۹٬۵۴۶
ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
}} | }} | ||
عبد الرّحمن | '''عبد الرّحمن الشّرقاوی'''، نویسنده و ادیب معاصر است. | ||
== زندگینامه == | |||
عبدالرحمان الشرقای به سال 1920 میلادی در روستای «الدلاتون» در کشور مصر به دنیا آمد، و از دانشگاه حقوق در سال 1943 میلادی فارغ التحصیل شد؛ دو سال به عنوان وکیل و چند سال به عنوان بازرس وزارت معارف به کار مشغول گردید. از مهمترین آثار او: «علی امام المتقین» «الفتی مهران» و «فتح عکّا» را میتوان نام برد. | |||
عبد الرحمن به نوشتن نمایشنامه پرداخت. امّا در نمایشنامه خود به شعر روی آورد. البتّه شعر نمایشی که به مرور زمان خود را در تغییر اسلوب شعری و فاصله گرفتن از شعر غنایی تثبیت نموده بود و شعر آزاد را که بستر مناسبتری برای القاء مفاهیم درامی بود برگزید، و بدینگونه این نوع ادبی در میان ادبای عرب پذیرفته شد و بدون شک عبد الرحمان الشرقاوی نقش عمدهای را در این تحول و شکوفایی ایفا نمود. نمایشنامهی مشهور او «الحسین تأثرا شهیدا» نام دارد. جنبهی سیاسی اجتماعی کاملا غالب است. و شاعر تلاش میکند برای مشکلات عصر خویش از طریق قصّه و نمایش راه حل ارائه نماید. | عبد الرحمن به نوشتن نمایشنامه پرداخت. امّا در نمایشنامه خود به شعر روی آورد. البتّه شعر نمایشی که به مرور زمان خود را در تغییر اسلوب شعری و فاصله گرفتن از شعر غنایی تثبیت نموده بود و شعر آزاد را که بستر مناسبتری برای القاء مفاهیم درامی بود برگزید، و بدینگونه این نوع ادبی در میان ادبای عرب پذیرفته شد و بدون شک عبد الرحمان الشرقاوی نقش عمدهای را در این تحول و شکوفایی ایفا نمود. نمایشنامهی مشهور او «الحسین تأثرا شهیدا» نام دارد. جنبهی سیاسی اجتماعی کاملا غالب است. و شاعر تلاش میکند برای مشکلات عصر خویش از طریق قصّه و نمایش راه حل ارائه نماید. | ||
خط ۵۸: | خط ۶۱: | ||
نمایشنامه شرقاوی در سالهای شکست عبد الناصر نوشته شده از همینروست که مؤلف احساس میکند جامعهاش به الگوهایی نیاز دارد که قهرمانی، شرافت و فداکاری را از آنان بیاموزد و با ورود در معرکههای جانکاه ارزشها و فضایل را حیاتی دوباره بخشد. <ref>همانجا.</ref> | نمایشنامه شرقاوی در سالهای شکست عبد الناصر نوشته شده از همینروست که مؤلف احساس میکند جامعهاش به الگوهایی نیاز دارد که قهرمانی، شرافت و فداکاری را از آنان بیاموزد و با ورود در معرکههای جانکاه ارزشها و فضایل را حیاتی دوباره بخشد. <ref>همانجا.</ref> | ||
از سوی دیگر شیوه نقل و روایی از امور مشهور در این نمایشنامه است و شرقاوی با هنرمندی تمام، اشعار خود را با این روایات هماهنگ میسازد، بهگونهای که با توجه به همسانی موسیقی و هموزنی اشعار با روایات، تشخیص نصّ روایی از بقیّهی اشعار دشوار میباشد. شرقاوی در تبیین شخصیت و حرکت امام حسین (ع) بسیار موفق بود و باوجود اینکه از زمرهی نویسندگان اهل سنّت است، روح شیعی و پیامهای بنیادین امام را در بسیاری از مواضع به خوبی دریافته و با زیبایی به خواننده منتقل نموده است. دکتر عبد العزیز الموافی، پیام و محور اصلی نمایشنامه را بدینگونه میبیند «قضیه اساسی که بر این نمایشنامه حاکم است و حسین «رض» به خاطر آن جهاد کرد، و برای برپایی آن خون شریفش را اهدا نمود، جنگ و جانفشانی برای احیای این سخن است که حکومت براساس امامت باشد نه وراثت.» <ref>همان؛ ص 84.