|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| جَون بن حُوَی از [[شهدای کربلا]] و غلام سیاه پوست [[ابوذر غفاری]]. [[روز عاشورا]] [[امام حسین (ع)]] جون را از رفتن به میدان بازداشت ولی او خطاب به امام گفت: به خدا سوگند هرگز از شما جدا نمی‌شوم تا خون من با خون شما درآمیزد.<ref>''اعیان الشیعه''، ج1، ص605</ref>
| | <nowiki>#</nowiki>تغییر مسیر از[[جون بن حوی]] |
| | |
| او یکی از کسانی است که پس از [[شهادت|شهادتش]]، امام حسین (ع) بر سر بالین او آمد و برایش دعا کرد.<ref>''اعیان الشیعه''، ج1، ص605؛ ''نفس المهموم''، شیخ عباس قمی، ص263</ref>
| |
| | |
| ==نام==
| |
| [[شیخ مفید]] نام او را «جُوَین»<ref>''الارشاد''، ج2، ص93</ref>، بلاذری<ref>''انساب الاشراف''، بلاذری، ج3، ص196.</ref> و طبری<ref>''تاریخ الطبری''، ج4، ص420</ref>«حُوَی»، ابن شهرآشوب «جُوَین بن ابی‌مالک»<ref>''مناقب ابن شهرآشوب''، ج4، ص103</ref> و ابوالفرج اصفهانی<ref>''مقاتل الطالبیین''، ص113</ref> و [[شیخ طوسی]]<ref>رجال طوسی، ص99</ref> و [[سید بن طاووس]]<ref>''الملهوف علی قتلی الطفوف''، ص163</ref> «جَون» ضبط کرده‌اند.
| |
| | |
| ==سرگذشت==
| |
| او فردی سیاه پوست اهل نوبه (منطقه‌ای در [[آفریقا]]) و غلام [[فضل بن عباس بن عبدالمطلب]] بود که [[امام علی (ع)]] او را خرید و به [[ابوذر]] بخشید. او تا زمان وفات ابوذر (سال 32ه.ق) در [[ربذه]] همراه او بود و سپس به نزد امام علی (ع) برگشت و در کنار [[اهل بیت]] ماند. گویا او در تعمیر و آماده سازی اسلحه مهارت داشته و در نقلی از [[امام سجاد]] آمده است: شب [[عاشورا]] جون در چادر [[امام حسین (ع)]] بود و شمشیر او را آماده می‌کرد.<ref>''الارشاد''، مفید، ج2، ص93؛ ''تاریخ طبری''، ج5، ص420</ref>
| |
| | |
| ==روز عاشورا==
| |
| | |
| [[روز عاشورا]] امام حسین (ع) جون را از رفتن به میدان بازداشت ولی او خطاب به امام گفت: به خدا سوگند هرگز از شما جدا نمی‌شوم تا خون من با خون شما درآمیزد.<ref>''اعیان الشیعه''، ج1، ص605</ref>
| |
| | |
| جون پس از [[عمرو بن قرظه]]<ref>الملهوف علی قتلی الطفوف، ص163</ref> و بنا بر نقلی دیگر پس از اقامه [[نماز جماعت]] همراه امام حسین،<ref>''دایره المعارف تشیع''، ص521</ref> از ایشان اجازه گرفت و به میدان رفت و رجز خواند و پس از کشتن 25 نفر<ref>''مناقب شهرآشوب''، ج4، ص103</ref> به [[شهادت]] رسید.
