۸۹۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «نسخه '''تعزیه شبیخون شب عاشورا''' از تعزیه‌های قدیمی ایرانی است. ==ش...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== شرح مجلس == | == شرح مجلس == | ||
[[شب عاشورا]]<nowiki/>ست. خیمه‌های دشمنان در سویی، خیمه‌های امام حسین و یارانش در سویی دیگر قرار دارند. یاران حسین، عباس، اکبر، قاسم، زینب، کلثوم و سکینه بی‌تابند. زینب خواب شومی می‌بیند و بیدار می‌شود و با امام در میان می‌گذارد و واقعه فردا را از تعبیر خواب و نیز از میان دو انگشت اشاره و میانی امام حسین باز می‌بیند. شمر نیز ماموریت می‌یابد که با حضرت عباس مذاکره و شاید او را تطمیع کند که نتیجه‌ای نمی‌گیرد و از سوی دیگر، یاران حسین به پاسداری خیمه‌ها می‌پردازند که شبیخون زده نشود و بالاخره فرصت جنگ به فردا موکول گردد و مهاجرین و انصار در دل شب امام حسین و خاندانش را ترک می‌کنند و می‌روند و فقط امام حسین می‌ماند و یاران وفادارش. | [[شب عاشورا]]<nowiki/>ست. خیمه‌های دشمنان در سویی، خیمه‌های [[امام حسین(ع)|امام حسین]] و یارانش در سویی دیگر قرار دارند. یاران حسین، عباس، اکبر، قاسم، زینب، کلثوم و سکینه بی‌تابند. زینب خواب شومی می‌بیند و بیدار می‌شود و با امام در میان می‌گذارد و واقعه فردا را از تعبیر خواب و نیز از میان دو انگشت اشاره و میانی امام حسین باز می‌بیند. شمر نیز ماموریت می‌یابد که با [[حضرت عباس]] مذاکره و شاید او را تطمیع کند که نتیجه‌ای نمی‌گیرد و از سوی دیگر، یاران حسین به پاسداری خیمه‌ها می‌پردازند که شبیخون زده نشود و بالاخره فرصت جنگ به فردا موکول گردد و مهاجرین و انصار در دل شب امام حسین و خاندانش را ترک می‌کنند و می‌روند و فقط امام حسین می‌ماند و یاران وفادارش. | ||
==بخشی از تعزیه== | ==بخشی از تعزیه== | ||
پس از آنکه زینب خواب می‌بیند و امام حسین ایشان را آرام می‌کنند و حضرت عباس دعوت‌نامه شمر را رد می‌کند، جنگ به فردا موکول می‌شود و فقط امام می‌مانند و یاران وفادارش. | پس از آنکه زینب خواب می‌بیند و امام حسین ایشان را آرام می‌کنند و حضرت [[عباس]] دعوت‌نامه شمر را رد می‌کند، جنگ به فردا موکول می‌شود و فقط امام می‌مانند و یاران وفادارش. | ||
امام: | امام: | ||
{| | {| | ||
|ای چرخ دون‌پرست ز دستت هزار داد | |||
|ای چرخ دون‌پرست ز دستت هزار داد | |||
| | | | ||
|تا کی کشم ز دست تو من آه از نهاد؟ | |تا کی کشم ز دست تو من آه از نهاد؟ | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۵: | ||
|وارون نمی‌شوی تو چرا چرخ از عناد؟ | |وارون نمی‌شوی تو چرا چرخ از عناد؟ | ||
|- | |- | ||
|از گردش تو خانه دین مندم شده | |از گردش تو خانه دین مندم شده | ||
| | | | ||
|اف بر تو و به گردش وارونه تو باد | |اف بر تو و به گردش وارونه تو باد | ||
|} | |} | ||
عباس: | عباس: | ||
{| | {| | ||
|ای آسمان بس است ترا کینه و عناد | |||
|ای آسمان بس است ترا کینه و عناد | |||
| | | | ||
|از جور اهل کینه و از زاده زیاد | |از جور اهل کینه و از زاده زیاد | ||
|- | |- | ||
|وارون چرا نمی‌شوی ای چرخ از جفا | |وارون چرا نمی‌شوی ای چرخ از جفا | ||
| | | | ||
|گشته حسین بی‌کس و یاور به کربلا | | گشته حسین بی‌کس و یاور به کربلا | ||
|- | |- | ||
|بی‌رحمیت ز چیست بگو سفله پروا | |بی‌رحمیت ز چیست بگو سفله پروا | ||
| | | | ||
|برزاده رسول و به عباس مبتلا | | برزاده رسول و به عباس مبتلا | ||
