۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:سقایی.jpg|بندانگشتی|سقایی در آیین عزاداری محرم]] | |||
'''سقایی'''، از آیین‌های [[عزاداری]] و [[مناقب خوانی|منقبت خوانی]] به ویژه در عزاداری [[عاشورا]] می‌باشد. | '''سقایی'''، از آیین‌های [[عزاداری]] و [[مناقب خوانی|منقبت خوانی]] به ویژه در عزاداری [[عاشورا]] می‌باشد. | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۹: | ||
همچنین در منابع به عارفان نامداری بر می‌خوریم که به سقایت اشتغال داشته‌اند. از جمله درویش بهرام سقا که در دهلی و سرندیب سقایی می‌کرد و باباکلبعلی از دوره صفوی و نور علی شاه علی شاه اصفهانی از دوره قاجار که هر دو در عتبات عراق سقایی می‌کرده‌اند. داستانهایی نیز از سقایت بایزیدبسطامی در محضر امام صادق (ع) نقل میشود که از نظر تاریخی امکان وقوع نداشته است. | همچنین در منابع به عارفان نامداری بر می‌خوریم که به سقایت اشتغال داشته‌اند. از جمله درویش بهرام سقا که در دهلی و سرندیب سقایی می‌کرد و باباکلبعلی از دوره صفوی و نور علی شاه علی شاه اصفهانی از دوره قاجار که هر دو در عتبات عراق سقایی می‌کرده‌اند. داستانهایی نیز از سقایت بایزیدبسطامی در محضر امام صادق (ع) نقل میشود که از نظر تاریخی امکان وقوع نداشته است. | ||
نخستین سندی که حاکی از ارتباط سقایت اهل فتوت با آیین سقایی عاشورا است، فتوت نامه سلطانی از اوایل سده دهم هجری است. براساس این کتاب معلوم میشود لااقل در سده‌های نهم و دهم هجری سقایت هم با واقعه عاشورا مربوط و هم در بردارنده سنت مدح و منقبت خوانی پیامبر و [[اهل بیت (ع)|اهل بیت]] او بوده است. کاشفی در این کتاب مینویسد: «پس هرکه امروز به عشق شهیدان کربلا سقایی میکند به متابعت و موافقت عباس علی است و پیشرو سقایان امت، اوست و هر که این معنی نداند او را سقایی مسلم نیست». وی سقایان را دسته‌ای از مداحان میداند و شروط دهگانه‌ای برای سقا ذکر میکند که برخی شان نمایانگر بعد آیینی سقایی است. در فتوت نامه سقایان که احتمالا از اوایل دوره صفوی یا پیش از آن بر جا مانده نیز به ارتباط وثیق سقایی و واقعه عاشورا اشاره شده‌است. | نخستین سندی که حاکی از ارتباط سقایت اهل فتوت با آیین سقایی عاشورا است، فتوت نامه سلطانی از اوایل سده دهم هجری است. براساس این کتاب معلوم میشود لااقل در سده‌های نهم و دهم هجری سقایت هم با واقعه عاشورا مربوط و هم در بردارنده سنت مدح و منقبت خوانی پیامبر و [[اهل بیت (ع)|اهل بیت]] او بوده است. کاشفی در این کتاب مینویسد: «پس هرکه امروز به عشق شهیدان کربلا سقایی میکند به متابعت و موافقت [[عباس ابن علی(ع)|عباس علی]] است و پیشرو سقایان امت، اوست و هر که این معنی نداند او را سقایی مسلم نیست». وی سقایان را دسته‌ای از مداحان میداند و شروط دهگانه‌ای برای سقا ذکر میکند که برخی شان نمایانگر بعد آیینی سقایی است. در فتوت نامه سقایان که احتمالا از اوایل دوره صفوی یا پیش از آن بر جا مانده نیز به ارتباط وثیق سقایی و واقعه عاشورا اشاره شده‌است. | ||
برخی منابع دوره صفوی نشان میدهند که در آن دوره سقایان نوآموز و تازه کاران موظف بوده‌اند یک بار از عصر روز نهم محرم تا دو ساعت پس از ظهر عاشورا با خیک پر ریگ به وزن 45 من و زنجیز در پا در شهر گردش کنند و به ذکر انبیا و اولیای شهدای کربلا بپردازند. تا به منصب سقایی نایل گردند و آنگاه لباس خاصی که «وصله سقایی» نامیده شده و اجزایی چون لنگ، قنطوره، رشته و بازو مهره را شامل می‌شد، از دست پیر خود دریافت کنند. اسنادی نیز وجود دارد که نشان دهنده ادامه سنت سقایی نزد اهل فتوت و دراویش دوره گرد پس از دوره صفوی است. | برخی منابع دوره صفوی نشان میدهند که در آن دوره سقایان نوآموز و تازه کاران موظف بوده‌اند یک بار از عصر روز نهم محرم تا دو ساعت پس از ظهر عاشورا با خیک پر ریگ به وزن 45 من و زنجیز در پا در شهر گردش کنند و به ذکر انبیا و اولیای شهدای کربلا بپردازند. تا به منصب سقایی نایل گردند و آنگاه لباس خاصی که «وصله سقایی» نامیده شده و اجزایی چون لنگ، قنطوره، رشته و بازو مهره را شامل می‌شد، از دست پیر خود دریافت کنند. اسنادی نیز وجود دارد که نشان دهنده ادامه سنت سقایی نزد اهل فتوت و دراویش دوره گرد پس از دوره صفوی است. | ||