سید اسماعیل حمیری‌: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''سید اسماعیل حمیری''' از شعرایی است که در رثای [[اهل بیت]] اشعاری سروده است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = سید اسماعیل حمیری‌
| نام                    = سید اسماعیل حمیری‌
| تصویر                  =  
| تصویر                  =  
خط ۴۷: خط ۴۷:
}}
}}


 
== زندگینامه ==
ابو هاشم (ابو عامر) اسماعیل بن محمّد بن یزید بن ربیعه‌ی حمیری معروف به سیّد در سال 105 هجری در عمّان متولد شد. پدران وی یمنی بودند که در شام سکونت داشتند و «سید» جزو نام او بوده و هاشمی نبوده است. وی مشهورترین شاعر شیعه و مدافع مذهب و زبان گویای این طایفه بود. طبعش به قدری روان و شعرش به حدی فراوان بود که تاکنون کسی موفق به تدوین دیوان جامع و ضبط همه‌ی اشعار او نشده است. تنها 2300 قصیده از هاشمیات او را جمع آورده‌اند. جدّش یزید بن زیاد معروف به «ابن مفرّغ» (م 69 ه.) نیز شاعری بزرگ بود. او از جوانی به تشیّع گرائید بر خلاف والدینش که از خوارج و اباضی مذهب بودند و امام علی (ع) را سبّ می‌کردند او طبع خدادادی‌اش را در سرودن مدایح اهل بیت به کار انداخت.
ابو هاشم (ابو عامر) اسماعیل بن محمّد بن یزید بن ربیعه‌ی حمیری معروف به سیّد در سال 105 هجری در عمّان متولد شد. پدران وی یمنی بودند که در شام سکونت داشتند و «سید» جزو نام او بوده و هاشمی نبوده است. وی مشهورترین شاعر شیعه و مدافع مذهب و زبان گویای این طایفه بود. طبعش به قدری روان و شعرش به حدی فراوان بود که تاکنون کسی موفق به تدوین دیوان جامع و ضبط همه‌ی اشعار او نشده است. تنها 2300 قصیده از هاشمیات او را جمع آورده‌اند. جدّش یزید بن زیاد معروف به «ابن مفرّغ» (م 69 ه.) نیز شاعری بزرگ بود. او از جوانی به تشیّع گرائید بر خلاف والدینش که از خوارج و اباضی مذهب بودند و امام علی (ع) را سبّ می‌کردند او طبع خدادادی‌اش را در سرودن مدایح اهل بیت به کار انداخت.


والدینش قصد کشتنش را داشتند که او به عقبة بن سلم بن مهنّا امیر شیعی بصره پناه برد و تا مرگ پدر در خانه‌ی او به سر برد. در زمان سقوط دولت اموی، مذهب تشیع در بصره و اهواز رونق پیدا کرد و حاکم بصره نیز شیعیان را حمایت می‌کرد. سید اسماعیل ابتدا کیسانی <ref>کیسانی: بعد از شهادت امام حسین (ع) محمّد بن حنیفه پسر امام علی (ع) را امام می‌دانند.</ref> بود او روزگار سه امام (امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام موسی کاظم (ع) و ده خلیفه (هشام بن عبد الملک، ولید بن یزید، یزید بن ولید، ابراهیم بن ولید و مروان حمار از امویان، سفّاح، منصور دوانقی، مهدی، هادی و هارون الرّشید از عباسیان) را درک کرد. وقتی سفّاح به خلافت رسید او رسما به دربار عباسیان پیوست و شاعر مدّاح آن خاندان گردید. (132 ق)
والدینش قصد کشتنش را داشتند که او به عقبة بن سلم بن مهنّا امیر شیعی بصره پناه برد و تا مرگ پدر در خانه‌ی او به سر برد. در زمان سقوط دولت اموی، مذهب تشیع در بصره و اهواز رونق پیدا کرد و حاکم بصره نیز شیعیان را حمایت می‌کرد. سید اسماعیل ابتدا کیسانی <ref>کیسانی: بعد از [[شهادت]] [[امام حسین (ع)]] [[محمد حنفیه|محمّد بن حنیفه]] پسر امام علی (ع) را امام می‌دانند.</ref> بود او روزگار سه امام (امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام موسی کاظم (ع) و ده خلیفه (هشام بن عبد الملک، ولید بن یزید، یزید بن ولید، ابراهیم بن ولید و مروان حمار از امویان، سفّاح، منصور دوانقی، مهدی، هادی و هارون الرّشید از عباسیان) را درک کرد. وقتی سفّاح به خلافت رسید او رسما به دربار عباسیان پیوست و شاعر مدّاح آن خاندان گردید. (132 ق)


