ارزیابی سوگواری های نمایشی

ارزیابی سوگواری‌ های نمایشی
به کوشش	غلام رضا گلی‌ زواره‌
ناشر	سازمان تبلیغات اسلامی
محل نشر	‏تهران
تاریخ نشر	1375
موضوع	تعزیه‌
زبان	فارسی
قطع	وزیری

ارزیابی سوگواری‌ های نمایشی، کتابی است در مورد تعزیه‌ که توسط غلام رضا گلی‌ زواره‌ نوشته شده است.

درباره کتاب

کتاب ارزیابی سوگواری‌های نمایشی در هفت فصل نوشته شده است:

بخش اول

غلام رضا گلی‌ زواره‌ در بخش نخست کتاب با عنوان «سیر تاریخی ماتم‌داری»، به عناوین زیر می‌پردازد:

• سیره اهل بیت در برپایی سوگواری

• گریه نهضت اسلامی را حفظ می‌کند

• علمای شیعه و عزاداری

• عزاداری از زمان آل‌بویه تاکنون

• منابع و مآخذ نمایش‌های دینی و فقهای شیعه و شبیه‌خوانی

بخش دوم

عنوان بخش دوم کتاب، «دست‌اندرکاران تعزیه در گذر تاریخ» است و شامل موضوعات زیر است:

• بنیانگذاران سوگواری‌های نمایشی

• امیرکبیر و تعزیه

• رضاشاه و تعزیه‌خوانی

• تعزیه‌نویسان

• معین‌البکاء

• مردم و تعزیه و تعزیه‌خوانان

فصل سوم

فصل سوم با عنوان «عناصر تعزیه»، مباحث زیر را مورد بررسی قرار می‌دهد:

• بخش‌های تعزیه در نگاه یک جهانگرد سوئدی

• جبهه حق

• نیروهای غیبی

• زنان و کودکان در تعزیه

• جبهه باطل

• نسخه‌های تعزیه

• آغاز و انجام تعزیه

• آواز و موسیقی

• وحوش در تعزیه

• امکانات در تعزیه

فصل چهارم

«زبان حال معصومین در اشعار نمایش‌های مذهبی» عنوان فصل چهارم کتاب است که به مضامین شبیه‌خوانی پرداخته و اشخاص زیر را مورد بررسی قرار داده است:

• رسول خدا (ص)

• فاطمه زهرا (س)

• حضرت علی (ع)

• امام حسین (ع)

• حضرت زینب (س)

• حضرت ابوالفضل (ع)

• حضرت علی اکبر (ع)

• قاسم بن حسن (ع)

• مسلم بن عقیل (ع)

• امام سجاد (ع)

• امام موسی کاظم (ع)

• امام رضا (ع)

فصل پنجم

در فصل پنجم با عنوان «افراد دیگر در تعزیه»، به موارد زیر اشاره کرده است:

• خلفاء

• پیروان ادیان دیگر

• اشقیا در شبیه‌خوانی

• سیری در مجلس تعزیه ناصرالدین شاه

• علت رواج تعزیه در عصر ناصرالدین شاه

• شبیه‌نامه فتحعلی شاه قاجار

فصل ششم

«مفهوم شفاعت در مضامین نمایش‌های مذهبی» عنوان فصل ششم این کتاب است و به مباحث زیر پرداخته است:

• شفاعت در فرهنگ تشیع

• نمونه‌ها و شفاعت در نسخه‌های نمایش‌های مذهبی

فصل هفتم

فصل آخر کتاب با عنوان «قضا و قدر در سوگ‌نامه‌ها»، به مباحث زیر اشاره کرده است:

• بحث قضا و قدر یا جبر

• نمونه‌هایی از اشعاری که از جبر حکایت می‌کند

• روزگار و چرخ و فلک

• چرخ و فلک در مرثیه‌ها

• فلک در اشعار شبیه‌خوانی

در این کتاب پیشنهادهایی هم در جهت اصلاح نسخه‌های تعزیه آورده شده است.

منبع

• سازمان اسناد رسمی و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران