیم.</ref> اشاره به قتل حسین بودمنّت که بر خلیل، خدای جهان نهاد }}
{{ب| «ذبح عظیم» <ref> اشاره به آیه‌ی ۱۰۷ سوره صافات؛ «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» و بر او ذبح بزرگی فدا ساختیم.</ref> اشاره به قتل حسین بود|منّت که بر خلیل، خدای جهان نهاد }}


{{ب| تعبیر کرد از آن به بلای مبین خلیل‌کاندوه کربلای حسینش به جان نهاد }}
{{ب| تعبیر کرد از آن به بلای مبین خلیل‌|کاندوه [[کربلا]]ی حسینش به جان نهاد }}


{{ب| گرچه به صدق وعده براهیم را ستودلیک از حسین، شرط وفا در میان نهاد }}
{{ب| گرچه به صدق وعده براهیم را ستود|لیک از [[حسین]]، شرط وفا در میان نهاد }}


{{ب| دادش مقام صبر و رضا تا شهید شدبا «نفس مطمئنّه» <ref>اشاره به آیه‌ی 27 سوره‌ی فجر؛ «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» ای نفس قدسی مطمئن و دل آرام.</ref> قدم در جنان نهاد }}
{{ب| دادش مقام صبر و رضا تا شهید شد|با «نفس مطمئنّه» <ref>اشاره به آیه‌ی ۲۷ سوره‌ی فجر؛ «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» ای نفس قدسی مطمئن و دل آرام.</ref> قدم در جنان نهاد }}


{{ب| می‌راند در بلا و محن، نفس جاهدش‌تا روح، پای بر زیر آسمان نهاد }}
{{ب| می‌راند در بلا و محن، نفس جاهدش‌|تا روح، پای بر زیر آسمان نهاد }}


{{ب| شد حاصلش عذوبت <ref>عذوبت: گوارا بودن، مطبوع بودن، گوارایی، مطبوعیّت.</ref> روح از عذاب تن‌جانش عزیز گشت چو تن در هوان نهاد }}
{{ب| شد حاصلش عذوبت <ref>عذوبت: گوارا بودن، مطبوع بودن، گوارایی، مطبوعیّت.</ref> روح از عذاب تن‌|جانش عزیز گشت چو تن در هوان نهاد }}


{{ب| حق، مشهد حسین، محلّ شهود ساخت‌فردوس در مکاره و رنج جهان نهاد }}
{{ب| حق، مشهد حسین، محلّ شهود ساخت‌|فردوس در مکاره و رنج جهان نهاد }}


{{ب| شطّ فرات راند ز طوفان کربلاوانگه سر حسین به خون روان نهاد  }}
{{ب| شطّ فرات راند ز طوفان کربلا|وانگه سر حسین به خون روان نهاد  }}


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==


دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 814.
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۸۱۴.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران متأخر]]
<references />{{شاعران}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۷

نظیری نیشابوری شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجری است که با سلاطین صفوی هم عصر بوده‌است.

نظیری نیشابوری
نام اصلی محمدحسین نیشابوری
مرگ ۱۰۲۱ ه. ق
احمد آباد گجرات
کتاب‌ها دیوان

زندگینامهویرایش

محمّد حسین نیشابوری معروف به نظیری نیشابوری در جوانی از ایران به هند، به دربار «عبدالرحمن خان خاقان» رفت و سپس به دربار «اکبر شاه» راه یافت و به مدح آن دو پادشاه و نیز «جهانگیر پسر اکبر شاه» پرداخت. وی بیشتر عمر خود را در احمدآباد گجرات گذرانید و مخصوصا چند سال آخر زندگی را در انزوا و گوشه‌نشینی سرگرم تفکرات عارفانه بود و همانجا به سال 1021 ه. ق درگذشت. او عالمی نکته‌دان و شاعری سخن‌سنج و عارفی روشندل بود که به سبک هندی غزلسرایی می‌کرد.

آثارویرایش

دیوان نظیری نیشابوری که شامل قصاید، ترکیبات، مقطعات و رباعیات است در حدود ۱۰ هزار بیت دارد و در ایران و هندوستان به چاپ رسیده‌است. وی در ایجاد ترکیبات و تعبیرات جدید و به کار انداختن خیال باریک مهارت دارد.[۱]

اشعارویرایش

زان پس حسین حجّت حق در میان نهاد منکر ز جهل، تیر حسد در کمان نهاد
حق ز اولیا مقام «ذبیح اللهیش» داد در قبضه‌ی مشیّت خویشش عنان نهاد
حلقی که بوسه‌گاه نبی بود، ظلم عهد شمشیر زهر داده‌ی امّت بر آن نهاد
«ذبح عظیم» [۲] اشاره به قتل حسین بود منّت که بر خلیل، خدای جهان نهاد
تعبیر کرد از آن به بلای مبین خلیل‌ کاندوه کربلای حسینش به جان نهاد
گرچه به صدق وعده براهیم را ستود لیک از حسین، شرط وفا در میان نهاد
دادش مقام صبر و رضا تا شهید شد با «نفس مطمئنّه» [۳] قدم در جنان نهاد
می‌راند در بلا و محن، نفس جاهدش‌ تا روح، پای بر زیر آسمان نهاد
شد حاصلش عذوبت [۴] روح از عذاب تن‌ جانش عزیز گشت چو تن در هوان نهاد
حق، مشهد حسین، محلّ شهود ساخت‌ فردوس در مکاره و رنج جهان نهاد
شطّ فرات راند ز طوفان کربلا وانگه سر حسین به خون روان نهاد

منابعویرایش

پی نوشتویرایش

  1. ↑ فرهنگ معین.
  2. ↑ اشاره به آیه‌ی ۱۰۷ سوره صافات؛ «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» و بر او ذبح بزرگی فدا ساختیم.
  3. ↑ اشاره به آیه‌ی ۲۷ سوره‌ی فجر؛ «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» ای نفس قدسی مطمئن و دل آرام.
  4. ↑ عذوبت: گوارا بودن، مطبوع بودن، گوارایی، مطبوعیّت.
برگرفته از «https://fa.wikihussain.com/index.php?title=نظیری_نیشابوری&oldid=35650»