شباب شوشترى: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۴۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ اوت ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''شباب شوشتری''' (زاده 1214 در شوشتر- درگذشته 1285) شاعر ایرانی بود.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =ملاّ عباس
| نام                    =ملاّ عباس
| تصویر                  =
| تصویر                  =
خط ۴۹: خط ۴۹:
==زندگینامه==
==زندگینامه==


متأسفانه به خاطر عدم دسترسى به کلیّات اشعار شباب شوشترى،چاپ بمبئى سال 1215 ه.ق و مقدّمه‌اى که محمد بن کریم بن محمد شوشترى بر آن نگاشته است،از زندگینامه این شاعر پرآوازه آیینى مطلبى به دست نیاوردیم جز اینکه با ملاّ فتح اللّه <ref>وفائى.</ref>شوشترى <ref>متوفاى 1303 ه.ق.</ref> معاصر و معاشر بوده است و نامش را ملاّ عباس و تخلّص شعرى‌اش را(شباب)ذکر کرده‌اند. <ref>فرهنگ سخنوران،دکتر ع.خیّامپور،تبریز،سال 1340،ص 292.</ref>
محمدعلی عباس شباب شوشتری متخلص به «شباب»، با ملاّ فتح اللّه <ref>وفائى.</ref> [[وفائى شوشترى|شوشترى]] <ref>متوفاى 1303 ه.ق.</ref> معاصر و معاشر بوده است و نامش را ملاّ عباس و تخلّص شعرى‌اش را «شباب» ذکر کرده‌اند. <ref>فرهنگ سخنوران، دکتر ع. خیّامپور، تبریز، سال 1340، ص 292.</ref>


در مقدمه که بر نمونه‌هایى از اشعار او نوشته‌اند آمده است:
در مقدمه که بر نمونه‌هایى از اشعار او نوشته‌اند آمده است:


«...مرحوم ملا عباس شوشترى که در حدود سال‌هاى 1300 هجرى در شوشتر مى‌زیسته،از دوران جوانى بلکه از طفولیّت به گفتن شعر مسلّط بوده است به طورى که در مقدّمه دیوان او -چاپ بمبئى-نوشته شده شاعرى جوان مؤدب و بى‌آلایش،دانشمند و به تمام فنون شعر آگاه بوده است.اجداد او تماما از تجّار و بازرگانان شوشتر محسوب مى‌شدند ولى خود او به شغل عطّارى سرگرم ولى ذوق شعرى او به حدّ اعلى رسیده است که توانسته است این همه اشعار و قصاید طولانى و در عین حال عرفانى و بى‌عیب سروده است که اکثرا درباره اهل بیت-علیهم السلام-و مقدارى هم دربارۀ بزرگان آن زمان سروده...» <ref>دیوان وفایى(ملاّ فتح اللّه شوشترى)به انضمام چند قصیده از شباب شوشترى،چاپ اول(انتشارات حق‌بین،قم، 1370)،ص 135.</ref>
«... از دوران جوانى بلکه از طفولیّت به گفتن شعر مسلّط بوده است به طورى که در مقدّمه دیوان او -چاپ بمبئى- نوشته شده «شاعرى جوان مؤدب و بى‌آلایش، دانشمند و به تمام فنون شعر آگاه بوده است. اجداد او تماما از تجّار و بازرگانان شوشتر محسوب مى‌شدند ولى خود او به شغل عطّارى سرگرم ولى ذوق شعرى او به حدّ اعلى رسیده است که توانسته است این همه اشعار و قصاید طولانى و در عین حال عرفانى و بى‌عیب -که اکثرا درباره اهل بیت (علیهم السلام) است- بسراید وی همچنین در مدح بزرگان آن زمان سروده است...» <ref>دیوان وفایى(ملاّ فتح اللّه شوشترى)به انضمام چند قصیده از شباب شوشترى،چاپ اول(انتشارات حق‌بین،قم، 1370)،ص 135.</ref>


==سبک شعرى==
==آثار==


از آثار معدودى که از او در دسترس ما قرار دارد مى‌توان به قدرت طبع و احاطۀ وى به فنون شعرى و دقایق کلامى پى برد.در قصیده از سبک متقدّمین پیروى مى‌کند و از سبک خراسانى سود مى‌جوید و در دیگر انواع قالب‌هاى شعرى،گوشۀ چشمى نیز به سبک عراقى دارد.
از آثار معدودى که از او در دسترس ما قرار دارد مى‌توان به قدرت طبع و احاطۀ وى به فنون شعرى و دقایق کلامى پى‌برد. شباب در قصیده از سبک متقدّمین پیروى مى‌کند و از سبک خراسانى سود مى‌جوید و در دیگر انواع قالب‌هاى شعرى، گوشۀ چشمى نیز به سبک عراقى دارد. شباب شوشترى نیز همانند [[وفائى شوشترى|وفایى شوشترى]] از شعراى مطرح و تواناى آیینى در زمانه خود بوده و آثار مناقبى و ماتمى او در زادگاهش شوشتر و شهرهاى مجاور با آن بازتاب درخورى داشته است. برخى از اشعار مناقبى او در مناقب امیر مؤمنان على (علیه السلام) از دیرباز مورد عنایت اهل ادب بوده است.


