Automoderated users، ربات‌ها، دیوان‌سالاران، checkuser، مدیران نظرات، مدیران رابط کاربری، Moderators، پنهانگران، مدیران
۴٬۰۱۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
زندگینامه | ==زندگینامه== | ||
محمود خان صباى کاشانى فرزند محمد حسین خان | محمود خان صباى کاشانى فرزند محمد حسین خان <ref>عندلیب.</ref> کاشانى،نوه فتعلى خان صبا از قصیده‌سرایان بنام دوره ناصرى است.وى در تهران به دنیا آمد و در همان شهر نیز در سن 83 سالگى بدرود حیات گفت.نیاکان او از طایفه دنبلى آذربایجان بودند که در زمان کریم خان زند به عراق مهاجرت کردند. | ||
چون زادگاه جد او-فتحعلى خان صبا-در کاشان بوده از این‌روى به کاشانى معروف شده است.وى علوم متداول زمانه خود را در محضر عموى دانشمندش-محمد قاسم خان فروغ به کمال آموخت و در اواخر سلطنت محمد شاه قاجار | چون زادگاه جد او-فتحعلى خان صبا-در کاشان بوده از این‌روى به کاشانى معروف شده است.وى علوم متداول زمانه خود را در محضر عموى دانشمندش-محمد قاسم خان فروغ به کمال آموخت و در اواخر سلطنت محمد شاه قاجار <ref>1250-1264.</ref> به سمت پیشکارى اللّه قلى خان ایلخانى،والى بروجرد و لرستان و نواده دخترى فتحعلى شاه،برگزیده شد،سپس به دربار ناصر الدین شاه <ref>1264-1313.</ref> راه یافت و به لقب <ref>ملک الشعرایى.</ref> پدر و جد خود موسوم شد. | ||
محمود خان صبا در هنر پیکرتراشى،نقاشى،منبت‌کارى،خوشنویسى و موسیقى نیز از نوادر عصر خود به شمار مى‌رفت و هم اکنون نمونه‌هایى از تابلوهاى نقاشى او در موزه کاخ گلستان موجود مى‌باشد. <ref>دویست سخنور،ص 182 و 183.</ref> | محمود خان صبا در هنر پیکرتراشى،نقاشى،منبت‌کارى،خوشنویسى و موسیقى نیز از نوادر عصر خود به شمار مى‌رفت و هم اکنون نمونه‌هایى از تابلوهاى نقاشى او در موزه کاخ گلستان موجود مى‌باشد. <ref>دویست سخنور،ص 182 و 183.</ref> | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
اغلب دیوان اشعار او که حاوى 2600 بیت مى‌باشد،قصایدى است که در ستایش سلاطین و حکام زمانه سروده شده اوست. | اغلب دیوان اشعار او که حاوى 2600 بیت مى‌باشد،قصایدى است که در ستایش سلاطین و حکام زمانه سروده شده اوست. | ||
سبک شعرى | ==سبک شعرى== | ||
وى از پیروان نهضت بازگشت ادبى بوده و قصاید خود را در سبک خراسانى سامان داده و شیوه سخنش به سبک فرخى سیستانى،عنصرى و منوچهرى دامغانى نزدیک است.قصاید او،سخته و پخته و در نهایت استوارى است. | وى از پیروان نهضت بازگشت ادبى بوده و قصاید خود را در سبک خراسانى سامان داده و شیوه سخنش به سبک فرخى سیستانى،عنصرى و منوچهرى دامغانى نزدیک است.قصاید او،سخته و پخته و در نهایت استوارى است. | ||
دامنه تأثیر آثار عاشورایى | ===دامنه تأثیر آثار عاشورایى=== | ||
صرف‌نظر از آثار معدود آیینى محمود خان صبا،ترکیب چهارده‌بند عاشورایى او از آثار موفق ماتمى در عصر قاجاریه به شمار مى‌رود و رویکرد امثال وى به واقعه کربلا،به روند مرثیه‌سرایى براى شهداى کربلا استمرار بخشیده است. | صرف‌نظر از آثار معدود آیینى محمود خان صبا،ترکیب چهارده‌بند عاشورایى او از آثار موفق ماتمى در عصر قاجاریه به شمار مى‌رود و رویکرد امثال وى به واقعه کربلا،به روند مرثیه‌سرایى براى شهداى کربلا استمرار بخشیده است. | ||
برگزیده آثار عاشورایى | ===برگزیده آثار عاشورایى=== | ||
محمود خان صبا با تأثیرپذیرى از دوازده‌بند محتشم کاشانى،ترکیب‌بندى دارد در چهارده بند که هر بند آن سواى ابیات ارتباطى مابین آنها،داراى هفت بیت و چهارده مصراع است که براى ثبت در این تذکره برگزیده‌ایم: | محمود خان صبا با تأثیرپذیرى از دوازده‌بند محتشم کاشانى،ترکیب‌بندى دارد در چهارده بند که هر بند آن سواى ابیات ارتباطى مابین آنها،داراى هفت بیت و چهارده مصراع است که براى ثبت در این تذکره برگزیده‌ایم: | ||
چهارده‌بند عاشورایى | ===چهارده‌بند عاشورایى=== | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| باز از افق،هلال محرم شد آشکار | وز غم نشست بر دل پیر و جوان غبار }} | {{ب| باز از افق،هلال محرم شد آشکار | وز غم نشست بر دل پیر و جوان غبار }} | ||
| خط ۲۴۵: | خط ۲۴۷: | ||
{{ب| آید کجا ز عهده این درد و غم برون؟ | چشم زمانه بارد اگر تا حشر،خون <ref>دیوان محمود خان ملک الشعراى صبا،به تصحیح وحید دستگیرى،ضمیمه سال بیست و سوم مجله ارمغان،سال 1329.</ref> }} | {{ب| آید کجا ز عهده این درد و غم برون؟ | چشم زمانه بارد اگر تا حشر،خون <ref>دیوان محمود خان ملک الشعراى صبا،به تصحیح وحید دستگیرى،ضمیمه سال بیست و سوم مجله ارمغان،سال 1329.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
==منابع== | |||
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 390-396. | |||
==پی نوشت== | |||
[[رده:افراد]] | |||
[[رده:هنرمندان]] | |||
[[رده:شاعران]] | |||