حر بن یزید ریاحی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ آوریل ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
تصریح منابع بر آن است که حُرّ نه برای جنگ بلکه صرفاً برای انتقال امام حسین (ع) نزد ابن زیاد اعزام شده بود و از این‌رو با سپاهیانش در حالی‌ که‌ قبضه‌ شمشیرها را در دست‌ داشتند، رو در روی توقفگاه کاروان امام حسین (ع) صف‌آرایی کرد. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۷۳؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۴۹و ۲۵۰؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۰۰.</ref> امام حسین (ع) که‌ امید به ‌حمایت‌ کوفیان‌ داشت‌، از حُرّ پرسید که‌ به‌ کمک‌ آنان‌ آمده‌ یا بر ضد آنان است‌؟ حُرّ گفت‌: بر ضد شما. سپاه، ‌متشکل‌ از هزار نفر سواره‌ نظام‌ بود. به رغم این صف‌آرایی خصمانه، واکنش امام حسین (ع) صلح‌آمیز بود. چنان‌که به یارانش دستور داد که‌ سپاهیان حُرّ و اسبانشان را سیراب کنند.   
تصریح منابع بر آن است که حُرّ نه برای جنگ بلکه صرفاً برای انتقال امام حسین (ع) نزد ابن زیاد اعزام شده بود و از این‌رو با سپاهیانش در حالی‌ که‌ قبضه‌ شمشیرها را در دست‌ داشتند، رو در روی توقفگاه کاروان امام حسین (ع) صف‌آرایی کرد. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۷۳؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۴۹و ۲۵۰؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۰۰.</ref> امام حسین (ع) که‌ امید به ‌حمایت‌ کوفیان‌ داشت‌، از حُرّ پرسید که‌ به‌ کمک‌ آنان‌ آمده‌ یا بر ضد آنان است‌؟ حُرّ گفت‌: بر ضد شما. سپاه، ‌متشکل‌ از هزار نفر سواره‌ نظام‌ بود. به رغم این صف‌آرایی خصمانه، واکنش امام حسین (ع) صلح‌آمیز بود. چنان‌که به یارانش دستور داد که‌ سپاهیان حُرّ و اسبانشان را سیراب کنند.   


تا هنگام‌ ظهر هیچ‌گونه‌ مخالفتی‌ از حُرّ دیده‌ نشد. وقت‌ نماز ظهر امام‌ حسین (ع) از [[حجاج‌ بن‌ مسروق‌ جعفی‌|حجّاج‌ بن‌ مسروق‌ جعفی]]<nowiki/>‌ خواست‌ که‌ اذان‌ بگوید. پس‌ از اذان‌، امام‌ حسین (ع) با پوششی‌ روحانی‌ ‌میان‌ دو لشکر ایستاد‌ و به‌ ایراد خطبه‌ پرداخت‌.
تا هنگام‌ ظهر هیچ‌گونه‌ مخالفتی‌ از حُرّ دیده‌ نشد. وقت‌ نماز ظهر امام‌ حسین (ع) از [[حجاج‌ بن‌ مسروق‌ جعفی‌|حجّاج‌ بن‌ مسروق‌ جعفی]]<nowiki/>‌ خواست‌ که‌ اذان‌ بگوید. پس‌ از اذان‌، امام‌ حسین (ع) با پوششی‌ روحانی‌ ‌میان‌ دو لشکر ایستاد‌ و به‌ ایراد [[خطبه امام حسین(ع) در زمان ممانعت حر بن یزید ریاحی از حرکت|خطبه]]<nowiki/>‌ پرداخت‌.