| |
| ==رجز==
| |
| رجزهاى مختلفى براى جون نقل شده است.از جمله:
| |
| {{شعر}}
| |
| {{ب| کیف ترى الکفّار ضرب الأسود | بالسّیف ضربا عن بنى محمّد }}
| |
| {{ب| اذبّ عنهم باللّسان و الید | ارجو به الجنّة یوم المورد <ref>اعیان الشیعة،ج 4،ص 297.</ref> }}
| |
| {{پایان شعر}}
| |
| که نشان دهندۀ عمق بینش او در شناخت ولاى آل البیت و جبهۀ کفر امویان و دفاع همه‌جانبۀ او از خاندان رسالت است. <ref>دربارۀ جون، کتاب «جون،مسک للزّنوج» تألیف: محمد رضا عبد الأمیر انصارى. نشر: بنیاد پژوهشهاى آستان قدس رضوى، منتشر شده است (کیهان فرهنگى، سال 10 شمارۀ 3 ص 45).</ref>
| |
| | |
| {{شعر}}
| |
| {{ب| گرچه نژادى پست دارم،سربلندم | کز جان به قرآن و به عترت پایبندم }}
| |
| | |
| {{ب| سر مشق عزّت از ابو ذر برگرفتم | درس غلامى را ز قنبر برگرفتم }}
| |
| | |
| {{ب| غیر از تو اى جان جهان،مولا ندارم | از دادن جان در رهت پروا ندارم }}
| |
| | |
| {{ب| من ریزه خوار خوان احسان شمایم | پیوسته سر بر خطّ فرمان شمایم }}
| |
| | |
| {{ب| صد بار اگر جان در رهت بسپارم اى دوست | حاشا که دست از دامنت بردارم اى دوست }}
| |
| | |
| {{ب| من چون ابو ذر باخبر از راز عشقم | در جانفشانى کمترین سرباز عشقم }}
| |
| | |
| {{ب| بر سینۀ من دست ردّ مگذار،مولا | از چهرۀ جان پرده‌ام بردار،مولا }}
| |
| | |
| {{ب| بگذار خونم بوى مشک ناب گیرد | روى سیاهم جلوۀ مهتاب گیرد <ref>احد ده بزرگى،«شب شعر عاشورا»،شمارۀ 7،ص 138(تلخیص شده)،این کتاب،مخصوص سروده‌هایى پیرامون على اکبر«ع»و جون است.</ref> }}
| |
| | |
| {{ب| در چشمه سار عشق تو شویم رخ سیاه | هر چند از تبار شبم،با سپیده‌ام }}
| |
| | |
| {{ب| با آنکه رو سیاهم و شرمنده‌ات،ولى | من از کرامت تو سخنها شنیده‌ام }}
| |
| | |
| {{ب| عمریست خانه زاد توام،رخ ز من متاب | من دل ز هر چه غیر تو باشد،بریده‌ام <ref>رسول زاده.</ref> }}
| |
| {{پایان شعر}}
| |
| | |
| نقل شده است که امام حسین بر سر بالینش آمد و این گونه دعا کرد:
| |
| ::::<big>«اَللّهُمَّ بَیِّض وَجهَهُ وَ طَیِّب ریحَهُ وَ احشُرهُ مَعَ الأبرارِ وَ عَرِّف بَینَهُ و بَینَ مُحمدٍ و آلِ مُحمدٍ»</big><ref>''اعیان الشیعه''، ج1، ص605؛ ''نفس المهموم''، شیخ عباس قمی، ص263</ref>{{سخ}}
| |
| ::::خدایا! رویش را سفید و بویش را خوش گردان و با نیکان محشور کن و با محمد و آل محمد آشنا ساز.
| |
| پیکر او همراه دیگر شهدا پایین پای امام حسین به خاک سپرده شد. اما مجلسی روایتی را نقل می کند که بدن وی پس از ده روز از دفن شهدا پیدا شده و بوی عطر از آن به مشام می‌رسید.<ref> بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج45، ص: 23</ref>نام او در [[زیارت ناحیه مقدسه]] آمده است: «اَلسَّلَامُ عَلَى جَوْنٍ مَوْلَى أَبِی‌ذَرٍّ الْغِفَارِیِّ»
| |
| ==پیوند به بیرون==
| |
| منبع مقاله:[http://http://fa.wikishia.net/view/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C دانشنامه مجازی مکتب اهل بیت (ع)]
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| *''الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد''، شیخ مفید، چاپ کنگره شیخ مفید، اول، قم، 1413ق.
| |
| *''أنساب الأشراف''، احمد بن یحیی بلاذری،دار الفکر، اول، بیروت،1417ق.
| |
| *تاریخ الأمم و الملوک، محمد بن جریر طبرى، دار التراث، بیروت، دوم، 1387 ق.
| |
| *''مقاتل الطالبیین''، ابوالفرج اصفهانى، دار المعرفة، بیروت.
| |
| *''المناقب''، ابن شهرآشوب، علامه، قم، 1379 ق.
| |
| *''أعیان الشیعة''، سید محسن امین عاملى، دار التعارف، بیروت، 1403 ق.
| |
| *مجلسی، محمدباقر(1110ق)، ''بحار الانوار''، دار احیاءالتراث العربی، بیروت، 1403ش، چاپ دوم.
| |
| *جواد محدثی، ''فرهنگ عاشورا''، قم، معارف، ج1، ص 131-132.
| |
| ==پی نوشت==
| |
| | |
| [[رده:افراد]]
| |
| [[رده:شهیدان کربلا]]
| |
| [[رده:یاران امام حسین]]
| |