۹٬۵۴۶
ویرایش
Merge edit by 193.108.118.48
بدون خلاصۀ ویرایش |
(Merge edit by 193.108.118.48) |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
}} | }} | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
میرزا محمد شفیع شیرازی معروف به میرزا کوچک و متخلص به «وصال» در سال | میرزا محمد شفیع شیرازی معروف به میرزا کوچک و متخلص به «وصال» در سال 1197 ه. ق. در شیراز متولد شد. خاندانش در دوره صفویه و افشاریان و زندیان به اعمال دیوانی مشغول بودند. او دوران جوانی را مدتی سرگرم تحصیل ادب خط به ویژه خط نسخ و هنرهای زیبا، موسیقی و سیر در مقامات عرفانی بود. وصال علوم متداول زمان را نزد برخی دانشمندان همچون میرزا ابولقاسم سکوت فراگرفت. خود نیز فرزندانی چون [[وقار شیرازى|وقار]]، میرزا محمود طبیب متخلص به حکیم، میرزا ابولقاسم فرهنگ، [[داورى شیرازى|داوری]] و یزدانی که همه اهل علم و هنر بودند تربیت نمود و نام خاندان وصال را پر آوازه کرد. | ||
وی در سال | وی در سال 1262 ه. ق. در شیراز درگذشت. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
وصال شیرازی در ساختن مثنوی مهارت داشت و داستان «شیرین و فرهاد» را که [[وحشی بافقی|وحشی بافقی]] آغاز کرده بود به پایان رسانیدو دیوان وی شامل قصاید، غزلیات نغز و لطیف و مثنویها و نیز مدایح و مراثی بسیار است. کتابی نیز در ترجمه و شرح نظم «اطواق الذهب» زمخشری دارد. | وصال شیرازی در ساختن مثنوی مهارت داشت و داستان «شیرین و فرهاد» را که [[وحشی بافقی|وحشی بافقی]] آغاز کرده بود به پایان رسانیدو دیوان وی شامل قصاید، غزلیات نغز و لطیف و مثنویها و نیز مدایح و مراثی بسیار است. کتابی نیز در ترجمه و شرح نظم «اطواق الذهب» زمخشری دارد. | ||
او به خاطر ادارت خاص و اعتقاد راستین به پیامبر اکرم(ص) و خاندان او(ع) اشعار سوزناک و ترکیب بندهای استادانه در مصائب حضرت سید الشهدا و اهل بیت عصمت و طهارت دارد. مرثیه های شور انگیز او که به سبک و روش [[محتشم کاشانی|محتشم کاشانی]] است به شهرت ادبی او افزوده است.<ref>مراثی وصال، از صبا تا نیما، | او به خاطر ادارت خاص و اعتقاد راستین به پیامبر اکرم(ص) و خاندان او(ع) اشعار سوزناک و ترکیب بندهای استادانه در مصائب حضرت سید الشهدا و اهل بیت عصمت و طهارت دارد. مرثیه های شور انگیز او که به سبک و روش [[محتشم کاشانی|محتشم کاشانی]] است به شهرت ادبی او افزوده است.<ref>مراثی وصال، از صبا تا نیما، ج1، ص 40 و 41، فرهنگ معین، فارسنامه ی ناصری، ج 2، ص 990 و 995</ref> | ||
==اشعار== | ==اشعار== | ||
=== | ===شعر1=== | ||
ترکیب بند مصائب خامس اصحاب کسا(ع)<ref>گلشن وصال، ص | ترکیب بند مصائب خامس اصحاب کسا(ع)<ref>گلشن وصال، ص 30- 42</ref> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| class="b" |<span class="beyt">این جامه سیاه فلک در عزاى کیست؟</span> | | class="b" |<span class="beyt">این جامه سیاه فلک در عزاى کیست؟</span> | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 2=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
| class="b" |آن بیکسى که با همه آهن دلى، سنان | | class="b" |آن بیکسى که با همه آهن دلى، سنان | ||
| style="width:2em;" | | | style="width:2em;" | | ||
| class="b" |بر زخم دل ز طعن سنان | | class="b" |بر زخم دل ز طعن سنان 1عذرخواه اوست<ref>منظور از سنان در مصرع اول نیزه است و طعن سنان در مصرع دوم ضربتی است که سنان بن انس با نیزه بر آن حضرت وارد آورده</ref> | ||
|- | |- | ||
| class="b" |هر زخم او دهانى و پیکان:زبان آن | | class="b" |هر زخم او دهانى و پیکان:زبان آن | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 3=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۱۸۶: | خط ۱۸۶: | ||