در آغازِ سخن‌ به‌ درگاه‌ خداوند سپاس‌ گفته‌ و فرمود: «ای‌ مردم‌! من‌ می‌خواهم‌ دلیل‌ حرکت‌ خود را به‌ سوی‌ کوفه‌ بیان‌ کنم ‌تا در پیشگاه‌ خداوند معذور بوده‌ و بر شما نیز حجت‌ را تمام‌ کرده‌ باشم‌. من‌ به‌ سوی‌ کوفه‌ حرکت‌ نکردم‌ مگر بعد از آنکه‌ نامه‌ها و فرستادگان‌ شما آمدند و گفتند: ما رهبر و زمامدار نداریم‌، تو رهبری‌ و زمامداری‌ ما را بپذیر تا خدا به‌ وسیله‌ رهبری‌ تو، ما را بر حق‌ و راستی‌ مجتمع‌ سازد. اینک‌ من‌ آمده‌ام. پس‌ اگر شما هنوز بر همان‌ عقیده‌اید و با من‌ عهد و پیمان‌ می‌بندید که‌ در یاری‌ام‌ بکوشید، در این‌ صورت‌ به‌ شهر شما می‌آیم‌ و اگر پیمان ‌نمی‌بندید و از آمدنم‌ دلگیر و رنجیده‌اید، از همین‌ جا برمی‌گردم.» <ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۰۰؛ ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۵ ﻫ ق.، ج۲، ص۸۰؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۳۲.</ref>   
در آغازِ سخن‌ به‌ درگاه‌ خداوند سپاس‌ گفته‌ و فرمود: «ای‌ مردم‌! من‌ می‌خواهم‌ دلیل‌ حرکت‌ خود را به‌ سوی‌ کوفه‌ بیان‌ کنم ‌تا در پیشگاه‌ خداوند معذور بوده‌ و بر شما نیز حجت‌ را تمام‌ کرده‌ باشم‌. من‌ به‌ سوی‌ کوفه‌ حرکت‌ نکردم‌ مگر بعد از آنکه‌ نامه‌ها و فرستادگان‌ شما آمدند و گفتند: ما رهبر و زمامدار نداریم‌، تو رهبری‌ و زمامداری‌ ما را بپذیر تا خدا به‌ وسیله‌ رهبری‌ تو، ما را بر حق‌ و راستی‌ مجتمع‌ سازد. اینک‌ من‌ آمده‌ام. پس‌ اگر شما هنوز بر همان‌ عقیده‌اید و با من‌ عهد و پیمان‌ می‌بندید که‌ در یاری‌ام‌ بکوشید، در این‌ صورت‌ به‌ شهر شما می‌آیم‌ و اگر پیمان ‌نمی‌بندید و از آمدنم‌ دلگیر و رنجیده‌اید، از همین‌ جا برمی‌گردم.» <ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۰۰؛ ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۵ ﻫ ق.، ج۲، ص۸۰؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۳۲.</ref>   
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
سخنان‌ حر بن یزید ریاحی‌ که‌ به‌ پایان‌ رسید در سپاه‌ غلغله‌ای‌ ایجاد شد و او را هدف‌ تیر قرار دادند. حُرّ به‌ جانب ‌امام‌ حسین (ع) بازگشت. سخن‌ حُرّ بر جان‌ یک‌ نفر از یاران‌ عمر بن‌ سعد به‌ نام‌ [[یزید بن زیاد بن مهاجر|یزید بن‌ زیاد بن‌ مَهاجر]] اثر کرد و او نیز به ‌اردوی‌ امام‌ حسین (ع) پیوست‌.
سخنان‌ حر بن یزید ریاحی‌ که‌ به‌ پایان‌ رسید در سپاه‌ غلغله‌ای‌ ایجاد شد و او را هدف‌ تیر قرار دادند. حُرّ به‌ جانب ‌امام‌ حسین (ع) بازگشت. سخن‌ حُرّ بر جان‌ یک‌ نفر از یاران‌ عمر بن‌ سعد به‌ نام‌ [[یزید بن زیاد بن مهاجر|یزید بن‌ زیاد بن‌ مَهاجر]] اثر کرد و او نیز به ‌اردوی‌ امام‌ حسین (ع) پیوست‌.


=== نبرد در راه حق ===
===نبرد در راه حق===
پس از گفتگویی دوباره و بی‌نتیجه با عمر بن سعد و ذکر سخنانی در تقبیح رفتار زشت کوفیان، رجزگویان با آنان جنگید و در حالی‌ که‌ شعری‌ از عنتره‌ شاعر عرب را‌ می‌خواند به‌ دشمن‌ یورش‌ برد:{{شعر}}
پس از گفتگویی دوباره و بی‌نتیجه با عمر بن سعد و ذکر سخنانی در تقبیح رفتار زشت کوفیان، رجزگویان با آنان جنگید و در حالی‌ که‌ شعری‌ از عنتره‌ شاعر عرب را‌ می‌خواند به‌ دشمن‌ یورش‌ برد:{{شعر}}
{{م| مازِلت‌ُ أرْمیهِم‌ْ بِثُغرَة‌ِ نَحرِهِ }}
{{م| مازِلت‌ُ أرْمیهِم‌ْ بِثُغرَة‌ِ نَحرِهِ }}
خط ۱۳۱: خط ۱۳۱:
من حُرّم، پناهگاه میهمان و زبانزد مهمان‌نوازی که گردن‌هایتان را به شمشیر می‌سپارم. من پاسدار بهترین مرد سرزمین مکه‌ام. می‌جنگم و‌ شمشیر می‌زنم و پروا نمی‌کنم که نبرد من ستمگرانه نیست.
من حُرّم، پناهگاه میهمان و زبانزد مهمان‌نوازی که گردن‌هایتان را به شمشیر می‌سپارم. من پاسدار بهترین مرد سرزمین مکه‌ام. می‌جنگم و‌ شمشیر می‌زنم و پروا نمی‌کنم که نبرد من ستمگرانه نیست.
