بهاءالدین خرمشاهی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۳۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ اوت ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''بهاء الدین خرمشاهی''' (1324 ه. ش) یکی از شاعران معاصر است.
'''بهاءالدین خرمشاهی''' (۱۳۲۴ ه. ش) یکی از شاعران معاصر است.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =  
| نام                    =  
خط ۵: خط ۵:
| توضیح تصویر            =  
| توضیح تصویر            =  
| نام اصلی              =  
| نام اصلی              =  
| زمینه فعالیت          = قرآن پژوه  
| زمینه فعالیت          = قرآن پژوه، مترجم، حافظ پژوه و شاعر
| ملیت                  =ایرانی
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            = 1324 ه. ش
| تاریخ تولد            = ۱۳۲۴ ه. ش
| محل تولد                = قزوین
| محل تولد                = قزوین
| والدین                =   
| والدین                =   
خط ۷۲: خط ۷۲:
}}
}}
==زندگینامه==
==زندگینامه==
بهاء الدین خرمشاهی قرآن پژوه و حافظ پژوه معاصر در سال 1324 ه. ش در قزوین، در خانواده‌ای متوسط الحال که خواستار دین و دانش بودند به دنیا آمد. پدرش مرحوم میرزا ابو القاسم از شاگردان بزرگانی چون شادروانان حکیم ایرجی، آیة اللّه ملّا علی معصومی همدانی و آیة اللّه سید ابو الحسن رفیعی (استاد امام خمینی در رشته‌ی عرفان و معقول) مردی غریب الاجتهاد و نخستین معلم او در علوم قرآنی و اسلامی بود.
بهاءالدین خرمشاهی قرآن پژوه و حافظ پژوه معاصر در سال ۱۳۲۴ ه. ش در قزوین، در خانواده‌ای متوسط‌الحال که خواستار دین و دانش بودند به دنیا آمد. پدرش مرحوم میرزا ابوالقاسم از شاگردان بزرگانی چون شادروانان حکیم ایرجی، آیت‌اللّه ملّاعلی معصومی همدانی و آیت‌اللّه سید‌ابوالحسن رفیعی (استاد امام خمینی در رشته‌ی عرفان و معقول) مردی غریب‌الاجتهاد و نخستین معلم او در علوم قرآنی و اسلامی بود.


وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قزوین گذراند و سپس وارد دانشکده‌ی پزشکی شد. امّا در سال 1343 ه. ش از رشته‌ی پزشکی به ادبیات و زبان فارسی دانشگاه تهران تغییر رشته داد و در محضر استادانی چون شادروانان آیة اللّه ابو الحسن شعرانی و استاد عبد الحمید بدیع الزمان کردستانی رحمة اللّه علیهما و نیز بزرگانی چون استاد دکتر سید جعفر شهیدی و دکتر مهدی محقق و چند تن از بزرگان علم و ادب ایران تحصیل کرد.
وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قزوین گذراند و سپس وارد دانشکده‌ی پزشکی شد. امّا در سال ۱۳۴۳ ه. ش از رشته‌ی پزشکی به ادبیات و زبان فارسی دانشگاه تهران تغییر رشته داد و در محضر استادانی چون شادروانان آیت‌اللّه ابوالحسن شعرانی و استاد عبدالحمید بدیع‌الزمان کردستانی و نیز بزرگانی چون استاد دکتر سیدجعفر شهیدی و دکتر مهدی محقق و چند تن از بزرگان علم و ادب ایران تحصیل کرد.


در سال 1352 ه. ش از دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران در رشته کتابداری کارشناسی ارشد را به پایان رساند امّا مشغله‌ی تألیف و ترجمه و کارهای قلمی به او مجال ادامه‌ی بیشتر تحصیل دانشگاهی را نداد.
در سال ۱۳۵۲ ه. ش از دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران در رشته کتابداری کارشناسی ارشد را به پایان رساند امّا مشغله‌ی تألیف و ترجمه و کارهای قلمی به او مجال ادامه‌ی بیشتر تحصیل دانشگاهی را نداد.