===شعر | ===شعر 4=== | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| class="b" |اى چرخ از کمال تو تیرى رها نشد | | class="b" |اى چرخ از کمال تو تیرى رها نشد | ||
| خط ۲۲۹: | خط ۲۲۹: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 5=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۲۷۳: | خط ۲۷۳: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 6=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۳۱۷: | خط ۳۱۷: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 7=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۳۶۱: | خط ۳۶۱: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 8=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۳۹۸: | خط ۳۹۸: | ||
| class="b" |چون نوح بر گروه و چو یعقوب بر پسر | | class="b" |چون نوح بر گروه و چو یعقوب بر پسر | ||
| style="width:2em;" | | | style="width:2em;" | | ||
| class="b" |نفرین«لاتذر»کن و افغان وااسف<ref>اشاره به آیات قرآن سوره نوح آیه | | class="b" |نفرین«لاتذر»کن و افغان وااسف<ref>اشاره به آیات قرآن سوره نوح آیه 26 و وسره یوسف آیه 84 که نفرین بر قومش و تاسف یعقوب در فراق یوسف(ع) را بیان می فرماید.</ref> | ||
|- | |- | ||
| class="b" |چندى چو شکوه‌هاى دلش بر زبان گذشت | | class="b" |چندى چو شکوه‌هاى دلش بر زبان گذشت | ||
| خط ۴۰۵: | خط ۴۰۵: | ||
|} | |} | ||
=== | ===شعر9=== | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| class="b" |در کوفه کاروان عزا چون گذار کرد | | class="b" |در کوفه کاروان عزا چون گذار کرد | ||
| خط ۴۴۹: | خط ۴۴۹: | ||
===شعر | ===شعر 10=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۴۷۸: | خط ۴۷۸: | ||
| class="b" |اندیشه شهادت زین العباد کرد | | class="b" |اندیشه شهادت زین العباد کرد | ||
| style="width:2em;" | | | style="width:2em;" | | ||
| class="b" |دوزخ صفت به نعرۀ«هل من مزید<ref>اشاره به آیه | | class="b" |دوزخ صفت به نعرۀ«هل من مزید<ref>اشاره به آیه 30 سوره قاف دارد، "روزی که جهنم را گوییم: آیا امروز مملو از وجود کافران شدی؟ گوید: آیادوزخیان بیشتر از این هم هستند؟"</ref>»شد | ||
|- | |- | ||
| class="b" |زینب چو این مشاهده بنمود شد ز هوش | | class="b" |زینب چو این مشاهده بنمود شد ز هوش | ||
| خط ۴۹۲: | خط ۴۹۲: | ||
| class="b" |حق را به خود زیاده بر این خشمگین مکن | | class="b" |حق را به خود زیاده بر این خشمگین مکن | ||
|}<br /> | |}<br /> | ||
===شعر | ===شعر 11=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۵۳۶: | خط ۵۳۶: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 12=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۵۸۰: | خط ۵۸۰: | ||
|} | |} | ||
===شعر | ===شعر 13=== | ||
| خط ۶۲۴: | خط ۶۲۴: | ||
| class="b" |خونین دلم ز سینه خروشد که:برخروش! | | class="b" |خونین دلم ز سینه خروشد که:برخروش! | ||
|}<br /> | |}<br /> | ||
===شعر | ===شعر 14=== | ||
<br /> | <br /> | ||
{| style="margin: 0 auto; " | {| style="margin: 0 auto; " | ||
| خط ۶۷۰: | خط ۶۷۰: | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
*''[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج | *''[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج 2، ص: 755-757.]'' | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
<references /> | <references /> | ||