|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''سعد بن حنظله تمیمی،''' از طایفه بنی تمیم، منسوب به قبیله تمیم و از اعراب عدنانی شمال شبه جزیره که ساکن کوفه بود. او از زعمای بنی تمیم از قبایل شیعه کوفه به‌شمار می‌رفت.
| |
| سعد مردی شجاع، فداکار و پاک‌باز، عابد و ذاکر، عاشق و شیفته امام حسین (ع)، طالب و جستجوگر خیر و از اعیان سپاه امام حسین (ع) به‌شمار می‌رفت.
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | | {{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) |
| | عنوان = | | | عنوان = |
| | تصویر = | | | تصویر =مزار یاران امام حسین(ع).jpg |
| | اندازه تصویر = | | | اندازه تصویر = |
| |توضیح تصویر = | | |توضیح تصویر = |
| خط ۲۴: |
خط ۲۱: |
| | شاگردان = | | | شاگردان = |
| | آثار = | | | آثار = |
| | نقش های برجسته =پس از نبردی سخت در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به شهادت رسید | | | نقش های برجسته =پس از نبرد در روز عاشورا در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به شهادت رسید |
| }} | | }}'''سعد بن حنظله تمیمی،''' |
|
| |
|
| | == زندگینامه == |
| | سعد بن حنظله تمیمی از طایفه بنی تمیم، منسوب به قبیله تمیم و از اعراب عدنانی شمال شبه جزیره بود که در [[کوفه]] می زیست. او از زعمای بنی تمیم به‌شمار می‌رفت. سعد از اعیان سپاه [[امام حسین (ع)]] به‌شمار می‌رفت. |
|
| |
|
| | نام وی را سعید نیز گفته‌اند. <ref>تاریخ روضه الصفا، میر خواند، میر محمد سید برهان الدین خداوند شاه، تهران: کتابفروشی مرکزی، ۱۳۳۹ ش.ج۳، ص۱۵۴.</ref> اگر چه تستری وی را همان [[حنظلة بن اسعد شبامى|حنظله بن اسعد شبامی]] دانسته <ref>قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق.، ج۴، ص۳۱۸. </ref> و دلیلش این است که ابن شهر آشوب از شهادت او سخنی به میان نیاورده، <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش.، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ج۴، ص۱۰۱.</ref> اما محمد مهدی شمس‌الدین این نظر را نپذیرفته و گفته بنا بر نقل مجلسی <ref>بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ ش.، ج۴۵، ص۱۸.</ref> و همچنین نظر محمد بن ابی طالب هاشمی در کتاب مقتل، آنان دو نفر هستند. علاوه بر آن حنظله بن سعد شبامی از اعراب جنوب است در حالی که سعد بن حنظله، تمیمی و از اعراب شمال شبه جزیره است و تصحیف و اشتباه در این حالت بسیا‌ر بعید به نظر می‌رسد. <ref>انصار الحسین، ص۱۰۰. </ref> |
| ==نقش در واقعه کربلا== | | ==نقش در واقعه کربلا== |
| او صبح روز عاشورا و بعد از شهادت عمرو بن خالد ازدی و پسرش، در حالی که جنگ در اوج خود بود، به خدمت امام حسین (ع) رسید و اجازه نبرد خواست. آن‌گاه پس از اذن امام حسین (ع) به میدان شتافت و با خواندن رجزی دلاورانه جنگید:
| | سعد صبح روز [[عاشورا]] و بعد از [[شهادت]] [[عمرو بن خالد بن حکیم ازدی|عمرو بن خالد ازدی]] و پسرش، در حالی که جنگ در اوج خود بود، به خدمت امام حسین (ع) رسید و اجازه نبرد خواست. آن‌گاه پس از اذن امام حسین(ع) به میدان شتافت و با خواندن رجزی دلاورانه جنگید: |
| ===رجزخوانی===
| |
| {{شعر}} | | {{شعر}} |
| {{م| صبراً علی الاسیاف و الاسنه }} | | {{م| صبراً علی الاسیاف و الاسنه }} |
| خط ۴۵: |
خط ۴۴: |
| {{پایان شعر}} | | {{پایان شعر}} |
|
| |
|
| آنکه بهشت و فوز و رستگاری می‌طلبد، بر تیزی شمشیرها و برّندگی نیزه‌ها شکیبایی و صبوری خواهد کرد. | | آنکه بهشت و فوز و رستگاری می‌طلبد، بر تیزی شمشیرها و برّندگی نیزه‌ها شکیبایی و صبوری خواهد کرد. آنکه زنان سیه‌چشم بهشتی می‌طلبد و به رهایی و روشنی و پیروزی واقعی و راستین می‌اندیشد، در هنگامه هولناک نبرد، گام پس نمی‌نهد و در دریای شمشیر و تیر و نیزه عاشقانه فرو می‌رود. ای نفس! در جستجوی راحتی و آسودگی بهشتی و عطش‌زده رسیدن به خوبی و مشتاق درک نیکی و زیبایی باش. |
|
| |
|
| آنکه زنان سیه‌چشم بهشتی می‌طلبد و به رهایی و روشنی و پیروزی واقعی و راستین می‌اندیشد، در هنگامه هولناک نبرد، گام پس نمی‌نهد و در دریای شمشیر و تیر و نیزه عاشقانه فرو می‌رود.