آثار او نزدیک به 60 کتاب و 1000 مقاله است از جمله ترجمه‌ی قرآن کریم همراه با توضیحات و واژه‌نامه در قطع رحلی بزرگ و نه کتاب دیگر قرآن پژوهانه و 12 کتاب درباره‌ی حافظ پژوهی (که سه اثر از آن با همکاری حافظ پژوهان دیگر پدید شده است) و نیز زندگینامه خود نوشت فرهنگی به نام فرار از فلسفه و ...
آثار او نزدیک به ۶۰ کتاب و ۱۰۰۰ مقاله است از جمله [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1172720&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author ترجمه‌ی قرآن کریم] همراه با توضیحات و واژه‌نامه در قطع رحلی بزرگ و نه کتاب دیگر قرآن پژوهانه و 12 کتاب درباره‌ی حافظ پژوهی (که سه اثر از آن با همکاری حافظ پژوهان دیگر پدید شده است) و نیز زندگینامه خود نوشت فرهنگی به نام [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=539105&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author فرار از فلسفه] و ...


از ترجمه‌های ایشان می‌توان از: «شیطان در بهشت»، «علم در تاریخ»، «هابیل و چند داستان دیگر»، «درد جاودانگی»، «عرفان و فلسفه»، «علم و دین و اندیشه سیاسی در اسلام معاصر» را نام برد.
از ترجمه‌های ایشان می‌توان از: «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3669552&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author شیطان در بهشت]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=883855&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author علم در تاریخ]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=488992&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author هابیل و چند داستان دیگر]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=492964&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author درد جاودانگی]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=500723&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author عرفان و فلسفه]»، «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=6234762&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author علم و دینو «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3419213&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author اندیشه سیاسی در اسلام معاصر]» را نام برد.


در حال حاضر او از ویراستاران ارشد دائرة المعارف تشیع و از مشاوران و هم قلمان دانشنامه‌ی دانش‌گستر و صاحب امتیاز مؤسسه نشر و پژوهش فرزان روز و عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. حسینیه‌ی ارشاد «زندگینامه و کتابنامه» ای از او منتشر کرده و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ماه مبارک رمضان 1424/ 1382 شمسی بزرگداشتی برای او برگزار کرده و رساله‌ای از زندگینامه‌ی او و مصاحبه‌ی بلند و نمونه‌ی شعر و چندین عکس و تصاویر کتابهای او را به چاپ رسانده است.
او از ویراستاران ارشد دائرةالمعارف تشیع و از مشاوران و هم قلمان دانشنامه‌ی دانش‌گستر و صاحب امتیاز موسسه نشر و پژوهش فرزان روز و عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده‌است. حسینیه‌ی ارشاد زندگینامه و کتابنامه‌‌ای از او منتشر کرده و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ماه مبارک رمضان ۱۴۲۴ ه. ق/ ۱۳۸۲ ه. ش بزرگداشتی برای او برگزار کرده و رساله‌ای از زندگینامه‌ی او و مصاحبه‌ی بلند و نمونه‌ی شعر و چندین عکس و تصاویر کتاب‌های او را به چاپ رسانده‌است.
 
ایشان درباره‌ی حضرت سید الشهداء اشعار مختلفی سروده است که چند نمونه از آن اشعار را ذکر می‌کنیم:


==اشعار==
==اشعار==
===در سوگ ثار اللّه===
'''در سوگ ثار اللّه'''
 


'''1'''
=== شعر ۱ ===
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۱۱۳: خط ۱۱۰:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۲ ===
'''2'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۱۳۷: خط ۱۳۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۳ ===
'''3'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۱۵۹: خط ۱۵۴:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۴ ===
'''4'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۱۸۳: خط ۱۷۷:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۵ ===
'''5'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۲۰۷: خط ۲۰۰:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۶ ===
'''6'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۲۳۱: خط ۲۲۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۷ ===
'''7'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۲۵۵: خط ۲۴۶:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۸ ===
'''8'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۲۷۹: خط ۲۶۹:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۹ ===
'''9'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۳۰۳: خط ۲۹۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۱۰ ===
'''10'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۳۲۷: خط ۳۱۵:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۱۱ ===
'''11'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۳۵۱: خط ۳۳۸:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== شعر ۱۲ ===
'''12'''
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۳۷۲: خط ۳۵۸:
{{ب| جانانه داد جانی و دین جاودانه ساخت‌|بایست در مصیبت او جاودانه سوخت }}
{{ب| جانانه داد جانی و دین جاودانه ساخت‌|بایست در مصیبت او جاودانه سوخت }}