</ref> | از سوی دیگر شیوه نقل و روایی از امور مشهور در این نمایشنامه است و شرقاوی با هنرمندی تمام، اشعار خود را با این روایات هماهنگ میسازد، بهگونهای که با توجه به همسانی موسیقی و هموزنی اشعار با روایات، تشخیص نصّ روایی از بقیّهی اشعار دشوار میباشد. شرقاوی در تبیین شخصیت و حرکت [[امام حسین (ع)]] بسیار موفق بود و باوجود اینکه از زمرهی نویسندگان اهل سنّت است، روح شیعی و پیامهای بنیادین امام را در بسیاری از مواضع به خوبی دریافته و با زیبایی به خواننده منتقل نموده است. دکتر عبد العزیز الموافی، پیام و محور اصلی نمایشنامه را بدینگونه میبیند «قضیه اساسی که بر این نمایشنامه حاکم است و حسین «رض» به خاطر آن جهاد کرد، و برای برپایی آن خون شریفش را اهدا نمود، جنگ و جانفشانی برای احیای این سخن است که حکومت براساس امامت باشد نه وراثت.» <ref>همان؛ ص 84.</ref> | ||
باید توجه داشت که برخلاف شیوهی رایج در اشعار عرب، شعر نمایشی فاقد جنبهی غنایی یا به زبان دیگر از این جنبه کم بهره است. شعر نمایشی شعر گفتگو و حرکت است؛ اعمال، رفتار و حرکت بازیگر مکمل شعر و الفاظ میباشد. از دیگر ویژگیهای شعر نمایشی همراهی و آمیختگی آن با درگیری و جدال است. درگیری، روح نمایشنامه یا به عبارت بهتر، جوهرهی آن است. | باید توجه داشت که برخلاف شیوهی رایج در اشعار عرب، شعر نمایشی فاقد جنبهی غنایی یا به زبان دیگر از این جنبه کم بهره است. شعر نمایشی شعر گفتگو و حرکت است؛ اعمال، رفتار و حرکت بازیگر مکمل شعر و الفاظ میباشد. از دیگر ویژگیهای شعر نمایشی همراهی و آمیختگی آن با درگیری و جدال است. درگیری، روح نمایشنامه یا به عبارت بهتر، جوهرهی آن است. | ||
خط ۶۴: | خط ۶۷: | ||
عناصر مؤثر دیگر که در شعر و نمایش مشترک است تخیّل میباشد که از ارکان اصل جاذبه و ابداع در شعر و نمایش به حساب میآید و عاطفه را که لازمهی تأثیرگذاری این دو فن بر مخاطب میشمارند این دو فن در نمایشنامههای تراژدی به وضوح جلوهگری میکند. | عناصر مؤثر دیگر که در شعر و نمایش مشترک است تخیّل میباشد که از ارکان اصل جاذبه و ابداع در شعر و نمایش به حساب میآید و عاطفه را که لازمهی تأثیرگذاری این دو فن بر مخاطب میشمارند این دو فن در نمایشنامههای تراژدی به وضوح جلوهگری میکند. | ||
== نمونه اشعار == | |||
روح نمایش درگیری و کشمکش است. این درگیری در تراژدی به اوج میرسد و در اشعار حماسی تأثیر فوقالعادهای بر مخاطب به جای میگذارد و این هر دو در نمایشنامه منظوم شرقاوی درآمیخته و جلوهای خاص به نمایش بخشیده است. | روح نمایش درگیری و کشمکش است. این درگیری در تراژدی به اوج میرسد و در اشعار حماسی تأثیر فوقالعادهای بر مخاطب به جای میگذارد و این هر دو در نمایشنامه منظوم شرقاوی درآمیخته و جلوهای خاص به نمایش بخشیده است. | ||
خط ۶۹: | خط ۷۳: | ||
از لحظهی آغازین برخورد حرّ با امام حسین (ع): | از لحظهی آغازین برخورد [[حر بن یزید ریاحی|حرّ]] با امام حسین (ع): | ||
خط ۲۲۲: | خط ۲۲۶: | ||
«فادرکوا ثار الشّهید»، «ثورة» و «شهادة» را دریابید! <ref> امام حسین (ع) در شعر معاصر عربی.</ref> | «فادرکوا ثار الشّهید»، «ثورة» و «شهادة» را دریابید! <ref> امام حسین (ع) در شعر معاصر عربی.</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج1، ص: 630-634. | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج1، ص: 630-634.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
خط ۲۳۷: | خط ۲۳۶: | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
[[رده:شاعران عرب]] | [[رده:شاعران عرب]] | ||
<references /> |