ظاهرا بعد از عیادتی که امام صادق (ع) در کوفه از او نمود و بعضی صفات ملکوتی آن حضرت بر وی تجلّی نمود از مذهب کیسانی دست برداشت و به مذهب جعفری گرائید و از آن پس تا پایان عمر مؤمن و مدافع آن مذهب باقی ماند. مقامش در تشیّع به جایی رسید که امام صادق (ع) اشعارش را می‌شنید و سه‌بار بر او رحمت می‌فرستاد و او را «سیّد الشعراء» خواند.
ظاهرا بعد از عیادتی که امام صادق (ع) در کوفه از او نمود و بعضی صفات ملکوتی آن حضرت بر وی تجلّی نمود از مذهب کیسانی دست برداشت و به مذهب جعفری گرائید و از آن پس تا پایان عمر مؤمن و مدافع آن مذهب باقی ماند. مقامش در تشیّع به جایی رسید که امام صادق (ع) اشعارش را می‌شنید و سه‌بار بر او رحمت می‌فرستاد و او را «سیّد الشعراء» خواند.
خط ۵۹: خط ۵۹:
وفات او به سال 179 هجری در بغداد در محله‌ی «رمیله» در حالی‌که 74 سال سن داشت اتفاق افتاد و به امر هارون الرّشید از جنازه‌ی او تجلیل و تشییع به عمل آمد. اکنون قبرش در محله‌ی شیعه‌نشین کرخ بغداد در جنیته (باغچه) جنب قطیع الربیع واقع است. <ref>الذریعه؛ ج 1، ص 268.</ref>
وفات او به سال 179 هجری در بغداد در محله‌ی «رمیله» در حالی‌که 74 سال سن داشت اتفاق افتاد و به امر هارون الرّشید از جنازه‌ی او تجلیل و تشییع به عمل آمد. اکنون قبرش در محله‌ی شیعه‌نشین کرخ بغداد در جنیته (باغچه) جنب قطیع الربیع واقع است. <ref>الذریعه؛ ج 1، ص 268.</ref>


 
== نمونه اشعار ==
1- إلی أهل بیت ما لمن کان مؤمنامن الناس عنهم فی الولایة مذهب
1- إلی أهل بیت ما لمن کان مؤمنامن الناس عنهم فی الولایة مذهب


خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:




1- بر قبر ابا عبد اللّه الحسین (ع) بگذر و به استخوانهای پاک او بگو:
1- بر قبر [[حسین بن على (ع)|ابا عبد اللّه الحسین (ع)]] بگذر و به استخوانهای پاک او بگو:


2- ای استخوانهایی که هنوز تروتازه و شاداب هستید، پیوسته باران رحمت بر شما روان و ریزان باد!
2- ای استخوانهایی که هنوز تروتازه و شاداب هستید، پیوسته باران رحمت بر شما روان و ریزان باد!
خط ۱۵۲: خط ۱۵۲:




در مدح اهل بیت رسول اللّه (ص) قصیده‌ای سروده که «اربلی» در «کشف الغمه» می‌گوید: «این سروده از آیین راست و درست او ما را آگاه می‌کند.»:
در مدح [[اهل بیت]] رسول اللّه (ص) قصیده‌ای سروده که «اربلی» در «کشف الغمه» می‌گوید: «این سروده از آیین راست و درست او ما را آگاه می‌کند.»:




خط ۲۳۳: خط ۲۳۳:


سایر شود ز فعل وی اجرام ثابته‌زنده شود به بوی وی اجسام بالیه <ref>مجالس المؤمنین؛ ج 2، ص 505.</ref>
سایر شود ز فعل وی اجرام ثابته‌زنده شود به بوی وی اجسام بالیه <ref>مجالس المؤمنین؛ ج 2، ص 505.</ref>




==منابع==
==منابع==


روضات الجنات؛ ص 29.  
* روضات الجنات؛ ص 29.  
 
* الفصول المختاره؛ ص 93.
الفصول المختاره؛ ص 93.
* الغدیر؛ ج 2، ص 213- 231 و 248.
 
* لسان المیزان؛ ج 1، ص 436.
الغدیر؛ ج 2، ص 213- 231 و 248.
* سید اسماعیل حمیری ..... ص : 84.
 
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:85-89.]
لسان المیزان؛ ج 1، ص 436.
 
سید اسماعیل حمیری ..... ص : 84.
 
دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:85-89.
 
 
 
 


==پی نوشت==
==پی نوشت==
خط ۲۶۰: خط ۲۴۹:
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران عرب]]
[[رده:شاعران عرب]]
<references />