۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
در دوره قاجار نیز مرثیه سرایی رونق فراوان داشت. از بین شاهان قاجار، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه بیش از دیگران به برگزاری سوگواری‌های مذهبی و ترویج مرثیه سرای اهتمام داشتند. آن دو خود نیز مرثیه‌هایی مذهبی می‌سرودند. همچنین در آن دوره برخی از علما و روحانیان به سرودن مرثیه پرداختند. از مرثیه سرایان دوره قاجار می‌توان [[وصال شیرازی|وصال شیرازی]]، [[یغماى جندقى|یغمای جندقی]] و [[نیر تبریزى|نیر تبریزی]] را نام برد. در مرثیه‌های عصر قاجار نگاه عرفانی به واقعه کربلا از جمله مضامین محوری است. | در دوره قاجار نیز مرثیه سرایی رونق فراوان داشت. از بین شاهان قاجار، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه بیش از دیگران به برگزاری سوگواری‌های مذهبی و ترویج مرثیه سرای اهتمام داشتند. آن دو خود نیز مرثیه‌هایی مذهبی می‌سرودند. همچنین در آن دوره برخی از علما و روحانیان به سرودن مرثیه پرداختند. از مرثیه سرایان دوره قاجار می‌توان [[وصال شیرازی|وصال شیرازی]]، [[یغماى جندقى|یغمای جندقی]] و [[نیر تبریزى|نیر تبریزی]] را نام برد. در مرثیه‌های عصر قاجار نگاه عرفانی به واقعه کربلا از جمله مضامین محوری است. | ||
در دوره پهلوی، به موازات گسترش مبارزات ضد حکومتی نیروهای مذهبی، مضامین سیاسی و مبارزاتی به مرثیه‌ها راه یافت و برخی شاعران به سرودن مرثیه‌هایی با مضمون تطبیق واقعه عاشورا و مبارزات علیه حکومت پهلوی پرداختند. همچنین از آن دوره به بعد برخی شاعران از زبان و قالب‌های شعری نو در سرودن مرثیه استفاده کردند که خط خون سروده علی موسوی گرمارودی نمونه شاخص این مرثیه‌ها نواست. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به خصوص در دوره جنگ ایران و عراق، متأثر از فضای سیاسی کشور، مضامین جدیدی نظیر مناسبت‌های انقلابی و سیاسی نیز به مرثیه‌ها راه یافتند. از مرثیه سرایان معاصر، [[خوشدل تهرانی|علی اکبر خوشدل تهرانی]]، [[ذبیح الله صاحبکاری|ذبیح‌الله صاحبکار]] (سهی)، حبیب‌الله چایچیان (حسان)، [[غلامرضا سازگار]] و [[علی انسانی|علی انسانی]] را می‌توان نام برد. | در دوره پهلوی، به موازات گسترش مبارزات ضد حکومتی نیروهای مذهبی، مضامین سیاسی و مبارزاتی به مرثیه‌ها راه یافت و برخی شاعران به سرودن مرثیه‌هایی با مضمون تطبیق واقعه عاشورا و مبارزات علیه حکومت پهلوی پرداختند. همچنین از آن دوره به بعد برخی شاعران از زبان و قالب‌های شعری نو در سرودن مرثیه استفاده کردند که خط خون سروده [[علی موسوی گرمارودی]] نمونه شاخص این مرثیه‌ها نواست. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به خصوص در دوره جنگ ایران و عراق، متأثر از فضای سیاسی کشور، مضامین جدیدی نظیر مناسبت‌های انقلابی و سیاسی نیز به مرثیه‌ها راه یافتند. از مرثیه سرایان معاصر، [[خوشدل تهرانی|علی اکبر خوشدل تهرانی]]، [[ذبیح الله صاحبکاری|ذبیح‌الله صاحبکار]] (سهی)، حبیب‌الله چایچیان (حسان)، [[غلامرضا سازگار]] و [[علی انسانی|علی انسانی]] را می‌توان نام برد. | ||
گرچه مرثیه را غالبا معادل سوگ سروده می‌دانند اما گاهی به نثر هم قطعات رثایی دیده می‌شود؛ مانند مرثیه منثور بهاءالدین محمدبن مؤید بغدادی در مرگ سلطان جلال‌الدین خوارزم‌شاه. مرثیه‌های منثور در دوره معاصر رونق یافته‌اند و گاه در قالب‌های داستانی نیز خلق شده‌اند. برزیگران دشت خون و مرثیه‌ای که ناسروده ماند هر دو از پرویز خرسند و کشتی پهلو گرفته از سید مهدی شجاعی را نمونه‌هایی از مرثیه مذهبی به نثر در دوره معاصر می‌توان ذکر کرد. | گرچه مرثیه را غالبا معادل سوگ سروده می‌دانند اما گاهی به نثر هم قطعات رثایی دیده می‌شود؛ مانند مرثیه منثور بهاءالدین محمدبن مؤید بغدادی در مرگ سلطان جلال‌الدین خوارزم‌شاه. مرثیه‌های منثور در دوره معاصر رونق یافته‌اند و گاه در قالب‌های داستانی نیز خلق شده‌اند. برزیگران دشت خون و مرثیه‌ای که ناسروده ماند هر دو از پرویز خرسند و کشتی پهلو گرفته از سید مهدی شجاعی را نمونه‌هایی از مرثیه مذهبی به نثر در دوره معاصر می‌توان ذکر کرد. | ||