شبث بن ربعى

فرمانده نیروهاى پیادۀ عمر سعد در کربلا.وى از طایفۀ بنى تمیم و از جمله کسانى بود که به حسین بن على«ع»نامه براى آمدن به کوفه نوشته بود.گرچه وى از چهره‌هاى معروف کوفه و در ابتدا از یاران على«ع»بود و حضرت او را همراه«عدىّ بن حاتم»نزد معاویه فرستاد و در جنگ صفّین هم در رکاب امیر المؤمنین بود،لیکن در مسیر حرکت به سوى نهروان،همراه چند نفر دیگر سر از اطاعت آن حضرت بازتافتند و به خوارج پیوستند.على«ع»از آیندۀ او خبر داده بود و به او و عمرو بن حریث فرمود:به خدا قسم شما دو نفر با فرزندم حسین«ع»خواهید جنگید. روز عاشورا نیز امام حسین«ع»در اوّلین سخنرانى مفصّل خویش خطاب به کوفیان از او هم نام برد و در اتمام حجّتى که با آنان داشت و سخنان او را قطع مى‌کردند و گوش نمى‌دادند،از جمله فرمود:

«...یا شبث بن ربعى و یا...أ لم تکتبوا الىّ ان قد أینعت الثّمار و اخضرّ الجناب و انّما تقدم على جند لک مجنّدة؟...» اى شبث بن ربعى و...مگر شما به من ننوشتید که میوه‌ها رسیده و اطراف سر سبز است،اگر بیایى لشکریانى مجهّز براى تو آماده است؟

شبث بن ربعى از چهره‌هاى متلوّن تاریخ بود.هم در قتل حسین بن على«ع»شرکت داشت و پس از عاشورا مسجدى در کوفه تجدید بنا کرد،به شکرانۀ و خوش‌حالى از کشته شدن حسین«ع»،سپس همراه مختار،به خونخواهى حسین بن على«ع»پرداخت و رئیس پلیس مختار شد،سپس در کشتن مختار هم حضور داشت.پیشتر با سجاح(مدعى دروغین نبوّت)همکارى داشت،مسلمان شد،بر ضدّ عثمان شورید،توبه کرد و از خوارج شد.به جاى بیعت با على«ع»با یک سوسمار بیعت کرد و مى‌گفت با هم برابرند! این مرد بد دل و خبیث،سرانجام در سنّ هشتاد سالگى در کوفه در گذشت.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 241-242.