حافظ برسی حلی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۱۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
حافظ شیخ رضی الدّین رجب برسی حلّی، از علمای شیعه در قرن نهم هجری می‌باشد. از زندگانی او اطّلاع چندانی در دست نیست. ولی آثار ارزشمند او نشانگر شخصیت ممتاز و مقام والای او در علم و عرفان و ادب می‌باشد. محل تولّد او را برس <ref> قریه‌ای بین کوفه و حلّه.</ref> و مسکن او را در حلّه دانسته‌اند. وی در حدود سال 743 ه. ق متولّد شد. تخلّص خود را «حافظ» نام نهاد.
'''حافظ شیخ رضی الدّین رجب برسی حلّی'''، از علمای شیعه در قرن نهم هجری می‌باشد.  


شیخ حرّ عاملی او را «فاضل، محدث، شاعر و ادیب» توصیف نموده و علّامه امینی گفته است: «از عرفای علمای امامیه و فقهای آنها بوده که از علوم گوناگون بهره داشته و امتیاز او در فن حدیث و پیشتازی او در ادبیات و شعر و خوب سرودن آن، مهارتش در علم حروف و اسرار و استخراج فواید آن، آشکار است، و با همه‌ی اینهاست که کتابهای او را پر از تحقیق و دقت نظر می‌یابی و او را در عرفان و علم حروف شیوه‌های خاصی است. چنانکه در ولایت ائمه (ع) آراء و نقطه‌نظرهایی دارد که برخی از مردمان نمی‌پسندند و از همین‌روی او را به غلوّ و زیاده‌روی نسبت داده‌اند. ولی حق این است که تمامی شئونی را که نامبرده در مورد اهل بیت (ع) اثبات کرده است پایین‌تر از مرتبه‌ی غلو، و غیر از درجه‌ی نبوّت است». حرّ عاملی گفته است: در کتاب «مشارق انوار الیقین او، افراط و زیاده‌روی هست، و بساکه به غلو نسبت داده شود.» در عین‌حال بروجردی بالصراحه او را تبرئه کرده و گوید: «برسی از این نسبت بری است.»
== زندگینامه ==
از زندگانی حافظ برسی حلی اطّلاع چندانی در دست نیست. ولی آثار ارزشمند او نشانگر شخصیت ممتاز و مقام والای او در علم و عرفان و ادب می‌باشد. محل تولّد او را برس <ref> قریه‌ای بین کوفه و حلّه.</ref> و مسکن او را در حلّه دانسته‌اند. وی در حدود سال 743 ه. ق متولّد شد. تخلّص خود را «حافظ» نام نهاد.


از جمله آثار حافظ برسی: «مشارق انوار الیقین فی حقایق اسرار امیر المؤمنین (ع)» بارها در بمبئی و بیروت و ایران چاپ و منتشر شده است. «مشارق الامان و لباب حقایق الایمان»، این کتاب تأویل سوره‌ی فاتحه الکتاب است. «رسالة فی الصّلوات علی النّبی و آله المعصومین»، «رسالة اللمعة من اسرار لأسماء و الصفات و الحروف و الایات و الدعوات»، «الدر الثمین فی خمسمائة آیة نزلت فی مولانا امیر المؤمنین (ع)»، «لوامع انوار التمجید و جوامع اسرار التوحید» و ...
شیخ حرّ عاملی او را «فاضل، محدث، شاعر و ادیب» توصیف نموده و علّامه امینی گفته است: «از عرفای علمای امامیه و فقهای آنها بوده که از علوم گوناگون بهره داشته و امتیاز او در فن حدیث و پیشتازی او در ادبیات و شعر و خوب سرودن آن، مهارتش در علم حروف و اسرار و استخراج فواید آن، آشکار است، و با همه‌ی اینهاست که کتابهای او را پر از تحقیق و دقت نظر می‌یابی و او را در عرفان و علم حروف شیوه‌های خاصی است. چنانکه در ولایت ائمه(ع) آراء و نقطه‌نظرهایی دارد که برخی از مردمان نمی‌پسندند و از همین‌روی او را به غلوّ و زیاده‌روی نسبت داده‌اند. ولی حق این است که تمامی شئونی را که نامبرده در مورد [[اهل بیت|اهل بیت (ع)]] اثبات کرده است پایین‌تر از مرتبه‌ی غلو، و غیر از درجه‌ی نبوّت است». حرّ عاملی گفته است: در کتاب «مشارق انوار الیقین او، افراط و زیاده‌روی هست، و بساکه به غلو نسبت داده شود.» در عین‌حال بروجردی بالصراحه او را تبرئه کرده و گوید: «برسی از این نسبت بری است.»
 
