۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| امضاء =[[پرونده:Naser al-Din Shah Qajar Signature.jpg|بی‌قاب]] | | امضاء =[[پرونده:Naser al-Din Shah Qajar Signature.jpg|بی‌قاب]] | ||
}} | }} | ||
'''ناصرالدین شاه قاجار''' (۱۲۱۰ ه. ش - ۱۲۷۵ ه. ش) چهارمین پادشاه شاه از دودمان قاجار، از مرثیه سریان ایرانی است. | '''ناصرالدین شاه قاجار''' (۱۲۱۰ ه. ش - ۱۲۷۵ ه. ش) چهارمین پادشاه شاه از دودمان قاجار، از [[مرثیه]] سریان ایرانی است. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
ناصرالدین شاه معروف به «قبلهٔ عالم»، «سلطان صاحبقران» و بعد «شاهِ‌شهید» در 25 تیر ماه ۱۲۱۰ ه. ش در توابع اسکو در تبریز به دنیا آمد. وی از جمله شاعرانی بود که به نقاشی هم علاقه‌مند بود و دیوانی از او برجای مانده‌است. او به رسم تفنن در این دو رده هنرى آثارى پدید آورده‌است.ناصرالدین شاه اشعاری درباره امام حسین(ع) نیز سروده‌است. وى در هفدهم ذیقعدۀ سال ۱۳۱۳ ه. ق توسط میرزا رضا کرمانى کشته‌شد.<ref>تاریخ کامل ایران، دکتر عبد الله رازى، تهران، نشر اقبال، چاپ چهارم، سال ۱۳۶۲، ص ۵۲۶.</ref> | ناصرالدین شاه معروف به «قبلهٔ عالم»، «سلطان صاحبقران» و بعد «شاهِ‌شهید» در 25 تیر ماه ۱۲۱۰ ه. ش در توابع اسکو در تبریز به دنیا آمد. وی از جمله شاعرانی بود که به نقاشی هم علاقه‌مند بود و دیوانی از او برجای مانده‌است. او به رسم تفنن در این دو رده هنرى آثارى پدید آورده‌است.ناصرالدین شاه اشعاری درباره [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] نیز سروده‌است. وى در هفدهم ذیقعدۀ سال ۱۳۱۳ ه. ق توسط میرزا رضا کرمانى کشته‌شد.<ref>تاریخ کامل ایران، دکتر عبد الله رازى، تهران، نشر اقبال، چاپ چهارم، سال ۱۳۶۲، ص ۵۲۶.</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
آثار منظوم معدودى که از وى در تذکره‌هاى فارسى آمده‌است عموما در سبک عراقى سروده شده و از ضوابط این سبک شعرى پیروى مى‌کند. به جز مثنوى ماتمى او در رثاى [[علی اصغر (ع)|حضرت على اصغر(ع)]] که بازتاب نسبتا فراگیرى داشته‌است، اثر منظوم دیگرى از او به ثبت نرسیده‌است. با این حال رویکرد امثال او که در رأس هرم قدرت و حکومت قرار داشته‌اند به مقوله‌هاى آیینى، موجب پدید آمدن آثار منظوم بسیارى در دو زمینۀ ماتمى و مناقبى شده و در طول دورۀ ناصرى نیز (حدود ۵۰ سال) اشعار آیینى فراوانى به ثبت رسیده که سرایندگان آن‌ها غالبا با دربار ناصرى بى‌ارتباط نبوده‌اند. | آثار منظوم معدودى که از وى در تذکره‌هاى فارسى آمده‌است عموما در سبک عراقى سروده شده و از ضوابط این سبک شعرى پیروى مى‌کند. به جز مثنوى ماتمى او در رثاى [[علی اصغر (ع)|حضرت على اصغر(ع)]] که بازتاب نسبتا فراگیرى داشته‌است، اثر منظوم دیگرى از او به ثبت نرسیده‌است. با این حال رویکرد امثال او که در رأس هرم قدرت و حکومت قرار داشته‌اند به مقوله‌هاى آیینى، موجب پدید آمدن آثار منظوم بسیارى در دو زمینۀ ماتمى و مناقبى شده و در طول دورۀ ناصرى نیز (حدود ۵۰ سال) اشعار آیینى فراوانى به ثبت رسیده که سرایندگان آن‌ها غالبا با دربار ناصرى بى‌ارتباط نبوده‌اند. | ||
تذکره‌نویسان این رباعى را به او نسبت داده‌اند که به هنگام تشرف به حرم امام حسین(ع) بالبداهه سروده‌است: | تذکره‌نویسان این رباعى را به او نسبت داده‌اند که به هنگام تشرف به [[حرم امام حسین (ع)|حرم امام حسین(ع)]] بالبداهه سروده‌است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| اسکندر و من، اى شه معبود صفات | در سیر جهان صرف نمودیم اوقات }} | {{ب| اسکندر و من، اى شه معبود صفات | در سیر جهان صرف نمودیم اوقات }} | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==اشعار== | ==اشعار== | ||
تنها مرثیۀ عاشورایى که از وى در اختیار داریم، مثنوى کوتاهى است که در رثاى حضرت على اصغر(ع) سروده شده که داراى صبغۀ بیدلانه و عرفانى است: | تنها مرثیۀ [[عاشورا|عاشورایى]] که از وى در اختیار داریم، مثنوى کوتاهى است که در رثاى حضرت على اصغر(ع) سروده شده که داراى صبغۀ بیدلانه و عرفانى است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| عشقبازى کار هر شیاد نیست | این شکار دام هر صیاد نیست }} | {{ب| عشقبازى کار هر شیاد نیست | این شکار دام هر صیاد نیست }} | ||