| | او از نبردی سخت در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به [[شهادت]]<nowiki/> رسید. <ref>الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م.، ج۵، ص۱۹۳. </ref> در زیارتنامه‌ها نام وی ذکر نشده است. <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م. ج۵، ص۱۹۳.</ref> |
| | | ==منبع== |
| ای نفس! در جستجوی راحتی و آسودگی بهشتی و عطش‌زده رسیدن به خوبی و مشتاق درک نیکی و زیبایی باش.
| |
|
| |
|
| پس از نبردی سخت در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به شهادت رسید. <ref>الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ج5، ص192. </ref>
| | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۱۹-۳۲۰.] |
|
| |
|
| نام وی را سعید نیز گفته‌اند. <ref>تاریخ روضه الصفا، میر خواند، میر محمد سید برهان الدین خداوند شاه، تهران: کتابفروشی مرکزی، 1339 ش.ج3، ص154.</ref> اگر چه تستری وی را همان حنظله بن سعد شبامی دانسته <ref>قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج4، ص318. </ref> و دلیلش این است که ابن شهر آشوب از شهادت او سخنی به میان نیاورده، <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ج4، ص101.</ref> اما محمد مهدی شمس‌الدین این نظر را نپذیرفته و گفته بنا بر نقل مجلسی در بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش. الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش. <ref>بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش. الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص18.</ref> و همچنین نظر محمد بن ابی طالب هاشمی در کتاب مقتل، آنان دو نفر هستند. علاوه بر آن حنظله بن سعد، شبامی و از اعراب جنوب است در حالی که سعد بن حنظله، تمیمی و از اعراب شمال شبه جزیره است و تصحیف و اشتباه در این حالت بسیا‌ر بعید به نظر می‌رسد. <ref>انصار الحسین، ص100. </ref>
| |
| در زیارتنامه‌ها نام وی ذکر نشده است. <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص444؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: 1395 ه ق/ 1975 م.، ج5، ص193؛ . اعیان الشیعه، امین، سید محسن، چاپ حسن امین، بیروت: 1403 ﻫ ق.، ج7، ص222؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص137؛ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره. محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص77؛مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص101؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص18؛ منتهی الآمال، قمی، شیخ عباس، تهران: انتشارات فراروی، 1381 ش. ، قمی، شیخ عباس، تهران: انتشارات فراروی، 1381 ش. ، ج1، ص358؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص100؛ وسیله الدارین فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1402 ﻫ ق. فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1402 ﻫ ق. ، ص149؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق. فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج2، ص28؛ قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج4، ص318؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، خویی، سید ابوالقاسم، نشر توحید، 1413 ﻫ ق و تفصیل طبقات الرواه، خویی، سید ابوالقاسم، نشر توحید، 1413 ﻫ ق، ج13، ص158؛ نفس المهموم، قمی، شیخ عباس، ترجمه ابوالحسن شعرانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1385 ش. ، قمی، شیخ عباس، ترجمه ابوالحسن شعرانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1385 ش. ، ص132؛ جلاء العیون، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: انتشارات سروش، 1374 ش.، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: انتشارات سروش، 1374 ش.، ص395؛ فرسان الهیجاء، محلاتی، ذبیح الله، مرکز نشر کتاب، 1390 ه ق.، محلاتی، ذبیح الله، مرکز نشر کتاب، 1390 ه ق.، ج1، ص157.</ref>
| |
| ==منبع==
| |
| مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 319-320.
| |
| ==پی نوشت== | | ==پی نوشت== |
| [[رده: تاریخ]] | | [[رده: تاریخ]] |
| خط ۶۲: |
خط ۵۶: |
| [[رده: شهیدان کربلا]] | | [[رده: شهیدان کربلا]] |
| [[رده: شهدای صبح عاشورا]] | | [[رده: شهدای صبح عاشورا]] |
| | <references /> |