سقایى: تفاوت میان نسخه‌ها

سقایى (ویرایش)

نسخهٔ ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۴۷

۳۶۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۰

بدون خلاصۀ ویرایش

Rahdar

checkuser

۲٬۳۶۳

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-یکى از منصبهاى حضرت عبّاس«ع»در عاشورا.اصل آب‌رسانى به تشنگان در تعالیم دینى بسیار پسندیده است.امام صادق«ع»فرموده است:«افضل الصّدقة ابراد کبد حرّاء» برترین صدقه،خنک کردن جگر سوخته و تشنه است.و نیز فرموده است:«من سقى الماء فى موضع یوجد فیه الماء کان کمن اعتق رقبة و من سقى الماء فى موضع لا یوجد فیه الماء کان کمن احیى نفسا و من احیى نفسا فکأنّما احیى النّاس جمیعا»هر که در جایى که آب هست مردم را سیراب کند،گویا برده‌اى را آزاد کرده است و هر که آب دهد در جایى که آب نیست،گویا کسى را زنده ساخته است و کسى که یک نفر را زنده کند،گویا به همۀ مردم حیات بخشیده است.و در روایت دیگرى از امام باقر«ع»است که خداوند سقایى براى جگرهاى تشنه را دوست مى‌دارد:«انّ اللّه یحبّ ابراد الکبد الحرّاء». <ref>هر سه حدیث در وسائل الشیعة،ج 6،ص 330 و 331.</ref>
+یکى از منصبهاى حضرت عبّاس(ع)در عاشورا '''سقایی''' بود.
-در کربلا، آب‌رسانى به خیمه‌ها و حرم سید الشهدا«ع»بر عهدۀ ابا الفضل«ع»بود و او را لقب«سقاى دشت کربلا»داده‌اند،مثل لقب قمر بنى هاشم،یا علمدار حسین:«و کان العباس السّقاء،قمر بنى هاشم،صاحب لواء الحسین...» <ref>بحار الأنوار،ج 45،ص 40.</ref>
+== فضیلت ==
+اصل آب‌رسانى به تشنگان در تعالیم دینى بسیار پسندیده است. امام صادق(ع)فرموده است: «افضل الصّدقة ابراد کبد حرّاء» برترین صدقه،خنک کردن جگر سوخته و تشنه است.و نیز فرموده است:«من سقى الماء فى موضع یوجد فیه الماء کان کمن اعتق رقبة و من سقى الماء فى موضع لا یوجد فیه الماء کان کمن احیى نفسا و من احیى نفسا فکأنّما احیى النّاس جمیعا»هر که در جایى که آب هست مردم را سیراب کند،گویا برده‌اى را آزاد کرده است و هر که آب دهد در جایى که آب نیست،گویا کسى را زنده ساخته است و کسى که یک نفر را زنده کند،گویا به همۀ مردم حیات بخشیده است.و در روایت دیگرى از امام باقر(ع)است که خداوند سقایى براى جگرهاى تشنه را دوست مى‌دارد:«انّ اللّه یحبّ ابراد الکبد الحرّاء». <ref>هر سه حدیث در وسائل الشیعة،ج ۶،ص ۳۳۰ و ۳۳۱.</ref>
+== سقای کربلا ==
+در کربلا، آب‌رسانى به خیمه‌ها و حرم [[حسین بن على (ع)|سیدالشهدا(ع)]] بر عهدۀ [[عباس ابن علی(ع)|اباالفضل(ع)]] بود و او را لقب «سقاى دشت کربلا»داده‌اند، مثل لقب قمر بنى هاشم،یا علمدار حسین:«و کان العباس السّقاء،قمر بنى هاشم،صاحب لواء الحسین...» <ref>بحار الأنوار،ج ۴۵،ص ۴۰.</ref>
 در ایام عاشورا و محرّم نیز،عدّه‌اى به یاد آن حماسه و به نشانۀ سقایى حضرت عباس و تشنگى اهل بیت،به سقایى و آب دادن به مردم و دسته‌هاى عزادار مى‌پردازند،چه با مشک،چه با آماده‌سازى منبع آب در معابر عمومى،یا تهیۀ آب خنک.و این را پیروى از شیوۀ مردانگى علمدار کربلا مى‌دانند.البته سقّایى،به معناى فروش آب و تقسیم آب در خانه‌ها هم به عنوان یک حرفه،گفته مى‌شده است.سقاى کربلا،آن چنان فتوّت داشت که با لب تشنه وارد فرات شد ولى خود،آب نخورد و ایثارگرى را به اوج رساند و عاقبت هم روز عاشورا،جان را در راه آب‌آورى براى ذرّیۀ تشنه‌کام پیامبر از دست داد و دستانش قلم شد و مشک پرآب را نتوانست به خیام حسینى برساند و در کنار فرات،بر خاک افتاد.
-{{ب| بر توسن موج خشم،آوا زده بود | مانند على بر صف هیجا زده بود }}
+<br />
+{|
-{{ب| آبى مگر آورد حرم را ز فرات | سقّاى حسین،دل به دریا زده بود }}
+|بر توسن موج خشم،آوا زده بود
+|
-{{ب| سقّاى کربلا و علمدار شاه دین | فرزند شیر حق و هُژَبرِ کُنامها }}
+|مانند على بر صف هیجا زده بود
+|-
-{{ب| با کام تشنه آب ننوشیدى از فرات | یاد لب حسین و دگر تشنه‌کامها }}
+|آبى مگر آورد حرم را ز فرات
+|
-{{ب| افسوس شد امید تو از آب، ناامید | با اینکه شد ز جانب تو اهتمامها }}
+|سقّاى حسین،دل به دریا زده بود
+|-
-{{ب| دستت جدا شد از تن و دست خدا شدى | حق در عوض سپرد به دستت زمامها <ref>سید رضا بهشتى«دریا».</ref> }}
+|سقّاى کربلا و علمدار شاه دین
+|
+|فرزند شیر حق و هُژَبرِ کُنامها
+|-
+|با کام تشنه آب ننوشیدى از فرات
+|
+|یاد لب حسین و دگر تشنه‌کامها
+|-
+|افسوس شد امید تو از آب، ناامید
+|
+|با اینکه شد ز جانب تو اهتمامها
+|-
+|دستت جدا شد از تن و دست خدا شدى
+|
+|حق در عوض سپرد به دستت زمامها <ref>سید رضا بهشتى«دریا».</ref>
+|}
+<br />
+== سقاخانه ==
 به محلّى که مخصوص آب دادن به عزاداران و هیأتهاست،یا به ظرف بزرگى از سنگ که مخصوص این کار،تراشیده مى‌شد،«سقّاخانه»گفته مى‌شد.به نوشتۀ لغت نامۀ دهخدا:
 محلّى که در آن آب ریزند که تشنگان خود را سیراب نمایند،جایى که در آنجا براى تشنگان آب ذخیره کنند و آنجا را متبرک دانند.
+== منبع ==
+* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=559291&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۲۲۶-۲۲۷.]
+== پی‌نوشت ==
+<references />
-جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 226-227.