وی به سال 813 هجری وفات یافت. مدفن او را محدّث قمی به نقل از کتاب یکی از صوفیه‌ی عصر خود مزار قتلگاه مشهد نوشته است. اما در ریحانة الادب گوید: قبرش در اردستان در وسط باغی است. <ref>امل الآمل؛ ج 2، ص 117. الغدیر؛ ج 7، ص 33- 68 با تلخیص. اعیان الشیعه؛ ج 6، ص 465- 468 با تلخیص. ریحانة إلادب؛ ج 1، ص 304. تنقیح المقال؛ ج 1، ص 429.</ref>
 
== آثار ==
از جمله آثار حافظ برسی
 
مشارق انوار الیقین فی حقایق اسرار امیر المؤمنین (ع) که بارها در بمبئی و بیروت و ایران چاپ و منتشر شده است.  
 
مشارق الامان و لباب حقایق الایمان، این کتاب تأویل سوره‌ی فاتحه الکتاب است.  
 
رسالة فی الصّلوات علی النّبی و آله المعصومین
 
رسالة اللمعة من اسرار لأسماء و الصفات و الحروف و الایات و الدعوات
 
الدر الثمین فی خمسمائة آیة نزلت فی مولانا امیر المؤمنین (ع)
 
لوامع انوار التمجید و جوامع اسرار التوحید» و ...


بخشی از اشعار او که همه در مدح و منقبت اهل بیت عصمت (ع) است در پایان کتاب مشارق او و قسمتی دیگر در اعیان الشیعه، الغدیر و امل الامل ذکر شده است.
بخشی از اشعار او که همه در مدح و منقبت اهل بیت عصمت (ع) است در پایان کتاب مشارق او و قسمتی دیگر در اعیان الشیعه، الغدیر و امل الامل ذکر شده است.


وی به سال 813 هجری وفات یافت. مدفن او را محدّث قمی به نقل از کتاب یکی از صوفیه‌ی عصر خود مزار قتلگاه مشهد نوشته است. اما در ریحانة الادب گوید: قبرش در اردستان در وسط باغی است. <ref>امل الآمل؛ ج 2، ص 117. الغدیر؛ ج 7، ص 33- 68 با تلخیص. اعیان الشیعه؛ ج 6، ص 465- 468 با تلخیص. ریحانة إلادب؛ ج 1، ص 304. تنقیح المقال؛ ج 1، ص 429.</ref>
<br />
 
== نمونه اشعار ==




'''در رثاء حسین (ع):'''
'''در رثاء [[حسین|حسین (ع)]]'''




خط ۳۹۲: خط ۴۱۲:
26- ستون راهنمایی را درهم شکستند و بالای سرافرازی را ویران کردند و از بن بدر آوردند کمر به هوس‌بازی بستند و راه را بر پرهیزگاری گرفتند.
26- ستون راهنمایی را درهم شکستند و بالای سرافرازی را ویران کردند و از بن بدر آوردند کمر به هوس‌بازی بستند و راه را بر پرهیزگاری گرفتند.


27- گویا سرورم حسین و گروه او را می‌نگرم که سرگردانند، نه یاوری دارند و نه کسی دست و بازویش را به پشتیبانی شان می‌گشاید.
27- گویا سرورم [[حسین بن على (ع)|حسین]] و گروه او را می‌نگرم که سرگردانند، نه یاوری دارند و نه کسی دست و بازویش را به پشتیبانی شان می‌گشاید.


28- با رنج و گرفتاری در کربلا دچار کین‌توزی‌ها گردیده‌اند و به خاندانشان که در میان سپاه افتاده دست‌درازی می‌شود.
28- با رنج و گرفتاری در [[کربلا]] دچار کین‌توزی‌ها گردیده‌اند و به خاندانشان که در میان سپاه افتاده دست‌درازی می‌شود.


29- آنگاه که گروهی بی‌شمار از دشمنان سرکش پیرامون آنان را گرفتند گفتی که مرگ و نابودی دیده‌ی خود را بر آنان دوخته است.
29- آنگاه که گروهی بی‌شمار از دشمنان سرکش پیرامون آنان را گرفتند گفتی که مرگ و نابودی دیده‌ی خود را بر آنان دوخته است.
خط ۱٬۲۵۵: خط ۱٬۲۷۵:
==منابع==
==منابع==


دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:370-394.
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:370-394.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
خط ۱٬۲۶۲: خط ۱٬۲۸۲:
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران عرب]]
[[رده:شاعران عرب]]
<references />