===دامنه تاثیر آثار عاشورایى===
=== اشعار ===


شباب شوشترى نیز همانند وفایى شوشترى از شعراى مطرح و تواناى آیینى در زمانه خود بوده و آثار مناقبى و ماتمى او در زادگاهش شوشتر و شهرهاى مجاور با آن بازتاب درخورى داشته است.برخى از اشعار مناقبى او در مناقب امیر مؤمنان على-علیه السلام-از دیرباز مورد عنایت اهل ادب بوده است.
====منتخبى از شش بند عاشورایى====


==برگزیده‌هاى آثار عاشورایى==
===== 1. =====
 
از آثار معدود ماتمى او در مناقب و مراثى سالار شهیدان و شهداى کربلا قسمت‌هایى را براى ثبت در این تذکره برگزیده‌ایم:
 
===منتخبى از شش بند عاشورایى او===
 
1
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| بستند چون ز ماریه،بار از پىِ رحیل | آن کاروان بى‌کس و بى‌زاد و بى‌دلیل }}
{{ب| بستند چون ز ماریه،بار از پىِ رحیل | آن کاروان بى‌کس و بى‌زاد و بى‌دلیل }}
خط ۸۷: خط ۸۱:
{{ب| بخت سیه،معاون و لخت جگر،غذا | همراه با مصیبت و،دمساز با عزا }}
{{ب| بخت سیه،معاون و لخت جگر،غذا | همراه با مصیبت و،دمساز با عزا }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
2
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> بستند چون ز ماریه،بار از پىِ رحیل </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> آن کاروان بى‌کس و بى‌زاد و بى‌دلیل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> یک دودمان به سلسله زاده زیاد </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> از خاندان احمد و ز نخبۀ خلیل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> فوجى جگرگداخته،در قید غم دچار </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> جمعى ستاره‌سوخته،در چنگ کین ذلیل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> اینان به قید سلسله،عدوان به هلهله </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> وینان به شور و ولوله،دشمن به قال و قیل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> آن یک،به نیمه ره شده از خستگى ستوه </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> و آن یک،به ظالمى شده از تشنگى دخیل... </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> پایى ز ره پرآبله،دستى حجابِ رو </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> چشمى ز خون چو دجله و جسمى ز غم علیل... </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> نیلى ز ضرب سیلى و،آبى ز قحط آب </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> رویش که رشگ،مه لبش آشوب سلسبیل </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بخت سیه،معاون و لخت جگر،غذا </span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> همراه با مصیبت و،دمساز با عزا </span>
|}
<br />
 
===== 2. =====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| زینب چو پاره پاره به خون دید قامتى | بنشست و خاست ز آه و فغانش قیامتى }}
{{ب| زینب چو پاره پاره به خون دید قامتى | بنشست و خاست ز آه و فغانش قیامتى }}
خط ۱۱۱: خط ۱۴۰:
{{ب| ناگه به شمر دون نظرش ز آن میان فتاد | زد صیحه‌اى،که رعشه به هفت آسمان فتاد }}
{{ب| ناگه به شمر دون نظرش ز آن میان فتاد | زد صیحه‌اى،که رعشه به هفت آسمان فتاد }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
3
 
===== 3. =====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| گفت:اى لعین،بیا و ز خشم خدا بترس | بر ما ترحّمى کن و،از مصطفى بترس }}
{{ب| گفت:اى لعین،بیا و ز خشم خدا بترس | بر ما ترحّمى کن و،از مصطفى بترس }}
خط ۱۲۷: خط ۱۵۷:
{{ب| چندى چو شکوه از دل خونین ادا نمود | رو در مدینه کرد و،قیامت به پا نمود... }}
{{ب| چندى چو شکوه از دل خونین ادا نمود | رو در مدینه کرد و،قیامت به پا نمود... }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
4
 
===== 4. =====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| کاى باب نامدار!ببین حال زار ما | وز کین،هزار پاره تن تاجدار ما }}
{{ب| کاى باب نامدار!ببین حال زار ما | وز کین،هزار پاره تن تاجدار ما }}
خط ۱۴۵: خط ۱۷۶:
{{ب| ننشست چون ز شرح تظلّم دلش ز جوش | رو در بقیع کرد و،کشید از جگر خروش}}
{{ب| ننشست چون ز شرح تظلّم دلش ز جوش | رو در بقیع کرد و،کشید از جگر خروش}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
5
 
===== 5. =====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| کاى مادر!این ضیاى دو چشم پر آب توست | این ماهىِ تپیده به خون،آفتاب توست }}
{{ب| کاى مادر!این ضیاى دو چشم پر آب توست | این ماهىِ تپیده به خون،آفتاب توست }}
خط ۱۶۳: خط ۱۹۵:
{{ب| این سوز ناله کز جگر شعله‌ناک طبع | در ماتم حسینِ تو دارد،(شباب)توست 1 }}
{{ب| این سوز ناله کز جگر شعله‌ناک طبع | در ماتم حسینِ تو دارد،(شباب)توست 1 }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
===در مدیح و رثاى حضرت عباس(علیه السلام)===
====در مدیح و رثاى حضرت عباس(علیه السلام)====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| مرد عاشق بى‌سر و سودا و سامان بایدا | در طریق سهل و سختى هردو یکسان بایدا... }}
{{ب| مرد عاشق بى‌سر و سودا و سامان بایدا | در طریق سهل و سختى هردو یکسان بایدا... }}
خط ۲۱۱: خط ۲۴۳:
{{ب| وقتِ احباب تو همچون گل قرین خرّمى | بخت اعداى تو چون سنبل پریشان بایدا <ref>همان،ص 155 تا 157.</ref> }}
{{ب| وقتِ احباب تو همچون گل قرین خرّمى | بخت اعداى تو چون سنبل پریشان بایدا <ref>همان،ص 155 تا 157.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==


 
* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج 1، ص 515-519.]]
==منابع==
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 515-519.


==پی نوشت==
==پی نوشت==
خط ۲۲۲: خط ۲۵۳:
[[رده:مؤلفین]]
[[رده:مؤلفین]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
<references />
۳٬۴۸۸

ویرایش