{{ب| تا بود چرخ سفله خطایی چنین نکرد|بر هیچ آفریده جفایی چنین نکرد <ref>خورشید به نیزه؛ ص 31- 46.</ref> }}
{{ب| تا بود چرخ سفله خطایی چنین نکرد|بر هیچ آفریده جفایی چنین نکرد <ref>خورشید به نیزه؛ ص ۳۱- ۴۶.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


=== شعر ۱۳ ===


در گرامی داشت خاطره‌ی جاودانه‌ی شهادت زندگی‌آموز و آزادگی‌پرور سرور و سالار شهیدان اسلام و انسانیت و آرمان و اخلاق، حضرت سید الشهدا، ابی عبد اللّه حسین بن علی علیه و علی آله السلام:
 
در گرامی داشت خاطره‌ی جاودانه‌ی شهادت زندگی‌آموز و آزادگی‌پرور سرور و سالار شهیدان اسلام و انسانیت و آرمان و اخلاق، حضرت سیدالشهدا، ابی عبداللّه حسین بن علی(ع):




خط ۳۹۹: خط ۳۸۷:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


=== شعر ۱۴ ===


'''ترجمه‌ی منظوم بعضی از احادیث آن حضرت (ع):'''


'''ترجمه‌ی منظوم بعضی از احادیث آن اباعبدالله(ع)'''


1- ان لم یکن لکم دین فکونوا احرارا فی دنیاکم:
'''<br />۱- ان لم یکن لکم دین فکونوا احرارا فی دنیاکم:'''




خط ۴۱۱: خط ۴۰۰:
{{ب| گر روی ز رسم و راه دین گرداندید|در کار جهان دست کم، آزاده شوید }}
{{ب| گر روی ز رسم و راه دین گرداندید|در کار جهان دست کم، آزاده شوید }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> از کتم عدم چو حقگر آزاده شوید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">حیف است برای باطل آماده شوید </span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گر روی ز رسم و راه دین گرداندید</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در کار جهان دست کم، آزاده شوید </span>
|}




2- ان الحیوة عقیدة و جهاد:
'''۲- ان الحیوة عقیدة و جهاد:'''




خط ۴۲۲: خط ۴۲۰:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
'''<br />۳- بخشی از وصیت نامه امام حسین(ع) به برادر ناتنی‌اش جناب محمد بن حنفیه (منسوب به نام مادر، که با هم برادر پدری بودند، مانند قمر بنی هاشم):'''
3- بخشی از وصیت نامه آن حضرت (ع) به برادر ناتنی‌اش جناب محمد بن حنفیه (منسوب به نام مادر، که با هم برادر پدری بودند، مانند قمر بنی هاشم):




خط ۴۳۵: خط ۴۳۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


4- و اعلموا أنّ حوائج الناس الیکم، من نعم اللّه علیکم، فلا تملّوا النعم فتحو نقما:
'''۴- و اعلموا أنّ حوائج الناس الیکم، من نعم اللّه علیکم، فلا تملّوا النعم فتحو نقما:'''




خط ۴۴۱: خط ۴۳۸:
{{ب| آرند کسان چو نزدتان حاجت خویش‌|سازید فدای رنجشان راحت خویش }}
{{ب| آرند کسان چو نزدتان حاجت خویش‌|سازید فدای رنجشان راحت خویش }}


{{ب| نعمت شمرید، تنگدل زان نشوید|کز دست دهید گوهر طاعت خویش <ref>این اشعار طبق دست نوشته استاد خرمشاهی به تاریخ تاسوعای 1423 مطابق با فروردین 1381 سروده شده است.</ref> }}
{{ب| نعمت شمرید، تنگدل زان نشوید|کز دست دهید گوهر طاعت خویش <ref>این اشعار طبق دست نوشته استاد خرمشاهی به تاریخ تاسوعای 1423 مطابق با فروردین ۱۳۸۱ سروده شده است.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


خط ۴۴۹: خط ۴۴۶:
==منابع==
==منابع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ص: 1413-1419.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۱۴۱۳-۱۴۱۹.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
checkuser
۲٬۳۶۳

ویرایش