ادیب صابر ترمذی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه ا...» ایجاد کرد)
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه اول قرن ششم و از شعرای نامی عهد سلاجقه‌ی بزرگ بود. که اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد، ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو و بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر اختصاص یافت. وقتی سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد او چندی در خوارزم بماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده بود و صابر از آن آگاه شد و به وسیله‌ای سنجر را مطلع کرد و نقشه‌ی اتسز باطل گردید و اتسز دستور داد ادیب صابر را در جیحون غرق کردند. مرگ وی به سال 546 ه ق بوده است. از دیوان او نسخی در دست است که بالغ بر 647 بیت شعر دارد و در آن غزلها و تغزلهای لطیف وجود دارد. <ref> فرهنگ معین.</ref> اشعارش به سادگی و روانی ممتاز است، وی مذهب تشیع داشته و در اشعار خود به این معنی اشاره کرده است.
'''ادیب صابر ترمذی‌''' از شاعران ایرانی قرن ششم است.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = ادیب صابر ترمذی‌
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              = شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی
| زمینه فعالیت          =
| ملیت                  =
| تاریخ تولد            = نیمه اول قرن ششم  
| محل تولد                = ترمذ
| والدین                = 
| تاریخ مرگ             = 546 ه.ق
| محل مرگ                = جیحون
| علت مرگ                = غرق شدن
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =
|مذهب                   = تشیع
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            =
|کتاب‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار             =
|تخلص                    =
|فیلم ساخته بر اساس اثر=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}


==زندگینامه==
شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه اول قرن ششم و از شعرای نامی عهد سلاجقه‌ی بزرگ بود. که اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد، ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو و بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر اختصاص یافت. وقتی سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد او چندی در خوارزم بماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده بود و صابر از آن آگاه شد و به وسیله‌ای سنجر را مطلع کرد و نقشه‌ی اتسز باطل گردید و اتسز دستور داد ادیب صابر را در جیحون غرق کردند. مرگ وی به سال 546 ه.ق بوده است. از دیوان او نسخی در دست است که بالغ بر 647 بیت شعر دارد و در آن غزلها و تغزلهای لطیف وجود دارد. <ref> فرهنگ معین.</ref> اشعارش به سادگی و روانی ممتاز است، وی مذهب تشیع داشته و در اشعار خود به این معنی اشاره کرده است.
==اشعار==
===شعر1===
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| فنا و آتش ازو خیزد و ز بیم فناسکندرش طلبید و خضر رسید به کام }}
{{ب| فنا و آتش ازو خیزد و ز بیم فنا|سکندرش طلبید و خضر رسید به کام }}


{{ب| اگر میانه‌ی او راه خشک یافت کلیم‌ز بیم او پسرِ نوح کوه یافت مقام }}
{{ب| اگر میانه‌ی او راه خشک یافت کلیم‌|ز بیم او پسرِ نوح کوه یافت مقام }}


{{ب| به کربلا چو دهان حسین ازو نچشیدهمی دهند زبانها یزید را دشنام <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 157.</ref> }}
{{ب| به کربلا چو دهان حسین ازو نچشید|همی دهند زبانها یزید را دشنام <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 157.</ref> }}
{{پایان شعر}}




{{ب| اگر به زیر رکاب حسین او بودی‌به دست فتح گرفتی عنان لشکر شام <ref>همان؛ ص 159.</ref> }}


===شعر2===
{{شعر}}
{{ب| اگر به زیر رکاب حسین او بودی‌|به دست فتح گرفتی عنان لشکر شام <ref>همان؛ ص 159.</ref> }}
{{پایان شعر}}


{{ب| مشکن دل <ref> مشکن دل: دل‌شکسته مباش.</ref> ار چه عهد تو بشکست روزگارکی داشت عهد نیک بر اهل زمین زَمَن }}