==شهادت==
==شهادت==
در موقع‌ حمله‌ حُرّ، [[زهیر بن‌ قین]]<nowiki/>‌ به‌ کمک‌ او می‌آمد و هر بار دشمن‌ حُرّ را محاصره‌ می‌نمود، زهیر حلقه‌ محاصره‌ را می‌شکست‌ و گاهی‌ بر عکس‌ عمل‌ می‌شد یعنی‌ زهیر در حلقه‌ محاصره‌ قرار می‌گرفت‌ و حُرّ برای‌ نجات‌ وی‌ اقدام‌ می‌کرد. سرانجام‌ لشکر پیاده‌ با هجوم‌ ناگهانی‌ بر حُرّ تاختند و او را بر زمین‌ افکندند و سرانجام، پس از چندین نوبت نبرد، توسط [[ایوب‌ بن‌ مشرح خیوانی‌]] به‌ شهادت‌ رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰م.، ج۲، ص۵۱۷،۴۹۴،۴۸۹،۴۷۶؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۸-۴۲۹؛ ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۵ ﻫ ق.، ج۲، ص۱۰۲-۱۰۴. </ref> طبری‌ نوشته‌ است‌ که‌ حُرّ دو نفر به‌ نام‌های‌ یزید بن‌ سفیان‌ و مزاحم‌ بن‌ حُرَیث‌ را کشت‌. <ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۰-۴۴۱. </ref> یاران‌ امام‌ حسین (ع) جسم‌ بی‌رمق‌ او را از منطقه‌ نبرد دور کردند و امام‌ حسین (ع) خود بر بالینش‌ نشست‌ و در حالی‌ که‌ او را نوازش‌ می‌کرد، فرمود: ”اَنْت‌َ الْحُرُّ کما سَمَّتْک‌َ بِه‌ِ اُمُّک‌َ وَ اَنْت‌َ الْحُرُّ فِی‌ الدُّنیا وَ اَنْت‌َ الْحُرُّ فِی‌ الاخِرَةِ“ <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۵۱۷؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲– ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۸؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۲، ص۱۴. </ref> تو حُرّی‌! آزاده‌ای‌! همان‌گونه‌ که‌ مادرت‌ تو را حُرّ نامیده‌ است‌. تو به‌ راستی‌ در دنیا آزاد مردی‌ و در آخرت‌ سعادتمند.  
در موقع‌ حمله‌ حُرّ، [[زهیر بن‌ قین]]<nowiki/>‌ به‌ کمک‌ او می‌آمد و هر بار دشمن‌ حُرّ را محاصره‌ می‌نمود، زهیر حلقه‌ محاصره‌ را می‌شکست‌ و گاهی‌ بر عکس‌ عمل‌ می‌شد یعنی‌ زهیر در حلقه‌ محاصره‌ قرار می‌گرفت‌ و حُرّ برای‌ نجات‌ وی‌ اقدام‌ می‌کرد. سرانجام‌ لشکر پیاده‌ با هجوم‌ ناگهانی‌ بر حُرّ تاختند و او را بر زمین‌ افکندند و سرانجام، پس از چندین نوبت نبرد، توسط [[ایوب‌ بن‌ مشرح خیوانی‌]] به‌ شهادت‌ رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰م.، ج۲، ص۵۱۷،۴۹۴،۴۸۹،۴۷۶؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۸-۴۲۹؛ ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۵ ﻫ ق.، ج۲، ص۱۰۲-۱۰۴. </ref> طبری‌ نوشته‌ است‌ که‌ حُرّ دو نفر به‌ نام‌های‌ یزید بن‌ سفیان‌ و مزاحم‌ بن‌ حُرَیث‌ را کشت‌. <ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۰-۴۴۱. </ref> یاران‌ امام‌ حسین (ع) جسم‌ بی‌رمق‌ او را از منطقه‌ نبرد دور کردند و امام‌ حسین (ع) خود بر بالینش‌ نشست‌ و در حالی‌ که‌ او را نوازش‌ می‌کرد، فرمود: ”اَنْت‌َ الْحُرُّ کما سَمَّتْک‌َ بِه‌ِ اُمُّک‌َ وَ اَنْت‌َ الْحُرُّ فِی‌ الدُّنیا وَ اَنْت‌َ الْحُرُّ فِی‌ الاخِرَةِ“ <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۵۱۷؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲– ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۸؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۲، ص۱۴. </ref> تو حُرّی‌! آزاده‌ای‌! همان‌گونه‌ که‌ مادرت‌ تو را حُرّ نامیده‌ است‌. تو به‌ راستی‌ در دنیا آزاد مردی‌ و در آخرت‌ سعادتمند.


دو بار در [[زیارت رجبیه]] و یک‌بار در [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی الحُرِّ بنِ یزیدَ الرِّیاحی“.  
دو بار در [[زیارت رجبیه]] و یک‌بار در [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی الحُرِّ بنِ یزیدَ الرِّیاحی“.  
خط ۱۴۰: خط ۱۴۰:
==منبع==
==منبع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۲۳-۳۳۵.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۲۳-۳۳۵.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==