|} | |} | ||
علی‌اکبر: | علی‌اکبر: | ||
{| | {| | ||
|یارب برس بداد دل اکبر حزین | |||
|یارب برس بداد دل اکبر حزین | |||
| | | | ||
|بینم چگونه سبط رسول خدا غمین | |بینم چگونه سبط رسول خدا غمین | ||
|- | |- | ||
|از مرقد رسول شدم من ز جور چرخ | |از مرقد رسول شدم من ز جور چرخ | ||
| | | | ||
|آواره از شقاوت این قوم مشرکین | | آواره از شقاوت این قوم مشرکین | ||
|- | |- | ||
|فرداست خاک کرب‌وبلا لاله‌گون شود | |فرداست خاک کرب‌وبلا لاله‌گون شود | ||
| | | | ||
|از خون حلق زاده زهرا امام دین | |از خون حلق زاده زهرا امام دین | ||
|} | |} | ||
قاسم: | قاسم: | ||
{| | {| | ||
|ای چرخ کج روش به یتیمان چه می‌کنی؟ | |||
|ای چرخ کج روش به یتیمان چه می‌کنی؟ | |||
| | | | ||
|از کرده تو خاک زمانه به سر کنم | |از کرده تو خاک زمانه به سر کنم | ||
|- | |- | ||
|بابم حسن بکشتی و کردی یتیم مرا | |بابم حسن بکشتی و کردی یتیم مرا | ||
| | | | ||
|تا کی کشم غم پدر و دیده تر کنم | |تا کی کشم غم پدر و دیده تر کنم | ||
|- | |- | ||
|گردم اگر شهید به جنت به باغ خلد | |گردم اگر شهید به جنت به باغ خلد | ||
| | | | ||
|روشن دو چشم خود ز جمال پدر کنم | |روشن دو چشم خود ز جمال پدر کنم | ||
|} | |} | ||
زینب: | زینب: | ||
{| | {| | ||
|ای اسمان چگونه حسین را نظر کنم | |||
|ای اسمان چگونه حسین را نظر کنم | |||
| | | | ||
|از آه و ناله خون، دل جن و بشر کنم | |از آه و ناله خون، دل جن و بشر کنم | ||
|- | |- | ||
|بنگر به نور چشم ترت ای شه نجف | |بنگر به نور چشم ترت ای شه نجف | ||
| | | | ||
|از بی کسیش آتش دل شعله‌ور کنم | |از بی کسیش آتش دل شعله‌ور کنم | ||
|- | |- | ||
|فرداست سرو نورس بستان فاطمه | |فرداست سرو نورس بستان فاطمه | ||
| | | | ||
|افتد ز پا و از غم او دیده تر کنم | |افتد ز پا و از غم او دیده تر کنم | ||
|} | |} | ||
کلثوم: | کلثوم: | ||
{| | {| | ||
|یا رب نگر به دیده کلثوم اشکبار | |||
|یا رب نگر به دیده کلثوم اشکبار | |||
| | | | ||
|ریزم ز جور چرخ به سر خاک روزگار | |ریزم ز جور چرخ به سر خاک روزگار | ||
|- | |- | ||
|یا رب ببین به زاده زهرا بدشت کین | |یا رب ببین به زاده زهرا بدشت کین | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۷: | ||
|یکصد هزار نامه نوشتند کوفیان | |یکصد هزار نامه نوشتند کوفیان | ||
| | | | ||
|بر زاده رسول، حسین، شاه تاجدار | | بر زاده رسول، حسین، شاه تاجدار | ||
|- | |- | ||
|کردند از مدینه برونش به صد فریب | |کردند از مدینه برونش به صد فریب | ||
| | | | ||
|آوردنش بدشت بلا بی‌کس و فگار | |آوردنش بدشت بلا بی‌کس و فگار | ||
|} | |} | ||
سکینه: | سکینه: | ||
{| | {| | ||
|بارالها بر من محزون نگر | |بارالها بر من محزون نگر | ||
| | | | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۹: | ||
|لیک داغ باب باشد مشکلم | |لیک داغ باب باشد مشکلم | ||
|} | |} | ||
== منبع == | |||
[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=651859&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author صادق همایونی، تعزیه در ایران، انتشارات نوید شیراز، ص 827-875] | |||
[[رده:نسخه تعزیه]] | |||
[[رده:آیین‌ها]] | |||
[[رده:آیین‌ها در ماه محرم]] | |||
[[رده:هنر]] | |||
[[رده:مراسم‌ها]] | |||
[[رده:مراسم‌ها در ماه محرم]] | |||