{{ب| از اختران مرادِ که بودست مستمروز روزگار کار که رفست بر سَنَن <ref> بر سنن: علی سنن واحد- بر یک طریقه.</ref> }}


{{ب| بی‌رایضان <ref> رایض: رام کننده ستوران.</ref> حکم و قضا رام کی شونداین مرکبانِ روز و شب ما به هان و هن }}
{{ب| دانی که بر علی و حسن و حسین چه کردعهد بد زمانه چه در سِرّ و چه در عَلَن <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 232.</ref> }}


===شعر3===
{{شعر}}
{{ب| مشکن دل <ref> مشکن دل: دل‌شکسته مباش.</ref> ار چه عهد تو بشکست روزگار|کی داشت عهد نیک بر اهل زمین زَمَن }}


{{ب| از اختران مرادِ که بودست مستمر|وز روزگار کار که رفست بر سَنَن <ref> بر سنن: علی سنن واحد- بر یک طریقه.</ref> }}


{{ب| بی‌رایضان <ref> رایض: رام کننده ستوران.</ref> حکم و قضا رام کی شوند|این مرکبانِ روز و شب ما به هان و هن }}


{{ب| دانی که بر علی و حسن و حسین چه کرد|عهد بد زمانه چه در سِرّ و چه در عَلَن <ref>دیوان ادیب صابر؛ ص 232.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==

نسخهٔ ‏۲۹ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۰۱

ادیب صابر ترمذی‌ از شاعران ایرانی قرن ششم است.

ادیب صابر ترمذی‌
نام اصلی شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی
زادروز نیمه اول قرن ششم
ترمذ
مرگ 546 ه.ق
جیحون
علت مرگ غرق شدن


زندگینامه

شهاب الدّین شرف الادباء ادیب صابر بن اسماعیل ترمذی، شاعر مشهور ایرانی نیمه اول قرن ششم و از شعرای نامی عهد سلاجقه‌ی بزرگ بود. که اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد، ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو و بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر اختصاص یافت. وقتی سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد او چندی در خوارزم بماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده بود و صابر از آن آگاه شد و به وسیله‌ای سنجر را مطلع کرد و نقشه‌ی اتسز باطل گردید و اتسز دستور داد ادیب صابر را در جیحون غرق کردند. مرگ وی به سال 546 ه.ق بوده است. از دیوان او نسخی در دست است که بالغ بر 647 بیت شعر دارد و در آن غزلها و تغزلهای لطیف وجود دارد. [۱] اشعارش به سادگی و روانی ممتاز است، وی مذهب تشیع داشته و در اشعار خود به این معنی اشاره کرده است.

اشعار

شعر1

فنا و آتش ازو خیزد و ز بیم فنا سکندرش طلبید و خضر رسید به کام
اگر میانه‌ی او راه خشک یافت کلیم‌ ز بیم او پسرِ نوح کوه یافت مقام
به کربلا چو دهان حسین ازو نچشید همی دهند زبانها یزید را دشنام [۲]


شعر2

اگر به زیر رکاب حسین او بودی‌ به دست فتح گرفتی عنان لشکر شام [۳]



شعر3

مشکن دل [۴] ار چه عهد تو بشکست روزگار کی داشت عهد نیک بر اهل زمین زَمَن
از اختران مرادِ که بودست مستمر وز روزگار کار که رفست بر سَنَن [۵]
بی‌رایضان [۶] حکم و قضا رام کی شوند این مرکبانِ روز و شب ما به هان و هن
دانی که بر علی و حسن و حسین چه کرد عهد بد زمانه چه در سِرّ و چه در عَلَن [۷]

منابع

دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 749.

پی نوشت

  1. فرهنگ معین.
  2. دیوان ادیب صابر؛ ص 157.
  3. همان؛ ص 159.
  4. مشکن دل: دل‌شکسته مباش.
  5. بر سنن: علی سنن واحد- بر یک طریقه.
  6. رایض: رام کننده ستوران.
  7. دیوان ادیب صابر؛ ص 232.